پشت پرده افزایش قیمت دلار در تعطیلات نوروز

 تورم ناشی از بودجه دولت و پایان اثرات روانی توافق با عربستان دو عامل اصلی افزایش قیمت دلار در تعطیلات نوروز است.

نوسانات قیمت ارز در چند ماه اخیر با به نتیجه رسیدن مذاکرات ایران و عربستان مدت زمان کوتاهی به ثبات نزدیک شد اما نوروز ۱۴۰۲ باز هم شاهد افزایش قیمت دلار بوده ایم که به باور برخی کارشناسان به علت پایان دوره روانی مذاکرات با عربستان دوباره شاهد افزایش قیمت هستیم و هیچ تغییر علمی اقتصادی خاصی برای بازار ارز صورت نگرفته است.

سیاوش غیبی پور، درباره کارشناس مسائل اقتصادی و پولی، در آغاز درباره نوسانات ارز در پایان سال گذشته و نوروز امسال گفت: دوره های نوسان در زمان های گذشته در فواصل زمانی شش ماهه بوده است و این افزایش ها یک دوره کامل انجام می شد؛دوره نوسان از نظر زمانی طی شش ماه اخیر یک سری رفت و برگشت های کوتاه داشته است.اینکه چرا این نوسانات به این صورت شکل گرفت به دو بخش تقسیم می شود،یک بخش عوامل غیراقتصادی و غیربانکی و غیرپولی است که تاثیر شرایط جانبی،روابط خارجی،گشایش روابط خارجی با عربستان و چین و آزاد شدن منابع بانکی در عراق و امارات است و این روندی بود که بخشی از اثرات روانی ارز را کم کرد و نیمه دوم اسفند اتفاق افتاد.آنچه امروز شاهد آن هستیم و به لحاظ تحلیل من به واسطه شروع سال و استارت بودجه است که منجر به سی درصد افزایش متعارف بودجه را بدنبال دارد و این افزایش بودجه یک تورم به اقتصاد وارد میکند و کسانیکه معامله گر بازار ارز هستند انتظارشان این است که تورم ناشی از بودجه اعتبار پول ملی را کم می کند و دلار گران می شود.عامل دوم که دلار را در ده فروردین به ۵۵هزار تومان رسانده است پایان اثرات روانی مذاکرات با عربستان است و حباب آن تمام شده است و حالا باید اثرات واقعی این توافقات بیاید.اگر اثرات واقعی روابط خارجی شکل بگیرد دوباره قیمت ارز کاهش می یابد.

وی در ادامه نسبت به قیمت واقعی ارز در ایران افزود: مبنا قیمت واقعی دلار بر این اساس است که ما یک سبد کالا مصرفی در کشور خودمان را بخواهیم به دلار بخریم باید بتوانیم همان میزان دلار اگر ده واحد پولی باشد بتوانیم آن سبد را بخریم،اگر ما مازاد خرید داشتیم و با آن سبد در یک کشور ثالث کالا بخریم و در کشور خودمان هم به همان میزان خرید کنیم یک مازاد شکل می گیرد که همان ارز پاشی دولت است.بخشی از این مسائل علمی است و منابع اقتصادی علمی باید بررسی کنند که قیمت دلار در شرایط فعلی چقدر واقعی است.در بحث پایین نگه داشتن دلار فعلا بررسی دقیقی صورت نگرفته است اما اصولا بانک مرکزی هر کشوری دوست دارد قدرت خود را در بازار حفظ کند و یک سری تلاش می کند،یا دلار تزریق می کند یا وعده می دهد و یا منابع جذب می کند و یک روش رایج است.

غیبی پور در پایان درباره راهکار های دولت برای کنترل نرخ ارز گفت: دولت سه ابزار دارد،اول ابزار منابع ارزی خودش است،دوم منابع ارزی صادرات است که فقط می تواند به آن نظارت کند،سوم ابزار شرکت های بزرگی است که صادرات انجام می دهند از جمله پتروشیمی ها که در اینجا باید ببینیم دولت چقدر می تواند ارز ناشی از صادرات عظیم را وارد چرخه اقتصاد کند.رئیس جمهور هم مطرح کرد که ارز صادراتی در مواردی برنمی گردد.این ها ابزار کوتاه مدت دولت است.در بلند مدت نیز بانک مرکزی می تواند نرخ بهره را تغییر دهد و سیاست های مالی بلندمدت شکل دهد.بانک مرکزی باید یک ثبات هم در کار خود داشته باشد که معامله گران به آن اعتماد کنند.غیر از این دولت کاری نمی تواند بکند.