جزئیات سهمیه بنزین جدید | تصمیم جدید دولت برای سهمیه و قیمت بنزین |طرح وان چیست؟

با وجود اینکه زمزمه‌‌هایی از تغییر سهمیه بنزین به گوش می‌رسد اما با توجه به ارقام پیش‌بینی شده در بودجه ۱۴۰۱، به نظر می‌رسد دولت، امسال هم قصد ندارد سهمیه و یا قیمت بنزین را تغییر دهد اما طرح وان را دستور قرار خواهد داد.

پیشنهاد اجرای آزمایشی طرح اختصاص سهمیه بنزین به افراد به جای خودروها در دو منطقه آزاد کیش و قشم در دولت مطرح شده است.قرار است طرحی شبیه به طرح وان در جزیره کیش و قشم شروع شود. طرحی که بر اساس آن سهمیه بنزین خودروها در کیش و قشم حذف می‌شود و سهمیه بنزین به جای خودرو، به افراد تعلق می‌گیرد.

طرح اختصاص سهمیه بنزین به افراد به جای خودروها که از دو سه سال پیش به طور جد از سوی کارشناسان و مراکز پژوهشی مطرح شده است، و در دولت قبل هم تا آستانه اجرا پیش رفت، ولی عملی نشد؛ بار دیگر در دستور کار مسئولان قرار گرفته است.

اجرای آزمایشی طرح اختصاص سهمیه بنزین به افراد

پیشنهاد اجرای آزمایشی طرح اختصاص سهمیه بنزین به افراد به جای خودروها در دو منطقه آزاد کیش و قشم در دولت مطرح شده است.

طرح اختصاص سهمیه بنزین به افراد به جای خودروها که از دو سه سال پیش به طور جد از سوی کارشناسان و مراکز پژوهشی مطرح شده است، و در دولت قبل هم تا آستانه اجرا پیش رفت، ولی عملی نشد؛ بار دیگر در دستور کار مسئولان قرار گرفته است.

در همین راستا پیشنهاد اجرای آزمایشی طرح اختصاص سهمیه بنزین به افراد به جای خودروها در دو منطقه آزاد قشم و کیش در دولت مطرح شده است تا در صورت اجرای موفق در خصوص گسترش این طرح تصمیم گیری شود.

بر اساس نظر اکثر کارشناسان حوزه اقتصاد و انرژی، با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از جمعیت کشور خودرو ندارند و بر همین اساس از یارانه بنزین ارزان بی بهره هستند، اختصاص سهمیه بنزین به افراد به جای خودروها به عدالت نزدیک تر هست.

توضیح سخنگوی دولت :قرار نیست بنزین گران شود

 علی بهادری جهرمی سخنگو و رئیس شورای اطلاع رسانی دولت در یادداشتی تاکید کرد آنچه که امروز در رسانه‌ها با عنوان گرانی بنزین منتشر شده صحیح نیست و سو برداشت از نامه معاون محترم اقتصادی دولت است.

اولین گمانه‌زنی‌ها از سرنوشت بنزین در بودجه ۱۴۰۱

برخی گمانه‌زنی می‌کنند که دولت قصد دارد طرحی مشابه طرح وان در دستور کار قرار دهد. رییس کمیسیون انرژی مجلس می‌گوید طرح وان هنوز در دستور کار مجلس است و ممکن است این طرح یا طرح‌های مشابه در بودجه ۱۴۰۱ گنجانده شوند و سهمیه بنزین تغییر کند.

 تجارت نیوز گزارش داده است که پیش‌بینی می‌کنند که احتمالا دولت قصد داشته باشد طرح جایگزینی سهمیه بنزین به هر فرد را جایگزین سهمیه‌ بنزین به خودروها کند.

فریدون عباسی دوانی، رییس کمیسیون انرژی مجلس در همین باره به تجارت‌نیوز می‌گوید: طرح وان از دستور کار خارج نشده اما طرح‌های دیگری هم ارائه شده که باید کاملا بررسی شوند. ما وضعیت حامل‌های انرژی در بودجه ۱۴۰۱ را بررسی می‌کنیم و احتمالا برخی از موارد موجود در این طرح‌ها را در بودجه بگنجانیم.

وضعیت قیمت بنزین در بودجه ۱۴۰۱

بنا بر بودجه سال جاری که همین مجلس تصویب کرده هم قیمت بنزین و حامل‌های انرژی در سال جاری باید بدون تغییر ماند. البته مقامات درباره بودجه سال جدید هم پیش‌بینی افزایش قیمت نداشتند و تنها پیشنهاد داده‌اند که قیمت آب برخی از مشترکان پرمصرف ۱۵ درصد گران‌تر شود.

