مراقب باشید! شیوع ویروس تب خونریزی‌دهنده کریمه کنگو در ایران

بر اساس اعلام سازمان دامپزشکی کشور از ابتدای امسال تاکنون ۳ بیمار مبتلا به بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو شناسایی شده‌اند که هر سه مورد درمان شده و بهبود یافته‌اند.

هرچند که طی دو سال اخیر شیوع کرونا توانسته آمار مرگ و میر و ابتلا به سایر بیماری‌ها را تحت شعاع قرار دهد اما نباید از بیماری‌هایی ویروسی و کشنده‌ای مثل تب کریمه کنگو که سالانه منجر به ابتلا و مرگ تعدادی از هم وطنان در کشور می‌شود، غافل بود.

این بیماری یک بیماری خونریزی دهنده تب‌دار حاد است که بیشتر به وسیله کنه منتقل می شود .با وجودی که ویروس مخصوص حیوانات است موارد تک گیر و همه گیر آن در انسان نیز اتفاق می افتد. نکته مهم این است که این بیماری مرگ و میر بالایی دارد. براساس اعلام وزارت بهداشت سالانه بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ مورد از ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو در ایران شناسایی می‌شود و این بیماری معمولاً از فصل بهار آغاز می‌شود.

منشاء ویروس CCHF که ویروس بیماری تب کریمه کنگو محسوب می‌شود، در طبیعت و در کنه های سخت گونه ای به نام هیالوما است. این کنه ها حدود سه سال عمر می‌کنند و می‌توانند ویروس را از طریق خونخواری، جنسی و تخم‌گذاری به نسل بعدی شان انتقال دهند. زمانیکه این کنه‌ها حیوان را مورد گزش قرار می‌دهند، ویروس را به بدن دام منتقل می کنند. دام در طی مدت دو هفته ناقل ویروس خواهد بود و ممکن است علامتی بروز ندهد. ویروس بعداز دو هفته از بدن دام خارج می شود، اما چنانچه در طی این مدت، دام توسط انسان ذبح شده و انسان در معرض خون و ترشحات دام قرار گیرد، در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی، به ویروس مبتلا می‌شود.

انسان به چند روش آلوده به ویروس CCHF می شود، اول اینکه کنه به طور مستقیم انسان را مورد گزش قرار دهد، دوم اینکه انسان با ترشحات، خون و بافت بدن حیوان آلوده تماس داشته باشد، سوم اینکه انسان کنه ها را با دست له کند و آخرین روش اینکه، انسان با خون و ترشحات بدنی انسان مبتلا به ویروس تماس داشته باشد.

تعداد زیادی از افراد علائمی از خود بروز نمی‌دهند، اما افرادی که دچار علائم می‌شوند، در فاز اولیه دچار تب ناگهانی، لرز، سردرد، درد عضلانی، درد عضلات شکم و کمر، گیجی، حالت تهوع، استفراغ و پرخونی مخاط می‌شوند، در فاز حاد بیماری، فرد دچار خونریزی زیر پوستی، کبودی بدن، خونریزی داخل ملتحمه چشم، خونریزی مخاط، خونریزی از مجراهای بدن و در نهایت درگیری چندین ارگان بدن همچون سیستم گوارشی، ادراری و تنفسی، شود.در فاز حاد بیماری، بین ۱۰ تا ۴۰ درصد احتمال دارد که بیمار فوت کند.

برای پیشگیری از این بیماری علاوه بر تاکید بر استفاده از روش‌های حفاظت شخصی در تماس با ترشحات و خون حیوان (پوشیدت دستکش ، لباس بلند ، چکمه ، ماسک و عینک) و سمپاشی بدن دام و جایگاه و مبارزه با کنه های بدن دام از طریق بهبود جایگاه نگهداری دام ها به دامداران توصیه می‌شود که از له کردن کنه با دست یا روی بدن دام، از تماس بدن با ترشحات و خون دام، از کشتار دام در محل های غیر مجاز خودداری کنند.

گوشت دام ذبح شده باید به مدت حداقل ۲۴ساعت در دمای ۴ درجه سانتی‌ گراد قرار داده شود، تا پدیده جمود نعشی منجر به گلیکولیز شود. گلیکولیز نیز منجر به افزایش میزان اسیدیته و کاهش PH گوشت می شود که این فرایند باعث می شود، چنانچه ویروسی در گوشت وجود دارد، از بین رود.