تورم خوراکی‌ها از ۴۵ درصد عبور کرد؛ تورم فقیرترین دهک چند شد

مرکز ملی آمار نرخ تورم بهمن ماه را اعلام کرد .طبق اعلام مرکز آمار، شاخص قیمت مصرف‌کننده در ۱۲ ماه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل، ۴۲.۵ درصد افزایش داشته و تورم ماهانه برای گروه‌های عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات»، منفی چهار درصد بوده است.

به گزارش عرشه آنلاین، در بهمن ۱۴۰۲ تورم ماهانه کل کشور کاهش یافته و این مسئله خود را در تورم دهک‌ها نیز نشان داده است. برای مثال تورم ماهانه دهک اول به کمتر از ۰.۵ درصد رسیده است. تورم سایر دهک‌ها نیز کمتر از ۲ درصد برآورد شده است.

در بهمن امسال نرخ تورم کاهش یافته و از حدود ۲.۶ درصد در دی ماه به ۱.۴ درصد در بهمن رسیده که از اردیبهشت ۱۴۰۰ تا کنون بی‌سابقه بوده است.

این کاهش خود را در دهک‌ها نیز نشان داده است. تورم دهک اول که نماینده ۱۰ درصد از کم‌هزینه‌ترین خانوارهای کشور است به کمتر از ۰.۵ درصد رسیده است. دهک‌های دوم تا پنجم نیز نرخی کمتر از یک درصد را به ثبت رسانده‌اند. همچنین، تورم ماهانه پنج دهک آخر نیز به کمتر از ۲ درصد رسیده است. به نظر می‌رسد علت این کاهش، اُفت قیمت برخی اقلام با وزن بیش‌تر در سبد خانوار مثل مرغ باشد.

تورم، شاخصی برای سنجش قیمت‌ها

تورم‌های بالا و مداوم یکی از بیماری‌های مزمن اقتصاد ایران است که به دلیل بی‌ثباتی  در سیاست‌گذاری و ورود شوک‌های پی‌درپی به اقتصاد ایجاد شده است. از آن‌جایی که تغییرات این شاخص اقتصادی تاثیر مستقیم روی رفاه می‌گذارد همواره توسط مردم رصد می‌شود. به بیان ساده، تورم به معنای افزایش مستمر سطح عمومی قیمت‌ها است.

بنابراین هر بار که قیمت برخی اجناس بالا می‌رود نمی‌توان گفت که دچار تورم شده چرا که دو شاخصه «استمرار» و «عمومی‌بودن افزایش قیمت» در آن مشاهده نشده است. منظور از «سطح عمومی قیمت‌ها» این است که افزایش قیمت نه در یک گروه کالایی خاص، بلکه در مجموعه‌ای از کالاها و خدمات متنوع رخ دهد. حال اگر به طور مداوم قیمت طیف وسیعی از کالاها بالا رود، گفته می‌شود که تورم رخ داده است. نرخ تورم، نشان‌دهنده درصد تغییر این قیمت‌ها است. برای محاسبه نرخ تورم ابتدا یک سبد مشخص از کالا و خدمات طراحی می‌شود.

این سبد شامل مجموعه‌ای از کالاهای خوراکی، آشامیدنی، دخانیات، کالاهای غیرخوراکی و خدمات است که توسط اغلب مردم مورد استفاده قرار می‌گیرد. سپس به هر یک از کالاهای این سبد یک وزن داده می‌شود. این وزن نشان می‌دهد که میزان اهمیت این کالا در سبد مصرف مردم چقدر است. برای مثال، وزن گوشت، مرغ و نان در سبد مصرف مردم با وزن هتل و رستوران رفتن متفاوت است و گروه اول وزن بالاتر و حیاتی‌تری دارد.

این شاخص به تفکیک دهک‌ها هم اعلام می‌شود. اگر تمام خانوارهای کشور بر اساس سطح هزینه‌ای که دارند از کم به زیاد مرتب شده و هر ۱۰ درصد آن‌ها در یک گروه گذاشته شود، دهک هزینه‌ای به دست می‌آید. بر این اساس، دهک اول شامل ۱۰ درصد از فقیرترین و دهک دهم شامل ۱۰ درصد از ثروتمندترین خانوارهای کشور است.

تورم ۰.۳ درصدی دهک اول در بهمن ۱۴۰۲

جدیدترین گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که تورم ماهانه کل کشور در بهمن امسال به 1.4 درصد رسیده است. این نرخ در دی ماه 2.6 درصد بوده است. از میان دهک‌های هزینه‌ای، کمترین تورم ماهانه مربوط به دهک اول بوده که نرخ آن 0.38 درصد ثبت شده است. به عبارت دیگر، خانوارهای دهک اولی برای خرید یک سبد یکسان از کالا و خدمات در بهمن ماه تنها 0.38 درصد بیش‌تر از دی ماه هزینه کرده‌اند.

این نرخ در دهک دوم و سوم نیز به ترتیب 0.55 درصد و 0.66 درصد ثبت شده است. تا دهک پنجم تورم ماهانه دهک‌ها کمتر از یک درصد برآورد شده است. این نرخ‌ها در مقایسه به ماه‌های قبل به شکل قابل‌توجهی کاهش یافته است.

