تصمیم مهم مجلس / یارانه چه کسانی حذف می‌شود؟

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مکلف شد ضمن دهک بندی درآمدی همه خانوارهای یارانه بگیر، به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پردرآمد اقدام کند.در نشست علنی روز چهارشنبه(۱۱ اسفندماه) مجلس شورای اسلامی بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه ۱۴۰۱ و بند (الف)‌ تبصره (۱۴) که مربوط به هدفمندسازی یارانه ­ها است در دستور کار قرار گرفت و به تصویب نمایندگان رسید.

بیشتر بخوانید :یارانه ۱۴۰۱ چقدر است؟ | واریز آخرین یارانه ۱۴۰۰ | چه کسانی یارانه ۲۰۵ هزار تومانی گرفتند؟

دوازدهمین سال حضور یارانه دراقتصاد ایران در حالی آغاز می شود که مجلس شورای اسلامی به سنت سال‌های اخیر دولت را مکلف به حذف سه دهک پردرامد از فهرست یارانه‌بگیران کرده است . مجلس شورای اسلامی به سنت سال‌های اخیر دولت را ملکف کرده است یارانه سه دهک پردرآمد ایران را حذف کرده و پرداخت یارانه نقدی تنها به هفت دهم باقیمانده را در دستور کار قرار دهد. ایران در شرایط فعلی شاهد پرداخت دو یارانه به شهروندانش است. یارانه نقدی ۴۵هزار و ۵۰۰ تومانی که از سال ۱۳۸۹ با هدف جبران افزایش قیمت حامل‌های انرژی و اقلام در اختیار دولت پرداخت شد و یارانه معیشتی که برای خانوار یک نفره ۵۵ هزار تومان و برای خانوار ۵ نفره ۲۰۵ هزار تومان است. یارانه معیشتی به جمعیتی در حدود شصت میلیون نفر پرداخت می‌شود و شمار مشمولان یارانه نقدی طبق محاسبات صورت رفاه برابر با ۷۴ میلیون نفر است . بر این اساس مجلس شورای اسلامی خواستار آن است که یارانه نقدی برای سه دهک با جمعیتی در محدوده ۲۳ میلیون نفر حذف شود 

یارانه کدام گروه‌ها غیرقابل حذف است؟

هر چند پیش از این معیارهایی برای حذف یارانه پردرآمدها از سوی وزارت تعاون، کار ر فاه اجتماعی اعلام شد و دارا بودن همزمان واحد مسکونی و خودرو ، دارا بودن بیش از یک واحد مسکونی، سفر خارجی و ... معیارهایی برای حذف از این فهرست اعلام شد اما هنوز مشخص نیست دولت سیزدهم در اولین گام چه تعریفی را در این حوزه ارائه خواهد داد.

 بر اساس این گزارش به نظر می‌رسد با توجه به رایزنی‌های صورت گرفته سه گروه زنان سرپرست خانوار، افرادی که تحت‌پوشش نهادهای حمایتی نظیر سازمان بهزیستی و کمیته امداد هستند و افرادی که فاقد درآمد ثابت و شغل ثابت هستند مشمولان قطعی دریافت یارانه خواهند بود. در مورد اخیر یعنی کسانی که فاقد درآمد ثابت و شغل ثابت هستند، مساله تداوم پرداخت با توجه به دارایی‌ها و گردش حساب بانکی آنها مد نظر قرار خواهد گرفت.

 باید دید دولت در دومین سال حضور خود تا چه میزان برای حذف یارانه‌ها عزمش را جزم می کند را که پیش از این وعده‌هایی درباره افزایش یارانه و ترمیم قدرت خرید داده شده بود .

 بر اساس بند (ب) تبصره ۱۴ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان هدفمندسازی یارانه ها و با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان مکلف است حداکثر ظرف سه(۳) ماه پس از ابلاغ این قانون، ضمن دهک بندی درآمدی کلیه خانوارهای یارانه بگیر از طریق شاخص ها و اطلاعات و داده های متقن و ثبتی قابل اتکاء نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پر درآمد اقدام نماید، شناسایی و دهک بندی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام می گیرد. سازمان هدفمندسازی یارانه ها موظف است نسبت به ثبت نام افراد جدید متقاضی یارانه طبق ضوابط اقدام نماید.

همچنین در بند (ج) تبصره (۱۴) آمده است: منابع ارزی مندرج در بخش منابع  جدول  این تبصره بلافاصله توسط شرکت های تابعه وزارت نفت به حساب ارزی افتتاح شده توسط خزانه‌داری کل کشور نزد بانک مرکزی به نام سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها واریز و به محض وصول توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به نرخ سامانه معاملات الکترونیکی(ای.تی.اِس) تسعیر و مستقیماً به حساب ریالی سازمان مذکور واریز می شود.

درآمددولت از هدفمندی یارانه ها مشخص شد

نمایندگان مجلس درآمد دولت از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها را مشخص کردند.

نمایندگان در نشست علنی امروز (چهارشنبه 11 اسفند ماه) مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال 1401 کل کشور با بند (الف) تبصره 14 ماده واحده این لایحه موافقت کردند.

در جریان بررسی این بند از تبصره 14 علیرضا سلیمی پیشنهاد بازگشت به لایحه دولت داد و گفت: رقمی که دولت برای درآمد حاصل از هدفمندی یارانه ها در نظر گرفته است، 470 هزار میلیارد تومان است، این در حالی است که این رقم در کمیسیون به 600 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است.

