پایان فیلترینگ اینترنت با گوشی های هوشمند ماهواره ای فرارسیده است؟ هرچند . فیلترینگ اینترنت در ایران پس از اعتراضات و حوادث ۱۴۰۱، با شدت بیشتری  مواجه شد. یکی از بحث‌هایی که پیرامون گوشی های هوشمند ماهواره ای مطرح می‌شود، این است که این گوشی ها به  فیلترینگ اینترنت پایان می‌دهند ولی موضوع پایان فیلترینگ اینترنت با گوشی های هوشمند ماهواره ای  چقدر صحت دارد؟

به گزارش عرشه آنلاین ، اینترنت ماهواره ای این روزها به رویای برخی از کاربران برای دسترسی به اینترنت آزاد و بدون فیلتر تبدیل شده است. اما مباحثی هم در مورد لزوم احترام شرکت‌های فعال در این زمینه به قوانین سرزمینی کشورها مطرح است. اتحادیه بین‌المللی مخابرات هم اخیرا در حکمی بر این موضوع تاکید کرده است. آیا در این شرایط امکان فراگیر شدن اینترنت ماهواره ای در ایران وجود دارد؟

 تجارت‌نیوز نوشت ، از زمانی که اولین اینترنت ماهواره ای توسط شرکت اسپیس ایکس تولید و عرضه عمومی شد، بحث بر سر آن بود که آیا این اینترنت در ایران فعال می‌شود؟ آیا در صورت استفاده از این نوع اینترنت می‌توان بدون فیلترینگ به اینترنت آزاد دسترسی پیدا کرد؟ بسیاری از مردم منتظرند با فراگیر شدن اینترنت ماهواره ای از سد فیلترینگ و محدودیت بگذرند.

سال گذشته پس از شروع فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام و واتساپ، بحث خرید اینترنت ماهواره ای استارلینک بیش از هر زمانی در ایران بالا گرفت. از سوی دیگر ایلان ماسک رئیس شرکت اسپیس ایکس هم گفته بود که اشتراک را برای ایران آزاد می‌کند و کاربرانی با تهیه سخت‌افزار مورد نیاز می‌توانند از این اینترنت استفاده کردند. اما وزارت ارتباطات این کار را غیرقانونی خواند و به اتحادیه بین‌المللی مخابرات شکایت کرد. حالا اتحادیه بین‌المللی مخابرات شرکت استارلینک را ملزم به رعایت قوانین سرزمینی ایران کرد.

به گزارش عرشه آنلاین انتظار می‌رود تا پایان سال ۲۰۲۳، نزدیک به ۹۲ میلیون دستگاه موبایل با قابلیت پیام‌رسانی ماهواره‌ای، در اختیار مردم باشد در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۱ کمتر از ۲ میلیون دستگاه بود. آماری که در ۲۰۲۷ به حدود ۵ میلیارد می رسد و با این زنجیره امکان فیلترینگ تقریبا به صفر می رسد.

، موسسه ccs پیش‌بینی کرده است که تا سال ۲۰۲۷ بازار تلفن های همراه دارای قابلیت پیام رسانی ماهواره ای، نزدیک به ۱۸ میلیارد دلار درآمد داشته باشند و به بیش از ۴.۸ میلیارد نفر در سراسر جهان خدمات ارائه کنند.

در گزارش این موسسه از وضعیت بازار تلفن های همراه دارای قابلیت پیام رسانی ماهواره ای و مسیر حرکت آن بیست بازیگر اصلی مختلف این بازار در سال ۲۰۲۳ فهرست شده‌اند که نام‌های بزرگی چون آمازون، اسپیس‌ایکس، گلوبال‌استار، یوتل‌ست، وان‌وب و ایریدیوم در آن به چشم می‌خورد.

استارلینک مکلف به همکاری با ایران شد

وزارت ارتباطات در تازه‌ترین خبر خود در مورد اینترنت ماهواره ای اعلام کرد: «بر اساس رای اتحادیه بین المللی مخابرات، استارلینک برای ارائه خدمات اینترنت ماهواره ای مکلف به همکاری با ایران شد.»

