پشت‌پرده زندگی رئیس جدید بنیاد مستضعفان

ا‌عتماد: سردار ۶۶ ساله سپاه روز گذشته پس از گمانه‌زنی‌های زیاد، سرانجام به ریاست بنیاد مستضعفان منصوب شد. سردار حسین دهقان باید به جای رفتن به سواحل مکران، مهیای رفتن به ساختمان این بنیاد در خیابان «جردن» تهران شود.

دهقان مانند سایر وزرای دفاع، چهره جناحی و سوءگیری سیاسی ندارد و از همین رو می‌تواند هم جانشین وزیر دفاع در دولت خاتمی باشد، هم رییس بنیاد شهید در دولت احمدی‌نژاد، هم وزیر دفاع در دولت روحانی و هم نماینده ویژه رییس‌جمهوری و دبیر شورای توسعه سواحل مکران در دولت رییسی؛ هم می‌تواند بابت برجام مورد تقدیر حسن روحانی قرار بگیرد و هم در انتخابات ریاست‌جمهوری به نفع ابراهیم رییسی انصراف دهد.

اصالتش به استان اصفهان و روستای «پوده» از توابع شهرضا برمی‌گردد. او در جوانی به عضویت سپاه درآمد؛ در سال‌های جنگ عراق با ایران، جبهه‌ها و در همان سال‌ها سوریه و لبنان را هم از نزدیک دیده؛ البته نه برای سیاحت یا سیاست، بلکه برای آموزش نیروهای سوری و لبنانی جهت مقابله با رژیم اسراییل. او یکی از موثرین افراد در تشکیل «حزب‌الله» لبنان است.

فرماندهی سپاه تهران در ناآرامی‌های سال ۶۰ و ۶۱

خودش می‌گوید ورودش به سپاه به صورت عادی بوده و ناگهان از بدو ورود فرمانده نشده. او درباره ورودش به سپاه پاسداران در برنامه تلویزیونی شناسنامه گفته: «به عنوان پاسدار عادی وارد سپاه شدم؛ از نگهبانی انتظامات شروع کردیم و بعد رفتیم به واحد پذیرش بعد از آن نیز مسوول شدم. فرماندهی من این‌طور نبود از گرد راه رسیده بنده را بگذارند آنجا. به‌طور طبیعی این اتفاق افتاد آن موقع مجموعه‌هایی بود که افراد را برای صلاحیت‌های فرماندهی یا معاونت‌ها بررسی می‌کرد و شانس ما خورد بشویم فرمانده.» دهقان در جای دیگری هم می‌گوید: «من در تهران دانشجو بودم که با تشکیل سپاه به عضویت این نهاد درآمدم.» سپاه پاسداران در تاریخ دوم اردیبهشت ۱۳۵۸ با فرمان امام خمینی(ره) رسما تشکیل شد.

او پس از طی کردن این مراحل، فرمانده سپاه منطقه تهران شد؛ آن زمان تهران وضعیت آرامی نداشت؛ پس از وقایع خرداد ۶۰ و عزل بنی‌صدر از ریاست‌جمهوری، سازمان مجاهدین خلق (منافقین) وارد فاز مسلحانه شدند و وضعیت برخی شهرها از جمله تهران ناآرام بود. به گفته خودش در گفت‌وگو با دفاع‌پرس، در بحث‌های امنیتی سال ۶۰، «فرمانده سپاه تهران بوده».

وزیر شدن رفیق و جانشین شدن در وزارت دفاع

با روی کار آمدن دولت سید محمد خاتمی، علی شمخانی از فرماندهان سپاه، وزیر دفاع شد؛ دهقان که با وزیر دفاع جدید رفاقت نزدیکی داشت همراه شمخانی به وزارت دفاع رفت و جانشین وزیر دفاع شد؛ تا سال ۸۲. در این مدت حوادثی نظیر ۱۸ تیر رخ داد و به تبع آن، تعدادی از فرماندهان سپاه نامه‌ای خطاب به رییس‌جمهوری نوشتند؛ آنها در پایان نامه‌شان خطاب به خاتمی آوردند: «جناب آقای رییس‌جمهور، اگر امروز تصمیم انقلابی نگیرید و رسالت اسلامی و ملی خودتان را عمل نکنید، فردا آنقدر دیر و غیرقابل جبران است که قابل تصور نیست. در پایان با کمال احترام و علاقه به حضرتعالی اعلام می‌داریم کاسه صبرمان به پایان رسیده و تحمل بیش از آن را در صورت عدم رسیدگی، بر خود جایز نمی‌دانیم.» پای این نامه امضای ۲۴ فرمانده ارشد سپاه به چشم می‌خورد که در این بین نام دهقان نبود و او این نامه را امضا نکرده بود.

دهقان سال ۱۳۹۳ درباره رفتنش به وزارت دفاع می‌گوید: «ما که یک تیپ بچه‌های اولیه‌ سپاه رفاقت‌هایی از آغاز تاسیس سپاه داریم؛ آقای شمخانی تشریف بردند نیروی دریایی پیشنهاد داشتند من آنجا جانشین‌شان شوم. آمدند اینجا (وزارت دفاع) گفت چون می‌شناسیم و رفیق بودیم، دیدگاه‌های‌مان به هم خیلی نزدیک است و به‌طور طبیعی همکار هستیم؛ من، آقای رضایی و آقای شمخانی رفیق هستیم.»