پیش از این هم، مجلس و دولت، با رد شایعه احتمال افزایش قیمت حامل‌های انرژی اعلام کرده بودند به دنبال تک‌نرخی کردن بنزین یا دیگر حامل‌های انرژی نیستند.آبان ماه سال ۹۸، اعضای کمیسیون انرژی اعلام کردند یارانه بنزین تنها به افرادی که خودروی شخصی دارند تعلق می‌گیرد و بقیه مردم از آن بی‌نصیب هستند بنابراین این طرح عادلانه نیست. پس از آن اتفاقات زیادی برای این طرح در مجلس افتاد. برخی نمایندگان گفتند سهمیه انرژی هر کس باید روی کارت ملی آن فرد شارژ شود و برخی دیگر می‌گفتند طرح وان از پاییز سال ۱۴۰۰ اجرایی می‌شود!

پیش از این، غلام‌رضا مرحبا، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس از بسته انرژی دولت صحبت کرده بود. عباسی درباره بسته انرژی دولت توضیح می‌دهد: بخش علمی و فنی باید طرح‌ها را بررسی کند و تبعات هر طرح را متوجه شود. مجلس و دولت باهم تعامل دارند.

حذف یارانه انرژی به کجا رسید؟

از سوی دیگر به گزارش دولت بودجه ۱۴۰۱ را هفته پیش به مجلس تحویل داد. دولت سیزدهم، پیش‌بینی می‌کند از فروش نفت ۳۸۱ هزار میلیارد تومان درآمد کسب کند و ۳۵۱ هزار میلیارد تومان از این درآمد، از محل صادرات نفت است.

بنا بر لایحه بودجه ۱۴۰۱، درآمدهای حاصل از فروش نفت در داخل کشور تنها ۳۰ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. این یعنی دولت انتظار دارد درآمدهای حاصل از فروش نفتش به کشورهای دیگر، بسیار بیشتر از درآمد فروش نفتش در ایران باشد.

به عبارت دیگر، دولت نگاه ویژه‌ای به ارزهای صادراتی دارد و افزایش قیمت بنزین را چندان در دستور کار قرار نداده است. میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه هم پیش از تقدیم بودجه به مجلس اعلام کرده بود: در بودجه چیزی به عنوان تبصره‌ای که حامل‌های انرژی گران شود، نداریم.

این مساله زمانی ملموس‌تر می‌شود که بدانیم بودجه تحویل داده شده به مجلس، روز یکشنبه منتشر شد و همان طور که دولتی‌ها وعده داده بودند، خبری از افزایش قیمت بنزین و بقیه حامل‌های انرژی نبود. طبق لایحه بودجه ۱۴۰۱، تنها آب‌بهای مشترکان پرمصرف ۱۵ درصد افزایش می‌یابد.

این اظهارات و اتفاقات در حالی رخ داده که به نظر می‌رسد مجلسی‌ها تصمیم متفاوت‌تری برای بنزین در سر دارند. فریدون عباسی دوانی، رییس کمیسیون انرژی مجلس گفت: طرح وان هنوز از دستور کار مجلس خارج نشده و ممکن است این طرح یا طرح مشابه دیگری، به بودجه اضافه شود.

عباسی دوانی پیش از این و در اواخر تابستان هم از ضرورت واقعی کردن قیمت بنزین، صحبت کرده بود. آذری‎‌جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات هم همین یک ماه پیش در کانال تلگرامی خود اعلام کرد پروژه حذف کارت سوخت در دولت قبلی تمام شده است و حالا دولت جدید می‌تواند اقدام به ادغام کارت‌های سوخت با کارت بانکی کند.

این گفته جهرمی در کنار اظهارات دوانی این فرضیه را تقویت می‌کند که ممکن است سهمیه بنزین تغییر کند.

یعنی به جای اینکه سهمیه بنزین به خودرو تعلق بگیرد، به هر فرد تخصیص داده شود.

رییس سازمان برنامه و بودجه درباره حذف یارانه انرژی چه گفت؟

مسعود میرکاظمی رییس سازمان برنامه‌ و بودجه گفت: با شیوه فعلی پرداخت یارانه‌های مستقیم و غیرمستقیم نه وضع دهک‌های متوسط به پایین بهبود پیدا می‌کند؛ نه شاخص‌های کلان اقتصادی رشد خواهند کرد.