بر اساس این خبر، در آخرین جلسه «هیات مقررات رادیویی اتحادیه بین المللی مخابرات» یا همان RRB، شرکت اسپیس ایکس مکلف به همکاری با جمهوری اسلامی ایران برای ارائه خدمات اینترنت ماهواره ای خود شده است.

در این جلسه که عصر دیروز (جمعه) پایان یافت، مدارک و مستندات تکمیلی ایران در خصوص فعالیت بدون مجوز منظومه ماهواره ای استارلینک در ایران مورد بررسی قرار گرفت و جلسه به اتفاق آرا خدمات اینترنت ماهواره ای ارائه شده توسط این شرکت را خلاف مقررات بین المللی شناخت و از شرکت اسپیس ایکس (مالک اینترنت ماهواره ای استارلینک) و کشورهای مسئول خواست که به قید فوریت اقدامات خود را منطبق بر قواعد سرزمینی ایران کند و برای اخذ مجوز فعالیت خود در ایران از طریق رگولاتوری این کشور اقدام کند.

به این ترتیب گام مهمی برای قانون مند کردن فعالیت استارلینک در کشورمان برداشته شد تا امکان بهره برداری قانونی هموطنان از این سرویس فراهم شود »

دفتر ورود اینترنت ماهواره ای به ایران بسته شد؟

ایلان ماسک تا کنون سعی کرده که برای توسعه خدمات ماهواره ای شرکت خود یعنی استارلینک به قواعد سرزمینی کشورها احترام بگذارد و بر اساس آن پیش برود اما به گفته کارشناسان در شرایط خاصی می‌تواند به آن پایبند نباشد.

نیما امیر شکاری، کارشناس حوزه فناوری در پاسخ به این سوال که آیا ایران می‌تواند به وسیله شکایت از استارلینک در اتحادیه بین‌المللی مخابرات برای نقض قوانینی سرزمینی جلوی گسترش آن را بگیرد، به تجارت‌نیوز گفت: «این مسئله مربوط به حقوق بین‌الملل می‌شود و در این زمینه دولایه وجود دارد. یکی بحث حقوق سرزمینی هر کشور است و دیگری حق طبیعی یا همان حقوق بشری‌ است که در دارای ابعاد مختلفی است. از این رو هر کشوری که عضو کنواسیون حقوق بشر باشد و آن را امضا کند در صورتی که حقوق سرزمینی‌اش با حقوق بشری ساکنانش تضاد پیدا کنند اولویت با حقوق بشر است. برای مثال اگر یک کشور موضوع دسترسی آزاد به اطلاعات را که یک حق بشری است در کنواسیون حقوق بشر امضا کرده باشد ولی بخواهد فیلترینگ یا محدودیتی را به عنوان حقوق سرزمینی لحاظ کند. برای آن کشور حقوقی که در کنواسیون امضا کرده است ملاک و مبنا قرار می‌گیرد.»

پس اگر یک شرکت ارائه‌دهنده خدمات ماهواره‌ای بخواهد به ساکنان آن کشور خدمتی ارائه کند می‌تواند مبنای خود را بر همان امضای کنواسیون حقوق بشر بگذارد.

در ایران می‌توان از گوشی های هوشمند ماهواره ای استفاده کرد؟

تجارت نیوز نوشت:در حال حاضر قابلیتی که در گوشی های هوشمند تعبیه شده، پیام اضطراری از طریق ماهواره است و هنوز پای اینترنت ماهواره‌ای به‌طور مستقیم و بدون کمک از ابزارهای دیگر به میان کشیده نشده تا بتوانیم به این سوال پاسخ دقیق دهیم. اما در چند سال اخیر شرکت فضایی اسپیس ایکس با معرفی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک سعی در گسترده کردن اینترنت ارزان و بدون محدویت بوده که تاکنون در پیشبرد اهدافش موفق نبوده است.

یکی از دلایلی که باعث شد استارلینک نتواند زیاد موفق عمل کند این است که این نوع اینترنت برای فعالیت در کشورهای مختلف نیاز به مجوز دارد.

