چرا منتظر سریال پایتخت» نباشیم؟ پشت پرده توقف پایتخت

سریال «پایتخت» یکی از مجموعه‌های پرمخاطب تلویزیون است که دو، سه سالی در کنداکتور برنامه‌های تلویزیون قرار نداشت و مدام در آستانه نوروزِ هر سال خبر ساخته شدن و تکذیب آن دست به دست می‌شد.

به گزارش عرشه آنلاین،در دو، سه سال اخیر تلویزیون برنامه‌ها و سریال‌های موفقی که مثل گذشته انبوهی از مخاطبان را با خود همراه کنند، نداشته است. به همین دلیل هم کارگردانان و برنامه سازان تلویزیون، به پلتفرم‌های مختلف کوچ کردند تا از این طریق بتوانند محصول خود را به مخاطبان عرضه کنند.

اما با افت مخاطبان برنامه‌ها و سریال‌های تلویزیونی، مدیران سیما تصمیم گرفته‌اند با دعوت از عوامل سریال‌های پرمخاطب، به تولیدات تلویزیون رونق دهند.

یکی از سریال‌های پرمخاطبی که آخرین‌بار در ۲۹ و ۳۰ اسفند ۹۹ روی آنتن شبکه یک رفت، مجموعه «پایتخت» است که دو قسمت پایانیِ فصل ششم این سریال بود. همه گیری ویروس کرونا باعث شد تا عوامل مجموعه «پایتخت» نتوانند دو قسمت پایانی را تصویربرداری کنند و فقط ۱۵ قسمت از آن در نوروز ۹۹ پخش شد.

اما دو قسمتی که دست‌اندرکاران «پایتخت» به عهدشان وفا کردند و به مناسبت نوروز ۱۴۰۰ روی آنتن بردند، با حاشیه‌های بسیاری مواجه شد و عده‌ای معتقد بودند که پایان بندی این اثر، سرهم بندی شده و ضعف فیلمنامه در آن مشهود بوده است.

بعد از مدتی هم محسن تنابنده اعلام کرد که دیگر مجموعه «پایتخت» ساخته نمی‌شود و چندی بعد در سال ۱۴۰۰ تنابنده در مصاحبه‌ای درمورد موانع عجیب ساخته نشدن برنامه‌های محبوب تلویزیونی از جمله برنامه «نود» و سریال «پایتخت» صحبت و از سیاست‌های صداوسیما انتقاد کرد.

او در مصاحبه‌ای درباره این مشکلات گفت: «کدام مملکتی این همه سرمایه می‌گذارد تا یک برنامه‌ای مثل «نود» تولید شود و بعد قیچی‌اش کند. یک کاری را ۱۰ سال سرمایه‌گذاری کند و به «پایتخت» تبدیل شود و بعد آن را قیچی کند. «پایتخت» دست ما نیست و اگر آقایان دل‌شان بخواهد ساخته می‌شود و اگر هم دل‌شان نخواهد، ساخته نمی‌شود. در این میان چیزی که مهم نیست، مردم هستند.»

امسال منتظر پخش سری جدید سریال پایتخت یا نسخه سینمایی ان نباشید 

برخلاف اخبار منتشر شده از سوی مدیران «سیمافیلم» درباره ساخت نسخه سینمایی «پایتخت» برای نوروز ۱۴۰۳ الهام غفوری تهیه کننده پایتخت نظری کاملا مخالف دارد و در اظهار نظری عجیب گفت: مگر قرار بود «پایتخت» سینمایی ساخته شود؟

 ابوالفضل رجبی بازیگر نقش بهروز در فصل ششم «پایتخت» درباره ساخت نسخه سینمایی پایتخت گفت: فیلم سینمایی «پایتخت» فعلاً معلوم نیست ساخته می‌شود یا نه!

الهام غفوری تهیه‌کننده «پایتخت» علی‌رغم اینکه علاقه‌ای به مصاحبه درباره این موضوع نداشت گفت: مگر قرار بوده نسخه سینمایی «پایتخت» ساخته شود؟

وی افزود: آیا از طرف جایی اعلامی شده است که من بخواهم این را تکذیب کنم؟

الهام غفوری درحالی این سخن را می‌گوید که چندی پیش برای انتخاب برخی بازیگران، این سریال فراخوان داده بود.

