سقوط ارزش ریال ایران رکورد شکست

سقوط ارزش ریال ایران رکورد شکست.ارزش ریال سقوط کرد . دلار به بالاترین رقم خودش رسید و در دولت رئیسی رکورد قیمت تمام سالها را زد و حالا دلار رئیسی روز به روز ارزش ریال ایران را پایین می اورد

پایگاه خبری یورونیوز از سقوط ۷۵ درصدی نرخ برابری ریال ایران در ۱۱ ماه گذشته خبر داده است.

در توضیح خبر منتشر شده آمده است: بهای فروش دلار آمریکا طی معاملات نخستین روز کاری بازار آزاد تهران با ثبت رکوردی تازه به ۴۶ هزار تومان (۴۶۰ هزار ریال) رسید.

* پیشتر نرخ فروش هر دلار آمریکا با ثبت اوجی تازه تا ۴۵ هزار و ۴۰۰ تومان صعود کرده بود ولی سپس حدود دو هزار تومان پایین آمد ولی با آغاز روندی افزایشی، روز یکشنبه در دامنه ۴۵ هزار و ۹۰۰ تا ۴۶ هزار تومان معامله شد.

* بدین ترتیب، افت نرخ برابری پول ملی ایران در مقابل هر دلار آمریکا طی سال جاری خورشیدی به ۷۵ درصد رسید. این نرخ در آغاز فروردین گذشته ۲۶ هزار و ۳۰۰ تومان (۲۶۳ هزار ریال) بود.

* همزمان با رکوردشکنی دلار، بهای فروش هر یورو نیز به ۴۹ هزار و ۱۵۰ تومان رسید و هر لیر ترکیه هم دو هزار و ۴۴۰ تومان فروخته شد. قیمت قطعه تمام سکه طلا نیز ۲۵ میلیون و ۲۰۰ هزارتومان رسید. نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار هم با وجود تعطیلی بازارهای جهانی و تحت تاثیر افزایش نرخ ارز، در بازار تهران تا دو میلیون و ۱۵۰ هزار تومان معامله شد.

* در حالی که برخی فعالان بازار ارز، آغاز تلاش تازه وزارت خزانه‌داری ایالات متحده را برای متوقف کردن ورود دلار از کشورهای همسایه به ویژه عراق و امارات عربی متحده به بازار تهران، دلیل آغاز روند صعودی نرخ ارز در بازار تهران می‌دانند، تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی ایران که روز یکشنبه منتشر شده از افزایش ۳۴.۵ درصدی حجم نقدینگی در یکسال منتهی به آبان ۱۴۰۱ حکایت دارد.

* بر پایه این گزارش، سهم پول از نقدینگی اقتصاد ایران نیز به رقم کم‌سابقه ۲۳.۲ درصدی رسیده؛ نسبتی که اسفند ماه گذشته ۲۰.۴ درصد بوده است.

* بانک مرکزی در شرایطی از عبور حجم نقدینگی کشور از ۴۳۱۵ هزار میلیارد تومان خبر داده که این رقم در مقایسه با آغاز سال ۱۳۹۲ نزدیک به ۱۰ برابر شده است.

* مطابق لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ نیز دولت ابراهیم رئیسی، کسری تراز عملیاتی این بودجه را بیش از ۴۷۶.۱ هزار میلیارد تومان برآورد کرده که در مقایسه با لایحه بودجه سال جاری حدود ۵۸.۶ درصد افزایش یافته است. بر همین اساس، گروهی از کارشناسان معتقدند که روند صعودی کسری بودجه دولت همزمان با رشد پایین اقتصادی ایران به افزایش بیشتر حجم نقدینگی و نرخ تورم دامن خواهد زد و بر پایه همین چشم‌انداز، سیر نزولی نرخ برابری پول ملی ایران در مقابل دلار آمریکا همچنان ادامه خواهد داشت.

