تب تند خبرهای برجامی

هادی محمدی – روز گذشته وزیر امور خارجه در جلسه غیرعلنی مجلس شورای اسلامی حاضر شد تا از پشت پرده‌های سیاست خارجی کشورمان بگوید. از این نشست غیرعلنی چند نقل قول از وزیر توسط برخی نمایندگان مجلس مطرح شده که به نظر می‌رسد چندان دقیق نبوده است. پرحاشیه‌ترین نقل قول را بهروز محبی نجم آبادی مطرح کرد و در توییتر خود نوشت:  به اذعان وزیر امور خارجه کشورمان، قانون اقدام راهبردی لغو تحریم‌ها مورد توجه خاص کشورهای موثر جهان قرار گرفته است. همه پیام روشن و جدی را دریافت کرده‌اند. دولت با این ابزار قدرتمند، مذاکرات را این هفته آغاز خواهد کرد. حجت الاسلام علیرضا سلیمی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگو با فارس، با اشاره به نشست روز گذشته مجلس با امیرعبداللهیان ، اظهار کرد: وزیر امور خارجه درباره مذاکرات هسته‌ای به صراحت اعلام کرد که سیاست جمهوری اسلامی، اقدام در برابر اقدام و عمل در برابر عمل است و آمریکایی‌ها باید حسن نیت و صداقت خود را نشان دهند و ایالات متحده حتما باید یک اقدام جدی قبل از مذاکره انجام دهد، ضمن این که بنای تهران آن است که مذاکره را از زمانی که ترامپ از برجام خارج شد، دنبال کند نه موارد دیگر را.

 

وی خاطرنشان کرد: رئیس دستگاه دیپلماسی از مجلس یازدهم به دلیل تصویب قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها تشکر کرد و گفت این قانون دست مذاکره‌کنندگان را باز گذاشته و برای طرف مقابل بسیار قابل فهم است. با این حال سیدنظام الدین موسوی، سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس در جمع خبرنگاران به نقل از امیرعبداللهیان گفت: این که ما در دور جدید مذاکرات چه الگویی را برگزینیم نیازمند بررسی و اعتبارسنجی مسیر گذشته است تا بهترین الگوی همکاری با دستگاه‌های مربوط از جمله شورای عالی امنیت ملی  براساس سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری، انتخاب شود. با این حال و در پی برخی نقل قول‌ها و برداشت‌ها از سخنان وزیر امورخارجه در جلسه غیرعلنی روز گذشته مجلس شورای اسلامی مبنی بر آغاز مذاکرات ایران و ۴+۱ از این هفته، سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امورخارجه کشورمان در گفت‌وگو با خراسان اظهار کرد: همان طور که قبلا اعلام شده بود سفر آقای دکتر باقری معاون سیاسی وزیر خارجه به بروکسل صرفا با هدف ادامه گفت‌وگوها با انریکه مورا معاون جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و بر اساس توافق در تهران خواهد بود.

به نظر می‌رسد همین بحث‌ها در تهران باعث شد تا نماینده روسیه در وین نیز که چندی قبل به نوعی نارضایتی کشورش از گفت‌وگوهای ایران و اتحادیه اروپا را توییت کرده بود، باز هم واکنش نشان دهد. «میخائیل اولیانوف» روز یک شنبه درباره توافق ایران و اتحادیه اروپا برای برگزاری گفت‌و‌گو‌ها در بروکسل در صفحه توییتر خود نوشت: «البته که مذاکرات در بروکسل نمی‌تواند جایگزین مذاکرات وین درخصوص برجام شود. نیازی به گفتن نیست. در عین حال، جلسه آینده در بروکسل، اگر طرف ایرانی نیاز دارد، می‌تواند به عنوان مرحله‌ای مقدماتی برای از سرگیری مذاکرات واقعی در وین تلقی شود.»

اما در سوی مقابل ماجرا نیز حرف‌های عجیب و غریب و حتی ناامید کننده‌ای شنیده می‌شود. جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به اظهارات مقام‌های آمریکایی مبنی بر این که همه گزینه‌ها درخصوص ایران روی میز است، گفت: اتحادیه اروپا در صورت شکست دیپلماسی حول برجام، درخصوص پلن بی «نقشه دوم» فکر نمی‌کند. وی تصریح کرد: «زمان بازگشت به میز مذاکره فرا رسیده است. من نمی‌خواهم به نقشه دوم فکر کنم زیرا هیچ نقشه دومی که من می‌توانستم تصور کنم، طرح خوبی نخواهد بود.» اظهارات بورل درباره نبود نقشه دوم درخصوص برجام، در تضاد با اظهارات «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا بود که دو روز پیش از آن مدعی شده بود واشنگتن «برای مقابله با چالش‌های ناشی از ایران به هر گزینه‌ای نگاه خواهد کرد.» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این نشست خبری باز هم همان حرف‌های تکراری خود را بیان کرد و افزود: «زمان برای بازگشت ایران به مذاکرات محدود است و دولت جدید جمهوری اسلامی وقت کافی برای مطالعه پرونده و آموزش تیم مذاکره کننده خود داشته است». بورل در ادامه مدعی شد تهران نه تنها درخصوص این که چه زمانی مذاکرات غیرمستقیم خود را با آمریکا از سر می‌گیرد مبهم برخورد می‌کند بلکه حتی به بازه زمانی مورد درخواست آمریکا برای مذاکرات مقدماتی در بروکسل، پایبند نبوده است. من آماده ملاقات با آن‌ها در صورت نیاز هستم. فکر نمی‌کنم مذاکرات در بروکسل کاملاً ضرورت داشته باشد اما تا حدی در این خصوص صبور هستیم زیرا ما نمی‌توانیم شکست بخوریم.» همزمان یک دیپلمات اروپایی نیز به پایگاه آمریکایی پولیتیکو گفت: به نظر می‌رسد (در زمینه از سرگیری گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران) به بن بست رسیده ایم و من بسیار نگرانم. امیدوارم اشتباه کنم ولی اگر کارها بر همین منوال پیش برود، به هیچ جا نمی‌رسیم. این دیپلمات اروپایی که نخواست نامش فاش شود مدعی شد ایران فقط به دنبال وقت تلف کردن است و گفت: من بدبینم و ایده گفت‌وگو در بروکسل هم می‌تواند تنها یک مسیر انحرافی باشد. وی افزود: ایرانی‌ها آماده حضور در وین و آغاز گفت‌وگوهای برجام نیستند؛ این ایده بدی نیست که ما با مذاکره‌کنندگان جدیدی از سوی ایران مواجه باشیم و خط به خط جلو برویم و درباره سوالاتی که آن‌ها احتمالاً دارند، شفاف سازی کنیم.