مهدی نقویان رئیس «سیمافیلم» پیشتر گفته بود: از طرف صداوسیما ما با عوامل «پایتخت» توافق اولیه را داشته‌ایم اما واقعاً سینمایی، سریال، ۱۵ قسمتی یا چند قسمتی هیچ‌کدام چیزی نبوده است که بر سر آن به توافق رسیده باشیم. مهم این است که رایزنی‌ها انجام شده و کار متوقف نیست.

نقویان حتی پیش‌ از این نیز در پاسخ به این سوال که اگر قرار است نسخه سینمایی «پایتخت» ساخته شود چرا به صراحت گفته نمی‌شود گفته بود: خبری که عنوان شده از طرف ما نبوده و نمی‌دانیم از کجا شکل گرفته است اما درباره تمام برندهایی که ارزش سینمایی دارند ما هم به آن فکر می‌کنیم. حتی خارج از کارهای مرتبط با سیمافیلم یعنی شخصیت های عروسکی هم موردبحث هستند و الان در مرکز فیلمنامه‌نویسی و کارگروه‌های‌۱۲ گانه‌ای که وجود دارد ساخت سینمایی درباره اینها بررسی می‌شود چون منبع درآمد خوبی است و به نوعی احیای برند انجام می‌گیرد که درباره همه برندها این اتفاق رخ می‌دهد.

چندی پیش برخی منابع ادعا کردند نسخه سینمایی «پایتخت» وارد مرحله پیش تولید شده است و قرار است فیلم سینمایی این سریال برای پخش در نوروز ۱۴۰۳ تولید شود.

چرا دیگر سریال پایتخت ساخته نمی شود؟ 

بینندگان ثابت «پایتخت» هنوز هم در بزنگاه‌ها سراغ تکیه‌کلام‌های نقی معمولی و ارسطو را می‌گیرند، در ذهن تصور می‌کنند که اگر آنها الان بودند چه می‌کردند و در واقعیت، دلیل ادامه پیدا نکردن این پروژه را جویا می‌شوند.

علیرضا خمسه، محسن تنابنده، احمد مهران‌فر، ریما رامین‌فر، نسرین نصرتی‌، مهران احمدی، هدایت هاشمی، هومن حاجی‌عبداللهی، محمدرضا علیمردانی و سارا و نیکا فرقانی اصل از جمله بازیگرانی هستند که در این سال‌ها مقابل دوربین «پایتخت» خوش درخشیدند. اغلب این چهره‌ها در شش دوره تولید و پخش سریال «پایتخت»، اولویت اصلی‌ را بر حضور در این مجموعه گذاشتند و در صورت تداخل کاری، دیگر پیشنهادهای سینمایی و تلویزیونی‌ را رد کردند تا «پایتخت‌»شان را به ثمر برسانند.

سیروس مقدم کارگردان پُرکار تلویزیون که پیش از سریال پایتخت، مجموعه‌هایی نظیر زیر هشت، چاردیواری، روز حسرت، اغما، نرگس، پلیس جوان، دریایی‌ها، رستگاران و … را از او دیده بودیم، سال‌ها در کنار این پروژه ایستاد. او کارگردانی شش فصل از مجموعه «پایتخت» را طی حدود ۱۰ سال برای تلویزیون انجام داد و البته در خلال آن کارهای دیگری چون مدینه، تا ثریا، میکائیل و بچه‌های نسبتا بد را هم برای تلویزیون ساخت.

او بعد از فصل ششم پایتخت و حاشیه هایی که به همراه داشت، کم کم از تلویزیون فاصله گرفت و به سمت شبکه نمایش خانگی رفت. سریال «خواب‌زده» به نویسندگی سعید نعمت الله و تهیه کنندگی الهام غفوری مجموعه‌ای بود که سیروس مقدم سال ۹۸ بلافاصله بعد از ساخت «پایتخت ۶» مشغول کارگردانی‌اش شد و پس از آن در سال ۱۴۰۰ سریالی دیگر با عنوان «جزیره» را برای شبکه نمایش خانگی ساخت که نیمه‌کاره رها شد و انتقادهای بسیاری را به همراه داشت. در حقیقت هیچکدام از سریال های مقدم در شبکه نمایش خانگی نتوانستند موفقیت مجموعه‌های این کارگردان در تلویزیون را تکرار کنند.

