آشنایی با تاریخچه و فرایند گلابگیری در کاشان

پیوند ناگسستنی کاشان و گلابگیری

کاشان یکی از مقاصد گردشگری عالی کشور است که هیچ مسافری را دست‌خالی و بدون خاطرات خوب، راهی خانه نمی‌کند؛ از جاذبه‌های تاریخی مشهور از جمله حمام فین کاشان و خانه عباسیان گرفته تا جاذبه‌های طبیعی و باغ‌های مختلف از جمله غار نیاسر و باغ فین، همه‌وهمه دست‌به‌دست یکدیگر داده‌اند تا کاشان تبدیل به یکی از جاذبه‌های گردشگری پرطرف‌دار ایران شود.

علاوه بر تمامی موارد گفته شده، گلابگیری در کاشان نیز یکی دیگر از جاذبه‌های فرهنگی این شهر است که سالیانه تعداد زیادی از مسافران را برای تماشای مراسم گلابگیری و خرید گلاب درجه یک به سمت خود جذب می‌کند؛ حال که صحبت از گلاب درجه یک شد فکر نکنید که این عبارت «درجه یک» فقط یک صفت نمایشی است؛ خیر اصلاً این‌گونه نیست؛ دررابطه‌با همین موضوع جالب است بدانید که سالی یک‌بار کعبه را با گلاب شستشو می‌دهند و این گلاب، ‌گلابی به‌غیراز گلاب شهر کاشان نیست؛ زیرا گلاب کاشان اصل مرغوب‌ترین گلابی است که می‌توانید در جهان پیدا کنید.

قدمت گلابگیری درایران به بیش از 1000 سال پیش برمی‌گردد و که آن را به روشی تقطیری به نام لتان انجام می‌دادند؛ در واقع ایرانی‌ها موفق‌ترین افراد جهان در زمینه گلابگیری با روش‌های تقطیری بوده‌اند. گلابگیری به روش لتان هنوز هم در برخی کارگاه‌های گلابگیری کاشان استفاده می‌شود و می‌توان از این روش به‌عنوان یکی از کارآمدترین متدهای گلابگیری جهان یادکرد. گلاب کاشان از دیرباز تاکنون موردتوجه و علاقه بسیاری از جهانیان قرار داشته و درگذشته نیز گلاب کاشان از طریق جاده ابریشم به چین و هند صادر می‌‌شد.

شهر کاشان از نظر اقلیمی در اقلیم گرم و خشک واقع شده که این شرایط آب‌و‌هوایی بسیار مطلوب رشد گل محمدی است؛ به همین علت است گلاب تولید شده از این گل‌ها درصد خلوص بالایی داشته، بسیار پرطرف‌دار است و نظیر آن در دنیا وجود ندارد.

فصل گلابگیری در کاشان

گلابگیری در کاشان در بازه زمانی محدودی برگزار می‌شود و علت آن نیز رسیدگی و آمادگی‌ گل‌های محمدی باری فرایند گلابگیری است؛ بنابراین نیاز است که سفر خود را حداقل از ۲ هفته تا یک ماه زودتر برنامه‌ریزی کنید. زمان چیدن گل‌های محمدی و شروع فرایند گلابگیری در کاشان از اواسط اردیبهشت‌ماه شروع شده و تا اواسط خردادماه ادامه دارد. علاوه بر مصادف شدن زمان گلابگیری با این بازه زمانی، باید خاطرنشان کنیم که آب‌و‌هوای کاشان در ماه‌های اردیبهشت و خرداد بسیار معتدل و دلنشین بوده و شما را در طول سفر آزار نخواهد داد.

