نیکی کریمی

نیکی کریمی  (زادهٔ ۱۹ آبان ۱۳۵۰) بازیگر و فیلم‌ساز ایرانی است. او یکی از تأثیرگذارترین هنرمندان سینما پس از انقلاب ایران است که در فیلم‌های مهمی نقش آفرینی کرده و با کسب جوایز متعدد از جشنواره‌های گوناگون بین‌المللی، از موفق‌ترین هنرمندان سینمای ایران از لحاظ تعداد جوایز جهانی نیز به‌شمار می‌رود.

در سال ۱۳۷۲، کریمی موفق به دریافت جایزه صدف نقره‌ای بهترین بازیگر زن از جشنواره بین‌المللی فیلم سن‌سباستین برای فیلم سارا (۱۳۷۱) شد.[۳] او در بیست و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر (۱۳۸۱) نیز برندهٔ سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن برای فیلم دیوانه‌ای از قفس پرید (۱۳۸۱) و واکنش پنجم (۱۳۸۱) شد. او تاکنون با کارگردانان برجسته‌ای از جمله داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی، عباس کیارستمی، ابراهیم حاتمی‌کیا، رسول ملاقلی پور ،بهروز افخمی و تهمینه میلانی همکاری داشته‌است.

کریمی همچنین در جشنواره‌های مختلف داخلی و بین‌المللی فیلم به عنوان داور حضور داشته‌است. وی در سال ۲۰۰۷ از داوران بخش فیلم کوتاه شصتمین جشنواره فیلم کن فرانسه بود. او در زمینه عکاسی و ترجمه کتاب نیز فعالیت داشته‌است. در سال ۲۰۱۷، کریمی در لیست «۳۰ تن از زیباترین زنان جهان» از سوی وبگاه بازنت قرار گرفت.

زندگی و فعالیت هنری

نیکی کریمی در ۱۹ آبان ۱۳۵۰ در تهران به دنیا آمد. وی اصالتاً تفرشی است. او از دوران دبستان بازی در گروه‌های کوچک تئاتری را آغاز کرد. نخستین نقش سینمایی‌اش را در سال ۱۳۶۸ در فیلم وسوسه به کارگردانی جمشید حیدری به دست آورد. اما نخستین حضور جدی‌اش را می‌توان در فیلم عروس به کارگردانی بهروز افخمی در سال ۱۳۶۹ دانست. نیکی کریمی و ابوالفضل پورعرب را اولین ستارگان سینمای ایران پس از انقلاب می‌دانند. پس از آن، وی در دو فیلم مهم از داریوش مهرجویی به نام‌های سارا و پری بازی کرد. در سال ۱۳۷۱ بازی در فیلم سارا (اقتباسی از «خانه عروسک» اثر هنریک ایبسن) توانست برایش جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره‌های سن سباستین و نانت را به ارمغان بیاورد. در همان سال برای تحصیل در رشته طراحی لباس به آمریکا رفت و تا زمان بازی در فیلم پری اثر داریوش مهرجویی به ایران بازنگشت. بازی‌اش در این فیلم که اقتباسی از کتاب «فرنی و زویی» اثر سلینجر بود، مورد توجه قرار گرفت و او برای بار سوم در جشنواره فیلم فجر نامزد سیمرغ بلورین شد.

درباره چهره ها اینجا بخوانید 

دانش نامه عرشه

پس از بازی در چند فیلم از کارگردانانی چون ابراهیم حاتمی‌کیا، بهروز افخمی و داریوش فرهنگ در سال ۱۳۷۷ در فیلم دو زن به کارگردانی تهمینه میلانی بازی کرد. نیکی کریمی با بازی در این فیلم، به بازیگر ثابت چند فیلم بعدی تهمینه میلانی تبدیل شد و این همکاری تا فیلم واکنش پنجم ادامه یافت. وی برای پنجمین بار برای فیلم دو زن نامزد دریافت سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر شد اما برای واکنش پنجم توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را کسب کند. او همچنین جایزه بهترین بازیگر زن را به خاطر بازی در دو زن از جشنواره تائورمینا ایتالیا گرفت.

