ابهامات واگذاری «پرسپولیس» و «استقلال»

درحالی‌که قرار بود از سال ۱۳۷۸دو باشگاه ورزشی پرسپولیس و استقلال در فهرست واگذاری‌ها قرار گیرند، در نهایت طی روزهای گذشته با اصلاح اساسنامه و تجدید ارزیابی دارایی این دو باشگاه ورزشی، وارد مرحله قابل قبول برای عرضه سهام به شکل عمومی شدند. حسین قربانزاده، رییس سازمان خصوصی‌سازی روز گذشته در یک نشست خبری با اشاره به عرضه سهام دو باشگاه استقلال و پرسپولیس اعلام کرد: «مردم می‌توانند بر اساس علاقه‌مندی خود از روز یکشنبه ۱۵ اسفندماه سهامدار این دو باشگاه‌ شوند.» به گفته او تشکیل ستاد هماهنگی برای واگذاری باشگاه‌ها در سازمان خصوصی‌سازی یکی از مهم‌ترین اقدامات در طول سه ماه گذشته بود، وظیفه این ستاد اصلاح مشکلاتی بود که بر سر راه واگذاری دو باشگاه قرار داشت؛ براساس گفته‌های رییس سازمان خصوصی‌سازی تعیین تکلیف وضعیت بدهی، طرح کسب‌وکار و درآمدزایی دو باشگاه، تعیین تکلیف املاک و اموال غیرمنقول از جمله مواردی بوده که کار را برای حضور این دو باشگاه در فرابورس مشکل می‌کرد. البته که نماد استقلال و پرسپولیس در «بازار پایه نارنجی فرابورس» درج شده که مربوط به غیر‌شفاف‌ترین شرکت‌ها است. کارشناسان بر این باورند که این اقدام «به دلیل ابهاماتی که در وضعیت عملکرد دو باشگاه وجود دارد حرکت خوبی بوده تا خریداران احتمالی و بالقوه سهام این دو باشگاه ورزشی متوجه این موضوع باشند و این وضعیت هشداری به متقاضیان سهام دو باشگاه است تا توجه داشته باشند این دو شرکت در بازار اول و دوم فرابورس هنوز پذیرش نشده‌اند و فاقد شرایط پذیرش هم هستند و لذا باید احتیاط‌های لازم را انجام دهند.»

سقف ۳۰۰هزار تومانی خرید برای سهامداران خرد

فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سهام در پاسخ به این پرسش که ارزیابی شما از واگذاری سهام دو باشگاه پرسپولیس و استقلال چیست و چرا کل منابع مالی که از واگذاری این میزان از سهام به دست می‌آید قرار است به حساب باشگاه‌ها واریز شود و چقدر این شیوه عرضه درست و قانونی است، اظهار داشت: «هم‌اکنون پذیرش مشروط سهام شرکت‌های پرسپولس و استقلال و عرضه اولیه در بازار فرابورس صورت گرفته که این عرضه اولیه به شکل سلب حق تقدم و شناسایی افزایش سرمایه از محل صرف سهام است، به این معنی که منابع حاصل از پذیره‌نویسی که حدود ۱۰ درصد از سهام شرکت است و نه واگذاری باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس، قرار است تا سقف ۳۰۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شود و مردم برای خرید سهام این دو باشگاه بیشتر از ۳۰۰ هزار تومان امکان سفارش‌گذاری نخواهند داشت.»آقابزرگی تصریح کرد: «یکی از روش‌های مناسب برای اصلاح ساختار مالی این باشگاه‌ها افزایش سرمایه از طریق مطالبات و آورده نقدی و از محل صرف سهام است که به منابع داخل شرکت واریز می‌شود و به سهامدار تعلق نخواهد گرفت و در این حین اتلاف وقت و صرف زمان زیادی نیز لازم نیست.»

