دلار ٧ نرخی شد/ سیگنال یک شایعه در بازار ارز

در نیمه ابتدایی هفته‌ای که گذشت دلار کاهش قیمت داشت اما از روز سه‌شنبه با وجود تعطیلی بازار تهران با افزایش‌های محدود، یک پله صعود کرد. در نهایت در نخستین هفته مرداد قیمت دلار در کف کانال ۴۹ هزار تومانی به کار خود پایان داد.

از نیمه‌های هفته گذشته بازار تهران تعطیل بود. با اینکه گمانه‌زنی‌ها بر مدار ثبات قیمت دلار می‌چرخید اما این اسکناس یک پله صعود کرد و دیروز در کانال ۴۹ هزار تومانی به کار خود پایان داد. معامله‌گران بازار ارز دلیل افزایش قیمت روزهای گذشته را ترس خریداران دلار برای افزایش قیمت در زمان بازگشایی رسمی بازارها در روز دوشنبه ۹ مرداد اعلام کردند.

تحرکات قیمتی دلار با کدام سیگنال رخ داد؟

نخستین سیگنال هفته اخیر که در روزهای پایانی تیر بر بازار ارز اثر گذاشت و چشم معامله‌گران در ابتدای هفته نیز به آن بود، خبر معافیت تحریمی برای دریافت پول برق صادراتی ایران به عراق بود. برداشت فعالان بازار ارز از این خبر موید توافق موقت میان ایران و آمریکا بود. این سیگنال توانست دلار را یک روز در کف کانال ۴۸ هزار تومانی نگه دارد.

در روزهای بعد نیز دیدار امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه با محمد عبدالعزیز الخلیفی وزیر مشاور در وزارت امور خارجه دولت قطر در تهران و حضور نجلاء المنقوش وزیر امور خارجه لیبی در صدر هیاتی به تهران خبر اثرگذار بر بازار بود.

این دیدارها گمانه‌زنی‌ها درباره تبادل زندانیان و آزادسازی منابع بلوکه شده ایران را در میان بازیگران بازار ارز افزایش داد.

اما اواسط هفته اخیر مت میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در نشستی در واشنگتن از انتقال بخشی از پول ایران به عمان خبر داد.

وی گفت: «این انتقال یک گام مهم برای خروج پول ایران از عراق است زیرا ایران از این پول به عنوان یک اهرم علیه کشور همسایه خود استفاده می‌کند. بنابراین این پول در عمان نگهداری خواهد شد اما محدودیت‌های عراق بر این پول در عمان نیز اعمال خواهد شد.»

قرار است از این پول تنها در اهداف غیرتحریمی و بشر دوستانه استفاده شود و هر انتقالی باید از سوی وزارت خزانه داری آمریکا تایید شود.

دلار ٧ نرخی شد

 دبیر کل کانون صرافان کشور گفت: در حال حاضر با نرخ تالار اول و سنا با قیمت ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی، نرخ تالار دوم و نرخ نیما، نرخ اسکناس بازار متشکل، نرخ ets بانک مرکزی، نرخ بانک ملی، نرخ مداخله و نرخ بازار آزاد مواجه هستیم در حالی که قراربود ارز تک نرخی شود.

کامران سلطانی‌زاده درباره اثرگذاری انتشار خبری مبنی بر انتقال بخشی از پول‌های آزاد شده در عراق به عمان، در بازار ارز اظهار داشت: اگر پولی آزاد شده باشد باید این خبر از سیستم رسمی اعلام شود و بانک مرکزی میزان دقیق آزادسازی پول‌های بلوکه را اعلام کند و نباید این موضوعات تنها به اخبار غیررسمی محدود شود.

وی با بیان اینکه تنها می‌توان با اخبار تایید شده و رسمی درباره اثرگذاری پول‌های آزاد شده در بازار آزاد اظهار نظر کرد، گفت: قاعدتا اگر پولی آزاد شود باید بلافاصله به چرخه تبادلات ارزی وارد و ورود آن به تبادلات ارزی هم باید در سامانه نیما نشان داده شود.

دبیر کل کانون صرافان ادامه داد: سامانه نیما یک سامانه رسمی است و تمام ارزها به صورت رسمی در این سامانه عرضه می‌شوند بنابراین ارز آزادشده وقتی وارد چرخه رسمی شود می‌تواند به طور محسوس در بازار ارز اثرگذار باشد اما تا جایی که می‌دانم در ماه‌های گذشته اکثر صرافی‌ها از دریافت ارز از سامانه نیما رضایت ندارند و این نشان می‌دهد که گشایش قابل توجهی در این زمینه نداشتیم و اگر گشایشی رخ داده بود به طور قطع باید افزایش عرضه ارز در سامانه نیما قابل راستی‌آزمایی می‌بود.