کریمی پس از اینکه دستیار کارگردانی عباس کیارستمی را در فیلم A.B.C. Africa بر عهده گرفت، در سال ۱۳۸۰ فیلم کوتاه مستندی با عنوان داشتن یا نداشتن ساخت که به موضوع زوج‌های نابارور مراجعه‌کننده به کلینیک رویان می‌پرداخت. این مستند برنده جایزه باران شد. در سال ۱۳۸۱ در دو فیلم دیوانه‌ای از قفس پرید به کارگردانی احمدرضا معتمدی و واکنش پنجم به کارگردانی تهمینه میلانی بازی کرد که به خاطر بازی در این دو فیلم جایزه سیمرغ بلورین جشنواره فجر را گرفت. وی برای اولین بار در فیلم باج خور اثر فرزاد مؤتمن در یک نقش خاکستری بازی کرد.

در سال ۱۳۸۳ اولین فیلم بلندش به نام یک شب را کارگردانی کرد. این فیلم به خاطر شرایط ممیزی در ایران اکران نشد ولی در جشنواره‌های معتبر خارجی درخشید از جمله در جشنواره فیلم کن مورد توجه قرار گرفت. نیکی کریمی فیلم بعدی خود به نام چند روز بعد را در سال ۱۳۸۵ و در شرایطی ساخت که هنوز تکلیف اکران یک شب در هاله‌ای از ابهام قرار داشت، او در فیلم دوم خود بازی هم کرد و فیلمی قابل قبول و تحسین شده کارگردانی کرد، ولی باز این فیلم هم به خاطر مسائل ممیزی در ایران هنوز اکران نشده‌است.

در سال ۱۳۸۶ (۲۰۰۷) کریمی به عنوان یکی از داوران بخش فیلم‌های کوتاه جشنواره کن انتخاب شد و در کنار دومینیک مال از فرانسه، دبورا نادلمن لاندیس از آمریکا و ژان ماری گوستاو لوکلوزیو از فرانسه، به داوری فیلمهای این بخش از جشنواره پرداخت.

سومین فیلم نیکی کریمی با نام سوت پایان در سال ۱۳۸۹ خورشیدی ساخته شد. این فیلم در جشنواره‌های جهانی موفق ظاهر شد و در جشنواره‌های پوسان کره جنوبی، دوربان آفریقای جنوبی، وزول فرانسه، سیدنی، دبی، کلکته، چنای هند، مانهایم آلمان، پراگ جمهوری چک به نمایش درآمد. این فیلم توانست جایزه اصلی جشنواره‌مان‌هایم آلمان و سه جایزه از جشنواره وزول فرانسه کسب کند.

وی در تله تئاتر خرده جنایت‌های زن و شوهری برای اولین بار در یک کار تلویزیونی حاضر شد.

در دومین مراسم تجلیل از سینماگران سلامت‌محور که فروردین ماه سال ۱۳۹۱ در خانه سلامت شهرداری منطقه ۷ تهران برگزار شد ضمن نمایش فیلم مستند داشتن یا نداشتن، از نیکی کریمی برای ساخت فیلمی با رویکردی هنری و اجتماعی دربارهٔ یکی از حوزه‌های مهم سلامت شهروندان، تقدیر و قدردانی شد. همچنین در این مراسم از کتاب «گزارش عملکرد سینما سلامت» توسط نیکی کریمی رونمایی شد.

در دومین جشنواره فیلم‌های فارسی‌زبان سیدنی که در شهریور ۱۳۹۲ برگزار شد از نیکی کریمی تقدیر شد. در این مراسم فیلم‌های چند روز بعد، سوت پایان و یک شب از ساخته‌های نیکی کریمی به نمایش درآمد.

