وضعیت شوکه‌کننده برخی مدارس در آغاز سال تحصیلی

یک کارشناس آموزش و پرورش درباره وضعیت این حوزه گفت: شرایطی که امروز در نظام آموزش و پرورش داریم ماحصل وزارت آقای فانی است.  بخشی هم برای دوره ریاست آقای فرشیدی در دولت احمدی نژاد است. دو وزیر داشتیم که اعتقادبه کوچک کردن جامعه معلمین داشتند. آنها همچنین دست به تغییر و تحول ناشی از عدم درک درست از فضای آموزش و پرورش و اشتباه در محاسبات دست زده اند.

عادل برکم در پاسخ به این سوال که آیا امسال هم شاهد کمبود معلم هستیم؟اظهار کرد: متاسفانه انتقاداتی که به وزارت آموزش و پرورش وارد است هر روز نیز بیشتر می شود. از آنجایی که سرمایه گذاری در آموزش و پرورش بلندمدت است و نتایج آن در دراز مدت پدیدار می‌شود، دولت هایی که کار ریسکی می کنند و به دنبال نتایج زودبازده هستند معمولا به نظام آموزشی بی توجه هستند. اما کشورهایی که می خواهند برای آینده سرمایه گذاری کنند به سمت آموزش و پرورش می روند.

او اضافه کرد: ایرادات و اتفاقات ناگواری که برای سیستم آموزش و پرورش می افتد، هر چند هم منتقدین زودتر اعلام کنند، نتیجه اش آن برای جامعه با کمی تأخیر پدیدار می شود. در آن موقعیت نمی توان برنامه های کوتاه مدت داشت و طبیعتا جامعه را درگیر آسیب های زیادی می کند.

برکم با بیان اینکه امسال و سال های آینده قطعا کمبود معلم خواهیم داشت، افزود: متأسفانه  تا به امروز  نظام جامع، منظم، هماهنگ و کارآمد در منابع انسانی نداشته ایم. نظام آموزشی هماهنگ با اقلیم کشور نبوده و کارآمد و جامعیتی نداشته، کسی هم ملزم به آن نبوده و هر کسی برای خود تصمیم گرفته یا از نظر خودش در برخی بخش ها معلم‌ها زیاد بودند کم کرده و اگر انتقاد صورت می گرفت که در تخمین و محاسبه اشتباه می کنند، گوش کسی بدهکار نبود.

این کارشناس تصریح کرد:  شرایطی که امروز در نظام آموزش و پرورش داریم ماحصل وزارت آقای فانی است.  بخشی هم برای دوره ریاست آقای فرشیدی در دولت احمدی نژاد است. دو وزیر داشتیم که اعتقادبه کوچک کردن جامعه معلمین داشتند. آنها همچنین دست به تغییر و تحول ناشی از عدم درک درست از فضای آموزش و پرورش و اشتباه در محاسبات دست زده اند.

وی گفت: آنچه هم اکنون نظام آموزش با آن دست و پنجه نرم می کند، مربوط به دوران آقای فانی است. از نظر ایشان تعداد معلم ها زیاد بودند و گفتند با کمتر از این هم می توان آموزش و پرورش را اداره کرد. متأسفانه این محاسبه اشتباه ایشان هم مجلس را همراه کرد. همچنین یکسری برنامه گذاشتند که برخی معلم ها هم بازنشسته زودتر از موعد شوند و باعث شد سال های آینده کمبود معلم گریبانگیر این نظام شود. یکی از ایرادات اساسی و مهمی که وارد است، نظام تأمین مالی و سند تأمین مالی آموزش و پرورش است که اصلا در مورد منابع انسانی و جامعه معلمان به شدت می لنگد و هیچ حساب و کتاب و برنامه روشن و هدفمندی در این باره وجود ندارد.

برکم با اشاره به اینکه متأسفانه نگاه نادرستی در این نظام آموزش وجود دارد، اظهار کرد: یکی از مواردی که مسبب چنین وضعیتی شد نگاه نادرست به لحاظ اقتصاد آموزش در سند تحول آموزش و پرورش است. به دلیل اینکه در سند آوردن برای تغییر در مدارس غیر دولتی ناشی از تعارض منافعی است که آقایان حدادعادل و سایر دوستان در شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی آموزش داشتند. ترکیب بازارگرایی در آموزش و عدم وجود یک برنامه جامع برای تأمین منابع انسانی درخور دو ماجرا شد: اول، اقتصاد جامعه فرو ریخت. وضع معیشت معلم پاسخگوی نیارهای او نیست و از همین رو، امروز معلمان بی شماری داریم که از آموزش و پرورش استعفا داده اند. زیرا حقوق معلمان کفاف زندگی به خصوص در شهرهای بزرگ نمی دهد و به شکلی فرار و خروج نیرو را شاهد هستیم.

او ادامه داد: ماجرای دوم اینکه، با یکسری سختگیری هایی که دولت آقای رئیسی و وزارت آقای صحرایی داشتند گزینش بسیاری از معلمان را به دلایل مسخره و سلیقه ای رد کردند. مثلا یک معلم در اینستاگرام پست یک خبرگزاری خارجی را لایک کرده است و به این دلیل رد صلاحیت شده است! مسأله دیگر، حضور اتباع است. وقتی اتباع در کشور زیاد می شود طبیعتا کلاس ها شلوغ می شود و کمبود معلم به وجود می آید. این سه مساله کاتالیست برای دو چالش اساسی دیگر شد.

این کارشناس تصریح کرد: زمانی که آموزش و پرورش سه درصد از GDP(تولید ناخالص داخلی) را دارد، کار درستی نمی توان کرد. لذا سهم آموزش از تولید ناخالص داخلی باید بالاتر برود. با این سه درصد انتظار بیشتری نمی توانیم داشته باشیم و این عدد حداقل باید به ۱۰ درصد برسد.

وی متذکر شد: امروز با فرسودگی مدارس و فرسودگی شغلی معلمان رو به رو هستیم. اینکه کلاسی بسازیم و چند دانش آموز آنجا باشند، نمی توانیم بگوییم آموزش انجام می دهیم. این وضعیت اسفبار را شاهد هستیم. به دلیل اینکه کلاس ها به شدت شلوغ شده و حیاط مدرسه کفاف بازی بچه ها را  نمی دهد. بنابراین، به جای چهار زنگ تفریح دو زنگ تفریح گذاشتند. حق نشاط و شادابی و تربیت جسمانی را از کودک گرفتند.

او در پایان با بیان اینکه ما به حقوق کودکان بی توجهیم و مسأله فراتر از کمبود معلم است، خاطرنشان کرد:  در چنین شرایطی نمی توانیم انتظار یک معلم باکیفیت داشته باشیم. در شرایط کمبود و نقصان سراغ هر نیرویی و هر کیفیتی می رویم و آموزش و پرورش یک ویرانه می شود. متأسفانه آموزش و پرورش طبقاتی داریم؛ آقایانی که سیاسی و تصمیم گیر  هستند مدارس خصوصی خودشان را دارند. با این وضعیت نمی توان نظام آموزش و پرورش یک کشور را درست کرد و تا این نگاه و این افراد حضور دارند هر سال بدتر می شود.