هاوینگ بیت کوین چیست و چرا اهمیت دارد؟

چند روز پیش یک رویداد مهم در بازار ارزهای دیجیتال به وقوع پیوست؛ رویدادی به نام هاوینگ که از مدت‌ها قبل بحث‌های فراوانی درباره آن وجود داشت. اگر کسی نداند منظور از هاوینگ بیت کوین چیست، قطعا دلیل اهمیت آن را هم نمی‌داند. اگر به بازار کریپتو علاقه دارید یا به طور خاص از طریق استخراج بیت کوین درآمد کسب می‌کنید، حتما باید در مورد Halving اطلاعات خود را افزایش دهید. آکادمی گرانمایه مفتخر است که می‌تواند در این زمینه، مطالب مفیدی را برای شما جمع‌آوری کند و نقشی هرچند کوچک در موفقیت بیشتر شما در بازار سرمایه داشته باشد.

هاوینگ چیست؟

هاوینگ (Halving) رویدادی است که طی آن پاداش استخراج بیت کوین نصف می‌شود. همچنین با وقوع این اتفاق، نرخ تولید بیت کوین‌های جدید هم کم می‌شود. این ساده‌ترین توضیحی است که می‌توان در مورد هاوینگ بیان کرد.

در شبکه بیت کوین با کاربرانی سروکار داریم که وظیفه دارند بلاک‌ها را بسازند و اطلاعات تراکنش‌ها را تایید کنند. این کاربران با نام ماینر شناخته می‌شوند که با استفاده از توان پردازشی دستگاه‌های ماینینگ، به حفظ امنیت شبکه و تولید بیت کوین‌های جدید می‌پردازند.

مجموعا ۲۱ میلیون واحد ارز دیجیتال بیت کوین داریم و یک روز بالاخره تمام این کوین‌ها استخراج می‌شوند. این عرضه محدود باعث می‌شود که در آینده، بیت کوین کمیاب‌تر شود که این مسئله به افزایش ارزش آن کمک می‌کند. هاوینگ به طور خودکار هر ۴ سال یک‌بار انجام می‌شود؛ در واقع پس از هر ۲۱۰ هزار بلاک که در شبکه بیت کوین ایجاد می‌شود، هاوینگ اتفاق می‌افتد. این اتفاق مهم برای این رخ می‌دهد که سرعت تولید کوین‌های جدید کمتر شود و نرخ تورم نیز کاهش پیدا کند.

چرا هاوینگ رخ می‌دهد؟

اولین بار که بیت کوین در سال ۲۰۰۹ ایجاد شد، پاداش استخراج برابر با ۵۰ بیت کوین بود. هر بلاک جدیدی که در شبکه ایجاد می‌شد، منجر به استخراج ۵۰ عدد ارز دیجیتال بیت کوین می‌شد. اما ساتوشی ناکاموتو که می‌خواست تورم شبکه بیت کوین را کم کند، تصمیم گرفت یک سقف محدود برای عرضه سکه‌های BTC تعریف کند. او می‌خواست که با گذشت زمان و کاهش عرضه بیت کوین، افزایش تقاضا را رقم بزند و تورم شبکه را کم کند. پس هاوینگ به این دلیل اجرا می‌شود که بیت کوین را در طول زمان به یک رمزارز ضدتورمی تبدیل کند. این اتفاق می‌تواند علاوه بر افزایش قدرت و پذیرش بیت کوین، منجر به پایداری این ارز دیجیتال نیز شود؛ اتفاقی که تاکنون هم شاهد آن بوده‌ایم و از بیت کوین، یک ارز دیجیتال تمام عیار و قابل اطمینان ساخته است.

نگاهی به تاریخچه هاوینگ بیت کوین

تاکنون چهار مرتبه شاهد نصف شدن پاداش استخراج بیت کوین بوده‌ایم که در زیر به هر کدام از این چهار هاوینگ می‌پردازیم.

• هاوینگ اول: از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۲، پاداش استخراج بلاک برابر با ۵۰ واحد BTC بود. در تاریخ ۲۸ نوامبر ۲۰۱۲، اولین رویداد هاوینگ اتفاق افتاد و این رقم را به نصف کاهش داد. به این ترتیب از آن تاریخ، ماینرها با استخراج هر بلاک، ۲۵ بیت کوین پاداش می‌گرفتند.
• هاوینگ دوم: دومین رویداد هاوینگ، چهار سال بعد در تاریخ ۹ جولای ۲۰۱۶ به وقوع پیوست. از این تاریخ به مدت چهار سال، پاداش استخراج از ۲۵ به ۱۲.۵ کاهش پیدا کرد.
• هاوینگ سوم: هاوینگ سوم در ۱۱ می ۲۰۲۰ اتفاق افتاد. در جریان این رویداد مهم، پاداش استخراج به ۶.۲۵ کاهش پیدا کرد.
• هاوینگ چهارم: آخرین و تازه‌ترین هاوینگی که رخ داده است، در تاریخ ۱۹ آوریل ۲۰۲۴ اجرایی شد. وقوع این رویداد، پاداش بیت کوین را به ۳.۱۲۵ رساند. حالا همه منتظر هستند تا با وقوع هاوینگ پنجم در سال ۲۰۲۸، این پاداش یک بار دیگر نصف شود. این اتفاق تا سال ۲۱۴۰ ادامه خواهد داشت؛ یعنی زمانی که آخرین هاوینگ رخ می‌دهد و پس از آن ۲۱ میلیون واحد بیت کوین، استخراج می‌شود.