خشایار الوند نیز یکی دیگر افراد تاثیرگذار پروژه «پایتخت» بود که در گروه نویسندگان با محسن تنابنده همکاری داشت. فصل اول، سوم و چهارم «پایتخت» به قلم الوند از مجموعه‌های موفق چند دهه اخیر صداوسیما بود. او فصل پنج را هم از اواسط همراهی کرد اما این فصل به دلیل شعارزدگی در طرح برخی موضوعات، آنطور که باید به مذاق بیننده خوش نیامد.

در حقیقت مجموعه «پایتخت» در دو فصل آخر، وارد روندی نزولی به لحاظ جذب و رضایتمندی مخاطب شد که این امر بی‌شک تا حدودی به نبود خشایار الوند به عنوان یکی از نویسندگان به‌نام و خوش فکر تلویزیون برمی‌گشت. خشایار الوند اسفند ۹۷ بر اثر ایست قلبی درگذشت.

فصل اول «پایتخت» به تهیه‌کنندگی الهام غفوری در نوروز ۹۰ از شبکه یک سیما پخش شد. اولین سری با استقبال زیادی مواجه شد و به سبب تازگی و جذابیت‌هایی که شکل زندگی ساده‌زیست کاراکترهایش داشت، استارت ادامه‌دار بودنش خورد.

«پایتخت ۲» با یک سال وقفه برای نوروز ۹۲ تلویزیون انتخاب و پخش شد. فصل سوم این مجموعه هم بلافاصله نوروز ۹۳ به روی آنتن رفت. از فصل سوم به بعد بود که گویی مخاطبان عادت کرده بودند هر سال نوروز را با پایتختی‌ها بگذراند اما فصل چهارم این سریال با فاصله دو ساله برای رمضان ۹۴ آماده پخش شد.

درباره دلایل این غیبت شایعات فراوانی به میان آمد که یکی از آنها اختلافاتی عنوان شد که می‌گفتند میان گروه تولید و نویسندگان کار وجود دارد.

الهام غفوری، تهیه کننده سریال «پایتخت» که حالا مدتی است برخلاف رویه معمولش حتی جواب خبرنگارها را هم نمی دهد، آن سال درباره ساخته نشدن «پایتخت ۴ » برای ایام نوروز، گفته بود: در حقیقت این تصمیم ما نبود که سریال ساخته نشود.

چند اتفاق دست به دست هم داد تا نوروز امسال این سریال را نداشته باشیم؛ تغییر مدیران تلویزیون و مصادف‌شدن نوروز با ایام فاطمیه که طبعا نمی‌توانستیم سریالی صرفا طنز بسازیم دلایلی بود که باعث شد ما هم از ساخت سریال قطع‌ امید کنیم.»

با این تصمیم مقدم و غفوری مشغول ساخت سریال «میکائیل» شدند و محسن تنابنده هم سرگرم ساخت فیلم سینمایی‌اش شد.

با بازگشت «پایتخت ۴» در ایام رمضان و رفتن بازیگری چون مهران احمدی، داستان از فضای نوروزی دور شد و به سمت حال و هوای این مناسبت رفت.

با این حال آمدن چهره ای چون محمدرضا علیمردانی در نقش بائو و کشاندن داستان به موضوعاتی چون انتخابات شورای شهر و … باعث شد که پایتخت ضمن حفظ ریتم همیشگی اش، همچنان بیننده تلویزیونی را جذب کند.

