درخواست برجامی فرانسه از چین

سفر امانوئل مکرون به چین نشان می‌دهد که از دید فرانسه چه ایالات متحده بخواهد یا نخواهد چین باید در مورد ایران و سایر پرونده‌های خاورمیانه مورد توجه قرار گیرد.

در بیانیه مشترک «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه و «شی جین پینگ» همتای چینی اش جمعه گذشته به تلاش‌های مشترک برای احیای برجام اشاره شده بود. توافقی که در سال ۲۰۱۵ میلادی با ایران به امضا رسید، اما اجرای آن به دنبال خروج امریکا از آن در سال ۲۰۱۸ میلادی متوقف شد. در این بیانیه آمده که هر دو کشور «تکرار تعهد خود به ترویج حل و فصل سیاسی و دیپلماتیک مسئله هسته‌ای ایران» را اعلام می‌کنند و فرانسه و چین متعهد می‌شوند که برای حفظ رژیم بین المللی منع اشاعه هسته‌ای و قطعنامه‌های مربوطه شورای امنیت سازمان ملل متحد با یکدیگر همکاری کنند.

به گزارش فرارو به نقل از المانیتور، «کاترین کولونا» وزیر امور خارجه فرانسه در حالی که مکرون را در سفرش به چین همراهی می‌کرد در پکن با همتای ایرانی خود «حسین امیرعبداللهیان»‌ دیدار داشت که اولین ملاقات نادر بین آن دو محسوب می‌شد.

در بیانیه وزارت امور خارجه فرانسه آمده که فرانسه برای آزادی فوری ۶ تبعه فرانسوی که توسط ایران بازداشت شده اند تاکید کرده و در این گفتگو به وضعیت ایران، مسائل مختلف منطقه‌ای و برنامه هسته‌ای ایران پرداخته شده است. وزارت خارجه فرانسه در پاسخ به پرسش «المانیتور»‌ از ارائه جزئیات بیش‌تر در مورد این دیدار یا اعلام این که آیا قرار است در آینده نزدیک بین دیپلمات‌های فرانسوی و ایرانی دیدار‌های بیش تری برگزار شود یا خیر خودداری ورزید.

سفر سه روزه مکرون به چین بر تلاش فرانسه و اروپا برای مشارکت چین در تلاش به منظور پایان دادن به جنگ اوکراین تاکید داشت. حضور رو به رشد پکن در عرصه دیپلماسی بین المللی به طور کلی و روابط آن کشور با مسکو قدرت نرم چین را به یک بازیگر اجتناب ناپذیر در خاورمیانه و اروپا تبدیل کرده است. علاوه بر آن، این سفر نشان می‌دهد که از دید فرانسه خواه ایالات متحده بخواهد یا نخواهد چین باید در مورد ایران و سایر پرونده‌های خاورمیانه مورد توجه قرار گیرد.

توافق اخیر ایران و عربستان سعودی با میانجی گری چین امریکا و اروپا را تکان داد. مکرون در گفتگو با نشریه "پولیتیکو" اشاره داشت که اروپا باید وابستگی خود را به ایالات متحده کاهش دهد و در مقابل فشار برای تبدیل شدن به "دنباله رو امریکا" مقاومت کند.

او به "پولیتیکو" گفت که برای دیپلماسی مستقل فرانسه آماده است. اولین گام فرانسه با برگزاری دو نشست بغداد (آگوست ۲۰۲۱ و دسامبر ۲۰۲۲) برداشته شد که توسط مکرون به منظور کمک به ثبات عراق پیش از برگزاری انتخابات آغاز شده بود. پاریس در جایی که واشنگتن خلاء دیپلماتیک را به جا گذاشته وارد عمل شده است. بنابراین، فرانسه ممکن است اکنون به عنوان یکی از بازیگران کلیدی در گسترش اهرم نفوذ در داخل عراق قلمداد شود.

مذاکرات طولانی مدت بر سر قرارداد ۲۷ میلیارد دلاری توتال انرژی با عراق در حال پیشرفت است. هم چنین، روابط قوی فرانسه با کشور‌های حوزه خلیج فارس از جمله عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر فضای دیپلماتیک بیش تری را برای کار بر روی پرونده ایران و نزدیک شدن آن کشور به کشور‌های حوزه خلیج فارس فراهم می‌سازد.

هیجان کنونی فرانسه در مورد ایران در پس زمینه روابط دشوار دوجانبه پاریس و تهران رخ می‌دهد. پاریس از تهران به دلایل حقوق بشری انتقاد می‌کند و در تصویب تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه شخصیت‌ها و نهاد‌های ایرانی که از دید آن نهاد در نقض حقوق بشر دخیل هستند نقش بسزایی داشته است. دستگیری چند تبعه فرانسوی بحران دیپلماتیک میان تهران و پاریس را تشدید کرده است.

پاریس موضع خود را به نفع گفتگو با تهران برای توافق جدید در مورد برنامه هسته‌ای حفظ می‌کند. مکرون سپتامبر گذشته در نیویورک با "ابراهیم رئیسی" رئیس جمهور ایران دیدار کرد و کانال‌های دیپلماتیک بین دو کشور هم چنان باز هستند. در حال حاضر، چین می‌تواند قطعه گمشده پازل باشد، زیرا فرانسه امیدوار است پکن بتواند ایران را برای بازگشت به توافق تحت فشار قرار دهد.