جمعیت ایران چند نفر شد؟

: آمار نادرست و غیرموثق از آخرین تحولات جمعیتی ایران در حالی در رسانه‌های داخلی دست به دست می‌شود که مبنای علمی ندارد و به باور یک کارشناس حوزه جمعیت برای بررسی آخرین وضعیت جمعیتی فقط باید به آمار سازمان ثبت احوال استناد کرد.

به گزارش عرشه آنلاین،کاربران فضای مجازی این روزها با اخبار و آمار عجیبی از جمعیت ایران بدون ذکر منبع و مرجع مواجه می‌شوند؛ این آمارسازی‌ها و اعلام اعداد و ارقام در حالی است که بر اساس اطلاعات سازمان آمار کشور، برآورد جمعیت کشور تا روز ۳۰ مردادماه برابر عدد ۸۵ میلیون و ۸۵۳ هزار و ۵۳ نفر را نشان می‌دهد

معاون اطلاعات و آمار سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران با بیان اینکه اعلام جمعیت ۹۱ میلیون نفر برای کشور در سال ۱۴۰۳ صحت ندارد، درباره سرشماری براساس روش ثبتی‌مبنا و برآوردهای سازمان آمار درباره پیش‌بینی جمعیت در سال‌های آینده توضیحاتی ارائه کرد.        

​سال پیش رئیس سازمان ثبت احوال کشور گفت: جمعیت ایرانیان داخل کشور ۸۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر است و با احتساب ایرانیان خارج از کشور جمعیت ایرانیان حدود ۸۷ میلیون ۵۰۰ هزار نفر برآورد می‌شود.

 هاشم کارگر در گفت‌وگویی افزود: تاکنون هیچ دستگاهی اطلاعات دقیقی از آمار ایرانیان خارج از کشور ندارد ولی حدود ۴ تا ۴.۵ میلیون نفر ایرانیان خارج از کشور زندگی می‌کنند.

 مسعود افشین، معاون اطلاعات و آمار سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران نیز در پاسخ به این سوال که چند روز گذشته اعلام شده بود جمعیت ایران حدود ۹۱ میلیون نفر شده، آیا این عدد صحت دارد، گفت: این آمار برای سال ۱۴۰۳ صحت ندارد. در یکی از جداولی که مرکز آمار ایران برای پیش‌بینی جمعیت انجام داده است، برای سال ۱۴۱۵ جمعیت را حول وحوش ۹۱ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر معرفی کرده است. در سال ۱۴۱۴ جمعیت کشور ۹۱ میلیون و یک دهم برآورد شده است. در سال ۱۴۱۳ جمعیت را ۹۰ میلیون و ۷۶۵ هزار نفر پیش‌بینی کرده است. نرخ رشد جمعیت کشور حول و حوش ۱.۳۴ درصد در فاصله بین سرشماری ۹۰ و ۹۵ بوده است، براساس همان نرخ رشد محاسبه کرده‌اند و جمعیت کشور را برای سال‌هایی که ذکر شد، برآورد کرده‌اند. قاعدتا هر چقدر بازه این زمان زیادتر می‌شود، خطای این برآوردها ممکن است بیشتر شود. به طور مثال برآوردی که در آن زمان برای سال‌های ۹۸.۹۹، ۱۴۰۰ و… داشته‌اند، دقیق‌تر از برآورد جمعیتی است که برای سال ۱۴۰۳ پیش‌بینی شده‌ است. هرچند این نخستین بار نیست که این نوع آمارسازی‌ها در فضای مجازی رخ می‌دهد و گاهی نیز به سازمان ملل متحد و مراکزی مشابه آن استناد می‌شود اما آنچه مشخص است، دستگاه‌های خارجی منبع مناسب و درستی برای ارائه آمار نیستند چرا که این مراجع اطلاعات اولیه را از داخل کشورها دریافت می‌کنند.

آخرین سرشماری رسمی نفوس و مسکن کشور در سال ۹۵ انجام شد و پس از آن هنوز سرشماری سراسری صورت نگرفته و قرار است در سال ۱۴۰۵ این کار انجام شود؛ با این وجود سازمان ثبت احوال با استفاده از آخرین روش‌های انتشار اطلاعات و برآوردها از چهار واقعه ولادت، وفات، ازدواج و طلاق، اطلاعات جامع جمعیتی را به دستگاه های اجرایی ارایه می‌کند.

این اقدامات بر اساس بند ۱۴ سیاست های کلی جمعیت ابلاغی مقام معظم رهبری رصد مستمر سیاست‌های جمعیتی در ابعاد کمی و کیفی با ایجاد ساز و کار مناسب و تدوین شاخص های بومی توسعه انسانی و انجام پژوهش های جمعیتی و توسعه انسانی و تکلیف بند ت ماده ۱ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت و همچنین به بند ز ماده ۱ قانون ثبت احوال که جمع آوری و تهیه آمار انسانی سراسر کشور و انتشار آن را جز وظایف سازمان ثبت احوال قرار داده است، صورت می پذیرد.

هاشم کارگر رئیس سازمان ثبت احوال کشور، در بهمن ماه پارسال میزان جمعیت ایرانیان داخل کشور را ۸۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر اعلام کرده و به ایرنا گفته بود: این عدد با احتساب ایرانیان خارج از کشور حدود ۸۷ میلیون ۵۰۰ هزار نفر برآورد می‌شود.

در چنین شرایطی هرچند هدف از انتشار آمار و ارقام بدون منبع معتبر از آخرین وضعیت جمعیت ایران مشخص نیست که گاهی جمعیت ایران را تا ۹۰ میلیون نفر هم بالا می برند، اما حسین مروتی کارشناس حوزه جمعیت، در این خصوص می‌گوید: آمار رسمی جمعیت ایران از سوی سازمان ثبت احوال منتشر شده و این آمار، قابل استناد است.

به گفته وی، عددی که این روزها از جمعیت ایران منتشر می شود، عدد نادرستی است؛ تنها مرجعی که می توان آمار ارائه دهد ثبت احوال است و منابع دیگر ارزرشی ندارد؛ در این مسائل که نباید به منابع خارجی رجوع کنیم