بلایی که طالبان بر سر تحصیل زنان آورد
کشور افغانستان حدود ۴۰ دانشگاه دولتی و حدود ۱۳۰ دانشگاه غیردولتی دارد، دانشگاه کابل، به عنوان نخستین نهاد آموزش عالی در افغانستان، در سال ۱۳۱۱ خورشیدی تأسیس شد.
کشور افغانستان حدود ۴۰ دانشگاه دولتی و حدود ۱۳۰ دانشگاه غیردولتی دارد، دانشگاه کابل، به عنوان نخستین نهاد آموزش عالی در افغانستان، در سال ۱۳۱۱ خورشیدی تأسیس شد.
بر اساس اعلام یونسکو از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۸ - دوره بین حکومت طالبان - میزان حضور زنان در آموزش عالی ۲۰ برابر شده است. بیش از ۳.۶ میلیون دختر تا سال ۲۰۱۸ در مدارس ثبت نام کردهاند - بیش از ۲.۵ میلیون در مدارس ابتدایی و بیش از یک میلیون در دوره متوسطه. بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، افزایش تعداد دختران در آموزش متوسطه به طور خاص قابل توجه بود، به طوری که در سال ۲۰۱۸ نزدیک به ۴۰ درصد در مقایسه با ۶ درصد در سال ۲۰۰۳ ثبت نام کردند.
با این حال درس خواندن در مدارس و ادامه تحصیل در دانشگاه قرار است به یک رویا برای زنان افغانستانی تبدیل شود. زمانی که طالبان در سال ۲۰۲۱ قدرت را به دست گرفتند، اعلام کردند که تحصیل برای پسران و دختران بالاتر از کلاس ششم ابتدایی به حالت تعلیق در خواهد آمد، اما از سال ۲۰۲۲، از سر گرفته خواهد شد. طالبان اعلام کرده بود که به زمان نیاز دارد تا بازنگری اساسی برای حذف موضوعات غربی از کتابهای درسی و انعکاس آموزههای دینی و اسلامی در کتابها را انجام دهد.
جز این بهانه دیگری هم در کار بود، طالبان معتقد بود که یونیفورم و لباس مخصوصی باید برای دانشآموزان دختر درنظر گرفته شود.
ملیحه که خودش از تحصیل در دانشگاه باز مانده، در همین باره به مشکلات خواهرش اشاره میکند:« مدرسهها در کابل اغلب بسته شدهاند، فقط برخی مدارس باز هستند. برای حضور دختران در مدرسه نیز باید پدر یا برادرشان همراه آنها به مدرسه بروند، خواهرم نمیتواند تنها به مدرسه برود، حتما باید یک نفر از مردان خانواده همراهش باشد، از طرفی باید پوششمان طوری باشد که همه بدنمان را بپوشانیم، طالبان میگوید حتی چشمهایتان نباید دیده شود، چشمها را با روبنده یا عینک میپوشانیم تا بتوانیم رفت و آمد کنیم.»
اعتراضات به کجا میرسد؟
طی ماههای اخیر بارها تجمعات و اعتراضات زنان افغانستان در رسانهها بازتابهای گسترده داشته اما محدودیتهای طالبان نه تنها کاهش نیافته که با افزایش و برخوردهای شدیدتری همراه شده است.
معصومه که پیش از این در چند تجمع شرکت کرده با تهدیدهایی روبهرو شده که حالا دیگر برای اعتراض در تجمعات حاضر نمیشود. او میگوید:«طالبان زنان معترض را بازداشت میکند و از آنها اعترافات اجباری میگیرد که بگویند از خارج از کشور و یا از جبهه مقاومت دستور میگیرند تا به خیابان بیایند، بعد با سند خانه و وثیقه آنها را آزاد میکنند و قبل از آزادی از خانواده آنها تعهد میگیرند که دیگر در تجمعات شرکت نمیکنند و حتی تعهد میگیرند که زنان معترض خاک افغانستان را ترک کنند.»
به گفته او اغلب مردان مخالف تصمیمات طالبان هستند، البته اقلیتی هم هستند که با طالبان موافق هستند، مثلا وقتی ما را در تجمعات میدیدند میگفتند شما را چه به این کارها، مگر شما خانواده ندارید که به خیابان میآیید؟ کسی نیست جلوی شما را بگیرد؟
در سال ۲۰۰۱، تنها ۸۰۰۰ دانشجو در دانشگاههای افغانستان ثبت نام کرده بودند و تا سال ۲۰۲۰ این آمار به رقم ۴۰۰ هزار دانشجو رسید. و در حالی که مشکلات مربوط به برابری و دسترسی، به ویژه برای زنان و اقلیتها همچنان ادامه داشت، ۱۱۰ هزار نفر از کسانی که ثبت نام کردند زن بودند.
این همه شوق برای ادامه تحصیل در زنان افغانستانی حالا به در بسته خورده است.
کشور افغانستان حدود ۴۰ دانشگاه دولتی و حدود ۱۳۰ دانشگاه غیردولتی دارد، دانشگاه کابل، به عنوان نخستین نهاد آموزش عالی در افغانستان، در سال ۱۳۱۱ خورشیدی تأسیس شد. با این حال فراز و فرودهای فراوان از جمله اشتغال و جنگهای داخلی طی دههای اخیر و خصوصا حضور طالبان در دو دروه، طی سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ و از سال ۲۰۲۱ تاکنون، سبب شده، اجازه تحصیل خصوصا برای زنان با محدودیتهای زیادی روبهرو شود.
ارسال نظر