پولدارها سراغ این مخدر با کلاس می‌روند | وضعیت عجیب مصرف مخدر بین زنان، کارگران و دانشجویان
جمعیت مصرف‌کننده متفاوت است. در مهمانی‌ها مصرف قرص زیاد است ولی کف خیابان و در پاتوق‌های شوش و هرندی قرص نمی‌بینید.
رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر در دولت‌های یازدهم و دوازدهم گفت: امروز پولدارهای تهران کوکایین مصرف می‌کنند، اما مصرف کوکایین در کشور فراگیر نشده، چون بسیار گران است. میزان مصرف کوکایین را با میزان مصرف شیشه مقایسه کنید که امروز بسیار ارزان است و بازار مصرف را در دست گرفته و طبق گزارش‌هایی که دریافت کردیم، مصرف شیشه افزایش یافته است. قیمت عامل، تعیین‌کننده عرضه و تقاضاست.
طی ۱۶ ماه اخیر و بعد از انتشار فرمان رهبر جدید طالبان درباره ممنوعیت تجارت مواد و کشت خشخاش، تنها فایده این شعار، افزایش چند برابری قیمت جهانی هرویین در بازار اروپا، سود بیشتر برای کشتکاران خشخاش در مزارع ولایات جنوب غرب و غرب افغانستان به واسطه رشد قیمت خرید تریاک پای مزرعه و خالی شدن انبارها از تریاک خشک به دنبال تقاضای بیشتر بازار جهانی بوده است.
«اعتماد» در گفت‌وگو با محمد مسعود زاهدیان، رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر در دولت‌های یازدهم و دوازدهم و معاون مقابله با عرضه و امور بین‌الملل ستاد مبارزه با مواد مخدر در دولت سیزدهم به تحلیل این موضوع پرداخت که در ادامه خلاصه حرفهای او را می‌خوانید:
امروز بالغ بر ۷۰ درصد کشفیات مواد در استان‌های شرقی و حاشیه شرق کشور است و در این محدوده، دو لایه پدافندی و دفاعی ایجاد کرده‌ایم؛ لایه اول، در ورودی و مرزهای اصلی و در استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، خراسان جنوبی و نوار دریایی مثل استان‌های هرمزگان و خوزستان، لایه دوم، در استان‌هایی همچون کرمان و یزد و فارس و اصفهان که توسعه مقابله در این استان‌ها، می‌تواند مبارزه با ورود مواد در مرزها و استان‌های مرزی را تکمیل کند.
غیر از این چند استان در لایه‌های اول و دوم که بیشترین کشفیات مواد را دارند، ۲۷ الی ۳۰ درصد کشفیات در سایر استان‌هاست و در این میان، در استان‌های شمال غرب و شمال کشور هم میزان کشفیات، از باقی استان‌ها بیشتر است.
شمال غرب ایران، دروازه مسیر بالکان است که از ترکیه آغاز می‌شود و تا اروپا ادامه دارد. بنابراین، وقتی مواد از افغانستان وارد استان شرقی ایران می‌شود، بیشترین کشفیات در فاصله استان شرقی تا استان شمال غربی است؟
بله، چون در داخل ایران با تولید مواد مخدر یا محرک مواجه نیستیم و هم مخدرها و هم مواد محرک و از جمله مت‌آمفتامین، در افغانستان تولید می‌شود و مقصد نهایی این تولید، اروپاست اما این مواد از جاده‌های ایران به اروپا می‌رسد و بنابراین، ما قربانی بازار مواد اروپا هستیم.
کشفیات مرفین در ایران حجم بالایی دارد در حالی که گزارش‌ها، شیوع مصرف مرفین در ایران را تایید نمی‌کند. آمار بالای کشفیات مرفین؛ به خصوص پشت مرز شمال غرب، این فرض را تقویت کرده که در دو طرف مرز شمال غرب؛ هم در ترکیه و هم در ایران، ممکن است آزمایشگاه‌های سیار مشغول تولید هرویین باشند.