رییس سازمان برنامه‌وبودجه با بیان اینکه حجم یارانه‌های پنهان انرژی به ۸۵ میلیارد دلار رسیده است، افزود: در حال حاضر اقشار برخوردار، بیشترین بهره‌مندی از یارانه‌های غیرمستقیم به‌ویژه در حوزه کالاهای اساسی و انرژی را دارند؛ همین وضعیت منجر شده که دادن یارانه در جهت عکس عمل کند و وضعیت دهک‌های پایین بهبود فراوانی پیدا نکند.

سید مسعود میرکاظمی اظهار داشت: سال آینده هم منابع مربوط به این بخش بودجه ۳۰ درصد رشد دارد. باوجود پرداخت یارانه‌های مستقیم و غیرمستقیم هدف اصلی که بهبود وضعیت اقشار کم‌درآمد بوده، محقق نشده همچنان که در سال‌های گذشته ضریب جینی به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهمی که فاصله طبقاتی را توصیف می‌کند از مرز ۴۰ واحد عبور کرده است.

معاون رییس‌جمهور با بیان اینکه حجم یارانه‌های پنهان انرژی به ۸۵ میلیارد دلار رسیده است، افزود: در حال حاضر اقشار برخوردار، بیشترین بهره مندی از یارانه‌های غیرمستقیم به‌ویژه در حوزه کالاهای اساسی و انرژی را دارند؛ همین وضعیت منجر شده که دادن یارانه در جهت عکس عمل کند و وضعیت دهک‌های پایین بهبود فراوانی پیدا نکند.

میرکاظمی تاکید کرد: در حال حاضر چند دهک که قبلاً دغدغه مسکن و اشتغال داشتند نگرانی در حوزه تأمین معیشت پیداکرده‌اند، آیا باید روند فعلی که این نتایج را داشته ادامه داد؟ باید منابع کشور را اثربخش کنیم؛ مقام معظم رهبری در ابتدای دولت فرمودند فکری به حال یارانه‌های پنهان انرژی شود، بهتری جا برای تدوین طرحی که بیشترین اثربخشی و کمترین مشکل را داشته باشد سازمان هدفمندی یارانه‌ها است.

قیمت بنزین گران می شود ؟ 

فریدون عباسی دوانی در مورد افزایش قیمت بنزین در قشم و کیش اظهار کرد: هر کاری قرار باشد از نظر عملی انجام شود باید در جای کوچکی اجرا شود، از آنجا که کیش و قشم منطقه آزاد هستند، می‌تواند به عنوان یک پایلوت اجرا مدنظر قرار بگیرد. ولی مقدمات کار این است که باید کارهای کارشناسی انجام شود، درآمدهای مردم و نظام حقوق و دستمزد اصلاح شود تا بعد بتوان در مورد حامل‌های انرژی اظهار نظر کرد.

وی ادامه داد: از آنجا که درآمدها در مناطق آزاد متفاوت با بقیه کشور است، شاید مطلوب باشد به صورت آزمایشی، مصرف یا قیمت حامل‌های انرژی در این مکان‌ها امتحان شود.عباسی اضافه کرد: هر اتفاقی که بخواهد بیافتد باید از روی کاغذ به فضای واقعی بیاید، یعنی یک منطقه آزاد یا منطقه کوچک به عنوان آزمایشگاه عملی در نظر بگیریم که مطمئن باشیم زندگی مردم آسیب نمی‌بیند. این می‌تواند در مورد بنزین یا هر موضوع دیگری باشد.

عباسی ادامه داد: نمی‌توانیم بگوییم که این کار لزوما آثار تورمی دارد. واقعی‌سازی قیمت‌ها باعث می‌شود که کار در کشور بهتر صورت بگیرد و انگیزه کار بیشتر شود و قیمت‌ها واقعی شود. بنابراین لزوما اثر تورمی نخواهد داشت.

وی در پاسخ به اینکه آخرین بار در سال 98 افزایش قیمت بنزین اثر تورمی داشته، بیان کرد: پدیده آبان 98 به عنوان یک مدل نمی‌توانیم در نظر بگیریم، آن یک ندانم‌کاری و یک کار غلط بود. یعنی طرحی که می‌توانست درست و با آرامش در جامعه انجام شود، به غلط انجام شد، به نوعی سوءمدیریت بود بنابراین نمونه خوبی برای ارزیابی نیست. مدل اجرایی در آبان 98 وجود نداشت، همه در بی‌خبری بودند و بعد هم دستگاه اجرایی گفت من در جریان نبودم. نمی‌شود که دولت یا رییس دستگاه اجرایی در جریان نباشد. بنابراین این اتفاق قابل ارزیابی نیست که ما بتوانیم در مورد آن اظهارنظر کنیم.