خبر مهم درباره مالیات بر سپرده های بانکی

سود حساب بانکی اشخاص حقیقی و عادی در بانک‌ها هم مشمول مالیات می‌شود. سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: در قانون بودجه مصوب شده سود سپرده اشخاص حقوقی مالیات اخذ شود.

خبر اخذ مالیات از سپرده‌های بانکی شرکت‌ها موضوع داغ این روزهای بازار است که می‌تواند تأثیر زیادی بر وضعیت مالی و سودآوری شرکت‌ها داشته باشد. براساس این قانون از سال جاری سود سپرده‌های بانکی شرکت‌ها مشمول مالیات می‌شود؛ اما عایدی این قانون جدید مالیاتی برای دولت چیست و چه شرکت‌هایی را هدف قرار می‌دهد؟

سپرده‌های بانکی معمولاً به عنوان مقصد اصلی سرمایه‌گذاران سنتی برای کسب سود بدون ریسک و تضمینی شناخته می‌شوند. همین امر باعث شده تا حجم زیادی از نقدینگی موجود در کشور در سپرده‌های بانکی سرمایه‌گذاری شود. همان‌طور که می‌دانید تاکنون سود این سپرده‌ها معاف از پرداخت مالیات بودند؛ اما اصلاح ساختار بودجه دولت و تغییرات قوانین مالیاتی، در نهایت دولت را به فکر اخذ مالیات از این حجم بزرگ نقدینگی انداخت.

هدف اصلی دولت، اخذ مالیات از تمام سپرده‌های بانکی حقیقی و حقوقی بود؛ اما این موضوع می‌توانست، در عمل تبعات اقتصادی زیادی به همراه داشته باشد. در نهایت تصمیم بر آن شد که اخذ مالیات در گام اول تنها بر سپرده‌های بانکی شرکت‌های حقوقی اعمال شود.

بنابراین از این پس سود سپرده‌های بانکی تمام شرکت‌های حقوقی مشمول اخذ مالیات می‌شود و سپرده‌های بانکی افراد حقیقی فعلاً مشمول این قانون نمی‌شوند. هرچند ممکن است در آینده سپرده‌های عموم مردم هم تحت تأثیر قوانین مشابه مالیاتی قرار گیرد!

مهدی طغیانی در برنامه زنده تهران بیست درباره وضعیت مالیات ستانی در کشور گفت: مسئله مالیات در کشور ما هنوز جایگاه خود را پیدا نکرده است. ما امسال حدودا ۶۰۰ هزار میلیارد تومان نفت به بودجه کمک می‌کند، ۸۰۰ هزار میلیارد تومان مالیات به بودجه کمک می‌کند و مابقی بودجه از فروش اموال و دارایی و بدهی و ... تامین می‌شود. سرجمع درآمد نفت و مالیات معادل با هزینه‌های اداری حقوق پرسنل دولت می‌شود. دولت باید هزینه‌های خود را کاهش دهد و به دنبال الکترونیکی کردن کار‌ها برود و پروسه صرفه جویی را در پیش بگیرد.

سهم مالیات در بودجه باید ۲ برابر شود

برای عبور از این هزینه‌های زیاد دولت باید مالیات را بیشتر کند. سهم فعلی مالیات در بودجه ۴۰ درصد است و باید دو برابر شود و تا زمانی که بخواهیم آن را ۸۰ درست کنیم کار دشواری است.

سهم اقشار خاص از مالیات مشخص نیست

وی ادامه داد: ما در حال حاضر سه سال از اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و مودیان مالیاتی عقب هستیم و این قانون باید در سال ۱۴۰۰ عملیاتی می‌شد. بر اساس این قانون سهم هر کس از مالیات باید عادلانه باشد. سهم اقشار مختلف از مالیات برابر نیست به این دلیل که اطلاعات مالی مودیان شفاف نیست.

طغیانی با بیان اینکه کارمندان و کارگران کمترین فرار مالیاتی را دارند افزود: نکته مهم در بحث مالیات این است که بسیاری از اطلاعات در سازمان امور مالیاتی جمع است و بر اساس این داده‌های اقتصادی تصمیم گیری در بسیاری امور مثل پرداخت یارانه انجام می‌شود.

وی با بیان اینکه عزم لازم برای تبدیل سازمان امور مالیاتی برای تبدیل شدن به قلب داده‌های اقتصادی وجود ندارد ادامه داد: لایحه مالیات بر مجموع درآمد به این دلیل مصوب می‌شود که افرادی منابع مخلف درآمد‌های را دارند، ولی فقط برای درآمدی که شناسایی شده مالیات می‌پردازند.

