بزرگ‌ترین باکتری جهان شناسایی شد

بیشتر گونه های باکتری به اندازه یک تا ۵ میکرومتر هستند. اما بزرگترین باکتری شناخته شده تا به حال Thiomargarita namibiensis نام دارد و ۷۵۰ میکرومتر یا ۰.۷۵ میلیمتر است.

اما گونه باکتری که به تازگی شناسایی شده بزرگتر از تمام این موارد است. متوسط طول آن ۹ هزار میکرومتر (۰.۹ سانتیمتر) است و طول بزرگترین نمونه آن به ۲ سانتیمتر می رسد. به عبارت دیگر این سلول حتی از مگس های عادی هم بزرگتر است.

اندازه غول پیکر این باکتری به طور کامل به درک علمی از میزان رشد باکتری مربوط است. مدت‌ها کارشناسان تصور می کردند اندازه باکتری‌ها به واسطه مسافتی که مولکول‌هایی که با محیط خود مبادله می‌کنند، محدود می‌شود. زیرا اگر مواد مغذی نتوانند از غشاء خود به درون خود سفر کنند و اگر سموم نتوانند سفر معکوس را انجام دهند، ارگانیسم زنده نخواهد بود.

اما باکتری عظیم تازه کشف شده حاوی یک کیسه آب است که ۷۳ درصد حجم آن را تشکیل می دهد و سلول های محتوای آن را به سمت بالا و غشای خارجی فشار می دهد. بنابراین مولکول های حیاتی لازم نیست مسافت زیادی طی کنند.

باکتری Thiomargarita namibiensis نیز با همین مکانیسم رشد می کند. البته باید توجه داشت این شباهت ها و موارد دیگر در تحلیل های ژنتیک رصد شده اند. محققان معتقدند گونه باکتری جدید همین ژن را داشته باشد.

البته ارگانیسم مذکور نخستین بار یک دهه قبل و به شکل رشته هایی سفید روی برگ های پوسیده در مرداب های دریای کارائیب رصد شد. اما در آن زمان اولیور گروس، کاشف آن متوجه نشد رشته های مذکور باکتری هستند. شناسایی باکتری و جزئیات آن در این اواخر در یک تحلیل دقیق به دست آمد.

تحلیل ژنتیک نشان داد ژنوم این باکتری حاوی ۱۱ میلیون پایه و حدود ۱۱ هزار ژن است که تقریباً سه برابر بزرگتر از ژنوم باکتری های دیگر به حساب می آید. محققان با بررسی دقیق تر متوجه شدند این ژنوم تکرار شونده است و بیش از نیم میلیون نسخه از یک توالی خاص وجود دارد.

این دی ان. ای داخل یک کیسه غشایی قرار دارد. حال آنکه به طور معمول دی ان ای باکتری ها آزادانه داخل سلول شناور است. این روند مرز میان دو طبقه بندی اشکال حیات یعنی پروکاریوت ها و یوکاریوت ها را از بین می برد./ مهر