در بیستمین جشنواره بین‌المللی فیلم کلکته، که در آبان ۱۳۹۳ در کلکته هندوستان برگزار شد و کریمی داوری بخش بین‌الملل این جشنواره را بر عهده داشت، در مراسم بزرگداشتی که برای وی برگزار شد تعدادی از فیلم‌های منتخب نیکی کریمی اکران شد.در آذر ۱۳۹۴ در مراسمی که به همت وی و چند تن از دیگر هنرمندان در پردیس سینمایی چارسو برگزار شد، توسط نیکی کریمی از فعالیتهای هنری شهلا ریاحی تقدیر شد.

نیکی کریمی همچنین در زمینه عکاسی نیز فعالیت دارد. وی تاکنون چندین نمایشگاه عکس از کارهای خود، برگزار کرده‌است. وی تاکنون سبک‌های مختلف عکاسی همچون پرتره و… را تجربه کرده ولی عکاسی از طبیعت در آثار او چشمگیرتر است. نیکی کریمی که اعضای خانواده‌اش در انگلستان زندگی می‌کنند، بین تهران و لندن دررفت‌وآمد است.

داوری

• پنجاه و هفتمین جشنواره فیلم پرتقال طلایی آنتالیا، ترکیه (۱۳۹۹)
• دومین جشنواره بین‌المللی عکاسی «نگاه آبی»، تهران (۱۳۹۷)
• سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم استانبول، ترکیه (۱۳۹۵)
• سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر، بخش سودای سیمرغ، تهران (۱۳۹۴)
• نخستین جشنواره سراسری فیلم کوتاه موج، کیش (۱۳۹۴)
• شصتمین جشنواره بین‌المللی فیلم «وایادولید» (سمینسی)، اسپانیا (۱۳۹۴)
• نوزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم «شب‌های سیاه» تالین (رئیس هیئت داوران)، استونی (۱۳۹۴)
• دهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم باتومی، گرجستان (۱۳۹۴)
• پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم شهر، تهران (۱۳۹۴)
• بخش بین‌الملل سی‌وسومین جشنواره فیلم فجر، تهران (۱۳۹۴)
• بیستمین جشنواره بین‌المللی فیلم کلکته، هند (۲۰۱۴)
• چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم پروین اعتصامی، تهران (۱۳۹۳)
• پنجمین جشنواره بین‌المللی فیلم ادینبرو (رئیس هیئت داوران)، ادینبرو، اسکاتلند (۲۰۱۴)
• دوازدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم پونا، هند (۲۰۱۴)
• بیست و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم کودکان و نوجوانان، اصفهان (۱۳۹۲)
• بیستمین جشنواره بین‌المللی فیلم پراگ، جمهوری چک (۲۰۱۳)
• ششمین جشنواره فیلم ابوظبی (۲۰۱۲)
• دهمین دوره جشن تصویر سال، تهران (۱۳۹۱)
• چهل و هشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم پرتقال طلایی آنتالیا، ترکیه (۲۰۱۱)
• چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم شهر، تهران (۱۳۹۰)
• چهل و چهارمین جشنواره فیلم کارلووی واری، جمهوری چک (۲۰۰۹)
• چهارمین دوره جایزه ادبی والس (۱۳۸۷)
• پنجمین جشنواره فیلم دبی (۲۰۰۸)
• سی و نهمین جشنواره بین‌المللی فیلم هند، گوا (۲۰۰۸)
• چهاردهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم‌های آسیایی در وزول، فرانسه (۲۰۰۸)
• بخش فیلم کوتاه شصتمین جشنواره فیلم کن، فرانسه (۲۰۰۷)
• پنجاه و هفتمین دوره جشنواره فیلم برلین (۲۰۰۷)
• بیست و هشتمین جشنواره بین‌المللی فیلم دوربان، آفریقای جنوبی (۲۰۰۷)
• هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کوتاه ازمیر، ترکیه (۲۰۰۶)
• سومین جشنواره بین‌المللی فیلم ریکیاویک(رئیس هیئت داوران)، ایسلند (۲۰۰۶)
• پنجاه و هشتمین جشنواره فیلم لوکارنو، سوئیس (۲۰۰۶)
• جشنواره فیلم دهلی، هند (۲۰۰۶)
• جشنواره بین‌المللی فیلم دمشق (۲۰۰۴)
• جشنواره فیلم رن، فرانسه (۲۰۰۳)
• نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم نفت (۱۳۸۲)
• چهل و سومین جشنواره بین‌المللی فیلم تسالونیکی، یونان (۲۰۰۲)

