هشدار اروپا به ایران | تحریم های سازمان ملل باز می گردد

خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی می‌گوید کشورهای غربی به ایران هشدار داده‌اند در صورتی که تهران به سمت غنی‌سازی اورانیوم با سطوح بالاتر برود، تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه ایران باز خواهند گشت.

آمریکا و متحدان اروپایی‌اش همزمان که درگیر حمله روسیه به اوکراین و نیز افزایش تنش‌ها با چین هستند، با چالش‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران هم دست و پنجه نرم می‌کنند. 

رویترز در این گزارش و به نقل از سه مقام اروپایی می‌نویسد که فرانسه، بریتانیا و آلمان به تهران هشدار داده‌اند، در صورتی که جمهوری اسلامی غنی‌سازی اورانیوم را به سطح مورد نیاز برای ساخت سلاح هسته‌ای برساند، تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران بار دیگر فعال خواهد شد. 

این نگرانی‌ها به ویژه پس از آن بالا گرفت که در گزارش ماه فوریه آژانس انرژی اتمی مشخص شد که ذرات اورانیوم با خلوص ۸۳.۷ درصد در تاسیسات هسته‌ای ایران پیدا شده است. 

مقام‌های سازمان انرژی هسته‌ای ایران اعلام کردند که این اتفاقی غیرارادی بوده و ایران قصدی برای غنی‌سازی اورنیوم در این سطح ندارد. رافائل گروسی هم همین صحبت‌های مقام‌های تهران را پذیرفت اما در عین حال همچنان بسیاری نگرانند که با ادامه انسداد در مسیر سیاسی احیای برجام و رفع تحریم‌ها، ایران تصمیم بگیرد به سمت افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم حرکت کند. 

رویترز در ادامه این گزارش نوشته که اختلاف نظرهایی میان مقام‌های آمریکایی و مشاوران جو بایدن در کاخ سفید بر سر مسئله ایران وجود دارد. در حالی‌ که برخی از شخصیت‌های تاثیرگذار ترجیح می‌دهند موضوع ایران و مذاکرات احیای برجام را در اولویت‌های جو بایدن قرار ندهند، برخی از مقام‌ها و تحلیل‌گران آمریکایی چنین نگاهی ندارند. 

یک دیپلمات غربی که نخواسته نامش فاش شود در این خصوص به رویترز می‌گوید که آمریکا و متحدانش «مشغول اوکراین و روسیه هستند و فعلا قصد ندارند جبهه دیگری باز کنند. بنابراین فعلا تمام تلاش خود را برای باز داشتن ایران از غنی‌سازی اورانیوم ۹۰ درصد به کار می‌بندند.»

فعال شدن اسنپ بک و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل متحد

مقام‌های غربی بیم آن‌را دارند که ایران مجهز به سلاح هسته‌ای بتواند اسرائیل و همچنین دیگر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را تهدید کند و یک مسابقه تسلیحاتی در منطقه به راه بیافتد. 

اسرائیل در حال حاضر تنها بازیگر منطقه‌ای در خاورمیانه است که به تسلیحات اتمی مجهز است و حتی در صورتی که ایران بتواند به این توانایی دست یابد، همچنان تهدیدی برای اسرائیل به شمار نمی‌رود. 

ضمن اینکه ایران همواره تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را رد کرده و می‌گوید برنامه هسته‌ای اش تنها اهداف صلح آمیز دارد. 

برجام در سال ۱۰۲۵ در حالی میان ایران و قدرت‌های جهانی حاصل شد که میزان غنی‌سازی اورانیوم ایران را به ۳.۶۷ درصد محدود کرده بود. در سال ۲۰۱۸ دونالد ترامپ تصمیم گرفت آمریکا را از این توافق خارج کند و پس از آن تهران به صورت مرحله‌ای محدودیت‌های اعمال شده در این توافق را کنار گذاشت و حالا سطح غنی‌سازی اورانیوم خود را به ۶۰ درصد رسانده است. 

هرچند ترامپ و مخالفان توافق هسته‌ای در غرب معتقد بودند که این توافق نمی‌تواند ایران را از دستیابی به سلاح اتمی باز دارد، اما از زمان خروج آمریکا از برجام، تهران بسیار بیشتر از قبل به مرحله آستانه هسته‌ای نزدیک شده و در صورتی که مقام‌های جمهوری اسلامی قصد ساخت سلاح را داشته باشند، مطابق گزارش‌های آژانس می‌توانند در عرض چند هفته به این هدف دست یابند. 