از دهک ششم تا دهم، تورم ماهانه دهک‌ها به بالای یک درصد رسیده اما همچنان سطح آن کمتر از دو درصد است. مثلا یک خانوار دهک دهمی که نماینده 10 درصد از ثروتمندترین خانوارهای کشور است در بهمن ماه 1.9 درصد بیش‌تر از دی ماه برای خرید یک سبد یکسان از کالا و خدمات هزینه کرده است.

بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که در بهمن ماه تورم ماهانه برخی کالاها مثل مرغ، سبزیجات و حبوبات منفی شده است. به عبارت دیگر، قیمت این اقلام نسبت به دی ماه کاهش یافته است. با توجه به این که اقلامی مثل مرغ وزن بالاتری در سبد مصرف خانوار دارد، به نظر می‌رسد علت کاهش تورم دهک‌ها نیز اُفت قیمت همین کالا باشد.

تورم خوراکی‌ها از ۴۵ درصد عبور کرد/ گوشت قرمز همچنان رکورددار گرانی‌ها

بررسی آمار تورم خوراکی ها در بهمن ماه نشان می‌دهد که به‌رغم کاهش قیمت اکثر محصولات، تورم سالانه خوراکی‌ها از 45 درصد عبور کرده و گوشت قرمز همچنان رکورددار گرانی‌هاست.

داده‌های جدید مرکز آمار نشان می‌دهد که تورم خوراکی ها و آشامیدنی‌ها در بخش سالانه به 45.1 درصد رسیده است. این شاخص در بخش نقطه‌ای و ماهانه به‌ترتیب 31.6 درصد و منفی نیم درصد را نشان می‌دهد. 

تورم سالانه گوشت؛ بالای ۹۰ درصد 

نرخ تورم خوراکی‌ها در 12 ماه منتهی به پایان بهمن در محدوده 22 تا 93 درصد بوده است. در این بین گوشت قرمز و گوشت ماکیان با ثبت تورم سالانه 93.3 درصد همچنان رکورددار گرانی‌ها در بهمن 1402 شناخته می‌شود. گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌ها آن‌ها نیز با ثبت تورم 90.7 درصد پس از آن قرار دارد تا مشخص شود مردم در تهیه گوشت بیش از هر مواد غذایی دیگری دچار مشکل شده‌اند. 

گروه روغن و چربی‌ها که تا ماه‌ها روند صعودی قابل توجهی داشت و تورم آن بیش از گوشت بود، چند ماهی است که روند صعودی آرام‌تری دارد و در بهمن ماه نیز با ثبت تورم سالانه 22.8 درصد کمتر از هر مواد غذایی دیگری گران شده است. پس از آن نیز نان و غلات با 24.3 درصد قرار دارد. 

گوشت در تورم نقطه‌ای هم رکورددار شد

تورم خوراکی ها در شاخص نقطه‌ای عدد 31.6 درصد را نشان می‌دهد. این شاخص که قیمت‌ کالاها و خدمات را در ترازوی مقایسه با ماه مشابه سال گذشته قرار می‌دهد، در بهمن 1402 عدد 31.6 درصد را به تصویر می‌کشد. 

در بخش تورم نقطه به نقطه خوراکی‌ها نیز گوشت قرمز و گوشت ماکیان با ثبت رقم 78.5 درصد را رکورددار است و پس از آن همانند تورم سالانه گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌های آن به عدد 77 درصد در مقام دوم گرانی ایستاده است. 

نکته جالب توجه به تورم نقطه‌ای روغن و چربی‌ها بازمی‌گردد که در بهمن ماه منفی شده و طبق محاسبات مرکز آمار در مقایسه با بهمن سال گذشته ارزان‌تر به دست مصرف‌کننده می‌رسد. نان و غلات نیز تنها حدود 12 درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل گران شده تا پس از روغن در رده دوم کمترین تورم خوراکی ها قرار بگیرد. 

تورم خوراکی ها در بهمن ماه کاهش یافت!

به‌رغم کوچک‌تر شدن هر روزه سفره مردم و کاهش قدرت خرید شهروندان، در محاسبات دولتی بسیاری از خوراکی‌ها و مواد غذایی در یک ماهه‌ی بهمن نسبت به دی ارزان شده‌اند. چنانکه تورم ماهانه خوراکی‌ها در این ماه عدد منفی نیم درصد را نشان می‌دهد. 

بر اساس اعداد و ارقام رسمی که از سوی مرکز آمار ارائه شده، در بین 12 زیرگروه اصلی پنج کالا، یعنی خوراکی‌ها، گوشت قرمز و گوشت ماکیان، گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌ها آن‌ها، روغن‌ها و چربی‌ها و سبزیجات نسبت به تورم خوراکی‌ها در دی سال جاری ارزان شده‌اند. چنانکه تورم ماهانه سبزی‌ها در این ماه تا حدود منفی 6 درصد کاهش یافته است. 

حداکثر تورم در این ماه مربوط به ماهی‌ها و صدف‌داران است که از 3.5 درصد فراتر نرفته است تا مشخص شود از دیگر دستاوردهای دولت سیزدهم حتی اگر در سفره و معیشت مردم احساس نشود، اما در آمار دولتی حرکت رو به پایین قیمت مایحتاج اساسی مردم است.