آخرین وضعیت لایحه رتبه‌بندی معلمان | نحوه رتبه‌بندی معلمان پس از تایید شورای نگهبان

رتبه بندی معلمان یکی از موضوعاتی است که در سند تحول بنیادین به آن تاکید شده است. در راهکار ۲-۱۰ این سند بر نظام سنجش صلاحیت‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای، تعیین ملاک‌های ارزیابی و ارتقای مرتبه (نظام رتبه‌بندی) علمی و تربیتی معلمان و تقویت انگیزه ارتقای شغلی در آنان بر اساس نظام معیار اسلامی اشاره شده است.

بر همین اساس موضوع رتبه بندی به آموزش و پرورش گره خورد و قرار شد رتبه بندی معلمان اجرایی شود. حاجی بابایی، وزیر سابق آموزش و پرورش در سال ۹۲ لایحه‌ای را با عنوان نظام رتبه بندی حرفه‌ای معلمان و جذب نیروی انسانی آموزش و پرورش تدوین کرد.

در این لایحه به همترازی معلمان و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها اشاره شد و یک سال بعد، یعنی در سال ۹۳ رتبه بندی‌هایی مانند مربی معلم، استادیارمعلم، دانشیارمعلم و استادمعلم مطرح شد.

لایحه رتبه بندی معلمان بعد از کش و قوس‌های فراوان پاییز ۱۴۰۰ در مجلس به تصویب رسید و برای تایید به شورای نگهبان فرستاده شد؛ اما شورای نگهبان ایراداتی به مصوبه مجلس برای رتبه بندی معلمان گرفت. شورای نگهبان مهم‌ترین اشکال این طرح را مغایرت آن با اصل ۷۵ قانون اساسی دانست. به طوری که تغییرات ایجاد شده، منجر به افزایش بار مالی اجرای مصوبه خواهد شد.

طبق گفته یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش، این وزارتخانه برای حل اشکالات و ابهامات وارد شده توسط شورای نگهبان به رتبه بندی معلمان، همراه مجلس است  و تلاش می‌کند تا رتبه بندی معلمان را سریع‌تر اجرا کند.

چندی پیش نوری در صفحه شخصی خود هم نوشت: «با حمایت معلمان خدوم و صبور، مجدانه پیگیر طرح تحولی رتبه بندی معلمان هستم و خود را موظف به پیگیری و حصول نتیجه میدانم. با اهتمام دولت مردمی، نظر مساعد مجلس انقلابی و همراهی شورای محترم نگهبان، جامعه معلمی به زودی طعم شیرین اجرای این طرح را خواهد چشید. ان‌شاءالله.»

به گفته منادی سفیدان، رئیس کمیسیون آموزش مجلس، مقرر شد که ۴ سال تحصیل معلمان در دانشگاه فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی، جزء رتبه بندی محسوب شود. هیچ معلمی نیز کمتر از ۸۰ درصد مربی رتبه یک دانشگاه تهران حقوق دریافت نکند.

در نشست علنی یکم اسفند، مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی گزارش کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری، با اصلاح لایحه نظام رتبه‌بندی معلمان، جهت تامین نظر شورای نگهبان، موافقت کرد.

بر این اساس در ماده ۲ اصلاحی آمده است:

شایستگی عمومی:

مجموعه‌ای از صفات و ویژگی‌های شخصیتی فرد شامل باورها، نگرش‌ها، اعتقادات و رفتار مبتنی بر نظام ارزشی، فرهنگی و اخلاقی جامعه اسلامی و نظام آموزش و پرورش کشور است که زمینه را برای انجام کار متعهدانه آماده می‌کند و پایبندی فرد را به ارزش‌های اسلامی و انقلاب اسلامی، قوانین و مقررات آشکار می‌سازد. این دسته از شایستگی‌ها در طول خدمت مشمولین مورد بررسی و تایید قرار می‌گیرد.

شایستگی تخصصی:

مجموعه‌ای از توانمندی‌های مرتبط با تسلط بر فرآیند و برآیند دانش تخصصی (موضوع تدریس)، دانش تربیتی و سایر حوزه‌های دانشی مرتبط با یاددهی - یادگیری، دستاوردها، خلاقیت و نوآوری‌های علمی مرتبط، آخرین مدرک تحصیلی و توانایی تفکر علمی و انجام پژوهش در آن حیطه که فرد برای انجام مؤثر وظایف شغلی خود باید از آن‌ها برخوردار باشد.

شایستگی حرفه‌ای:

مجموعه‌ای از توانمندی‌های مرتبط با به‌کارگیری تلفیقی دانش، نگرش و مهارت‌های تخصصی و تربیتی و عملکرد رقابتی معلمان در موقعیت آموزشی و تربیتی مبتنی بر نظام آموزشی معیار در جمهوری اسلامی ایران

در ماده ۳ اصلاح شده آمده است:

معلمان بر اساس شایستگی‌های عمومی، تخصصی، حرفه‌ای و تجربه خود در رتبه‌های پنجگانه به ترتیب: آموزشیار معلم، مربی معلم، استادیار معلم، دانشیار معلم و استاد معلم قرار می‌گیرند.

معلمانی که امتیازات لازم را برای ارتقا به یکی از رتبه‌های موضوع این قانون را کسب کرده اند، هر سه سال یک بار مجدداً مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. چنانچه در ارزیابی مجدد امتیاز لازم را برای حفظ رتبه خود کسب نکنند، با توجه به امتیازبندی مکتسبه به رتبه‌های پایین‌تر تنزل می‌یابند. دو بار تنزل رتبه، موجب خروج از رسته آموزشی و فرهنگی می‌شود.

نماینده مردم ایذه در مجلس به اجرایی نشدن مرحله سوم رتبه بندی فرهنگیان انتقاد کرد و گفت: با وجود تصویب قانون و انجام مراحل در نظر گرفته شده مرحله سوم رتبه بندی فرهنگیان، به دلیل عدم توجه وزارت آموزش و پرورش تعداد زیادی از این قشر به تهران آمده و آسایش و آرامش از خانواده آن ها گرفته شده است.