وی ادامه داد: همچنین در مصوبه کمیسیون آمده است که سهام دولت در هدفمندی استفاده شود که این خلاف قانون هدفمندی یارانه هاست، بنابراین آنچه که دولت در لایحه آورده است، منطبق بر واقعیت و قابل تحقق است.

پورمحمدی نماینده دولت در صحن علنی با موافقت با بازگشت به لایحه دولت در این بند توضیح داد: دولت آنچه که در توانش برای کسب درآمد از فروش فرآورده های نفتی و گازی بوده است را 470 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته است که در کمیسیون این منابع را به 600 هزار میلیارد تومان یعنی 130 هزار میلیارد تومان به آن افزوده است که برای تامین این رقم یا باید قیمت فرآورده های نفتی و گازی را افزایش دهید که در شرایط اقتصادی چنین کاری ممکن نیست، یا پولی که به شرکت های نفت و گاز می دادیم را ندهیم.

وی توضیح داد: صنعت نفت گاو شیرده کشور است که نباید بیش از این به آن فشار بیاوریم، بنابراین افزایش درآمد 130 هزار میلیارد تومانی از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها قابل اجرا نیست.

محمدرضا حاجی بابایی رئیس کمیسیون تلفیق بودجه 1400 با تاکید بر اینکه مهمترین موضوع بودجه اجرای هدفمندی یارانه هاست، توضیح داد: در لایحه دولت درآمد اجرای هدفمندی یارانه ها 474 هزار میلیارد تومان برآورد شده بود، در کمیسیون به دلیل شفافیت این رقم به 670 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرد.

این نماینده مجلس ادامه داد: حذف این 130 هزار میلیارد تومان در واقع حذف 80 هزار میلیارد تومان اعتبار گندم، 25 هزار میلیارد تومان بیماری های صعب العلاج و 20 هزار میلیارد تومان بودجه فرهنگی است، یعنی سال آینده مبلغ یارانه از 250 هزار میلیارد تومان به 170 هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کند و به کلی هر آنچه که نمایندگان در این تبصره مصوبه کرده اند، از بین می رود.

پس از استماع نظرات موافق و مخالف، نماینده دولت و مجلس، رئیس جلسه پیشنهاد علیرضا سلیمی را به رأی گذاشت که با 42 رأی موافق، 148 رأی مخالف و 8 رأی ممتنع از مجموع 231 نماینده حاضر در جلسه، با آن مخالفت شد.

در نشست امروز جزء 2 بند (الف) تبصره 14 به رأی گذاشته شد که اصل آن به تصویب نرسید، پس از آن حذف این جزء به رأی گذاشته شد که این موضوع نیز به تصویب نرسید در نهایت جزء مذکور برای بررسی به کمیسیون تلفیق ارجاع شد.

براساس بند (الف) تبصره 14 ماده واحده لایحه بودجه 1401 کل کشور؛

1- در اجرای قانون هدفمندکردن یارانه‌ها تمامی دریافتی‌ها (منابع) مندرج در جدول تبصره (14) این قانون به استثنای عوارض شهرداری‌ها و دهیاری‌ها، منابع حاصل از فروش آب و برق، حق بیمه مشترکین گاز طبیعی و عوارض گازرسانی(به ترتیب موضوع ماده(۱۲) و ماده(۶۵) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲)) و حق بیمه منازل مسکونی در اجرای مواد (2) و (4) قانون تأسیس صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی مصوب سال 1399 به حساب سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها نزد خزانه‌داری کل ‌کشور  واریز می‌شود. سازمان هدفمندسازی یارانه ها موظف است با ابلاغ و تخصیص سازمان برنامه و بودجه کشور  نسبت به پرداخت مصارف مربوط مطابق جدول مذکور متناسب با تحقق دریافتی‌ها(منابع) اقدام نماید.

در جزء 2 ارجاعی آمده است که منابع حاصل از اصلاح قیمت بنزین نسبت به قیمت قبل از سهمیه‌بندی در سال ۱۳۹۸، مشمول عوارض و مالیات بر ارزش افزوده و سهم چهارده و نیم‌درصد (۵/۱۴%) شرکت ملی نفت ایران نمی‌شود.

3- عوارض شهرداری‌ها و دهیاری‌ها از فروش حاملهای انرژی موضوع بند (الف) ماده (26) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1400 و جداول پرداختی‌ها (مصارف) این تبصره، پس از وصول، ظرف یک‌ماه به حساب تمرکز وجوه وزارت کشور واریز می‌شود تا به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها پرداخت شود.

۴-  بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است برای پرداخت به موقع مصارف هدفمندی و براساس درخواست سازمان برنامه و بودجه کشور معادل یک درصد (۱%) جمع مصارف جدول تبصره (۱۴) را به صورت تنخواه در اختیار سازمان هدفمندسازی یارانه ها قرار دهد. تنخواه مذکور باید حداکثر تا دوماه پس از دریافت از محل منابع جدول مذکور تسویه گردد. شرط استفاده مجدد از این تنخواه، تسویه تنخواه قبلی است. این حکم مشمول تنخواه خزانه داری کل کشور نمی-شود. سازمان برنامه و بودجه کشور مکلف است در صورت کسری منابع یارانه نقدی منابع را از سایر محلها تأمین و به حساب سازمان هدفمندسازی یارانه ها نزد خزانه داری کل کشور واریز نماید و حداکثر تا دوماه پس از آن تسویه کند. شرط استفاده مجدد از این محل تسویه منابع قبلی است.