یکی از بزرگترین موانع برای استفاده از گوشی هایی با قابلیت اتصال ماهواره ای در ایران ممنوعیت واردات آنهاست. دلیل ممنوعیت واردات این گوشی‌ها به قابلیت اتصال ماهواره‌ای آن ارتباطی ندارد بلکه مسئله اصلی قیمت این گوشی‌هاست.

طبق قانون جدیدی که دولت از حدود بهمن‌ماه 1401 وضع کرده، واردات گوشی‌های بالای 600 دلار ممنوع اعلام شده است و در صورت ورود به کشور فعالسازی نمی‎‌شوند.

همین مسئله باعث می‌شود که خود به خود استفاده از این گوشی‌ها در ایران کاربرد نداشته باشد زیرا بر اساس بررسی‌های صورت گرفته قیمت گوشی‌های «آیفون 14» و «هواوی میت 50» به‌عنوان تنها گوشی‌های موجود با قابلیت پیام‌رسانی ماهواره‌ای، قیمتی بین 720 تا 1000 دلار را دارند.

البته ناگفته نماند پیش از اینکه قانون ممنوعیت واردات گوشی‌های بالاتر از 600 دلار وضع شود، گوشی آیفون 14 در ایران مجوز ریجستری نگرفته بود.

حمایت از بومی سازی ساخت تلفن‌ همراه یا انحصار؟

به گفته بعضی کارشناسان حوزه فناوری در ایران، وضع قانون ممنوعیت واردات گوشی‌های بالاتر از 600 دلار برای حمایت از ساخت گوشی‌های ایرانی است و شاید به مرور زمان جلوی واردات خیلی از گوشی‌ها گرفته شود.

عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفته است: برای تولید گوشی بومی برنامه‌ای تدوین شده و قرار است در کنار شرکت‌هایی که پیش از این در حوزه تولید گوشی موبایل فعالیت می‌کردند، مانند جی‌ال‌ایکس، جی‌پلاس و صاایران، شرکت‌های جدیدی هم در این عرصه فعالیت کنند تا هدف تولید گوشی موبایل ایرانی محقق شود. براساس آنچه زارع‌پور اعلام کرده، وزارتخانه‌های ارتباطات و صمت قصد دارند گوشی‌های بومی اقتصادی کمتر از ۱۰۰ دلاری تولید و عرضه کنند.

آذرماه سال ۱۴۰۱ بود که وزارت ارتباطات با انتشار فراخوانی تولیدکنندگان داخلی سیستم عامل تلفن همراه هوشمند را به همکاری دعوت کرد.

همچنین وزیر ارتباطات در حاشیه جلسه هیات دولت در اواخر تیرماه 1402عنوان کرد: امسال براساس برنامه، یک میلیون گوشی اقتصادی زیر ۱۰۰دلار تولید می‌شود. برای تحقق این وعده نیز در منطقه ویژه اقتصادی پیام، به چند شرکت زمین واگذار کرده‌اند و این شرکت‌ها درحال راه‌اندازی خط تولید تلفن همراه بومی هستند.

اطلاعات منتشرشده نشان می‌دهد ۸ شرکت در راستای تولید تلفن همراه بومی و تجهیزات مرتبط با آن، زمین و سوله دریافت کرده‌اند.

چه چیزی باعث بالا گرفتن رقابت شده است

لوک پیرس، تحلیلگر ارشد در CCS Insight، چندین عامل اصلی در بالا گرفتن رقابت در بازار تلفن های همراهی که قابلیت پیام رسانی ماهواره ای دارند را شناسایی کرده است؛ یکی از آنها روند کاهشی فروش تلفن های همراه است که توانایی ارائه یک ویژگی جدید مانند قابلیت ماهواره ای می تواند به صعودی شدن روند فروش کمک کند. اپراتورهای شبکه تلفن همراه برای ارائه حداکثر پوشش ممکن با یکدیگر رقابت می کنند و با جفت شدن با شرکت های ماهواره ای به پوشش جهانی دست پیدا می‌کنند.