سود حساب اشخاص حقیقی در بانک‌ها هم مشمول مالیات می‌شود

سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس افزدد: مالیات بر مجموع درآمد در بسیاری از کشور‌ها در حال اجرا است و هر کس از اقتصاد بهره مند‌تر است باید مالیات بیشتری بدهند. مسئله بعدی ساماندهی معافیت‌ها است که در برنامه هفتم در نظر گرفته شده است، زیرا بسیاری از افراد درآمد‌های زیادی دارد و از معافیت برخوردارند در صورتی که با گذشت زمان اصلا ضرورت ندارد معاف از مالیات باشند و اقدام سوم مجلس قانون مالیات بر سوداگری بوده که به تصویب مجلس رسیده و در حال بررسی در شورای نگهبان است و قبل از برنامه هفتم نهایی می‌شود.

طغیانی در پاسخ به این سول که آیا از سود حساب‌های بانکی هم مالیات اخذ می‌شود؟ گفت: بسیاری از اشخاص حقوقی دارایی خود را به صورت بلند مدت در بانک‌ها نگهداری می‌کنند و سود‌های کلانی دریافت می‌کنند؛ لذا در قانون بودجه مصوب شده سود سپرده اشخاص حقوقی مالیات اخذ می‌شود. اینکه بانک‌ها گفته‌اند ما ابتدا مالیات فعالیت اقتصادی خود را پرداخت کرده‌ایم و بعد از آن سود حساب اشخاص حقوقی را واریز می‌کنیم درست نیست و باید مالیات این سود پرداخته شود.

آثار مثبت اخذ مالیات از سود سپرده اشخاص حقوقی چیست؟

کسری بودجه مزمن در اقتصاد ایران در نتیجه وابستگی بودجه دولت به درآمدهای نفتی و البته اقتصاد دولتی کشور، باعث شده که اصلاح نظام مالیاتی و افزایش سهم مالیات از بودجه، اهمیت ویژه‌ای پبدا کند. یکی از مواردی که همواره پیرامون موضوع اصلاح نظام مالیاتی مطرح می‌شود نیز رفع معافیت اشخاص حقوقی از پرداخت سود سپرده بانکی است. البته کارشناسان آثار مثبت و منفی متعددی را برای این مالیات متذکر شده‌اند.

از برخی آثار مثبت مالیات بر سپرده‌های بانکی اشخاص حقوقی می‌توان به افزایش درآمدهای دولت، بهبود عدالت مالیاتی و سوق دادن سرمایه‌های شرکت‌ها به سمت سرمایه‌گذاری منابع به‌جای سپرده‌گذاری اشاره کرد.

از طرف دیگر، به گفته کارشناسان این مالیات می‌تواند شرکت‌ها را به استفاده از منابع داخلی برای تامین مالی فعالیت اقتصادی خود سوق دهد و به این ترتیب منجر به کاهش تقاضا برای تسهیلات بانکی و در نتیجه کنترل خلق پول و مفاسد در پی آن شود.

مالیات بستن بر سپرده‌ها تورم‌زاست؟

البته در اقتصاد تورمی ایران، این ریسک نیز وجود دارد که وضع مالیات بر سود سپرده‌های بانکی باعث خروج پول از بانک‌ها شده و در بازارهای دیگر نوسان ایجاد کند. از طرف دیگر، معافیت صندوق‌های درآمد ثابت از پرداخت مالیات بر سپرده‌های بانکی، می‌تواند باعث کوچ منابع به این صندوق‌ها شود و عملا اثرات مثبت این مالیات را خنثی کند.

از سوی دیگر، با اجرای این مالیات، احتمالا بانک‌ها وارد یک رقابت برای نرخ‌ بهره‌های بیشتر با یکدیگر شوند تا سپرده‌های بیشتری جذب کنند. افزایش نرخ بهره نیز هزینه اخذ تسهیلات از شبکه بانکی را افزایش می‌دهد و می‌تواند تامین مالی برای تولیدکنندگان را گران‌تر و سخت‌تر کند.

وجود همزمان آثار مثبت و منفی از ویژگی‌های جدایی‌ناپذیر هر سیاست است و سیاست‌گذار باید قبل از هر تصمیمی، تمامی این موارد را در نظر بگیرد. بی‌شک اگر قرار باشد که مالیات بر سود سپرده‌های بانکی اشخاص حقوقی اجرا شود، سیاست‌گذار باید برای به حداقل رساندن آثار منفی آن تمهیداتی بیاندیشد.