پول جدید ایران در راه است؟

ماجرای طرح دوباره حذف صفر از پول ملی | آیا پول جدید ایران در راه است؟

مدت زمان زیادی است که صحبت از حذف صفر‌های ریال شنیده می‌شود و هنوز مشخص نیست که این اقدام چه زمانی صورت می‌گیرد.

در سال‌های گذشته صحبت‌های بسیاری از تغییر نام پول ملی و یا حذف صفر‌های ریال شنیده می‌شد، اما تاکنون اقدامی در این باره صورت نگرفته است.

اگرچه تاکنون موضوع حذف صفر یا تغییر نام پول ملی در حد شایعه باقی مانده، اما در سال‌های اخیر قدم‌های ابتدایی برای این تغییرات برداشته شدند.

کمرنگ شدن چهار صفر پایانی در برخی اسکناس‌های جدید یا حذف صفر از اعداد انگلیسی برخی از چک‌های مسافرتی، نمونه‌هایی از این قدم‌ها بودند.

بررسی‌ها نشان می‌دهند که تغییر پول ملی یا حذف صفر‌های آن، نتایج مثبت و منفی گوناگونی دارند که به شرایط اقتصادی، نحوه زمان‌بندی و مدیریت سیاست‌گذاران بستگی دارد.

به همین دلیل این سیاست‌ها در برخی از کشور‌ها موفقیت‌آمیز بوده و در برخی کشور‌ها شکست خورده‌اند.

خداحافظی اجباری با صفر‌ها

بر اساس گزارشی که در اردیبهشت‌ماه امسال توسط پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی منتشر شد، حذف صفر‌های پول ملی در کشور‌هایی با تورم مزمن، به عنوان یک سیاست اصلاحی ناگزیر به شمار می‌رود.

تورم طولانی مدت ایران سبب شده که ارزش هر ریال ایران، تا فروردین‌ماه ۱۴۰۳ به ۰.۰۰۰۰۰۱۵۶ دلار کاهش یابد و پول ملی کشور جزو کم‌ارزش‌ترین پول‌های دنیا باشد.

به این ترتیب، اصلاح پول ملی ایران، امری ناگزیر است در این گزارش به فواید و زیان‌های ناشی از اجرای این سیاست اشاره شده و نکات مهمی در رابطه با این موضوع مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

حذف صفر از پول ملی به عنوان درمان تورم شناخته نمی‌شود؛ چراکه پیش از اجرای این سیاست باید مشکلات ساختاری اقتصادی برطرف شود و پس از اینکه ارزش پول ملی به ثبات نسبی رسید، صفر‌های آن کسر شود.

در واقع اصلاح صفر‌های پول ملی به طور مستقیم آثار مثبت و منفی ندارد. اما این امر با تاثیرگذاری غیرمستقیم بر سایر اجزای اقتصاد می‌تواند آثار حقیقی مختلفی داشته باشد.

مزایای قیچی کردن صفر‌های بلند

بنابر گزارش پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، برخی اقتصاددانان معتقدند که اصلی‌ترین مزیت اجرای این سیاست، تضمین اعتبار پول ملی است.

زیرا اجرای این سیاست برای عوامل اقتصادی این معنی را دارد که سیاست‌گذار به دنبال حفظ ارزش پول ملی است و احتمالا در پی آن، تورم را نیز مهار خواهد کرد.

زمانی که مردم احساس کنند که دولت در حال انجام اقدامات جدی در راستای مهار تورم هستند، انتظارات تورمی کاهش خواهد یافت.

بنابر نظر برخی دیگر از اقتصاددانان، کاهش تعداد صفر‌ها در پول ملی در راستای تثبیت حاکمیت پولی موثر است.

در برخی موارد با کاهش ارزش پول ملی، مردم به استفاده از ارز‌های خارجی با ثبات بیشتر روی می‌آوردند و این موضوع باعث کاهش تاثیر سیاست‌های پولی و قدرت سیاست‌گذار می‌شود.

به علاوه، حذف تعدادی از صفرها، باعث سهولت تعاملات تجاری خواهد شد و همچنین حمل‌ونقل پول را آسان‌تر و ایمن‌تر می‌کند.

از سوی دیگر این کار منجر به کاهش خطا‌های نگارشی در سیستم بانکداری و حسابداری می‌شود.

افزون بر آن، در اقتصاد‌های تورمی، بی‌ارزش شدن پول ملی باعث ایجاد «توهم پولی» می‌شود.

توهم پولی به این معناست که با افزایش اسمی درآمد، افراد احساس می‌کنند که ثروتمندتر شده‌اند؛ در حالی که این افزایش درآمد صرفا به خاطر تورم به وجود آمده است.

گسترش توهم پولی در مردم باعث افزایش فشار تقاضا شده و تورم را تقویت می‌کند.

منبع: گسترش نیوز