سایه سنگین اتصال ماهواره‌ای بر آینده تلفن‌های همراه

هنوز مناطق زیادی در جهان به ویژه در مناطق روستایی، از پوشش برخوردار نیستند و البته در این مناطق لزوماً تماشای فیلم در قله کوه مسئله نیست، بلکه توانایی تماس یا پیامک برای کمک یا راهنمایی در یک پارک ملی یا منطقه دور افتاده است که این فناوری را حائز اهمیت می‌کند. تحقیقات CCS نشان می دهد که ۴۹۳ میلیون نفر در سراسر جهان فاقد هر نوع پوشش شبکه تلفن همراه در محل زندگی خود هستند.

یکی دیگر از عوامل رقابتی شدن این بازار مربوط به فرآیند ۳GPP است. پوشش ماهواره ای همیشه با اینترنت ۵G/۶G همراه بوده است، و این موضوع از طریق نسخه ۱۶ و ۱۷ شروع به ظهور کرده است، اما هنگامی که این پوشش افزایش میابد به نسخه ۱۸ می رسد؛ نسخه ۱۸ شبکه‌های غیرزمینی رادیویی جدید (NTN) و همراه با آن، گنجاندن یکپارچه‌ ماهواره در شبکه‌ها و دستگاه‌ها را به ارمغان می‌آورد.

سایه سنگین اتصال ماهواره‌ای بر آینده تلفن‌های همراه

سال گذشته بود که اپل و گلوبال استور با رونمایی از آیفون ۱۴ در حوزه ارتباطات ماهواره ای و برای پشتیبانی از تماس های ضروری شروع به کار کردند. مدت زیادی بعد از آن، گروه Bullitt همکاری خود را با MediaTek اعلام کرد، این همکاری در راستای قرار دادن Bullitt به عنوان اولین شرکتی که از ۳GPP مدیاتک استفاده می کند، صورت گرفت.

در اوایل سال جاری، کوالکام و ایریدیوم اعلام کردند که برای ایجاد اتصال سلولی به ماهواره به گوشی‌های هوشمند اندرویدی با یکدیگر همکاری می‌کنند. البته، T-Mobile و SpaceX سال گذشته نیز از برنامه های خود رونمایی کردند، اگرچه جان استنکی، مدیر عامل AT&T گفته است که معتقد است AT&T و AST SpaceMobile حدود ۱۸ ماه از تلاش SpaceX جلوتر هستند.

اما عجیب تر از همه Verizon است که در سال ۲۰۲۱ قراردادی را با کویپر آمازون برای اتصالات بک هال و روستایی اعلام کرد، با این حال هیچ چیز واقعی در مورد تلفن های ماهواره ای وجود ندارد.

همچنین گفته می شود که AST SpaceMobile و Lynk در سراسر جهان در ردیف کردن اپراتورها برای خدمات مربوطه خود بسیار فعال عمل کرده اند، به طوری که AST بیش از ۳۵ و Lynk بیش از ۳۰ اپراتور ثبت کرده اند.)خبرآنلاین)

چه گوشی‌هایی قابلیت اتصال به ماهواره‌ای را دارند؟

در حال حاضر آیفون 14 اولین گوشی هوشمند با قابلیت پیام‌رسانی ماهواره‌ای است ولی تنهاترین گوشی نیست. شرکت هواوی با ارائه گوشی «هواوی میت 50» به جمع دارندگان این قابلیت راه پیدا کرد.

البته ناگفته نماند اتصال ماهواره‌ای گوشی «هواوی میت 50» فقط به شبکه Beidou چین متصل است و فقط کاربران چینی می‌توانند از آن استفاده کنند. بنابراین در نسخه بین‌المللی «میت 50 پرو» خبری از این ویژگی نیست. همچنین با این قابلیت فقط امکان ارسال پیام اضطراری وجود دارد و دریافت پیام یا اتصال به اینترنت امکان‌پذیر نخواهد بود.

حدود دو ماه پیش هم ماهواره «اسنپدراگون کوالکام» به گوشی‌های اندرویدی امکان ارسال پیام‌های ماهواره‌ ای را داد. این امکان دسترسی در آینده باعث می‌شود که یکی از مزیت‌های رقابتی در بازار گوشی‌‌های هوشمند، اتصال از طریق ماهواره باشد. پس از این به بعد باید منتظر گوشی های هوشمند ماهواره‌ ای بیشتری باشیم.)تجارت نیوز)