هشدارها و پیش‌بینی‌های تازه درباره زلزله جدی ۷ ریشتری تهران / زلزله بیاید سگ «مرده یاب» هم نداریم

زلزله تهران ؛ موضوع جلسه مهم  امروز در  محل  شورای شهر تهران بود . هشدارها و پیش بینی‌های مهمی درباره زلزله مطرح شد    

محمد آقامیری در چهارمین نشست مشترک مسئولین و اساتید مهندسی زلزله در قالب کارگروه افزایش تاب آوری سازه‌ها در برابر زلزله که به بررسی راهکارهای افزایش تاب آوری شهر تهران در برابر زلزله می‌پردازد، گفت: بحث زلزله تهران جدی است

وی افزود: بحث زلزله تهران بارها در کمیته عمران مورد بررسی قرار گرفته و صحبت‌های زیادی برای افزایش تاب‌آوری تهران در برابر زلزله انجام شده؛ اما نظرات اساتید برجسته این حوزه متأسفانه در گذشته مغفول مانده و در مدیریت شهری، هیچ گاه این نظرات به صورت جامع مورد توجه قرار نگرفته است.

رئیس کمیته عمران کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران با تأکید بر اینکه بحث زلزله تهران جدی است، افزود: برای ریل گذاری مسیر جلسات کارگروه افزایش تاب‌آوری سازه‌ها در برابر زلزله، سوالاتی مطرح شده تا اساتید برجسته دانشگاه در حوزه زلزله با پاسخ به این سوالات در حقیقت موجب دسته بندی راحت‌تر مطالب و استفاده عملیاتی آسانتر از آنها شود.

به گفته وی، بر اساس گفته‌ها تهران مستعد زلزله‌ای بالای ۷ ریشتر است و متأسفانه برای این موضوع آمادگی کمی وجود دارد و در حوزه‌های مختلف شرح وظایفی که بر عهده شهرداری تهران قرار داده شده بسیار کم است. در حالیکه قابلیت‌های زیادی در مدیریت شهری وجود دارد.

آقامیری ادامه داد: وزارت کشور و سازمان مدیریت بحران تقسیم بندی‌هایی برای وظایف دستگاه‌های مختلف بر اساس برخی شاخص‌ها انجام داده‌اند که کافی نیست و جوابگوی زلزله‌ای با بزرگای مشابه زلزله ترکیه نیست. همه مشاهده کردند که در زلزله اخیر ترکیه چه مشکلاتی حادث شد، در حالیکه در این کشور اصول شهرسازی و استانداردهای سازه‌ها به روز است. در این زلزله حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار نفر تلفات جانی و خسارت‌های مالی بسیاری به بار آمد ولی از سوی دیگر پایتخت‌های سیاسی و اقتصادی این کشور سرپا بودند و فعالیت خود را انجام می‌دادند.

این عضو شورای شهر تهران تأکید کرد: بحث زلزله تهران بحث حساسی است که متأسفانه تا زمانی که این اتفاق نیفتد به عمق فاجعه پی نمی‌بریم. لذا باید اساتید دانشگاه در این حوزه زنگ خطر و هشدار را برای مسئولین ما به صدا در بیاورند.

به گفته وی، این سلسله جلسات با هدف استفاده از نظرات کارشناسان آغاز شده و در نهایت کارگروهی با حضور ۱۰ نفر از اساتید شکل می‌گیرد تا در جلسات مشترکی از مسئولین دعوت به عمل بیاید تا در قالب شرح وظایف و ماموریت‌های خود اقدامات انجام شده را تشریح و اساتید با واکاوی که انجام می‌دهند اعلام کنند که این اقدامات برای تهران کافی بوده یا خیر؟ البته طرحی که در این کارگروه تهیه می‌شود قابل تسری به سایر کلانشهرها نیز خواهد بود.

پرویز سروری هم در این نشست با اشاره به این که مهمترین مسئله ما در حوزه زلزله تصمیم گیری است گفت : در حقیقت امروز با شرایطی مواجه هستیم که وقوع زلزله مسئله‌ای جدی است؛ اما متأسفانه جدی گرفته نمی‌شود و در نتیجه تصمیم گیری جدی در این حوزه نیز صورت نمی‌گیرد و از سوی دیگر مراکز متعددی در این حوزه وظیفه دارند که این موضوع نیز تصمیم گیری جدی در این حوزه را دائما به تأخیر می‌اندازد.