آیین‌های گلابگیری در کاشان

ازآنجایی‌که گلابگیری یکی از کارهای محبوب کاشانی‌ها محسوب می‌شود، همواره تلاش کرده‌اند که آن را با جشن و پایکوبی به انجام برسانند. این جشن‌ها با جمع‌آوری دسته‌های بزرگ گل و بردن آن‌ها به سمت وسایل و ابزارآلات گلابگیری شروع شده و با پخش شیرینی در بین بازدیدکنندگان و افراد ادامه می‌یابد. موسیقی محلی توسط بومیان اجرا شده و بازدیدکنندگان می‌توانند فرایند گلابگیری سنتی را از نزدیک مشاهده کنند. درست است که این روزها این مراسم‌ها همانند گذشته اجرا نمی‌شود و از رونق افتاده است؛ اما هنوز هم در بسیاری از نقاط کاشان انجام می‌شود.

چگونگی انجام فرایند گلابگیری در کاشان

در ابتدا به سراغ بررسی وسایل و ابزارآلات لازم برای گلابگیری سنتی لتان می‌رویم؛ این ابزارآلات عبارت‌اند از:

• شیشه

• نی

• قرابه

• پارچه

• دیگ مسی گلابگیری

5 وسیله نام‌برده شده در بالا از اصلی‌ترین وسایل گلابگیری کاشان هستند. برای آگاهی از روند گلابگیری به روش سنتی لتان، اعمال زیر را به ترتیب دنبال کنید:

1. چیدن گل‌ها قبل از طلوع آفتاب در هوای خنک از زیر دمگاه گل

2. جداسازی بهترین گلبرگ‌های گل‌های چیده شده و جداسازی آن‌ها از سایر بخش‌های گل

3. ریختن یک کیلو گلبرگ گل محمدی به همراه یک لیتر آب به درون دیگ مسی

4. قراردادن دیگ مسی بر روی آتش هیزمی

5. قراردادن واشری پلاستیکی بین درب دیگ و خود آن جهت جلوگیری از خروج هوای دیگ

6. قراردادن لوله‌های استیل تعبیه شده در درب دیگ داخل پارچ مسی

7. جداشدن گلاب از محتویات داخل دیگ و ریختن آن به پارچ مسی از طریق لوله‌های استیل تعبیه شده در درب دیگ

تمامی فرایند شرح داده شده طی 7 ساعت انجام شده و این گلاب درجه یک کاشان طی این فرایند به‌صورت تدریجی تولید می‌شود.

شهرهای میزبان مراسم گلابگیری در کاشان

شهرهای مشهد اردهال، قمصر و نیاسر از مهم‌ترین مقاصد مسافرانی است که قصد دارند از نزدیک شاهد فرایند گلابگیری باشند. علاوه بر این سه شهرستان، روستاهایی مانند وادقان و سده نیز که در 50 کیلومتری کاشان قرار دارند به برپایی مراسم‌های گلابگیری پرداخته و می‌توانند میزبان مسافران علاقه‌مند باشند؛ اما اگر قصد شما از سفر به کاشان در زمان گلابگیری، تنها خرید گلاب است، بهتر است که به روستاهای وادقان و ون سری بزنید؛ این دو روستا مرغوب‌ترین گلاب‌های شهر کاشان را تولید می‌کنند.

سفر به شهر کاشان

کاشان یکی از مقاصد گردشگری عالی کشور است که هیچ مسافری را دست‌خالی و بدون خاطرات خوب، راهی خانه نمی‌کند؛ علاوه بر جاذبه‌های گردشگری فراوان، مراسم گلابگیری نیز یکی دیگر از دلایل سفر افراد به این شهر در اردیبهشت و خردادماه است. سفر به شهر کاشان از طریق قطار، اتوبوس و هواپیما میسر است. از ما به شما نصیحت هیچ‌وقت از رزرو اقامتگاه در کنار خرید بلیط سفر غافل نشوید. فلای تودی یکی از سایت‌های مرجع معتبر برای رزرو هتل کاشان و بلیط هواپیما است؛ شما می‌توانید تمامی برنامه‌ریزی‌های سفر خود را در این سایت و تنها با چند کلیک انجام دهید. از تخفیف‌های دوره‌ای این سایت برای بلیط هواپیما و هتل غافل نشوید.