خبر مهم درباره زمان اتصال اینترنت ماهواره‌ای روی گوشی ایرانی

​مقدمات آغاز فعالیت اولین اپراتور اینترنت ماهواره‌ای به گفته وزیر ارتباطات در حال انجام است و کمیسیون تنظیم مقررات جهانی (RRB) در جلسه اخیر خود مجددا استارلینک را مکلف به همکاری با ایران کرده است.

به گزارش عرشه آنلاین، اینترنت ماهواره‌ای و فعالیت آن در ایران اگر چه طی سال‌های گذشته مطرح بوده، اما در مدت سه سال اخیر بیش از پیش به آن پرداخته شد. در واقع پس از اعمال محدودیت برای برخی از پیام‌رسان‌های خارجی اظهارنظر مسئولان درباره نحوه شرایط فعالیت قانونی آن در کشور آغاز شد.

هدف پروژه اینترنت ماهواره‌ای استارلینک (Starlink) که زیر نظر شرکت اسپیس‌ایکس (SpaceX) متعلق به ایلان ماسک اداره می‌شود، رساندن اینترنت پرسرعت به بسیاری از نقاط جهان به خصوص مناطقی است که تا پیش از این دسترسی به شبکه اینترنت در آن‌ها ممکن نبوده است.

این ماهواره می‌تواند با توجه به ویژگی‌های ذاتی خود مانند پایداری، انعطاف‌پذیری، تأخیر کم و تأمین ظرفیت قابل ملاحظه و ارزان‌قیمت، کمک شایانی در کاهش شکاف دیجیتال در کشور و سیگنال‌رسانی به مناطق محروم و دورافتاده داشته و به عنوان بخش مهمی در لایه زیرساخت و خدمات پایه معماری شبکه اینترنت نقش‌آفرین است. در این راستا شرکت فضایی اسپیس‌ایکس پروژه اینترنت ماهواره‌ای "استارلینک" را در سال ۲۰۱۵ با هدف فراهم کردن پوشش گسترده اینترنت آغاز کرد.

از آنجایی که سرعت رشد و توسعه فناوری در جهان بالاست، پای این فناوری به ایران هم مانند سایر کشور‌ها باز شده و طبق ضوابط و شرایطی مانند فعالیت قانونی در کشور از آن استقبال می‌شود. پس از غیر مجاز شناخته شدن ارائه خدمات استارلینک در ایران به دلیل عدم رعایت قوانین سرزمینی این شرکت در جلسه هیأت مقررات رادیویی اتحادیه بین المللی مخابرات مکلف به همکاری با ایران شد.

در نهایت پس از پیگیری‌های انجام شده ابتدای تابستان سال گذشته اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) اعلام کرد که ارایه خدمات از سوی استارلینک در مرز‌های جمهوری اسلامی ایران به دلیل عدم رعایت قوانین سرزمینی، غیرمجاز است. مطابق یکی از قطعنامه‌های ITU، ارایه خدمات از سوی یک شرکت خارجی در چارچوب مرز‌های کشور دیگر منوط به دریافت مجوز از سوی آن کشور است که در بررسی‌های به عمل آمده مشخص شد استارلینک برای ارایه اینترنت ماهواره‌ای هیچ مجوزی را تاکنون از جمهوری اسلامی ایران دریافت نکرده است.

اما با گذشت چندین ماه با پیگیری‌های انجام شده همزمان با اختتامیه کنفرانس جهانی ارتباطات رادیویی (WRC-۲۳) در شهر دبی، قواعد سرزمینی جمهوری اسلامی ایران به امضای مدیرعامل شرکت یاه کلیک رسید تا مقدمات فعالیت قانونی این شرکت برای ارائه خدمات اینترنت ماهواره‌ای در کشور فراهم شود. با امضای این سند توسط اپراتور یاه ست و پس از طی مراحل اداری مربوطه، پروانه فعالیت در ایران برای ارائه خدمات اینترنت ماهواره‌ای به این شرکت اعطا خواهد شد.

حال به تازگی، عیسی زار پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با انتشار پستی در یک شبکه اجتماعی داخلی درباره آخرین وضعیت فعالیت اینترنت ماهواره‌ای در ایران اظهار کرد: در این دوره، امکان فعالیت قانونی اینترنت ماهواره‌ای با پیگیری‌های بین‌المللی گسترده به دست آمد. وی افزود: مقدمات آغاز فعالیت اولین اپراتور اینترنت ماهواره‌ای در حال انجام است.وزیر ارتباطات تأکید کرد: کمیسیون تنظیم مقررات جهانی (RRB) در جلسه اخیر خود مجددا استارلینک را مکلف به همکاری با ایران کرد.

