هشدار زرد درباره شیوع سرخک در ایران

بیماری سرخک از فروردین امسال با ورود اتباع غیرایرانی در کشور شیوع یافت؛ بطوری که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ۱۵ فروردین برای واکسیناسیون کودکان ایرانی و مهاجر زیر ۵ سال فراخوان داد.

 طی سالیان گذشته پوشش خوبی در واکسیناسیون سرخک و نظام مراقبت وزارت بهداشت در رصد بیماری انجام شد و ایران توانست حدود سه سال قبل تاییدیه سازمان بهداشت جهانی را مبنی بر حذف ویروس بومی سرخک از کشور دریافت کند که این موفقیتی بزرگ و حاصل دستاورد نظام سلامت بود.

باید بدانیم که فقط ۳ کشور بحرین، ‌عمان و ایران در منطقه خاورمیانه موفق به دستیابی به این تاییدیه شدند. در کشور ما با توجه به جمعیت بالا و مرزهای مشترک زیادی که با کشورهای افغانستان، ‌پاکستان و عراق دارد طبیعتا دستاورد حذف سرخک برجسته‌تر از دو کشور دیگر است اما این به معنای به صفر رسیدن خطر بیماری سرخک نیست.

به گفته مسوولان وزارت بهداشت ضعف واکسیناسیون سرخک در کشورهای همسایه به ویژه در افغانستان و پاکستان باعث شیوع و انتقال این بیماری به کشور شده است.

واکسن سرخک در کشور ما در قالب واکسن سه گانه MMR که واکسن ترکیبی علیه بیماری‌های سرخک، ‌سرخجه و اوریون است، استفاده و در ۲ نوبت در سن ۱۲ و ۱۸ ماهگی به کودکان تزریق می‌شود.

همانطور که موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی اعلام کرده، طبق برنامه ریزی از گذشته تاکنون  موسسه رازی برای هر چهار سال واکسن ذخیره کرده و اکنون نیز یک و نیم میلیون دز واکسن سه گانه دارای مجوز در سردخانه های این موسسه است که آماده ترخیص است و جای نگرانی برای کمبود این واکسن نیست.

کمال حیدری معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز هفته گذشته  در حاشیه اجلاس روسای دانشگاه های علوم پزشکی کشور در این زمینه گفت:  ایران در سال گذشته موفق به اخذ گواهی حذف سرخک از سازمان جهانی بهداشت شد، اما متاسفانه همزمان با این رویداد، در کشور همسایه مان افغانستان بیماری سرخک شایع شد و از طرفی، با توجه به مسائل سیاسی کشور افغانستان و مهاجرت عده زیادی از شهروندان افغانستانی به کشورمان و پراکندگی آنها در نقاط و شهرهای مختلف، برای ما دغدغه ایجاد کرده است، زیرا در استان های مختلف مواردی از این بیماری گزارش شد و به دلیل حساسیتی که در مورد این بیماری وجود دارد، به طور ویژه به آن پرداختیم.

وی افزود: در این راستا، به تمام دانشگاه های علوم پزشکی هشدار دادیم که در جهت مقابله با این موضوع که تهدیدکننده موفقیت مان در عرصه ریشه کنی سرخک در کشور است، اقدامات لازم را انجام داده و در زمینه تکمیل واکسیناسیون اتباع غیر ایرانی حتما برنامه ریزی کنند، مخصوصا در مناطقی که محل تجمع تبعه غیر ایرانی است، پوشش واکسیناسیون ام ام آر فراهم شده و به صورت فعال واکسیناسیون صورت می گیرد.   

معاون بهداشت وزارت بهداشت تصریح کرد: همچنین به بخش دولتی و خصوصی دستور آمادگی داده ایم تا در صورت مراجعه افراد مبتلا مراقبت و آزمایشات لازم سریعا انجام شود و تبعه  افغانستانی که قصد رفت و آمد به کشورشان را دارند، توجه داشته باشند که حتما واکسیناسیون شان را کامل کرده باشند، زیرا در حال حاضر در کشور افغانستان این بیماری شایع است.