سری پنجم این مجموعه اما در نوروز ۹۷ با حاشیه‌های دیگری همراه شد. سپردن سریال به موسسه ای مانند اوج و طرح موضوعاتی که کمی از فضای پایتخت دور بود و بردن فضای سریال به محیطی غیرمرسوم از آنچه بیینده پیشتر شاهد بود، باعث شد که این مجموعه در قسمت هایی نتواند مخاطب همیشگی اش را راضی نگه دارد و از طرفی برخی صحنه ها با حذفیاتی از سوی صداوسیما همراه شد. با این همه «پایتخت ۵» هم به عنوان بهترین مجموعه تلویزیونی نوروزی (از نگاه مردم) در نظرسنجی صدا و سیما انتخاب شد.

فصل ششم اما با یک سال وقفه، در شرایطی ساخته شد که عوامل «پایتخت» از حضور خشایار الوند بی بهره بودند و از طرفی مشکلات ویروس کرونا به تدریج گسترده تر می شد. محسن تنابنده نویسندگی را به دست گرفت و مهران احمدی را پس از غیبت، برای چند قسمت باز گرداندند.

«پایتخت ۶» را شاید بتوان پرحاشیه ترین فصل این مجموعه نامید. از سانسور گاه و بیگاه صحنه های تولیدشده گرفته تا حجم بالای تبلیغات به هنگام پخش و البته در شرایطی که گروه سازنده همچنان مشغول آماده سازی قسمت های آخر سریال بودند با ورود کرونا شرایط دشوارتر هم شد و پروژه را تحت تاثیر خود قرار داد.

به نحوی که سازندگان مجبور شدند فصل ششم را نیمه کاره رها کنند و وعده ساخت را پس از فروکش کردن کرونا بدهند. از طرفی تغییر ناگهانی لحن «پایتخت» و شخصیت‌ها و نداشتن قصه ای محکم، موجب واکنش مخاطبان و کارشناسان شد.

با این همه وعده ساخت دو قسمت پایانی «پایتخت ۶ »، در نوروز عملی شد و قسمت های انتهایی این فصل، متاثر از فضای کرونا، برای بینندگان تولید و پخش شد.

با فروکش کردن کرونا زمزمه هایی از ادامه «پایتخت» و ساخت فصل هفتم شنیده می شد که این بار در همان بدو امر با حواشی متعددی همراه شد. انتشار مطالبی درباره دستمزد نجومی محسن تنابنده بزرگترین حاشیه این سریال بود. از طرفی سارا و نیکا فرقانی اصل، دو بازیگر نوجوان سریال که از کودکی با پروژه پایتخت همراه بودند، پس از پایان فصل آخر به دلیل انتشار عکس هایی در فضای مجازی با حاشیه مواجه شدند و به رغم حمایت برخی بازیگران از این دو نوجوان، شنیده ها حاکی از این بود اگر قرار است پایتخت ادامه پیدا کند، سارا و نیکا نباید حضور نداشته باشند.

در نهایت هم در پی انتشار خبرها و ادعاهایی چون دستمزد ۵ میلیاردی محسن تنابنده برای ساخت فصل جدید از سریال «پایتخت» و نقدهایی که در فضای رسانه‌ای و مجازی به دنبال داشت، آذر ماه ۹۹ تنابنده با انتشار متنی اعلام کرد که ادامه‌ی «پایتخت» را نمی‌سازد و این پایان ماجرا برای سریالی بود که حدود یک دهه عنوان محبوب ترین مجموعه تلویزیونی را در بین مخاطبان یدک می کشید.

از آن زمان تاکنون خبری از ساخت «پایتخت» نه از سوی سازندگان سریال مطرح شده است و نه مسوولان صداوسیما نسبت به این مساله تمایل نشان داده اند.

پیگیری های خبرنگارها در این خصوص هم هر بار بی نتیجه مانده است. عوامل سریال پایتخت گویی به شکل هماهنگ تصمیم بر سکوت و بعضا پاسخ ندادن به تلفن های همراهشان گرفته اند تا بیشتر از این دچار حواشی نشوند و تلویزیون هم ترجیح داده است حداقل فعلا پرونده پایتخت را تمام شده بداند.

