ماجرای شهریه ۵۰۰ میلیون تومانی مدارس خارجی در ایران چیست؟

مهدی فیاضی رئیس مرکز امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور در برنامه فرامتن شبکه افق درباره آزمون جذب دانش‌آموزان در مدارس ترکیه، اظهار کرد: خبر داشتیم که بعضی سفارتخانه‌ها از جمله سفارت ترکیه نسبت به مهاجرفرستی در سنینی که هیچ توجیهی ندارد، اقدام می‌کنند، ولی مشخصا از این آزمون خبر نداشتیم.

وی در پاسخ به این پرسش که «آیا می‌توانستید جلوی این آزمون را بگیرید؟»، ادامه داد: این آزمون را خبر نداشتیم. متأسفانه اقدامات مشابهی در این زمینه وجود دارد.

فیاضی افزود: برای مؤسسات رسمی وابسته به برخی سفارتخانه‌ها، کارکرد‌های فرهنگی و اجتماعی تعریف کردند و از ایران مجوز گرفتند و در اقدام متقابل، ما هم در کشور آن‌ها به دلیل روابط دوستانه که می‌خواهیم با هم داشته باشیم، این فعالیت‌ها را داریم.

وی تصریح کرد: متأسفانه مؤسسه وابسته به سفارت ترکیه در یک اقدام غیرقانونی، غیرمجوزدار و بدون اطلاع ایران، به سرمایه انسانی ما دست‌اندازی کرده است آن هم در سنینی که شاید بچه‌ها و خانواده‌ها بیشتر احساسی درباره این سن تصمیم بگیرند تا برآورد‌های دقیق‌تر داشته باشند.

رئیس مرکز امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور در پاسخ به این پرسش که «آیا کشور‌های دیگر هم چنین آزمون‌هایی را برگزار می‌کنند؟»، اظهار کرد: کشور‌های اروپایی شکل کارشان متفاوت است. آن‌ها در زمینه مهاجرفرستی در سنین دانش‌آموزی اقدام می‌کنند، اما فعالیتشان را از طریق مراکز آموزشی که وابسته به سفارتخانه باشند، انجام می‌دهند که می‌توان به فرانسه، ایتالیا و آلمان اشاره کرد.

وی درباره فعالیت مؤسسه رسمی وابسته به سفارت ترکیه برای جذب دانش‌آموزان در مدارس این کشور، اظهار کرد: قبلا بعضی از مؤسسات ایرانی غیرقانونی این کار را می‌کردند؛ یک موسسه ایرانی قبلا به طور زیرزمینی این کار را می‌کرد، اما این دفعه یک مؤسسه رسمی وابسته به سفارت این کار را کرده است؛ اگر خبرگزاری آناتولی این را پخش نمی‌کرد شاید رسانه‌های ما مطلع نمی‌شدند و این حساسیت افکار عمومی نسبت به سرمایه انسانی ما ستودنی است.

فیاضی در پاسخ به این پرسش که «مردم چگونه متوجه این آزمون شدند؟»، توضیح داد: فراخوان نبوده است بلکه از طریق شبکه انسانی که دارند، انجام شده است. بعضا از مناطق دور دست ایران و بعضی از نقاط مرزی این اطلاع‌رسانی رخ داده است و دانش‌آموزان یک سفر طولانی به تهران داشتند.

وی در خصوص هزینه این آزمون، افزود: این را فعلا مطلع نیستیم، ولی نهایتا این بچه‌ها به مالباخته تبدیل می‌شوند.

رئیس مرکز امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور در واکنش به این پرسش که «چه برخوردی با این اقدام ترکیه داشتید؟»، اظهار کرد: طبیعتا سخنگوی بین دو کشور، وزارتخانه‌ها و نمایندگی‌های سیاسی آن‌ها یعنی سفارتخانه‌ها هستند؛ نامه اعتراضی از سوی ما تنظیم شد و به وزارت امور خارجه داده شد؛ این نامه از سوی وزارت امور خارجه به سفارت ترکیه داده شده است که قطعا این کار باید کان لم یکن اعلام شود و اینگونه فعالیت‌ها توقف داشته باشد.

وی تصریح کرد: هیچ اقدام مشابهی در زمینه مهاجرفرستی در حوزه دانش‌آموزی با اغواگری از جمله بورسیه و ... هرگز نباید از طریق مؤسسات غیرمجاز ایرانی یا مؤسسات وابسته به سفارت ترکیه مشاهده نشود.