کتاب‌شناسی (ترجمه)

• عشق زمان غم (بر اساس ۱۰ داستان کوتاه از حنیف قریشی) [مجوز نشر آن صادر نشده‌است]
• مجموعه اشعار یکصد شاعر زن چینی
• نور ماه بر درختان کاج (ذن هایکو، اثر جاناتان کلمنتس)، ۱۳۸۵
• نزدیکی (رمان، اثر حنیف قریشی)، ۱۳۸۴
• بار دیگر، تولدی دیگر (اشعار برگزیده فروغ فرخزاد همراه با برگردان اشعار به انگلیسی و لوح فشرده محتوای دکلمه اشعار توسط نیکی کریمی)، ۱۳۸۳
• آوازهایی که مادرم به من آموخت (زندگی‌نامه مارلون براندو اثر رابرت لینزی)، ۱۳۸۰

جوایز و افتخارات

• برنده جایزه بهترین بازیگر زن از جشنواره فیلم‌های ایرانی تورنتو برای بازی در فیلم آذر (۲۰۱۷)
• برنده تندیس کلوزآپ طلایی و لوح تقدیر جشنواره فیلم شید برای بازی در فیلم آذر (۲۰۱۷–۱۳۹۶)
• برنده تندیس کلوزآپ طلایی و لوح تقدیر جشنواره فیلم شید برای تهیه‌کنندگی در فیلم آذر (۲۰۱۷–۱۳۹۶)
• برنده جایزه بهترین بازیگر زن از جشنواره براتیسلاوا، برای بازی در فیلم چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت (۲۰۱۵-اسلواکی)
• برنده جایزه بهترین فیلم از جشنواره بین‌المللی فیلم مانهایم-هایدلبرگ برای کارگردانی فیلم سوت پایان (آلمان، ۲۰۱۲)
• برنده جایزه امیل گوئیمت از جشنواره بین‌المللی فیلم وزول برای کارگردانی فیلم سوت پایان (فرانسه، ۲۰۱۲)
• برنده جایزه اینالکو داوران از جشنواره بین‌المللی فیلم وزول برای کارگردانی فیلم سوت پایان (فرانسه، ۲۰۱۲)
• برنده جایزه دبیرستان از جشنواره بین‌المللی فیلم وزول برای کارگردانی فیلم سوت پایان (فرانسه، ۲۰۱۲)
• نامزد دریافت جایزه چرخ طلایی از جشنواره بین‌المللی فیلم وزول برای کارگردانی فیلم سوت پایان (فرانسه، ۲۰۱۲)
• نامزد دریافت جایزه بهترین فیلم در جشنواره بین‌المللی فیلم دوبی برای کارگردانی فیلم سوت پایان (۲۰۱۱)
• نامزد دریافت جایزه بزرگ در جشنواره بین‌المللی فیلم فریبورگ برای کارگردانی فیلم چند روز بعد (سوئیس، ۲۰۰۷)
• برنده جایزه عصای سفید از جشنواره فیلم تورین برای کارگردانی فیلم یک شب (ایتالیا، ۲۰۰۵)[۶۱]
• نامزد دریافت جایزه الکساندر طلایی در جشنواره بین‌المللی فیلم تسالونیکی برای کارگردانی فیلم یک شب (یونان، ۲۰۰۵)
• برنده جایزه بهترین بازیگر از جشنواره فیلم قاهره (۲۰۰۱) برای بازی در فیلم نیمه پنهان (تهمینه میلانی)
• برنده جایزه بهترین بازیگر زن از جشنواره فیلم تائورمینا (ایتالیا، ۱۹۹۹) برای بازی در فیلم دو زن
• برنده جایزه صدف نقره‌ای برای نقش اول زن به‌طور مشترک از چهل و یکمین جشنواره فیلم سن سباستین (اسپانیا، ۱۹۹۳) برای بازی در فیلم سارا
• برنده جایزه مونگولفیه نقره‌ای برای نقش اول زن به‌طور مشترک از یازدهمین جشنواره سه قاره نانت (فرانسه، ۱۹۹۲) برای بازی در فیلم سارا