محسن زهرایی رییس اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: ۹۶ نفر در کشور به سرخک مبتلا شدند که از این تعداد  ۲۸ بیمار ایرانی و ۶۸ بیمار غیر ایرانی(افغان) هستند و با توجه به اینکه طی یکسال اخیر همه‌گیری سرخک در همسایه های شرقی رخ داده، ورود این بیماری به کشورمان جدی است.

ی اظهارداشت: با توجه به اینکه طی ماه‌های اخیر خروج افغان‌ها از کشورشان بیشتر شده و درصد زیادی از آنها که به ایران آمدند، ممکن است به سرخک مبتلا بوده و در نتیجه باعث شیوع این بیماری در کشورمان شده باشد،  بیشتر مبتلایان به سرخک گروه سنی زیر ۱۰ سال بویژه زیر پنج سال هستند و ضرورت دارد خانواده ها، واکسن سرخک فرزندان خود را در گروه سنی ۱۲ تا ۱۸ ماهگی در ۲ نوبت تزریق کنند، حال ممکن است به دلیل همه گیری کرونا طی ۲ سال اخیر یا به دلایل دیگر، این گروه سنی واکسن را دریافت نکرده باشند که با توجه به اینکه در معرض شیوع بالای سرخک قرار دارند، باید واکسینه شوند.

این مقام مسئول در وزارت بهداشت توصیه کرد که اتباع غیر ایرانی نیز فرزندان خود را با مراجعه به نزدیک‌ترین مرکز بهداشتی و درمانی در برابر بیماری سرخک واکسینه کنند.

حمید عمادی متخصص بیماریهای عفونی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: سرخک یک بیماری بسیار مسری است که توسط ویروسی ایجاد می شود که در بینی و گلوی کودک یا بزرگسال مبتلا تکثیر می شود، هنگامی که فرد مبتلا به سرخک سرفه، عطسه یا صحبت می کند، قطرات آلوده در هوا پخش می شوند، جایی که سایر افراد می توانند آنها را تنفس کنند.

وی افزود: قطرات آلوده همچنین ممکن است روی سطحی فرود بیایند، جایی که برای چند ساعت فعال و مسری باقی می مانند، حدود ۹۰ درصد از افراد مستعد که در معرض فرد آلوده به ویروس قرار دارند، به سرخک مبتلا می شوند.

عمادی با اشاره به اهمیت تزریق واکسن سرخک، تصریح کرد: یکی از شایع ترین عوارض سرخک، عفونت باکتریایی گوش است، این بیماری ممکن است منجر به التهاب حنجره  یا التهاب دیواره های داخلی که مجاری اصلی ریه را می پوشانند، شود.

وی تاکید کرد: سرخک به درمان دارویی ویژه نیاز ندارد، اما پیشگیری از آن بسیار راحت بوده و واکسن موثری هم دارد که سال‌های طولانی است این واکسن در ایران و جهان استفاده می‌شود. واکسن سرخک در کشور ما در قالب واکسن سه گانه MMR که واکسن ترکیبی علیه بیماری‌های سرخک، ‌ سرخجه و اوریون است، استفاده می‌شود. این واکسن در دو نوبت در سن ۱۲ و ۱۸ ماهگی به کودکان تزریق می‌شود. همچنین افرادی که در جریان یک همه‌گیری در معرض بالای ابتلای به بیماری باشند ممکن است به عنوان دز تکمیلی لازم باشد که واکسن دریافت کنند.

این استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: پنومونی نیز از عوارض رایج سرخک است. افرادی که سیستم ایمنی بدنشان به خطر افتاده  می‌توانند مبتلا به نوع خاص و خطرناکی از پنومونی شوند که گاهی کشنده است.

آنچه مسلم است، سازمان بهداشت جهانی یک برنامه‌ای از سال ۲۰۰۰ میلادی آغاز کرد و هدفگذاری کرد تا تقریبا همه کشورها برنامه واکسیناسیون را به نوعی جلو برند که بتوانند تا سال ۲۰۱۵ به میزان ۹۰ درصد جلوی مرگ و میر ناشی از سرخک را بگیرند. زمان شروع برنامه تعداد ۸۰۰ هزار مرگ در سال در کودکان کمتر از پنج سال ناشی از ابتلا به سرخک رخ می‌داد که در نهایت تاکنون مرگ سرخک تا ۸۴ درصد در جهان کاهش یافته و این موفقیت بسیار بزرگی است./ ایرنا