غربالگری دوران بارداری حذف شد؟

دکتر سعید کریمی در نشست خبری وزارت بهداشت که به مناسبت هفته ملی جمعیت برگزار شد، گفت: هدف همه ما این است که بتوانیم بحران پیری جمعیت و کاهش فرزندآوری را در اسرع وقت حل کنیم. عوامل این بحث بسیار متعددند و وزارت بهداشت هم به عنوان یکی از این عوامل که می‌تواند تسهیل‌گر بوده و کمک کند، در قانون جوانی جمعیت دیده شده و وظایفی برای وزارت بهداشت تعیین شده و قصد ما این است که به بهترین شکل قانون را اجرا کنیم. حتی بیش از این تلاش می‌کنیم که با امکاناتی که وزارت بهداشت دارد، بتوانیم به رفع این مشکل کمک کنیم. فکر می‌کنم که مهمتر از بحث جمعیت در کشور وجود ندارد، زیرا بحث سرمایه انسانی است. زمانیکه کشورمان پیر شود، در همه زمینه‌ها کشور دچار آسیب می‌شود. برنامه‌های ترتیب داده شده در این جهت است که بتوانیم سریع‌تر از این بحران خارج شویم.

او درباره تسهیلات حمایتی برای کاهش هزینه‌های درمان ناباروری و حمایت از زوج‌های نابارور، گفت: در زمینه تسهیلات حمایتی که در حوزه ناباروری پیش‌بینی شده، مهمترین کار بحث گسترش پوشش بیمه‌ای است. از آنجایی که در گذشته بحث کنترل جمعیت در برنامه وزارت بهداشت بوده است، هیچ یک از خدمات ناباروری تحت پوشش قرار نداشته است. درحالیکه اکنون که ریل تغییر کرده و هدف فرزندآوری و افزایش جمعیت است، مهمترین کار این است که بتوانیم خدمات درمان ناباروری و خدمات مربوط به افزایش جمعیت را تحت پوشش قرار دهیم. طی دو سه روز گذشته بیش از ۵ میلیون از جمعیت کشور را که هیچ پوشش بیمه‌ای نداشتند و جزو سه دهک کم برخوردار بودند، به صورت رایگان تحت پوشش بیمه‌ای قرار دادیم. بنابراین یک قدم بسیار بزرگ برداشته شد.

وی افزود: از طرفی تقریبا تمام خدماتی که در حوزه ناباروری ارائه می‌شود، مانند خدمات پاراکلینیک، سونوگرافی، IVF و...داروهایی که استفاده می‌شوند، آزمایش‌ها و جراحی‌ها و... تحت پوشش بیمه قرار گرفتند.

کریمی در پاسخ درباره وضعیت غربالگری‌های پیش از زایمان، گفت: متاسفانه درباره غربالگری هجمه‌هایی اتفاق می‌افتد مبنی بر اینکه قرار است غربالگری حذف شود. اصلا اینطور نیست، قرار نیست که غربالگری حذف شود و در قانون هم کاملا به آن اشاره شده است. اگر پدر و مادر خودشان درخواست و تمایل به انجام غربالگری داشته باشند، به پزشک متخصص مراجعه می‌کنند و باتوجه به صحبتی که با آنها می‌شود و ریسکی که وجود دارد، وارد پروسه غربالگری در آن بیماری خاصی که درباره‌ آن نگرانند، می‌شوند. بنابراین غربالگری اصلا حذف نشده، فقط مقداری تخصصی‌تر شده است. نگرانی که مطرح می‌شود مبنی بر اینکه غربالگری حذف شده و قرار است تعداد زیادی فرزند معلول متولد شوند و ... نادرست است و اینطور نیست. غربالگری کاملا قابل انجام است.

وی ادامه داد: در عین حال توصیه‌هایی که مبنی بر انجام غربالگری انجام می‌شد و به دنبال آن ناراحتی‌هایی که برای پدر و مادر ایجاد می‌شد و خانواده‌ها تا پایان بارداری نگران بودند که نکند که فرزند من معلول باشد، مقداری از آن فضای سنگین فاصله می‌گیریم، وگرنه غربالگری حذف نشده است.