بازار مصرف مرفین در اروپاست. درست است که ما در کشورمان مصرف‌کننده هرویین داریم ولی بالاترین حجم مصرف هرویین در اروپاست که بیشترین میزان هرویین مصرفی اروپا از تولیدات افغانستان است، اما گزارش‌هایی درباره فعالیت لابراتوارهای تبدیل مرفین به هرویین در ترکیه دریافت کرده‌ایم و البته در روستاهای مرزی در نوار غربی ایران هم، تعداد محدودی از این لابراتوارها شناسایی شد که حجم تولید بالایی نداشتند.
البته منظور من هم این بود که در مرز شمال غرب؛ چه در ایران و چه در ترکیه، تولید هرویین با هدف عرضه به بازار اروپا در حال انجام است و شنیده‌ام که اتفاقا خلوص هرویین تولید شده در نوار شمال غرب بسیار بالاست و قیمت خرده‌فروشی آن هم در مقایسه با قیمت ماده‌ای که امروز به اسم هرویین در بازار داخلی کشور عرضه می‌شود بسیار گران‌تر است که همین گرانی قیمت، نشان می‌دهد هدف تولید، بازار داخل ایران نبوده.
من مطمئنم که مصرف‌کننده هرویین در داخل کشور، موادی که از افغانستان وارد می‌شود را مصرف می‌کند و ما تا امروز در بازار عرضه مواد در ایران، نمونه‌ای از هرویین تولید شده در داخل کشور نداشته‌ایم.
عراق، هم در چند سال گذشته در کشت خشخاش فعال بوده و هم امروز تولید قرص کپتاگون در عراق افزایش یافته است.
کپتاگون یک تهدید جدید است که کانون تولیدش هم در مناطقی از عراق است.
طی هفته‌های اخیر هم یک کارگاه تولید قرص کپتاگون در عراق کشف شد.
بله و کشف این کارگاه باید حساسیت ما را افزایش دهد و نظارت‌ها را تشدید کنیم تا این مواد به کشور ما وارد نشود.
مصرف کپتاگون به صورت سنتی در کشورهای عربی و آفریقایی بسیار بالاست، اما موج مصرف کپتاگون به تازگی آغاز شده و ما هم باید هوشیار باشیم و امیدواریم نظارت‌ها، هجمه کپتاگون را در ایران کنترل کند و مانع از ایجاد بازار مصرف در داخل کشور شود.
میزان کشفیات قابل توجه نبوده و به چند عدد قرص همراه مسافر محدود می‌شده و تا امروز گزارشی از واردات یا مصرف حجم بالا نداشتیم.
آزمایشگاه پلیس مبارزه با مواد مخدر، یک آزمایشگاه مرجع برای دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل (UNODC) و همچنین در منطقه غرب آسیاست و هر سال در رتبه چهارم یا پنجم رده‌بندی‌های سازمان ملل قرار گرفته است.
اطلاع دارم که آزمایشگاه‌های امریکا، آلمان و سازمان ملل در رده‌های بالاتر از ایران هستند. آزمایشگاه پلیس مبارزه با مواد مخدر در تمام استان‌ها شعبه دارد، اما دستگاه‌های آزمایشگاه مرکزی، در کشور منحصربه‌فرد است و به همین دلیل، آزمایش‌های مهم در آزمایشگاه مرکزی انجام می‌شود.
حتما همه این مواد برای ایران خطر است. هر ماده جدیدی وارد ایران شد، بازار خودش را پیدا کرد.
ولی روانگردان‌های نسل جدید (NPS با پایه گیاهی) بازاری در ایران نداشت یا با استقبال کمی مواجه شد.
چون بسیار گران بود و ورودش بسیار سخت بود. شرکت پست کشفیات بالایی از NPS در مرسوله‌های پستی داشته و این از همان دست برخوردهای نظارتی است که اجازه شکل‌گیری بازار مصرف جدید در کشور نداده است. من از کوکایین مثال می‌زنم که مصرفش خیلی جذاب است و امروز پولدارهای تهران کوکایین مصرف می‌کنند، اما مصرف کوکایین در کشور فراگیر نشده، چون بسیار گران است.