هاوینگ چه تاثیری روی قیمت بیت کوین دارد؟

تا قبل از هاوینگ چهارم، با نگاهی به سیکل‌های قبلی می‌شد این‌طور برداشت کرد که یک الی یک و نیم سال بعد از هاوینگ، قیمت بیت کوین یک سقف تاریخی جدید ثبت می‌کند. هاوینگ آخر اما تمام این آمار و ارقام را به هم زد؛ جایی که قیمت در اسفند ۱۴۰۲ (یعنی تقریبا یک ماه و نیم قبل از هاوینگ)، سقف قبلی خود را شکست.

به طور کلی نمی‌توان منکر اثر هاوینگ روی قیمت بیت کوین شد؛ منتهی اکنون شرایط کمی متفاوت شده است و نمی‌توان چندان دقیق پیش‌بینی کرد که این رویداد، چه موقع اثرش را می‌گذارد. هرچند همان‌طور که گفتیم، این سیکل متفاوت بود. اتفاقات مهمی مانند تایید صندوق‌های اسپات ETF بیت کوین و هم‌چنین بلوغ بیشتر بازار با گذشت زمان، باعث شدند که رفتار قیمتی این بار تغییر کند. با این‌‌همه برخی از تحلیل‌گران معتقدند که پادشاه ارزهای دیجیتال به زودی به قیمت ۱۰۰ هزار دلار خواهد رسید.

اثر هاوینگ برماینرها

ماینرها که از طریق استخراج بیشتر درآمدشان را تامین می‌کنند، با وقوع هاوینگ تحت تاثیر قرار می‌گیرند. نصف شدن پاداش باعث می‌شود برخی از ماینرها از شبکه بیرون بروند که این اتفاق می‌تواند هش ریت شبکه را کاهش دهد. این اتفاق خوبی نیست؛ چون باعث کاهش امنیت شبکه می‌شود. اما تاریخ نشان داده است که هش ریت بعد از مدت بسیار کوتاهی دوباره افزایش پیدا می‌کند که با این اتفاق، درآمد ماینرها هم کم خواهد شد.

اما یک نکته مهم دیگر را نباید از قلم انداخت. با گذشت زمان قیمت بیت کوین افزایش پیدا می‌کند و این مسئله می‌تواند روی درآمد ماینرها اثر مثبت داشته باشد. مثلا اگر یک ماینر در سال گذشته یک بیت کوین سود کرده باشد، با در نظر گرفتن قیمتی مثل ۵۸ هزار دلار برای یک واحد بیت کوین، درآمد سالانه ماینر ۵۸ هزار دلار بوده است. حال اگر در پایان سال ۲۰۲۴، این ماینر نیم بیت کوین به دست آورد و قیمت بیت کوین به ۱۲۰ هزار دلار برسد، سود ماینر بیشتر خواهد بود.

هم‌چنین نباید فراموش کنیم که تنها منبع درآمد ماینرها، پاداش استخراج نیست. بخشی از کارمزد تراکنش‌ها نیز سهم ماینرها خواهد بود. هم‌زمان با افزایش کارمزدها (در پی فعالیت‌هایی مانند حک کردن داده‌ها روی بیت کوین با استفاده از پروتکل‌های اوردینالز یا رونز)، درآمد ماینر نیز به شکل چشم‌گیری افزایش پیدا می‌کند؛ البته چنین اتفاقاتی برهه‌ای هستند و نمی‌توان به صورت بلندمدت روی آن‌ها حساب کرد.

پس درست است که ماینرها پس از هاوینگ با کاهش پاداش مواجه می‌شوند، اما عواملی مثل افزایش قیمت بیت کوین می‌تواند این زیان را جبران کند. هم‌چنین ماینرها به سمت دستگاه‌های پیش‌رفته‌تر، هوش مصنوعی، استخراج ابری و روش‌‌هایی از این دست می‌روند تا هزینه‌شان را کمتر کنند و حاشیه سود بیشتری به دست بیاورند.

جمع‌بندی

رویداد هاوینگ بیت کوین، اتفاقی است که هر چهار سال یک‌بار و پس از تولید ۲۱۰ هزار بلاک در شبکه بیت کوین رخ می‌دهد. در جریان این اتفاق مهم، پاداش استخراج بلاک و هم‌چنین سرعت تولید کوین‌های جدید به نصف کاهش پیدا می‌کند. دلیل اهمیت این اتفاق این است که باعث می‌شود بین عرضه و تقاضا تعادل ایجاد شود و به مرور زمان، شاهد کمیابی و در نتیجه افزایش قیمت بیت کوین باشیم. اگر دوست دارید از هاوینگ و اثرات آن بیشتر بدانید، سری به مطالب آکادمی گرانمایه بزنید و از مقالات متعددی که برایتان نوشته‌ایم، استفاده کنید.

منبع: آکادمی گرانمایه