هراس شرکت‌های آمریکایی از انتقام‌جویی تهران؛ خودداری از تخلیه نفت ایران

به گفته افراد آشنا، دادستان‌های فدرال آمریکا نتوانسته‌اند ۸۰۰ هزار بشکه نفت توقیف شده ایران را که در سواحل تگزاس در یک نفتکش یونانی است به حراج بگذارند، چرا که شرکت‌های آمریکایی تمایلی به تخلیه آن ندارند.

به گفته افراد آگاه، دادستان‌های فدرال آمریکا نتوانسته‌اند ۸۰۰ هزار بشکه نفت توقیف شده ایران را که در سواحل تگزاس در یک نفتکش یونانی است به حراج بگذارند، چرا که شرکت‌های آمریکایی تمایلی به تخلیه آن ندارند.

به نوشته وال‌استریت ژورنال، دادستان‌ها در اوایل سال جاری پس از متهم کردن مالک یونانی کشتی به فرار از تحریم‌ها، نفت‌کش سوئز راجان حامل نفت ایران را توقیف و آن را به سواحل تگزاس فرستادند. گارد ساحلی ایالات متحده این نفت‌کش را برای تخلیه آماده کرد، اما شرکت‌هایی که این نوع انتقال‌ها را انجام می‌دهند می‌گویند که نمی‌توانند نفت ضبط شده را تخلیه کنند، زیرا نگران اقدامات تلافی‌جویانه ایران هستند.

یکی از مدیران صنعت انرژی مستقر در هیوستون که در این موضوع دخیل است، گفت: «شرکت‌هایی که هر گونه فعالیتی در خلیج فارس دارند، به معنای واقعی کلمه از انجام این کار می‌ترسند.» این مدیر اجرایی گفت که چند شرکتی که با آن‌ها در مورد تخلیه نفت تماس گرفتند، پیشنهاد را رد کرده‌اند. یکی از مدیران یک شرکت کشتیرانی که در خلیج مکزیک فعالیت دارد نیز نگرانی‌ها در مورد تلافی‌جویی را ابراز کرد. او گفت: «بعید می‌دانم کسی به سراغ آن برود.»

چالش‌ها بر سر نفت توقیف شده، مشکلاتی را که دولت ایالات متحده در اجرای تحریم‌ها علیه ایران با آن مواجه است نشان می‌دهد، در حالی که ایران اقدامات علیه کشتی‌های غربی را تشدید کرده است. به گفته تحلیلگران و مقامات سابق آمریکا، تهران از این تاکتیک‌ها برای بازدارندگی غرب از مانع شدن در برابر صادرات ایران استفاده می‌کند.

مسئله چگونگی برخورد با موضوع نفت ایران در بحبوحه تلاش‌های بی‌صدای دیپلمات‌های ارشد آمریکایی برای از سرگیری مذاکرات با تهران بر سر توافق هسته‌ای مطرح می‌شود. یک مقام سابق آمریکایی گفت: «این کشتی یک صحنه از ماجراهای درام بسیار بزرگ‌تری است که در نحوه برخورد ما با تهدیدات ایران در جریان است».

نیروهای نظامی ایران در ماه‌های اخیر چندین نفتکش غربی را که از طریق کانال کشتیرانی در سواحل جنوبی کشور حرکت می‌کردند، توقیف کردند که به گفته تحلیل‌گران، انتقام توقیف این نفتکش توسط غرب بوده است. وزارت دفاع آمریکا اوایل ماه جاری اعلام کرد که نیروی دریایی ایران قصد متوقف کردن دو نفت‌کش دیگر را داشت اما پس از نزدیک شدن کشتی‌های نیروی دریایی آمریکا که در آب‌های بین‌المللی در تنگه هرمز گشت می‌زنند، دور شدند.

مقامات آمریکایی روز دوشنبه گفتند که پنتاگون جنگنده‌های F-۳۵ و یک ناوشکن نیروی دریایی را به عنوان بخشی از تلاش برای بازدارندگی ایران از تلاش برای توقیف نفتکش‌ها و پاسخ به تجاوز روسیه در منطقه، در خاورمیانه مستقر می‌کند.

تحلیلگران ایران می‌گویند که توقیف کشتی «ادونتج سوئیت» تحت پرچم جزایر مارشال توسط نیروی دریایی ایران در اواخر آوریل احتمالاً در تلافی توقیف سوئز راجان توسط ایالات متحده بوده است.

تصاویر ویدیویی از توقیف یک نفتکش با پرچم جزایر مارشال توسط نیروی دریایی ایران در ماه آوریل

یکی از اعضای نمایندگی ایران در سازمان ملل به وال‌استریت ژورنال گفت: «ما قاطعانه ادعاهای بی اساس ایالات متحده در مورد ربودن نفتکش‌های خارجی توسط ایران را رد می‌کنیم. ایران بر امنیت و ثبات خلیج فارس و تنگه هرمز اصرار دارد. با این حال، اگر نفت‌کش‌ها قواعد عبور بی خطر را نقض کنند، محیط زیست را آلوده کنند یا سوخت ایران را قاچاق کنند، ایران در رسیدگی به این بی‌نظمی‌ها و تخلفات بر اساس قوانین خود و همچنین تعهدات بین المللی مربوطه تردیدی ندارد.»

رسانه دولتی ایران به نقل از دولت گفته که ادونتج سوئیت به دلیل برخورد با یک کشتی ماهیگیری توقیف شده است. مالکان این کشتی به درخواست اظهار نظر پاسخ ندادند.

افراد آشنا با این پرونده می‌گویند که کشتی سوئز راجان زمانی تحت نظارت دولت آمریکا قرار گرفت که یک سازمان ضدایرانی که از تحریم‌های همه جانبه علیه تهران حمایت کرده، با استناد به عکس‌های ماهواره‌ای و داده‌های ردیابی کشتیرانی، این کشتی را به حمل نفت تحریم شده متهم کرد. وکلای قربانیان ۱۱ سپتامبر و خانواده‌هایشان، که دادگاه‌های آمریکا به آنها حق مطالبه غرامت از دولت ایران را داده‌اند، نیز علیه یکی از مالکان سابق کشتی شکایت کردند. این منابع گفتند که این ادعا، همراه با یک شکایت مدنی متعاقب آن، مقامات فدرال را بر آن داشت تا این پرونده را در دستور کار قرار دهند.

شرکت یونانی که کشتی را به نمایندگی از مالک آن مدیریت می‌کند به درخواست اظهارنظر پاسخ نداد، اما قبلاً گفته بود که در حال بررسی این موضوع است.

انتظار می‌رود که دادستان‌ها درآمد حاصل از فروش نفت توقیف شده ایران را به صندوق «قربانیان تروریسم دولتی ایالات متحده» واریز کنند که به قربانیان حملات تروریستی غرامت می‌دهد، همان کاری که در گذشته انجام داده اند.

دادستان‌های فدرال و مقامات ارشد امنیتی در گذشته خبر چنین توقیف‌هایی را اعلام کرده‌اند و از آنها به عنوان فرصتی برای محکوم کردن ایران به دلیل حمایت مالی از گروه‌های غیر دولتی با فروش نفت خود و هشداری برای دیگرانی که به ایران در دور زدن تحریم‌ها کمک می‌کنند، استفاده کرده‌اند. یکی از مقامات سابق آمریکایی که با این موضوع آشناست، گفت: «این غیرعادی است که این داستان انقدر طولانی شده است و اینکه کشتی هفته‌هاست که در سواحل تگزاس نشسته است، این خود یک معما است.»