از سال ۸۲ دیگر سمت رسمی در وزارت دفاع نداشت و سال‌های ۸۲ و ۸۳ را به عنوان مشاور وزیر دفاع مشغول فعالیت بود.

روایت رفاقت با میرحسین موسوی

دهقان به روایت خودش در جریان اتفاقات سال ۸۸ ایفای نقش کرده است؛ خودش در همان مصاحبه می‌گوید با «میرحسین موسوی» رفاقت طولانی داشته و این مهندسِ معمار، معماری گلزار شهدا را مجانی انجام داده است: «ما رفاقت طولانی با آقای موسوی داشتیم، حتی در زمانی که من بنیاد شهید بودم، بخشی از کار معماری گلزارهای شهدا را ایشان (میرحسین موسوی) انجام می‌داد. یک تیم که در شهرداری تهران بود، بخش‌های مختلف دانشگاه علم و صنعت و جریان‌های معماری بیرونی هم بودند. به عنوان مشاور و تایید‌کننده نهایی کار همه ایشان (میرحسین موسوی) را پذیرفته بودند. خودشان (میرحسین موسوی) برای ما کار می‌کردند، هیچ‌ وقت هم وجهی از ما نگرفت.»

وقتی میرحسین برای انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۸۸ اعلام نامزدی کرد، دهقان می‌گوید که به او پیام داده که نیاید؛ احمدی‌نژاد انتخاب خواهد شد: «وقتی که آقای موسوی کاندیدا شدند، من به ایشان پیام دادم که هیچ دلیلی برای آمدن وجود ندارد. الان وضع مملکت معلوم است، آقای احمدی‌نژاد انتخاب خواهد شد، احمدی‌نژاد اداره خواهد کرد و مخالفتی هم با این موضوع وجود ندارد؛ حالا شما می‌خواهید بیایید چه‌ کار؟... در دوره مبارزات انتخاباتی از اسفند هم من به‌طور مطلق هیچ ارتباطی با ایشان نداشتم، با دیگران هم نداشتم. در دولت کار می‌کردیم‌.» (گفت‌وگو با سالنامه مجله مثلث- ۱۳۹۷)

جلسات با میرحسین و پیشنهاد به او

به روایت دهقان، او پس از انتخابات ۸۸ زمانی که اعتراضات موسوی و کروبی را به نتایج انتخابات می‌بیند، چند جلسه به دیدار میرحسین موسوی می‌رود و با او صحبت می‌کند: «من قبل از آن خطبه معروف حضرت آقا با آقای موسوی دو یا سه جلسه داشتیم. بحث مفصلی با ایشان کردم. گفتم شما با آن پیچیدگی سیاسی‌ای که ما انتظار داشتیم و آن فهمی ‌که از مسائل امنیت ملی و امنیت داخلی داشتیم، با آن انتظاری که داشتیم که شما همواره دنبال این بودی که بخواهی خدمتگزار باشی، انتظار نداشتیم که بخواهی بیایی. حالا آمدی، ماجرا به اینجا کشیده، اگر حتی به ‌فرض حق با شماست، حتی اگر بگوییم به ‌فرض حق مطلق با شماست، اما نظام آمده این وضعیت را اعلام کرده است. شما می‌خواهی در درون همین نظام کار کنی، فارغ از حدود قوانین که نمی‌شود.»

او می‌گوید که با میرحسین صحبت کرده تا نامه‌ای به رهبری بنویسد و موارد شکایتش را بگوید و از رهبری بخواهد تا قوه قضاییه را مکلف به رسیدگی به موارد شکایتش کند؛ به گفته دهقان، میرحسین این موضوع را قبول کرد ولی گویا بعدا انجام نداده است، چون دهقان می‌گوید اگر موسوی پیشنهاد من را قبول می‌کرد همه مسائل تمام می‌شد.

سمت‌هایش بعد از سال ۸۸

حسین دهقان در دولت دوم محمود احمدی‌نژاد از دولت او رفت و مورد توجه منتقدان احمدی‌نژاد قرار گرفت و آنها نگذاشتند دهقان بدون سمت بماند؛ او در سال ۸۸ به مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی رفت. رییس این مرکز از سوی مقام رهبری منصوب می‌شود و طبق حکم ایشان از سال ۸۴ تا ۹۲ ریاست آن بر عهده علی شمخانی بود؛ رفیقِ شفیق دهقان که وقتی دید او از دولت جدا شده، دوست قدیمی‌اش را به این مرکز آورد و سمت «جانشین رییس و دبیرکل مرکز مطالعات راهبردی دفاعی» را به او داد؛ او از سال ۸۸ تا ۸۹ در این سمت مشغول به کار بود. شهریور ۸۸ هم علی لاریجانی رییس مجلس هشتم، طی حکمی دهقان را به سمت مشاور خود منصوب کرد. پس از سمتش در مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی، رفیق دیگرش یعنی محسن رضایی که دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام بود، او را پیش خودش برد و رییس و دبیر کمیسیون سیاسی- دفاعی و امنیتی مجمع تشخیص مصلحت نظام شد.