ارزش پول ملی در پایین‌ترین سطح تاریخی رسید

دولت سیزدهم با هدف غلبه بر بحران ارزی، رییس کل بانک مرکزی را تغییر داد . پیش از این نیز معاون ارزی بانک مرکزی تغییر کرد اما با این حال حتی تغییر معاونت ارزی نیز نتوانست آرامشی در بازار ارز فراهم آورد.

حالا فرزین، رییس کل جدید بانک مرکزی وعده داده است که از این پس قرار است ارز نیمایی با قیمت ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان برای واردات تامین گردد . البته اعلام نرخ ثابت ماهیت سامانه نیما را زیر سئوال خواهد برد.

افکار عمومی حالا می‌پرسند آیا بحران ارزی فروکش خواهد کرد و دلار از قله تاریخی کانال چهل هزار تومان پایین‌تر خواهد آمد؟

چرایی افزایش نرخ ارز در ۲ سال اخیر

علی قنبری، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اینکه تا زمانی که دلایل افزایش نرخ ارز شناسایی نشود، تغییر حتی در سطح مدیران کافی نیست، گفت: هر چند دو ماه است روند افزایش قیمت دلار سرعت گرفته اما در شانزده ماه گذشته ما با نوسان شدید نرخ ارز روبرو بوده‌ایم.

وی گفت: شناخت ریشه‌ها می‌تواند راه حل‌ها را پیش پای ما بگذارد. نوسان شدید نرخ ارز ناشی از تاثیر تحریم‌ها، تعلیق مذاکرات برجام، ناآرامی‌های داخلی و قطع ارتباط ایران با بسیاری از کشورهای دنیا است.

قنبری تصریح کرد: غیر از مسایل اقتصادی به ویژه در بحث عرضه و تقاضا شاهد کمبود عرضه در مقابل تقاضای بیشتر هستیم و همچنین مسایل سیاسی در عرصه بین‌المللی نیز بر روند افزایش نرخ ارز تاثیرگذار بوده است. به عبارت دیگر در شرایط فعلی ما برای دریافت درآمدهای ارزی با محدودیت محسوس مواجه بودیم و هستیم . همه این موارد موجب بروز مشکلات فراوان شده و نمود این مشکلات را باید در افزایش نرخ ارز دید.

وی گفت: کسانی که می‌گفتند ریشه مشکلات داخلی است حالا اهمیت برجام را دریافته‌اند.

قنبری در پاسخ به این سوال که دولت در ماه‌های گذشته مدعی بود که توانسته درآمدهای ارزی ناشی از صادرات نفتی و غیرنفتی را افزایش دهد؛ چرا با وجود این مساله بازار ارز دستخوش نوسانات شدید شده و تاثیر افزایش درآمدهای ارزی قابل مشاهده نیست؛ گفت: درآمدهای نفتی به صورت دلاری به ندرت به دست می‌آید و به دلیل تحریم‌هایی که وجود دارد،درآمدهای ارزی به صورت نقدی به دست ما نمی‌رسد.

وی در توضیح این مطلب افزود: به دلیل فشارهایی که استکبار جهانی به ما وارد کرده است، فروش نفت حتی به قیمت ارزان‌تر نیز مشکل ما را حل نمی‌کند.

برخورد با مسائل اقتصادی علمی نیست

قنبری ادامه داد: متاسفانه دولت نیز از واقعیت‌های اقتصادی غافل است. هزینه‌های زندگی به شکل سرسام‌آوری افزایش یافته اما دولت روند توسعه را به تعویق انداخته و موضوعات واضح را نادیده می‌گیرد.

وی گفت: انتخاب آمار و مانور بر اعداد و ارقامی که مفهومی برای مردم ندارد، مشکلات را حل نمیکند و مشکل اساسی این است که دولت اصلا نمی‌پذیرد که شمکلات اقتصادی وجود دارد و مدام با تکیه بر برخی اعداد عملکرد خود را توجیه می‌کند .

