مصرف تریاک در ایران از چه سالی غیرقانونی شد؟

در سال‌های نخست دهه ۱۳۳۰ دولت ایران شمار معتادان کشور را بیش از ۱.۵ میلیون نفر معادل ۷ درصد کل جمعیت کشور برآورد کرد که ۹۸ درصد این افراد را معتادان به تریاک و شیره تشکیل می‌دادند.

به گزارش عرشه آنلاین، در سال ۱۳۳۳ با اعلام ممنوعیت کشت خشخاش و مصرف تریاک، شمار معتادان کاهش یافت اما با ورود تریاک از کشورهای همسایه به ویژه از طریق مرزهای شرقی کشور که ممنوعیتی در آنها وجود نداشت، شمار معتادان دوباره رو به افزایش گذاشت و دولت خط مشی تازه‌ای را در سال ۱۳۴۷ در مورد کشت و مصرف تریاک در پیش گرفت.

 در این طرح معتادان به دو گروه ثبت‌نام شده یا کوپن‌دار و معتادان غیرقانونی تقسیم شدند. گروه نخست را معتادینی تشکیل دادند که سن بالاتر از ۶۰ سال داشتند. برای تامین نیاز این افراد به تریاک، دولت کشت خشخاش را در نواحی محدودی با نظارت دولت مجاز اعلام کرد.

در ۱۳۳۴ ش، با گسترش اعتیاد و قاچاق مواد مخدر، دولت با تصویب قانونی، کشت خشخاش و استعمال تریاک را ممنوع کرد. در پی تصویب این قانون، وزارتخانه‌های بهداری، کشور، دارایی، دادگستری و کشاورزی مأمور اجرای آن شدند. از جمله آن که در تهران معتادان را برای ترک اعتیاد در باغ مهران واقع در سه راه ضرابخانه تهران (ابتدای خیابان پاسداران امروز) نگهداری می‌کردند. در سایر استان‌ها به ویژه کرمان و فارس نیز اقدامات مشابهی صورت گرفت.

ادامه کشت خشخاش در کشورهای همسایه، ترکیه و افغانستان و پاکستان موجب شد که قاچاق مواد مخدر به ایران به صورت تجارتی سودمند درآید. به همین سبب در ١٣٤٧ شمسی، قانونی تصویب شد که به موجب آن تا زمانی که کشت خشخاش در کشورهای مجاور ادامه داشت، وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی مأمور بود که به طور محدود و نظارت شده، در ایران خشخاش کشت کند و به این ترتیب، تولید و توزیع تریاک به انحصار دولت در آمد و کارمندان و حقوق‌بگیران دولت در صورت اعتیاد موظف بودند تا مدت ۶ ماه ترک اعتیاد کنند، در غیر این صورت اخراج می‌شدند.

همچنین برای معتادان بالای ۶۰ سال کارت و کالابرگ (کوپن) دریافت تریاک صادر شد. در خرداد ١٣٥٤، ١٦٩ هزار و ٥١٢ نفر معتاد برای گرفتن تریاک ثبت‌نام کرده بودند که مصرف افیون مورد نیاز آنان به ۱۸۰ تُن در سال می‌رسید.

منبع: فرادید