ترازنامه دو باشگاه دارای زیان انباشته و هنگفتی  بود

این کارشناس بازار سرمایه در بخش دیگری از سخنان خود به ترازنامه دو باشگاه اشاره کرد و ادامه داد: این روش پذیره‌نویسی همزمان با اصلاح ساختار و ترکیب سهامداری از شکل گذشته به شکل فعلی با ۱۰ درصد عرضه اصلاح می‌شود و دلیل انجام این اقدام این بود که ترازنامه این دو باشگاه دارای زیان انباشته و هنگفتی بودند و به این واسطه لازم است قانونا بخشی از زیان انباشته دو شرکت در صورت‌های مالی‌شان کم شود و این افزایش سرمایه باعث می‌شود تا حقوق صاحبان سهام شرکت‌ها تا حدودی از منفی و زیان درآیند و یک دوره انتظار ثبت یا قابلیت انجام معامله در بازار ثانویه یا معاملات بعدی که حدود یک ماه است به طول انجامد. او در پاسخ به این سوال که آیا فروش یک بلوک ۱۱ درصدی به نوعی خصوصی‌سازی محسوب می‌شود، گفت: «اساسا خصوصی‌سازی تا زمانی که مدیریت و کنترل هر شرکتی وابسته به دولت باشد انجام نمی‌شود و این دو باشگاه هم هر دو وابسته به دولت هستند اما همین مساله یک قدم رو به جلو است که باب خصوصی‌سازی از این نقطه برای این دو باشگاه ورزشی آغاز می‌شود و امیدواریم که ادامه‌دار هم باشد چرا که انتظارات سهامداران جدید با خرید سهام این دو باشگاه بسیار بیشتر از قبل خواهد شد.»

او افزود: «مسلما سهامداران انتظار دارند تا نحوه مدیریت و نگهداری از حساب‌ها و امور مالی و امور فنی باشگاه‌ها تا حدودی به سمت مثبت باشد زیرا همه نگاه‌ها به سوی عملکرد مدیران است و این موضوع نیز به نوعی حرکتی به سمت خصوصی‌سازی محسوب می‌شود هر چند که ناکافی است.»

ابهامات دو باشگاه ورزشی کم  نیستند

او در پاسخ به این پرسش که چرا نماد دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در «بازار پایه نارنجی فرابورس» درج شده که مربوط به غیر شفاف‌ترین شرکت‌ها است و نماد آنها در بازارهای اول و دوم فرابورس درج نماد نشدند نیز گفت: «به دلیل ابهاماتی که در وضعیت عملکرد دو باشگاه وجود دارد این حرکت خوبی بود تا خریداران احتمالی و بالقوه سهام این دو باشگاه ورزشی متوجه این موضوع باشند و این وضعیت هشداری به متقاضیان سهام دو باشگاه است تا توجه داشته باشند این  دو شرکت در بازار اول و دوم فرابورس هنوز پذیرش نشده‌اند و فاقد شرایط پذیرش هم هستند و لذا باید احتیاط‌های لازم را انجام دهند.»آقابزرگی در مورد نوع واگذاری سهام دو باشگاه استقلال و پرسپولیس و افزایش سرمایه از محل صرف سهام با سلب حق تقدم دولت و تامین مالی این دو باشگاه از این محل نیز خاطرنشان کرد: «این موضوع یکی از بهترین روش‌های افزایش سرمایه است که می‌تواند منابع مالی را در اسرع وقت و مستقیم عاید ناشر، باشگاه یا شرکت متقاضی کند و در حقیقت سرمایه‌گذار نیز خیالش راحت است که این منابع داخل شرکت محفوظ خواهد ماند و جای پرتی خرج نخواهد شد.»او در بخش دیگری از سخنان خود افزود: «معمولا افزایش سرمایه و به هر شکلی لازم است تا سهامداران در تامین مالی مشارکت داشته باشند و معمولا یک گزارش و طرح توجیهی افزایش سرمایه باید ارایه شود که لزوما خروج از ماده ۱۴۱ یعنی زیان انباشته که نیمی از سرمایه را تشکیل داده باشد یا اصلاح ساختار مالی دلیل متقن و کاملی برای افزایش سرمایه نیست، اما برای این دو باشگاه به دلیل اینکه سیاست‌ها این‌گونه بوده که بخشی از سهام را به سهامداران خرد یا هوادارن واگذار کنند به نوعی پیشاپیش به عنوان یک طرح توجیهی افزایش سرمایه تلقی شده است.» این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که آیا خرید سهام این دو باشگاه را به مردم توصیه می‌کنید نیز گفت: «با رعایت احتیاط و قبولی ریسک ناشی از سرمایه‌گذاری و اینکه حداقل بازه زمانی مورد انتظار برای سرمایه‌گذاری‌شان بیش از دو سال باشد سرمایه‌گذاری در آن مشکلی نخواهد داشت.»