حسن سالاریه رئیس وقت سازمان فضایی کشور نیز روز چهارشنبه در آخرین نشست خود  در پاسخ به پرسش اختصاصی خبرنگار تجارت‌نیوز در مورد اینترنت ماهواره‌ای گفت: «در این زمینه ما با دو مسیر مواجه هستیم. یکی مسیر استفاده از ماهواره‌های ژئو است که در ارتفاع بالا قرار می‌گیرد. مسیر دوم هم استفاده از منظومه‌های ماهواره‌ای است. هر دو در حال پیگیری‌اند. به عنوان مثال در مورد منظومه‌های ماهواره‌ای با همین قراردادی که با بخش خصوصی امضا شد و ما منظومه شهید سلیمانی را دنبال کردیم؛ باید پرتاب‌ها انجام بشوند و تثبیت شوند. فعلاً باریک‌‌باندیم. زیرا اول باید این زیست‌بوم شکل بگیرد.»

حسن سالاریه درباره مسیر پیش‌ رو و ضرورت حضور در بازارهای بین‌المللی توضیح داد: «در گام‌های بعدی باید ماهواره‌ها حجیم‌تر و سنگین‌تر شوند. با پهنای باند بالاتر. ولی این ضرورت وجود دارد که در یک مجموعه بین‌المللی کار و فعالیت کنیم. به دلیل اینکه حجم سرمایه‌گذاری در این بازار خیلی بالاست و استفاده از این ماهواره‌ها فقط نمی‌تواند به استفاده از یک موقعیت جغرافیایی کوچک مثل ایران محدود شود، البته در مقایسه با کل دنیا. شرکت‌هایی که در این زمینه موفق‌ هستند، در واقع به بازار بین‌المللی ورود کرده‌اند و از آن سهم دارند. بنابراین حتماً یک شریک بین‌المللی لازم است. البته حضور شریک بین‌المللی زمانی معنی‌دار است که ما خودمان از نظر تکنولوژی به تثبیت فناوری رسیده باشیم. که یکی از گام‌های مهم همین منظومه باریک‌باند است. یکی از گام‌های دیگر تثبیت عملکرد ماهواره‌هایی مانند ناهید ۱ و ناهید ۲ است. ناهید ۲ در شرف پرتاب است.» 

به لحاظ تکنولوژیکی شاید کمتر از دو یا سه سال با اینترنت ماهواره‌ای فاصله داریم

حسن سالاریه در پاسخ به این سوال که چقدر از نظر زمانی تا اینترنت ماهواره‌ای فاصله داریم گفت: «این مساله یک مقدار پیچیده است. این فاصله به میزان سرمایه‌گذاری هم بستگی دارد. می‌توان گفت به لحاظ تکنولوژیکی شاید کمتر از دو سه سال فاصله داریم. برای رسیدن به پلتفرمی که بتواند در ارتقاع پایین، سرویس پهن‌باند به ما ارائه دهد، به لحاظ تکنولوژیکی فاصله ما در بازه دو تا سه سال آینده تعریف می‌شود.»

حسن سالاریه در پایان گفت: «این اتفاق فقط با یک ماهواره‌ رخ نمی‌دهد بلکه باید تعداد ماهواره‌ها افزایش یابد و برسد به چندصد ماهواره یا حتی بیشتر، چند هزار ماهواره. ما باید بین بازه تکنولوژیک و بازه اقتصادی تفکیک قائل شویم. در دو تا سه سال آینده به یک پلتفرم مناسب می‌رسیم، اگر با همین نرخ سرمایه‌گذاری شود. اما رسیدن به آن تعداد ماهواره نیاز به حجم اقتصادی بیشتری دارد. از طرف دیگر به دلیل ضرورت حضور در بازارهای بین‌المللی، سرمایه‌گذار بین‌المللی هم لازم داریم؛ یعنی باید در یک پروژه بین‌المللی ورود کنیم.»

در پایان می‌توان گفت: منظومه‌های ماهواره‌ای می‌توانند با توجه به ویژگی‌های ذاتی خود همچون پایداری، انعطاف‌پذیری، تأخیر کم و تأمین ظرفیت قابل ملاحظه و ارزان‌قیمت، کمک شایانی در کاهش شکاف دیجیتال در کشور و سیگنال‌رسانی به مناطق محروم و دورافتاده داشته و به عنوان بخش مهمی در لایه زیرساخت و خدمات پایه معماری شبکه ملی اطلاعات نقش‌آفرین است.