وی با اشاره به لزوم انجام برخی اقدامات پیش از وقوع زلزله و اقدامات دیگری پس از وقوع زلزله، گفت: امروز تهران دارای چند هکتار بافت فرسوده است که هر روز فرسوده‌تر می‌شود. بافت تاریخی در تهران وجود دارد که در همه جای دنیا به عنوان یک فرصت مورد بهره برداری قرار می‌گیرد؛ اما در تهران به یک تهدید تبدیل شده، چرا که برنامه‌ای مشخص برای آن نداریم و به یک ترمز در مسیر ایمن سازی بافت‌های فرسوده تبدیل شده است.

 وی ادامه داد: هنگامیکه وارد حوزه عمل برای ایمن سازی ساختمان‌ها شویم این مسائل ،مشکلات بسیاری را به وجود می‌آورد و تصمیم گیری‌ها را دشوار می‌کند. اگر زلزله‌ای رخ دهد جان شهروندان به خطر خواهد افتاد. لذا باید این موضوعات به عنوان مسائل اولویت دار مورد تصمیم گیری قرار گیرد. قطعا باید بافت فرسوده تهران از وضعیت موجود خارج شود. شرایط امروز به گونه‌ای است که امکان تردد خودروهای امدادی در بافت‌های فرسوده وجود ندارد.

 نائب رئیس شورای شهر تهران تأکید کرد: مصمم هستیم از ظرفیت شورا و شهرداری تهران و شورای عالی استان‌ها بهره بگیریم و موانع موجود را برطرف کنیم. باید برای همه ابعاد و بخش‌های مختلف در هنگام وقوع زلزله برنامه داشته باشیم. امروز در برخی مسائل شهر مدیریت یکپارچه را تحت عنوان قرارگاه‌ها ایجاد کردیم، اما در هنگام بروز حادثه نیازمند مدیریت یکپارچه شهری خواهیم بود.

در کشور سگ‌های «مرده یاب» نداریم و همه سگ‌ها «زنده یاب» بودند

وی با اشاره به حادثه‌ای که در جریان تخریب ساخت و سازهای غیر مجاز در خلازیر به وقوع پیوست، گفت: ساختمانی ناشی از ساخت و سازهای غیر مجاز در حاشیه تهران فرو ریخت و در آنجا با مسائل مختلفی مواجه شدیم از جمله آنکه در کشور سگ‌های «مرده یاب» نداریم و همه سگ‌ها «زنده یاب» بودند. از تمام کشور استعلام کردیم؛ اما سگ‌های «مرده یاب» وجود نداشت. در هنگام بحران به چنین مسائلی که تا کنون به آنها فکر نکردیم بر می‌خوریم و دچار مشکل خواهیم شد.

 باید باور کنیم زلزله در تهران حتمی است. 

سروری با تأکید بر لزوم جدیت برای اتخاذ تصمیم در حوزه تاب‌آوری در برابر زلزله اظهار کرد: در ابتدا باید باور کنیم زلزله در تهران حتمی است. اگر مسئولین به این نتیجه برسند یا ابعاد فاجعه را بدانند که چه میزان است از روند موجود که حالت لاک پشتی دارد خارج می‌شویم. امروز در مدیریت شهری همه ظرفیت‌ها از جمله آموزش در محلات را فعال کردیم تا کار در بستر مناسبی با سرعت، دقت و هم افزایی به پیش برود و حتما این موضوع را در مدیریت شهری تهران و شورای عالی استان‌ها پیگیری می‌کنیم تا برای تهران و شهرهای کشور به مدلی دست پیدا کنیم که در هنگام بروز حادثه بتوانیم اقدامات موثری را داشته باشیم.

راه‌ها را در هنگام بروز زلزله ایمن کنیم

  در ادامه این جلسه محمد آقامیری رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران نیز گفت: کارگروهی تشکیل خواهد شد که پیگیر کار عملیاتی باشد. امیدواریم نتایج این جلسات به کار عملی در حوزه تاب آوری زلزله در کل کشور و تهران کمک کند.

به گفته این عضو شورای شهر تهران، در موضوع زلزله تهران دغدغه‌های زیادی وجود دارد که در همین راستا با سازمان‌ها و نهادهای مختلفی صحبت کردیم. برای مثال در حوزه شریان‌های حیاتی اقداماتی انجام شده، البته ناقص است که باید با پیگیری کامل شوند. در صدد هستیم نقشه راهی تهیه کنیم که اقدامات پیش و پس از حادثه را به روشنی مشخص کند. باید سازمان‌هایی که در حوزه زلزله وظیفه دارند وظایف عملکرد خود را تشریح کنند.

