قیمت دلار ریزش کرد/صف طولانی فروش دلار شکل گرفت؟

دلار که پس از بازگشت هیات مذاکره‌کننده ایران از وین به نرخ ۳۲ هزار تومان رسیده بود، در این هفته  با نوسانات زیادی مواجه شد. در روزهای گذشته قیمت دلار در بازار آزاد تا ۳۲ هزار تومان نیز پیش رفت. اما ناگهان قیمت دلار به ۳۱ هزار تومان رسید. روز پنجنشبه نیز قیمت به ۳۱ هزار و  ۱۸۰ رسید.البته فعالان بازار می‌گویند که بازار در رکود و خریدار کم است. در حال حاضر مردم منتظر نتایج مذاکرات هستند و بیشتر تمایل به فروش دلار دارند. اما این اخبار شایعاتی را بر سر زبان‌ها انداخت که بازار ارز رانت اطلاعاتی دارد و کاهش قیمت دلار احتمالا به معنای پذیرفتن توافق هسته‌ای است.

برخی از معامله‌گران در بازار ارز عنوان می‌کنند آنچه که بازار از خبرها در رابطه با مذاکرات هسته‌ای احساس می‌کند، این است که آمریکا متن توافق را پذیرفته و احتمالا ایران هم این توافق را بپذیرد و برجام به نتیجه برسد. پس در نتیجه جو قیمت کاهشی است.

اما این اتفاقات و سیگنال‌ها در بازار ارز در حالی است که حسین شریعتمداری در سرمقاله کیهان از شکست مذاکرات وین خبر داد.

فروش ارز افزایشی شد

در این فضا اما دبیرکل کانون صرافان ایران اعلام کرد: از هفته گذشته که بحث رایزنی‌ها برای ایجاد توافق در مذاکرات مطرح شد، شاهد کاهش نرخ ارز بودیم. همین ذهنیت مثبت مردم و کاهش نرخ ارز نشان داد که احیای برجام می‌تواند در قیمت نهایی ارز تاثیر داشته باشد.

کامران سلطانی‌زاده درباره وضعیت بازار در شرایط احتمال احیای برجام گفت: با توجه به اینکه پس از توافق دسترسی ایران به منابع ارزی افزایش می‌یابد و تبادلات ارزی روان‌تر خواهد شد، به طور قطع این روند در نرخ ارز در بازار ایران اثرگذار است.

وی ادامه داد: مردم می‌دانند که پس از توافق برگشت ارز حاصل از صادرات سهل‌تر انجام می‌شود، هزینه‌های بازگشت ارز به کشور کاهش پیدا می‌کند و تجارت ایران روان‌تر می‌شود. همچنین پس از احیای برجام فروش نفت و مشتقات نفتی افزایش می‌یابد و با رفع تحریم‌های کشتیرانی هزینه حمل و نقل کالا کاهش پیدا می‌کند. به طور کلی هزینه‌های تمام شده صادرات و واردات و تجارت ایران کاهش پیدا می‌کند و قیمت ارز هم از این روند و شرایط تاثیر می‌پذیرد.

دبیر کل کانون صرافان با بیان اینکه هر چه میزان صادرات و ورود کالاهای ایرانی به بازارهای بین‌المللی افزایش یابد، شاهد افزایش درآمدهای ارزی و افزایش عرضه ارز در بازار خواهیم بود، به ایلنا گفت: ایجاد امنیت اقتصادی، ایجاد امنیت روانی و ذهنی بین مردم منجر به کاهش خرید سرمایه‌ای، ارز در بازار می‌شود و در این شرایط با کاهش تقاضا و افزایش عرضه مواجه می‌شویم که نتیجه آن برقراری ثبات در بازار ارز است.

سلطانی زاده درباره واکنش بازار به اخبار برجامی چند روز گذشته گفت: البته روز گذشته و امروز زمان خوبی برای ارزیابی واکنش بازار نیست، چراکه در ایام بین.تعطیل قرار داریم و معمولا در این شرایط، بازار متشنجی رو نمی‌بینیم و نمی‌توان تحلیل درستی از روند بازار داشت اما از هفته گذشته که بحث رایزنی‌ها برای ایجاد توافق در مذاکرات مطرح شد، شاهد کاهش نرخ ارز بودیم. همین ذهنیت مثبت مردم و کاهش نرخ ارز نشان داد که احیای برجام می‌تواند در قیمت نهایی ارز تاثیر داشته باشد.

وی تاکید کرد: رصد بازار نشان می‌دهد در این ایام فروشنده‌های ارز در بازار افزایش پیدا کرده‌اند و اخبار مذاکرات بر روی افرایش فروش ارز و افزایش عرضه ارز مردم در بازار تاثیر مثبت گذاشته‌ است.