میزان مصرف کوکایین را با میزان مصرف شیشه مقایسه کنید که امروز بسیار ارزان است و بازار مصرف را در دست گرفته و طبق گزارش‌هایی که دریافت کردیم، مصرف شیشه افزایش یافته است. قیمت عامل، تعیین‌کننده عرضه و تقاضاست و میزان تقاضا از میزان عرضه پیروی می‌کند. بنابراین، عرضه محدود NPS تقاضای محدود را رقم زده است.
حتما ربط دارد. فراگیری مصرف شیشه و هرویین و تریاک در ایران به دلیل همسایگی ما با کانون تولید و افغانستان است. این همسایگی به ایجاد یک بازار عرضه گسترده منجر شده و حتما ایجاد بازار عرضه برای مواد افغانستان در ایران بسیار راحت‌تر از ایجاد بازار عرضه برای موادی است که باید از دو هزار کیلومتر دورتر به ایران برسد.
آیا ممکن نیست بازار عرضه به واسطه امکان تولید بومی ماده مشابه شکل بگیرد و گسترده شود؟ من از بعضی تولیدکننده‌ها می‌شنوم که اگرچه واردات کوکایین نداریم و میزان مصرف هم موارد بسیار نادر و در قشر مرفه است، آنچه امروز به اسم کوکایین به دست مصرف‌کننده می‌رسد، کوکایین نیست.
مصرف کوکایین در تهران افزایش داشته.
در ۴ یا ۵ سال گذشته، میزان کشفیات کوکایین افزایش یافته. پارسال یک محموله ۵۰ کیلویی کوکایین در کشور کشف شد. محموله ۵۰ کیلویی کوکایین، یعنی یک محموله بسیار حجیم.
شیشه‌ای که وارد کشور می‌شود ممکن است برای عرضه بهتر و بازاریابی موفق‌تر و جذب مشتری بیشتر، با قرص یا ماده دیگری مخلوط شده و با نام جدید و مثلا به اسم دراگون یا آیس عرضه شود در حالی که پایه اصلی این ماده، آمفتامین یا مرفین است.
همچنان بیشترین مصرف از نوع تریاک است. گروه حشیش شامل گل و حشیش در رتبه دوم، شیشه و هرویین هم در رتبه سوم و چهارم مصرف هستند.
تریاک از بقیه مواد ارزان‌تر است. البته از گل ارزان‌تر نیست ولی دسترسی به تریاک راحت‌تر است علاوه بر اینکه مصرف تریاک، چه از نظر سنتی و چه با فرض اشتباه کاربرد درمانی، در جامعه ما پذیرفته شده. مصرف گل هم گروه سنی جوان را گرفتار کرده.
شیشه‌ای که در ایران هست از افغانستان می‌آید؛ محصول حدود ۴ هزار آشپزخانه در نوار مرز غربی افغانستان. تعداد آشپزخانه‌های ایران بسیار کم شده اما هنوز آشپزخانه داریم. پارسال حدود ۲۰ آشپزخانه در کل کشور کشف شد که میزان تولیدشان هم بسیار محدود بود.
تغییر شیوه مصرف، علاوه بر قیمت، به تبلیغ و نوع دسترسی هم ربط دارد. اگر گرانی را مبنا قرار دهیم، تزریق مواد هم یک روش گران است.
ولی تزریق اقتصادی‌ترین راه مصرف است. مصرف یک گرم به شیوه تزریقی به جای مصرف سه گرم به شیوه تدخینی.
ولی در مقایسه با شیوه استنشاقی و تدخینی، ظاهرا بازار مناسبی برای قرص نیستیم.
جمعیت مصرف‌کننده متفاوت است. در مهمانی‌ها مصرف قرص زیاد است ولی کف خیابان و در پاتوق‌های شوش و هرندی قرص نمی‌بینید.
بابت مصرف گل در دانش‌آموزان و دانشجویان نگرانیم، چون شیوع نسبتا زیادی دارد. وضعیت مصرف مواد در جمعیت کارگری، جای توجه بیشتری دارد. تعداد زنان مصرف‌کننده افزایش یافته و باید برنامه‌های پیشگیری را افزایش دهیم. با این حال، نرخ رشد اعتیاد در کشور ما نسبت به سایر کشورها بسیار کمتر است.
نرخ شیوع مصرف تا ۴ یا ۵ سال قبل حدود ۵.۴ درصد بود.
ارسال نظر