وی تاکید کرد: شهرداری ظرفیتی دارد که همه توان خود را بکار خواهد گرفت. از همه دستگاه‌ها نیز دعوت خواهیم کرد وظایف خود را تشریح کنند و برای بهره گیری از ظرفیت‌های شهر در این موضوع پیشنهاد ارائه کنند. در حال حاضر نیز مقاوم سازی پل‌ها در تهران آغاز شده و امیدواریم با اقداماتی که انجام می‌دهیم راه‌ها را در هنگام بروز زلزله ایمن کنیم.

آقامیری تأکید کرد: باید بسته جامعی تهیه کنیم تا مشخص شود دستگاه‌های مختلف و شهرداری تهران در هنگام وقوع زلزله چه وظایفی بر عهده دارند و در مسیر تهیه نقشه راه با همه اساتید در قالب تشکیل کارگروه در ارتباط هستیم. در حقیقت با پشتوانه اساتید دانشگاه می‌خواهیم لایحه و بسته‌ای را برای حادثه زلزله تهیه کنیم.

کیوان صالحی؛دبیر کارگروه افزایش تاب‌آوری سازه‌ها در برابر زلزله نیز در حاشیه برگزاری چهارمین نشست مشترک مسئولین و اساتید مهندسی زلزله در قالب جلسات کارگروه افزایش تاب‌آوری سازه‌ها در برابر زلزله، گفت: چهار نشست این کارگروه در قالب بررسی راهکارهای افزایش تاب‌آوری شهر تهران در برابر زلزله تشکیل شد که البته هدف اصلی این نشست‌ها بحث افزایش تاب‌آوری سازه‌ها در برابر زلزله برای کلانشهرهای کشور بود؛ اما برای تحقق این هدف باید پیش نیازهایی فراهم می‌کردیم که مهمترین رکن موضوع بحث احصا این موارد از درون نقطه نظرات اساتید و نخبگان بود.

وی افزود: این دغدغه از حدود یک سال گذشته در کمیته عمران شورای شهر تهران ایجاد شد و یکی از اهداف و شروط اصلی کار این بود که به جمع‌بندی نهایی در خصوص راهکار ارتقاء تاب‌آوری که البته کار پیچیده‌ای هم خواهد بود دست پیدا کنیم. اگر بتوانیم پس از این چهار جلسه به نیت اصلی که تشکیل کارگروه است دست پیدا کنیم اتفاق بزرگی خواهد افتاد. در نهایت نفرات اصلی کارگروه انتخاب خواهند شد و در ذیل کارگروه کمیته‌هایی برای برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت شکل می‌گیرد.

دبیر کارگروه افزایش تاب‌آوری سازه‌ها در برابر زلزله، ادامه داد: در کوتاه مدت کمیته برنامه ریزی بسترهای تشویقی و حمایتی برای مردم و دستوری و ایجابی برای ساختمان‌های دولتی را مشخص می‌کند تا سطح عملکردی سازه‌ها را در تهران ارتقاء دهد. همچنین در کوتاه مدت رسیدن به برنامه ریزی این موضوع شدنی است. البته اجرا ممکن است زمان بر باشد.

صالحی تاکید کرد: مسائل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی سیاسی در امر مقاوم سازی و بهسازی دخیل هستند. در میان مدت باید به مسائل مختلفی توجه کنیم از جمله اینکه چرا باید تهران و دیگر شهرها دارای یک طیف طراحی باشند. این نشان می‌دهد که کارها خلاصه سازی شده، لذا اگر تهران مطالعات سه بعدی خاک را به درستی انجام دهد می‌تواند به سمت یک طیف طرح برود و یک آئین‌نامه جدایی برای طراحی در تهران داشته باشیم.

وی افزود: در برنامه بلندمدت رسیدن و دستیابی به نرم افزاری که بتواند شهر تهران را مدیریت کند به عنوان هدف قرار داده شده تا ابتدا تحلیل ریسک، مدل وقوع و پاسخ و مدل‌های ارزیابی در تهران شکل بگیرند که البته همه این موارد محاسبات ریاضی پیچیده‌ای دارد ولی پس از آن می‌توانیم به نرم افزار جامع مدیریتی دست پیدا کنیم.

صالحی اظهار کرد: به این ترتیب در نظر داریم یک برنامه جامع اقدام تهیه و ارائه کنیم تا از مبادی مختلفی همچون شورا و شهرداری تهران، شورای عالی استان‌ها و سایر دستگاه‌ها حمایت‌های لازم را جلب کنیم. قطعا نفرات اصلی کارگروه پس از برگزاری این چهار جلسه انتخاب و از این پس تشکیل جلسات کارشناسی انجام خواهد شد تا کارها به نتیجه برسند و همه موارد را نیز اطلاع رسانی خواهیم کرد.