نقش دشمن در افزایش نرخ ارز

این اقتصاددان درباره اظهارات سخنگوی دولت مبنی بر اینکه دشمن با فشار بر نرخ ارز آن را افزایش داد تا قیمت طلا و خودرو نیز افزایش یابد؛ گفت: خودمان برای خودمان مشکلات اساسی ایجاد می‌کنیم بعد با شعار دادن و حرف‌های کلی می‌خواهیم وضعیت را توجیه کنیم . متاسفانه دولت اصلا متوجه نیست که در شرایط فعلی نیاز به حضور تیمی قوی ، کارآمد و شایسته داریم. فقط به فکر جناح‌بندی هستند و هنوز از حال و هوای انتخابات خارج نشده‌اند و این خطر بزرگی پیش روی کشور است.

وی گفت: مگر نمی‌گفتید همه چیز به مدیریت داخلی باز می‌گردد . حالا جواب بدهید چگونه مدیریت کردی که در این شانزده ماه درآمد سرانه حقیقی کشور پایین آمده، تورم بالا رفته، ارزش پول ملی به حداقل ممکن رسیده است؟

وی افزود: متاسفانه شاهد خروج تعداد فراوانی از جوانان، اندیشمندان و مغزها از کشور هستیم؛ به اعتقاد بنده باید خود، شیوه مدیریت را اصلاح کنیم و دولت نیز باید خود را اصلاح کند .

دستکاری در نرخ دلار و اعداد و ارقام

این استاد دانشگاه درباره اظهارات برخی کارشناسان اقتصادی مبنی بر نقش دولت در ایجاد نوسان در نرخ ارز با هدف جبران کسری بودجه توضیح داد: دولت متاسفانه برای حل مسایل کشور راهکار درست ارایه نمی‌دهد و نمی‌تواند مسایل را به صورت واقعی تحلیل کند؛ برای مثال رییس جمهور قبل از انتخابات قول داده بود تورم را به نصف و سپس تک رقمی کند اما همچنان شاهد افزایش نرخ تورم هستیم و سبد غذایی کشور از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون چنین افزایشی را تجربه نکرده بود .

قنبری در پاسخ به این پرسش که در خوشبینانه‌ترین حالت اگر مذاکرات برجامی از سر گرفته و به نتیجه برسد آیا می‌توان انتظار داشت دلار به کانال ۳۰ هزار تومان و کمتر از آن بازگردد، اظهار کرد: نکته همین جاست . تغییر همه مدیران تا زمان تغییر سیاست‌ها فایده‌ای ندارد. اگر بتوانیم بحث برجام را به سرانجام برسانیم و موضوع تحریم‌ها و محدودیت‌های اقتصادی و بین‌المللی را با کشورهای مهم دنیا حل کنیم، قطعا آرامش و ثبات اقتصادی در کشور حاصل می‌شود.

کاهش ۳۳ درصدی ارزش پول ملی

 کاظم موسوی  عضو  کمیسیون اقتصادی مجلس هفته گذشته  با درخواست استعفای برخی از اعضای تیم اقتصادی دولت  اعلام کرد: ارزش پول ملی در مدت کوتاهی ۳۳ درصد کاهش پیدا کرده و اگر جای برخی از اعضای کابینه دولت سیزدهم بودم، از همین تریبون استعفا داده و کنار می رفتم. کشور ما جزو کشورهای ثروتمند دنیا از نظر منابع گاز، نفت، پتروشیمی و انسانی است پس چرا ارزش پول ملی ما در جهان تحقیر می شود؟ مگر تورم چیزی جز کاهش ارزش پول ملی است؟

قدرت پول ملی سوریه جنگ زده ۸ برابر ایران است

روح اله ایزدخواه  یک نماینده دیگر با اشاره به افزایش ۵۰ درصدی نرخ دلار در دولت سیزدهم، تاکید می‌کند: تقاضا برای تبدیل پول ریالی به ارز همیشه بوده. باید در بانک‌ها حساب ارزی ایجاد کرد تا نگهداری ارز و معاملات غیر رسمی در پیاده رو‌ها قاچاق محسوب شود، قدرت پول ملی سوریه جنگ زده ۸ برابر ایران است چرا که بازار غیر رسمی را مدیریت کرده است.

