مرغ و گوشت به کنار، مردم توان خرید «قارچ» هم ندارند!

شاید تا سال گذشته تولید برای مزارع پرورش قارچ مرقون به صرفه بود؛ اما امروز با توجه به کاهش قدرت مالی، مردم قید خرید قارچ جهت تأمین بخشی از سفره خانوار را به دلیل کم درآمدی زده اند و فعالیت در این بخش نیز در رکود باقی مانده است.

قیمت گوشت و مرغ به عنوان مواد غذایی مورد نیاز همچنان گران است و این گرانی‌ها حقیقتا برای مردم طاقت‌فرساست. افزایش چندباره قیمت مواد غذایی در هر ماه، قیمت گوشت، مرغ، تخم مرغ و سایر مواد پروتئینی را سر به فلک کشانده و این موضوع باعث شده که مردم به دنبال جایگزین‌هایی باشند تا حداقل بتوانند سفره‌های خود را پهن نگه دارند.

از این رو در این بلبشو بازار مواد پروتئینی و قارچ رونق گرفت و مردم برای تأمین پروتئین مورد نیاز بدنشان به مصرف بیشتر قارچ روی آورند.

هر چند پزشکان و سایر کارشناسان در بخش بهداشت به مصرف روزانه مرغ و گوشت تأکید دارند، اما درآمد اقشار کم درآمد و متوسط جامعه جوابگوی خرید این محصولات نیست، پس مصرف قارچ بهترین جایگزین مرغ و گوشت در سفره‌های مردم شد.

اما از سال جاری قیمت قارچ هم با تورم سایر محصولات و مواد غذایی همراه شد. قارچ کیلویی ۵۵ تا ۸۰ تومان را چه خانواری می‌تواند جهت تأمین و تهیه غذا بخرد و از آن استفاده کند؟ با گشتی در بازار مواد غذایی متوجه افزایش زیر پوستی این محصول غذایی می‌شوید.

هر چند تولید کنندگان این محصول معتقدند مواد اولیه تولید قارچ تابع بازار است، اما بدون‌ شک با گران‌ شدن مواد اولیه و همینطور افزایش هزینه‌های دستمزد، به ناچار قیمت تمام‌شده تولید قارچ در کشور بر مدار افزایشی قرار می‌گیرد که این مساله می‌تواند موجب کاهش تقاضا شود، به گونه‌ای که الان کمتر از نصف ظرفیت تولید قارچ کشور فعال است.

این درحالی است که میانگین سرانه مصرف جهانی قارچ سه کیلوگرم است و سرانه مصرف قارچ در کشور ما از میانگین جهانی پایین‌تر است و به گفته فعالان این بخش، علی رغم استقبال مردم از این محصول، مصرف ایرانی‌ها در سال‌های اخیر به زیر دو کیلو رسیده است.

مزرعه‌های تولید قارچ ناچار به تعطیلی شده اند

خدیجه پوررسول‌خانی، یکی از تولید کنندگان قارچ در شهرستان ملارد در این زمینه گفت: امروزه هزینه و درآمد پرورش قارچ مانند سایر کسب و کارها، یک چالش به حساب می‌آید و میزان درآمد یک تولید کننده قارچ کاملا بستگی به سرمایه‌ او دارد و برای محاسبه این موضوع باید هزینه‌های جاری او را از میزان فروش کم کنید تا درآمد پرورش قارچ او مشخص شود.

پوررسولخانی گفت: در کل میزان هزینه و درآمد پرورش قارچ به عوامل مختلفی بستگی دارد. به همین علت هم نمی‌توان عدد دقیقی برای آن مشخص کرد، اما نکته قابل توجه این است که شاید در ابتدا با سرمایه اندک بتوانید این شغل را آغاز کنید و کم کم آن را گسترش دهید؛ اما ادامه فعالیت در مزارع تولید قارچ نیاز به تثبیت نرخ‌ها و ارائه تخفیف و مشوق‌هایی از سوی دولت‌ها دارد.

به گفته این تولید کننده قارچ، ایران هفتمین کشور تولید کننده قارچ دکمه‌ای است و وجود مزارع کوچک پرورش قارچ در نزدیکی بازار مصرف یکی دیگر از شرایط مساعد در این صنعت به شمار می‌رود.

افزایش قیمت قارچ

پوررسول‌خانی، گفت: هزینه راه اندازی یک سالن استاندارد، هزینه آموزش قبل از راه اندازی، هزینه مربوط به قفسه بندی سالن،  خرید دستگاه‌ها و تجهیزات، خرید مواد مانند کمپوست، خاک پوششی، سموم و هزینه‌های ثابت مانند هزینه آب، برق و گاز، تماما به وضعیت ثبات قیمت‌ها در اقتصاد و بازار بستگی دارد.

بلاتکلیفی قارچ کاران به دلیل نوسان قیمت‌ها

وی ادامه داد: امروز هیچ تضمینی برای ثبات قیمت هزینه‌های اصلی و جاری در تولید و پرورش قارچ نیست از این رو بلاتکلیفی در تولید دغدغه صاحبان مزارع قارچ شده است.

پوررسول‌خانی، با اشاره به اینکه وضعیت اقتصادی تمام معاملات قارچ کاران را برهم زده است، گفت: ایران با تولید حدود ۲۰۰ هزار تن قارچ در سال، باید بازار موفقی در داخل و حتی جهت صادرات رقم می‌زد؛ اما متأسفانه از سال گذشته با افزایش هزینه‌های تولید و کم درآمد شدن مردم وضعیت مصرف این محصول نسبت به سال‌های گذشته متفاوت ترشده است.

این قارچ کار فعال در یکی از مزرعه‌ها، با اشاره به وضعیت رکود در بازار مصرف این محصول گفت: شاید تا دو – سه سال گذشته تولید قارچ دکمه‌ای با توجه به نحوه تولید، بازاری پُر رونق و با توجیه اقتصادی مناسب، داشت، اما امروز گرانی تولید از یک سو و نوسان نرخ درآمد‌ها نسبت به تورم اقتصادی از سوی دیگر وضعیت تولید را برای قارچ کاران سخت‌تر کرده است.

وی با تأکید بر اینکه این محصول جایگزین مناسب مصرف گوشت و مرغ است، گفت: سرانه مصرف این محصول در ایران نسبت به سایر کشور‌ها کمتر شده و دلیل اصلی آن، کاهش قدرت خرید مردم است.