دبیر کل کانون صرافان درباره رفتار صادرکنندگان دربازار ارز گفت: دو ماه قبل نرخ ارز وارد کانال ٣١ هزار تومان شد و از این رو بسیاری از صادرکنندگان ارز خود را نگهداری کردند که در موقعیت بهتری عرضه کنند اما صادرکنندگان هم برای تامین نیاز ریالی خود باید ارز به فروش برسانند و با توجه به اینکه صادرکنندگان هم احتمال می‌دهند که خبر توافق منتج به کاهش نرخ ارز می‌شود، به طور قطع با افزایش فروش ارز صادرکنندگان خواهیم بود و همین رفتار هم بر روند کاهشی نرخ ارز در بازار کمک می‌کند.

وی با اشاره به میزان ارزهای خانگی و روند تخلیه ارز خانگی در بازار با انتشار اخبار مثبت برجامی اظهار داشت: از چند سال گذشته مردم و بسیاری از صادرکنندگان با توجه به دغدغه‌های که داشتند سپرده‌های ریالی خود را از شبکه بانکی خارج و تبدیل به ارز، سکه و مسکوکات طلا کردند که نمونه جمع آوری ارز و طلا خانگی را در صندوق امانت بانک ملی دیدیم که چندی پیش به سرقت رفت. اخبار غیر رسمی می‌گویند حدود ۴٠ میلیارد دلار ارز خانگی وجود دارد، یعنی به ازای هر ایرانی ۵٠٠ دلار.

سلطانی‌زاده تصریح کرد: اگر مردم اطمینان حاصل کنند که روند کاهشی نرخ ارز ادامه‌دار خواهد بود، نسبت به فروش و تخلیه ارزهای خانگی در بازار اقدام می‌کنند.

او در پاسخ به این سوال که آیا عدم توافق در این دور از مذاکرات باعث رشد جهشی قیمت ارز خواهد شد، گفت: ایران نشان داده که آمادگی مقابله با تنش ارزی را دارد چراکه کشورمان راه‌های درآمدهای ارزی خود را پیدا کرده است و شرکای قوی مانند چین و روسیه دارد و با توجه به افزایش قیمت نفت و ذخایر ارزی کشور، عدم توافق نمی‌تواند منجر به افزایش جهشی قیمت دلار شود.

آرامش در بازار ارز حاکم است

در این میان، رییس کل بانک مرکزی در تازه‌ترین اظهارنظر درباره آخرین وضعیت بازار ارز عنوان کرد: آرامش خوبی در بازار ارز حاکم است و در چهار ماه اول امسال حدود 14 میلیارد دلار تامین ارز داشتیم که نسبت به مدت زمان مشابه در سال گذشته حدود 80 درصد رشد داشتیم.

صالح‌آبادی بیان کرد: از زمانی که نماد روبل و ریال در بازار توافقی تعریف شد، از همان روز تا امروز حدود روزانه 2 میلیون روبل در این بازار معامله شده و این میزان افزایش خواهد یافت و این شروع خوبی بود که به مرور صادرکنندگان وارد این بازار می‌شوند. استفاده از ارزهای دیگر هم در حال بررسی است

واکنش احتمالی بازار دلار به توافق

اما اگر توافق‌نامه برجام امضا شود قیمت دلار چه واکنشی نشان می‌دهد؟

علی طباطبایی، کارشناس بازارهای مالی در گفتگو با تجارت‌نیوز گفت: متغیرهای اصلی احتمال توافق در بازارهای مالی دیده نمی‌شود. بازار دلار، حتی در شرکت‌های بزرگ بازارهای مالی هنوز واکنشی به خبر احتمال توافق مذاکرات برجام نشان نداده است.

او افزود: البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که تغییر استراتژی بنگاه‌های اقتصادی نیز در رابطه با وقوع توافق در بازارها مشاهده نمی‌شود. یعنی بنگاه‌هایی که تاثیرپذیری بیشتری از توافق برجام دارند، هیچ نوع تغییری در سیاست‌ها نداشتند.

این کارشناس بازارهای مالی در ادامه توضیح داد: این پدیده، احتمال وقوع یک توافق اثرگذار در بازارها را کاهش می‌دهد. اما قطعا وقوع توافق در دو مرحله بر قیمت دلار تاثیر می‌گذارد.

طباطبایی گفت: مرحله اول تاثیرپذیری قیمت دلار در صورت توافق مربوط به هیجان اولیه است. در این مرحله ممکن است که قیمت‌ها با شدت بیشتری کاهشی شود.

او ادامه داد: اما مرحله دوم مربوط به تعادل‌بخشی در قیمت دلار است. در این مرحله، اگر توافق مثبتی شکل بگیرد، ممکن است قیمت دلار بین ۲۷ تا ۳۰ هزار تومان تغییر پیدا کند. اما در کل به نظر می‌رسد با امضای برجام، بازارهای مالی کمترین واکنش را نشان دهند.