محسن زنگنه با انتقاد از عملکرد بانک مرکزی در مدیریت بازار است بر این باور است که رئیس بانک مرکزی اعتقادی به حفظ ارزش پول ملی ندارد و نرخ ارز را تابع نرخ تورم می‌داند و ادامه می‌دهد: گزارش کمیسیون اقتصادی نشان داد که اعتقادی به وظیفه بانک مرکزی برای حفظ ارزش پول ملی ندارد. در تیم اقتصادی دولت شاهد بهم ریختگی هستیم به نحوی که رئیس بانک مرکزی نرخ ارز را تابع نرخ تورم می‌داند، وزیر صمت نرخ خودرو را تابع نرخ ارز.

دلایل کاهش ارزش پول ملی از نگاه یک اقتصاددان

یک کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه علم و فناوری مازندران با بررسی وضعیت ریال نسبت به ارزهای خارجی، دلایل متعدد کاهش ارزش پول ملی را تشریح کرد.

مهدی بشارتده سلوطی در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: ارزش پول ملی را می توان از نظر وضعیت اقتصادی داخل کشور، میزان دارایی، مقدار پول داخل بانک ها، اعتبارات داخل بانک مرکزی و برابری نرخ ارز سایر کشورها مورد بررسی قرار داد.

وی تصریح کرد: انواع مختلف صادرات کالا و خدمات مهمترین بخشی تامین ارز و بیشترین هدف خریداران ارز را تشکیل می دهد.

استاد دانشگاه علم و فناوری مازندران خاطرنشان کرد: برخی دلایل از جمله حضور دلالان و واسطه ها باعث شد تا مردم دارایی خود را به دلار و یا ارز سایر کشورها تبدیل کنند، در نتیجه آن حجم از عرضه‌ای را که متقاضی آن باید وجود داشته باشد از چرخه خارج شده و تقاضای زیادی را شکل داده است.

این محقق و پژوهشگر اقتصادی ادامه داد: افزایش نرخ تورم داخلی به هر دلیلی نظیر چاپ پول بدون پشتوانه، افزایش اعتبارات بانکی گرفته شده و کاهش رشد اقتصادی از جمله عواملی است که باعث کاهش ارزش پول ملی شود.

بشارتده گفت: فراهم کردن ارز لازم برای بخش عمده‌ای از تقاضاهایی که برای نیاز وارداتی در خصوص اقلام مصرفی وجود دارد، نشان می‌دهد که جهت تامین این حجم از نیاز، وابستگی کامل به صادرات نفت و گاز و فرآورده‌های پتروشیمی وجود دارد.

بشارتده با اشاره به کسری بودجه عمومی کشور و محقق نشدن درآمدهای متصور شده تصریح کرد: در این حالت دولت برای جایگزین کردن کسری بودجه باید ارز را به صورت مستقیم وارد بازار کند و آن گپی که بابت فروش ارز آزاد در بازار وجود دارد بخشی از کسری بودجه را جبران می کند که این موضوع هم از جمله عوامل کاهش ارزش پول ملی است.

وی معتقد است: افرادی که دارایی های خود را به ارز و طلا تبدیل کردند از این وضعیت منتفع می شوند. 

بشارتده در راستای احیای ارزش پول ملی گفت: زمانی به ارزش پول ملی اضافه می شود که ارز مورد نیاز برای واردات به جای درآمد ناشی از فروش نفت و فرآورده‌های آن از بخش تولیدات داخلی و سایر بخش ها چون صادرات غیرنفتی تامین شود.

این دکترای اقتصاد با گرایش سیاست و توسعه ادامه داد: همچنین کشور در شرایط فعلی برای نگهداشت ارزش پول ملی در بازار ۲ راه بیشتر ندارد که یکی از آن تزریق و ادامه روند معیوب درآمدهای نفتی به اقتصاد و دیگری قطع وابستگی به درآمد نفتی است.

وی در پایان متذکر و یادآور شد: دولت نباید درآمدهای خود را به نفت گره بزند و باید تصمیمات جزیره ای را از هر وزارتخانه ای که تصمیم گیر باشند بردارد.