داخلی

جشنواره فیلم فجر

• نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم برای فیلم آتابای، سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر - (۱۳۹۸)
• نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی برای فیلم آتابای، سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر - (۱۳۹۸)
• برنده دیپلم افتخار «جایزه ویژه هیئت داوران» در بخش سودای سیمرغ برای مجموعه بازی‌های وی(فیلم های مرگ ماهی وچهارشنبه ۱۹ اردیبهشت) وکارگردانی فیلم شیفت شب، سی و سومین جشنواره فیلم فجر - (۱۳۹۳)
• نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم من همسرش هستم، سی‌امین دوره جشنواره فیلم فجر - (۱۳۹۰)
• برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن برای فیلم دیوانه‌ای از قفس پرید و واکنش پنجم، بیست و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر - (۱۳۸۱)
• برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم دو زن، هفدهمین دوره جشنواره فیلم فجر - (۱۳۷۷)
• نامزد دریافت سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم دو زن، هفدهمین دوره جشنواره فیلم فجر - (۱۳۷۷)
• نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم روانی، شانزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر - (۱۳۷۶)
• نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم پری، سیزدهمین دوره جشنواره فیلم فجر - (۱۳۷۳)
• نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم سارا، یازدهمین دوره جشنواره فیلم فجر - (۱۳۷۱)
• نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم عروس، نهمین دوره جشنواره فیلم فجر - (۱۳۶۹)

جشن خانه سینما

• برنده تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم دو زن، سومین دوره جشن خانه سینما - (۱۳۷۸)
• نامزد دریافت تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم ستاره است، یازدهمین دوره جشن خانه سینما - (۱۳۸۶)
• نامزد دریافت تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم واکنش پنجم، هفتمین دوره جشن خانه سینما - (۱۳۸۲)
• نامزد دریافت تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم نیمه پنهان، پنجمین دوره جشن خانه سینما - (۱۳۸۰)
• نامزد دریافت تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم نسل سوخته، چهارمین دوره جشن خانه سینما - (۱۳۷۹)

جشن دنیای تصویر

• نامزد دریافت تندیس حافظ بهترین بازیگر زن سینما برای فیلم چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت از شانزدهمین دوره جشن دنیای تصویر(۱۳۹۵)
• نامزد دریافت تندیس حافظ بهترین بازیگر زن سینما برای فیلم دیوانه ای از قفس پرید از هفتمین دوره جشن دنیای تصویر(۱۳۸۲)
• برنده تندیس حافظ بهترین بازیگر زن برای فیلم نیمه پنهان از پنجمین دوره جشن دنیای تصویر (۱۳۸۰)
• برنده تندیس حافظ بهترین بازیگر زن برای فیلم دو زن از سومین دوره جشن دنیای تصویر (۱۳۷۸)
• برنده تندیس حافظ بهترین بازیگر زن برای فیلم روانی از دومین دوره جشن دنیای تصویر (۱۳۷۶)

دیگر

• برنده جایزه بهترین بازیگر زن برای بازی در فیلم زن دوم، اولین جشنواره بین‌المللی فیلم کیش