سلطانی‌زاده افزود: پیش از این هم هر بخشی از دارایی‌های ایران که آزاد می‌شد به طور رسمی در این باره اطلاع‌رسانی انجام می‌شد اما در حال حاضر تمام اخبار درباره آزادسازی پول‌های بلوکه شده غیررسمی هستند.

وی درباره پول‌های آزاد شده در مدت زمان دولت سیزدهم گفت: به یاد ندارم در این مدت به طور رسمی، پولی آزاد شده باشد، در حالی که در این مدت آزادسازی پول‌های بلوکه شده در کره جنوبی و عراق به صورت جدی مطرح شد اما هنوز اتفاق خاصی در این زمینه رخ نداده‌ است.

دبیر کل کانون صرافان درباره کاهش نرخ دلار تا ۴۷ هزار تومان در روزهای گذشته تاکید کرد: در این مدت در بازار دلار ۴۷ هزار تومانی را ندیدیم و در این مدت کمترین قیمت دلار ۴۸ هزار و ۳۰۰ تومان بود.

سلطانی‌زاده ادامه داد: براساس اخبار غیررسمی در بازار، کاهش مقطعی نرخ ارز به دلیل دخالت‌های غیرمستقیم بانک مرکزی و سایر دستگاه‌ها در تزریق ارز در بازار بوده‌ و این کاهش جزیی اثر مداخله است. البته بانک مرکزی علاوه بر دخالت در بازار داخلی؛ در بازار برخی کشورها به صورت غیرسمی مداخله می‌کند. اگر مداخله انجام نمی‌شد، به طور قطع قیمت ارز افزایش پیدا می‌کند وگرنه به دلیل اتفاقاتی که رخ می‌دهد نرخ ارز باید بیشتراز این اعداد باشد.

وی گفت: البته ساز و کار مداخلات مشخص نیست و این موضوع به صورت رسمی اعلام هم نشده است. اگر مداخله‌ای انجام می‌شود باید با همان دلار ۴۰ هزار تومانی انجام شود اما می‌بینیم که مداخله با نرخ بازار آزاد شکل گرفته‌ است.

دبیر کل کانون صرافان با تاکید بر اینکه امروز نرخ ارز ۷ نرخی شده است، تاکید کرد: در حال حاضر با نرخ تالار اول و سنا با قیمت ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی، نرخ تالار دوم و نرخ نیما، نرخ اسکناس بازار متشکل، نرخ ets بانک مرکزی، نرخ بانک ملی، نرخ مداخله و نرخ بازار آزاد مواجه هستیم در حالی که قراربود ارز تک نرخی شود.

سلطانی‌زاده ادامه داد: نتیجه نرخ‌گذاری دستوری افزایش فاصله نرخ ارز بازار آزاد با نرخ سنا و نیما و ... است در حالیکه در مقطعی در سال گذشته با ایجاد بازار توافقی این اختلاف و فاصله قیمتی به حداقل رسیده بود. فراموش نکنیم که در ابتدای سال ۱۴۰۱ اختلاف نرخ نیمایی با بازار آزاد کمتر از سه تا پنج درصد بوده و در بازار توافقی اواخر سال ۱۴۰۱ بازار آزاد و صرافی‌های رسمی عملا نزدیک بهم بودند.

بازار ارز در هفته آینده روند می‌گیرد؟

کارشناسان اقتصادی معتقدند سیگنال‌های سیاسی اگر عملیاتی نشوند نهایتا تا پایان تابستان می‌تواند برای مهار قیمت دلار موثر باشند. بنابراین سیاستگذار باید یا به فکر سیگنال جدیدی برای مدیریت ارزی کشور باشد و یا در تحقق اخباری که در ماه‌های گذشته منتشر شده تلاش مضاعفی کند.

به نظر می‌رسد بازار ارز برای روز دوشنبه (۹ مرداد) و بعد از بازگشایی بازارها،‌ در انتظار سیگنال قوی است که به قیمت دلار وضوح بیشتری ببخشد و یا اخبار سیاسی به بازار تزریق شود و این اسکناس همچنان زیر کانال ۵۰ هزار تومانی معامله شود.