ماجرای نظام دوری چیست؟ این خبر درباره مدارس ابتدایی صحت دارد؟

این‌روزها خبر اجرای نظام دوری در ١۵درصد از مدارس ابتدایی کشور، نگرانی‌ها و ابهاماتی برای والدین به‌وجود آورده که به تعبیر معاون آموزش‌ابتدایی وزیر آموزش‌وپرورش از تازگی طرح و ناآگاهی خانواده‌ها نسبت به شیوه اجرای آن ناشی می‌شود.

معصومه نجفی پازوکی با تاکید بر اختیاری‌بودن شرکت معلمان و خانواده‌ها در طرح دوری، می‌گوید : «امسال هیچ الزامی برای حضور معلمان و دانش‌آموزان در نظام دوری وجود ندارد، اما با برنامه‌ریزی انجام‌شده قطعا از سال۱۴۰۳ نظام دوری جای خود را میان معلمان و خانواده‌ها پیدا خواهد کرد و خانواده‌ها از آن استقبال خواهند کرد، زیرا شرایط تربیتی برای دوره اول ابتدایی به‌صورت ویژه برنامه‌ریزی شده‌ است. »

اگرچه نظام دوری پیش‌ازاین به‌عنوان طرح پایلوت در بعضی از مدارس کشور اجرا و نتایج حاصل از آن برای اجرای گسترده‌تر در سال تحصیلی‌١٤٠٢ مبنا و مورد استفاده قرارگرفته، اما به‌گفته معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش‌وپرورش، نتایجی که امسال به‌دست می‌آید در چگونگی اجرای آن در سال‌های بعد تاثیرگذار خواهد بود. پازوکی می‌گوید : «امسال پس از اجرای آزمایشی نظام دوری، نتایج مورد بررسی قرار می‌گیرد و درباره آن تصمیمات جدیدی گرفته می‌شود. »

اما نظام دوری چیست و چه اهدافی را دنبال می‌کند؟ استقرار «نظام دوری» به‌معنای همراهی معلم با دانش‌آموزان در چند پایه تحصیلی است و طبق سند تحول بنیادین وزارت آموزش‌وپرورش، این نظام برای ٣پایه اول دوره ابتدایی اجرا می‌شود. بر این اساس معلمان کلاس اولی‌ها در پایه دوم و سوم ابتدایی نیز تدریس می‌کنند و دیگر معلم کلاس اول، دوم و سوم ابتدایی تغییر نمی‌کند بلکه در تمام این ٣پایه یک معلم در کنار دانش‌آموزان حضور دارد.

اصل ماجرا/ شرکت کلاس اولی‌ها در نظام دوری اجباری است؟

در چند سال اخیر نظام دوری در برخی از شهرها و مدارس امتحان شده‌اند که تاثیرات خوب و بسزایی در یادگیری دانش‌آموزان داشته است. اما نباید از یاد ببریم که این طرح در مرحله پایلوت با معلمانی زبده و منتخب اجرا شده و اگر بخواهیم باز هم این طرح با موفقیت اجرا شده، استقبال خانواده‌ها را در پی داشته باشد، باید بر روی انتخاب و افزایش مهارت‌های معلمان پایه اول دقتی دوچندان شود. لزوم توجه به این امر را پازوکی تایید می‌کند و می‌گوید : «در مسیر اجرای طرح بازرسان و ناظران مرتب شرایط را رصد کرده، مشکلات احتمالی را مرتفع می‌کنند تا نتیجه مطلوب حاصل شود. »

نظام دوره‌ای با نظام دوری تفاوت زیادی دارد و در توضیح تفاوت این دو نظام باید به تعاریف و کارکرد آنها رجوع کرد : نظام دوره‌ای ابتدایی به نظامی گفته می‌شود که ٣پایه اول ابتدایی در یک مدرسه با معلمانی متفاوت و ٣پایه بعدی دوره ابتدایی نیز در مدرسه‌ای مجزا با معلمانی دیگر گذرانده می‌شود؛ اما در نظام دوری معلم ٣پایه ابتدایی دوره اول دانش‌آموزان تغییر نمی‌کند و تغییر معلمان در ابتدایی دوره دوم اتفاق می‌افتد.