از «پایتخت» چه در یاد داریم؟

اولین فصل از سریال «پایتخت» به کارگردانی سیروس مقدم و تهیه‌کنندگی الهام غفوری، در نوروز سال ۱۳۹۰ از شبکه یک پخش شد که داستان آن درمورد مهاجرت نقی و خانواده‌اش از مازندران به تهران بود و این کوچ برای‌شان چالش‌هایی در پی داشت و درنهایت تصمیم گرفتند دوباره به شهرشان برگردند.

فصل دوم این مجموعه در نوروز سال ۹۲ از شبکه یک پخش شد و داستان از جایی آغاز شد که نقی در گنبد و گلدسته‌سازی کار می‌کرد و مسئولیت حمل یک گنبد و گلدسته را به روستایی در قشم با کامیون ارسطو پسرخاله اش بر عهده می‌گیرد و در جریان این سفر با داستان‌های جدیدی هم روبه‌رو شدند.

سومین فصل از «پایتخت» به ماجرای عروسیِ ارسطو در خانه نقی پرداخت که در حین مراسم به دلیل نیمه‌کاره بودن خانه نقی، ساختمان فرو می‌ریزد. سری چهارم «پایتخت» هم به انتخابات شورای شهر پرداخت که هما (همسر نقی) در این انتخابات رای آورد و همچنین از طرفی (چوچانگ) همسر ارسطو در سانحه هوایی فوت کرد.

فصل پنجم «پایتخت» به سفر خانواده نقی به ترکیه پرداخت که در جریان سفر سر از سوریه و جبهه داعش درآورند و با مشکلاتی مواجه شدند. مجموعه «پایتخت» در هر سری سعی کرده است به موضوعات روز بپردازد و برخلاف مجموعه‌های دیگری که معمولا در سری بعدی‌شان شکست می‌خورند، با استقبال مخاطبان روبه‌رو شده است.

همچنین محسن تنابنده همیشه همراه با نویسندگان دیگر، نویسندگی «پایتخت» را برعهده داشته است.

حاشیه‌های «پایتخت» تمام می‌شود؟

سریال «پایتخت» هم مثل هر مجموعه دیگری با پخش هر سری با حاشیه‌هایی همراه بوده است. یکی از این حاشیه‌ها به پخش سری سوم آن برمی‌گردد که ۵۰ نفر از مردم مازندران در انتقاد به پخش این مجموعه مقابل استانداری مازندران تحصن کردند و خواستار توقفِ پخش سریال شدند.

این عده نسبت به ادبیات سریال انتقاد داشتند و همچنین انعکاس نادرست سنت‌ها، آداب و رسوم مازندران و ناآشنایی تولیدکنندگان با فرهنگ استان را دلایلی می‌دانستند که پخش «پایتخت» باید متوقف شود. یکی دیگر از حاشیه‌های این مجموعه، حذف شخصیت‌های سارا و نیکا که نقش دختران دوقلوی نقی و هما را بازی می‌کردند، است.

سارا و نیکا فرقانی‌اصل به دلیل حاشیه‌هایی که در سال ۹۹ در فضای مجازی داشتند، از دو قسمت پایانی فصل ششم حذف شدند و در واکنش به این اتفاق در لایو اینستاگرامی اعلام کردند که از این حذف، اطلاعی ندارند. همچنین هر کدام از بازیگران سریال «پایتخت» به دلیل حذف آن‌ها در صفحه‌های شخصی‌شان از زحمات آن دو قدردانی کردند و خواستار فرصت دوباره به آن‌ها شدند.

 خبر ساخته شدن «پایتخت» با انتشار یک فراخوان همراه شد که عوامل سازنده از خواهران دوقلو که حدفاصل سنی ۱۸ تا ۲۶ هستند، دعوت کرده‌اند تا برای حضور در مرحله تست و انتخاب بازیگر، از خودشان عکس و فیلم ارسال کنند.این فراخوان نشان می‌دهد که سارا و نیکا دیگر نمی‌توانند در مجموعه «پایتخت» حضور داشته باشند و ضمن اینکه باید دید حضور بازیگران جدید چقدر می‌تواند موفق باشد تا مثل قبل بازی‌های یک‌دستی را در این سریال شاهد باشیم.