مردم مضطرب به بازار سکه هجوم بردند؟| علت چیست؟

سکه با شکست رکورد تاریخی ۱۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان، به کانون داغ بحث‌های اقتصادی کشور بدل شده است.  اکثرمراجهع کنندگان به بازار ارز  خریدار هستند و کسی رغبتی به فروش ندارد. بسیاری از واسطه‌های خیابانی از دلائل سیاسی و به گفته آن‌ها «وضع مملکت» به عنوان دلیل اصلی هجوم مردم برای خرید سکه یاد کردند.

در روز‌های گذشته این بحث در گروه‌های اقتصادی و شبکه‌های اجتماعی داغ شد که ارزش دلار از نرخ فعلی بسیار بیشتر است، با توجه به مداخله گسترده بانک مرکزی در بازار ارز و امنیتی‌شدن فضای بازار ارزی، سرمایه‌های سرگردان مردم به سمت بازار سکه هجوم برد. قیمت گواهی سکه نیز برای اولیه بار به ۱۷۵ هزار تومان رسید.

برخی صرافی‌های خیابان فرودسی کاغذی با عنوان «خرید و فروش ارز نداریم» را به شیشه چسبانده‌اند. فضای امنیتی بازار ارز در نگاه بدگمان خریداران ارز مشهود است. پلیس امنیت اقتصادی نیز از کشف ۱۱ میلیون دلار تقلبی در بازار خبر داد. با خروج سرمایه از صندوق‌های درآمد ثابت، بورس و مسکن و بن‌بست امنیتی دلار، مردم سکه را بهترین گزینه یافته‌اند. به زعم برخی از کارشناسان با توجه به ارزش ذاتی سکه و قابل حمل بودن آن و همچنین سریع‌البیع بودن، مردم ترجیح می‌دهند که در شرایط فعلی سیاسی، اقتصادی کشور، سرمایه خود را در قالب سکه و در چمدان داشته باشند تا آنکه به سمت بازار‌های غیرقابل اطمینان حرکت کنند.

مهدی پازوکی اقتصادد‌ان و استاد دانشگاه علامه گفت: شاید یکی از اساسی‌ترین عوامل رشد قیمت فعلی سکه را بتوان به صورت خلاصه در مفهوم «عدم ثبات اقتصادی» جستجو کرد. وقتی نرخ بهره بانکی ۲۰ درصد و نرخ تورم حداقل ۴۰ درصد، در واقع یعنی ارزش پول در حال کاهش است. سکه و طلا دارای ارزش ذاتی است و هر چه انتظارات تورمی مردم افزایش یابد، میل به خرید سکه نیز رشد می‌کند.

وی افزود: متاسفانه دولت فاقد نظام تدبیر است، قریب ۱۶ ماه از روی کار آمدن این دولت می‌گذرد. دولت‌های آقایان خاتمی و روحانی و حتی احمدی‌نژاد در چندماهه اول دولت خود روند تورم را کاهش کردند. در دولت آقای رئیسی، اما این روند معکوس بوده و از همان ابتدا نرخ تورم صعودی شده است. البته تحریم‌ها نیز بی‌تاثیر نیست، ولی دولت سیزدهم اگر اهتمام جدی داشت، می‌توانست با تمرکز بر رفع تحریم، بار بزرگی از دوش اقتصاد ایران بر دارد. این دولت به شدت شعارزده است و با شعار هم که مشکلی حل نمی‌شود. مثال‌های زیادی برای ناکارآمدی تیم اقتصادی دولت وجود دارد، مثلاً برنج که دیگر ارز و دلار نیست که برای آن بهانه بیاوریم، قیمت برنج در ابتدای این دولت ۴۰ هزار تومان بود و الان در برخی اقلام قریب ۱۰۰ هزار تومان است(البته قیمت برنج در بازار تا ۱۲۰ هزارتومان نیز رسیده است)، این رشد ۶۰ درصدی تنها در ۱۶ ماه با هیچ متر و معیاری پذیرفته نیست.

پازوکی در ادامه اظهار کرد: الان قیمت آب معدنی به ۴ هزار تومان رسیده است، یعنی از بنزین به مراتب گران‌تر است، اما به نظر می‌رسد دولت توان حل چالش بنزینی را ندارد. ناکارآمدی کابینه نیز بسیار عیان است، ایشان شخصی را به سمت وزیر کار گماردند که نظام حقوق و دستمزد مملکت را به هم ریخت و به جای کنار گذاشتن ایشان، وی را به سمت رئیس مناطق آزاد منصوب کردند. یا مثلاً یک دانشجوی آقای میرکاظمی که در حالت عادی بعید بود به عنوان کارشناس در سازمان برنامه و بودجه استخدام شود، اکنون به عنوان معاون امور مناطق سازمان منصوب شده است، معاون سازمان برنامه بعضاً ممکن است قدرتی بیش از یک وزیر داشته باشد. تیم اقتصادی که تیم فوتبال نیست تا در آن جوانگرایی افراطی انجام گیرد.

این اقتصاددان با یادآوری اوضاع وخیم اقتصادی افزود: در خود اصولگرایان هم چهره‌های اقتصادی قابل احترامی وجود دارند، مانند دکتر دانش جعفری که حاضر به باج‌دهی نیست و در مقابل حرف‌های غیرکارشناسی احمدی‌نژاد ایستاد یا دکتر رهبر، اما می‌بینیم به جای چهره‌های معقول، برخی جوانان آشفته‌فکر و بی‌تجربه به اسم مدیر جهادی و امثالهم به کار گمارده شده‌اند و وضعیت معیشت مردم را به این روز انداخته‌اند. اگر مقایسه کنیم می‌بینیم که دانش شخصی مثل آقای نوربخش (رئیس وقت بانک مرکزی) در چهل سال قبل از رئیس فعلی بانک مرکزی بیشتر بود، این را بنده‌ای عرض می‌کنم که همواره در زمان حیات، منتقد مرحوم نوربخش بودم.

مهدی پازوکی ضمن برشماری فاکتور‌های متعدد تورم‌زا بیان کرد: اقتصاد ما گروگان سیاست است. اگر برجام به سرانجام می‌رسید و مذاکرات به رفع تحریم منتهی می‌شد، قطعاً آبی بود بر آتش‌های فعلی اقتصاد. در حال حاضر صاحبان خانه از رشد چشمگیر قیمت مسکن مسرور هستند و مستاجران از این رویه بسیار ضرر کرده‌اند، کجای این فرایند‌های اقتصادی به نفع مردم مستمند و در راستای شعار‌های حجت الاسلام رئیسی است، رئیس‌جمهور دلش می‌خواهد برای اقتصاد کاری بکند، اما بلد نیست.