با این حال ادامه مذاکرات بی‌حاصل و حصول بن‌بست در گفتگوهای احیای برجام باعث شده تا نگرانی‌ها از قصد ایران افزایش یابد و بسیاری در غرب تهران را تهدید می‌کنند در صورتی که به این سمت حرکت کند، اسنپ بک فعال و تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران دوباره اعمال خواهند شد. 

سه مقام اروپایی به رویترز گفته‌اند که فرانسه، بریتانیا و فرانسه به ایران هشدار داده‌اند رفتن به سمت غنی‌سازی اورانیوم سطوح بالاتر به معنای بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران خواهد بود. 

در همین زمینه یک مقام ارشد هسته‌ای ایران هم به رویترز گفته که تهران چنین اقدامی را بر نخواهد تافت و واکنش تندی در مقابل بازگشت احتمالی تحریم‌های سازمان ملل متحد اتخاذ می‌کند. 

این مقام ارشد که نخواست نامش فاش شود همچنین در ادامه افزود: «اگر طرف‌های دیگر به هر بهانه‌ای بخواهند دست به چنین کاری بزنند و تحریم‌های سازمان ملل را علیه ایران فعال کنند، تمام عواقب و مسئولیت‌های آن متوجه خودشان خواهد بود.» واکنش ایران می‌تواند از خروج از NPT یا همان معاده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای تا سرعت بخشیدن به فرآیند هسته‌ای و افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم باشد. 

تهدید این مقام ایرانی صریح‌تر از اظهارات سخنگوی وزارت خارجه ایران بود که روز دوشنبه گفته بود تهران به قدرت‌های غربی اطلاع داده که در مقابل چنین اقدامی چگونه واکنش نشان خواهد داد. 

کشورهای غربی نگرانند که غنی‌سازی ۸۳.۷ درصدی اورانیوم اقدامی عمدی از سوی ایران بوده باشد و این مقدمه‌ای برای تولید اورانیوم ۹۰ درصدی به شمار رود. 

در حالی که مقام‌های غربی می‌خواهند درهای دیپلماسی را باز بگذارند، تنش با روسیه و چین این کار را سخت‌تر می‌کند. اختلافات بر سر جنگ اوکراین و همچنین کمک‌های نظامی ایران به مسکو و افزایش تنش‌های پکن و واشنگتن شرایط را پیچیده‌تر و احتمال احیای توافق هسته‌ای را بیشتر کاهش داده است. ضمن اینکه در چنین شرایطی مشخص نیست مسکو و یا پکن تا چه اندازه تمایل داشته باشند که برای احیای برجام تلاش کنند. 

با این حال برخی معتقدند که ایران پس از ناکامی در سناریو «زمستان سخت اروپا» حالا بیش از گذشته به احیای توافق هسته‌ای تمایل دارد. در همین زمینه علیرضا مرندی، مشاور رسانه‌ای تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران که از مبدعین طرح زمستان سخت اروپا به شمار می‌رفت و مدعی بود با نزدیک شدن به فصل زمستان، اروپا و آمریکا حاضر خواهند شد امتیازات بیشتری به ایران در میز مذاکرات اعطا کنند، حالا از آمادگی ایران برای پذیرش توافق هسته‌ای خبر داده است. 

چنین شرایطی انتخاب گزینه مناسب برای ایالات متحده را نیز دشوار کرده است.  دنیس راس، دیپلمات کهنه‌کار آمریکایی در این خصوص به رویترز می‌گوید: «به نظر من بایدن می‌تواند ایران را متوجه عواقب غنی‌سازی در سطوح بالاتر کند. به این معنا که به آنها این پیام را منتقل کند که اگر به سمت غنی‌سازی ۹۰ درصد بروند، ایالات متحده و متحدانش به این اقدام ایران واکنش جدی نشان خواهند داد.»

راس که در حال حاضر در «انستیتو واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک» مشغول به کار است در ادامه می‌افزاید: «اگر به اندازه کافی ایرانی‌ها را متوجه این مسئله نکنید که رفتن به سمت غنی‌سازی بالاتر چه تبعاتی برای آنها خواهد داشت، آنها به سمت این کار خواهند رفت و تا ۹۰ درصد اورانیوم غنی‌سازی خواهند کرد و یا به سمت ساخت سلاح اتمی حرکت می‌کنند.»