کریمی درباره غربالگری در بارداری‌های پرخطر با توجه به افزایش سن ازدواج، گفت: یک عدد ۳۵ سالگی را به عنوان بارداری پرخطر در نظر گرفته‌ایم. در حالی که اینطور نیست و بسیاری از مادرانی که در سنین بالاتر هم هستند، می‌توانند فرزند سالم داشته باشند. باید توجه کرد که خود کلمه پرخطر برای مادر استرس ایجاد می‌کند و ممکن است انگیزه زوجین را برای فرزندآوری بعد از ۳۵ سالگی کم کند. در نتیجه ما سعی می‌کنیم کلمه پرخطر را کمتر استفاده کنیم تا بار روانی برای زوجین کمتر شود.

وی در پاسخ به سوال دیگر ایسنا، درباره وضعیت کلینیک‌های پساکووید که قرار است در زمینه عوارض بعد از کرونا کار کنند، گفت: قرار نیست که مجددا کلینیکی به عنوان کلینیک پساکووید بسازیم. این هدر دادن منابع است، بلکه ما تعداد زیادی کلینیک ویژه در بیمارستان‌ها داریم که در این کلینیک ها باید استفاده بهینه داشته باشم. چند بیماری است که در دوران پساکووید افزایش می‌یابد، بحث مشکلات روحی و روانپزشکی ناشی از اضطراب و افسردگی است، بحث دیابت مطرح است که برخی مطالعات نشان داده که مبتلایان به کووید تا ۴۰ درصد ممکن است افزایش ریسک ابتلا به دیابت داشته باشند و بحث بیماری‌های قلبی و عروقی است. ما در این کلینیک‌ها می‌خواهیم روی این موارد تمرکز بیشتری داشته باشیم و راهکارهایی برای مدیریت و کاهش این بیماری‌ها داشته باشیم.

کریمی در پاسخ به سوالی درباره تمایل ۶۰ درصدی زنان به سقط جنین، گفت: من این عددها را تایید نمی‌کنم و نمی‌دانم منبع این اعداد و ارقام چه هست. اصلا این میزان تمایل به سقط جنین را در بانوان تایید نمی‌کنم. درباره ارتباط مسائل مالی و اقتصادی با فرزندآوری نیز باید توجه کرد که این موضوع فاکتوری مهم است اما رابطه آن خطی نیست. به طوری که اگر بررسی کنید خانواده‌های پرفرزند، خانواده های خیلی متمول نیستند. به نظر من یکی از عوامل مهم بحث امید به آینده است و نگرانی هایی است که خانواده ها دارند که رسانه ها باید روی آن کار کنند. ایجاد امید به آینده و رفع نگرانی‌ها باعث می‌شود که فرزندآوری افزایش یابد. وگرنه بسیاری از خانواده‌هایی که از نظر اقتصادی مشکلی نداشته و متمول هستند، فرزندآوری ندارند یاتعداد فرزند کمی دارند. بنابراین مسائل اقتصادی مهم است، اما رابطه‌اش با فرزندآوری خطی و مستقیم نیست، بلکه بحث های فرهنگی بسیار پررنگ تر است.

وی گفت: به محض اینکه صحبت از جمعیت می‌شود ما به فرزندآوری و تولد و  زایمان فکر می‌کنیم. در حالی که همه مباحث این نیست و حفظ جمعیت جوان‌مان یکی از اولویت‌هایمان است. زحمات زیادی کشیده می‌شود که کودکی به دنیا می‌آید و به جوانی می رسد. حال این جوان بر اثر یک تصادف از بین می رود. این خسارت بزرگی است. حفظ جمعیت جوان فقط فرزندآوری نیست. البته که فرزندآوری باید حتما باشد اما حفظ جمعیت جوان هم باید انجام شود. شایع ترین علت مرگ در سنین جوانی بحث تصادفات و تروما است. در عن حال ممکن است معلول شود که نیاز به حمایت دارد و کشور باید روی این موضوع کار کند. بنابراین علاوه بر فرزندآوری باید به بعد از فرزندآوری هم فکر کنیم./ ایسنا