فیاضی درباره نحوه اقدام سایر کشور‌ها برای جذب دانش‌آموز در مدارس‌شان، گفت: اقدام آن‌ها آزمون نیست بلکه یک اقدام دیگر انجام می‌دهند که یک مقدار خسارتش هم بیشتر است. آن‌ها مدارسی دارند که در این مدارس با شهریه‌های ۲۰۰، ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومانی، ۲۰۰، ۳۰۰ دانش‌آموز را ثبت نام می‌کنند و به آن‌ها قول اقامت می‌دهند یا می‌گویند درخواست قبلی اقامت شما به شرطی تمدید می‌شود که شما در مدرسه آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی داخل ایران ثبت‌نام کنید، چون شما می‌خواهید شهروند ما باشید یا شهروند ما هستید و قصد تمدید اقامت دارید.

وی با بیان اینکه در این اقدام، مهاجر فرستی با هزینه خود خانواده‌ها و البته هزینه‌های نجومی انجام می‌شود، افزود: برای تعدادی از آن دانش‌آموزان، اقامت در آن کشور‌ها رخ می‌دهد، ولی عموما مجبورند که هزینه کنند یعنی بعداً سالی حدود ۳۰ هزار یورو باید هزینه کنند.

رئیس مرکز امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور اضافه کرد: به عبارت دیگر یک میلیارد تومان برای بچه‌ای که می‌خواهد در کشور دیگری زندگی کند باید هزینه شود و معمولا در این قضیه، ۹۰ درصد خانواده‌ها پشیمان می‌شوند؛ چرا که کاملا هویت و سبک زندگی بچه‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرد و با عقبه تمدنی خودشان یک گسست جدی به هوای اشتغال و زندگی بهتر ایجاد می‌شود.

وی افزود: اگر این همه هزینه که خانواده‌ها برای فرزندشان در این مدارس و بعد از آن می‌کنند، برای خود دانش‌آموز در ایران پس‌انداز و سرمایه‌گذاری شود، یک زندگی بهتر در ایران خواهد داشت.

فیاضی در پاسخ به این پرسش که «برخورد آموزش و پرورش با این اقدامات چیست؟»، گفت: قطعا این دست‌اندازی به سرمایه انسانی است. بده و بستان با کشور‌های مختلف را در حوزه دیپلماسی آموزشی می‌پسندیم و جزو برنامه‌های کشور است، اما با اطلاع، با قوانین، با ضوابط و با حفظ منافع ملی فراسرزمینی، بدون اغواگری و پشیمان شدن خانواده‌ها باید انجام شود.

وی اضافه کرد: برخی خانواده‌ها می‌گویند وقتی وارد این مدارس می‌شویم تحقیر می‌شویم و به نوعی ارباب و رعیتی برخورد می‌شود و برای اینکه امتیازی دهند چندین سال یک نگاه بالا به پایینی را به خانواده‌ها تحمیل می‌کنند. حتی فراتر از کار آموزشی، در سبک زندگی بچه‌های ما در جشن و مهمانی‌های جانبی مدرسه، دگردیسی ایجاد می‌کنند و این هزینه فایده برای برخی خانواده‌ها مطلوب نیست.

رئیس مرکز امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور تصریح کرد: حساسیت فعلی جامعه ستودنی است؛ متأسفانه سال‌های پیش این قضیه چراغ خاموش دنبال می‌شد و در مجموع برآورد می‌کمیم حدود ۲، ۳ هزار خانواده در این تور و دام گرفتار شدند که می‌توان به کشور‌های ترکیه، قبرس قسمت ترک نشین، کانادا، آلمان، فرانسه و ایتالیا اشاره کرد.

وی افزود: حتی در ایام کرونا، برخی مؤسسات، مدرسه مجازی گذاشتند مثلا دانش‌آموز مجازی فنلاند باشید؛ در حالی که اصلا مدرک تحصیلی آن‌ها را قبول نخواهیم کرد.

 فیاضی تصریح کرد: کف عددی که داریم ۲، ۳ هزار نفر است یعنی با توجه به اطلاعات موجود از پانسیون‌های خارج، این رقم را مطرح کردیم. البته خود پانسیون‌ها هم مشکلات خانوادگی برای خانواده‌ها ایجاد می‌کنند.

وی توضیح داد: به مرور مادر نگران می‌شود و یکی از والدین مجبور است به دانش‌آموز در خارج از کشور بپیوندد. بخشی خانواده در ایران و بخشی خارج از کشور هستند و هزینه‌ها زیاد است یعنی نگاه بیزنسی خاصی با اغواگری در جذب دانش‌آموز در مدارس کشور‌های دیگر است.

رئیس مرکز امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور تصریح کرد: خیلی از افرادی که به خارج رفتند، روی برگشت ندارند و واقعا شکست خورده‌اند. البته برخی هم موفقند، اما به خاطر آن ۱۰، ۱۵ درصد که موفقند، ۸۵، ۹۰ درصد با مالباختگی مواجه می‌شوند./ فارس