جزئیات مهم درباره افزایش سن بازنشستگی | این طرح هنوز در مجلس مطرح نشده است

اصغر سلیمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی درباره پیش بینی افزایش سن بازنشستگی تا دو سال در لایحه بودجه ۱۴۰۱، اظهار کرد: تعویق سن بازنشستگی نیاز به کار کارشناسی و بررسی همه‌جانبه دارد. برخی از کارمندان علاقه‌مند هستند دیرتر بازنشسته شوند، اما این اعتقاد هم وجود دارد که کارکنان دولت زودتر بازنشسته شوند تا نیروهای جدید جایگزین آنان شود.

وی افزود: با توجه به اینکه دولت دچار مشکلات اقتصادی است و برای استخدام و جذب نیروهای جدید با مشکل مواجه است ترجیح می‌دهد کارمندان را کمی بیشتر از حد معمول بازنشسته کند تا از تجربیات آنان بیشتر استفاده کند.

نماینده مردم سمیرم در مجلس گفت: اینکه کارکنان دولت کمی دیرتر بازنشسته شوند به نفع شرایط اقتصادی کشور است و بار مالی دولت را کاهش می‌دهد، اما اگر این جنبه را در نظر بگیریم که بیشتر جمعیت ایران جوان است و جوانان نیاز به اشتغالزایی دارند اجرای چنین طرحی مشکل‌ساز خواهد شد. جوانان خواهان آن هستند که کارمندان دولت زودتر بازنشسته شوند تا آنان بتوانند مشغول به کار شوند.

سلیمی درباره احتمال عملی شدن این طرح، خاطرنشان کرد: دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ خواهان افزایش سن بازنشستگی تا دو سال بیشتر شده است که هنوز این طرح در مجلس مطرح نشده است و مراحل رسیدگی به آن چندماه زمان نیاز دارد و پس از بررسی، نمایندگان تصمیم خواهند گرفت که آن را تصویب کنند یا خیر.

افزایش سن بازنشستگی پلکانی اجرا می‌شود

شهلا کاظمی‌پور جمعیت‌شناس،‌ با اشاره به موضوع تعویق سن بازنشستگی مطرح شده در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ اظهار کرد: معمولا در کشورها سن بازنشستگی براساس امید زندگی تعیین می‌شود، کشورها زمانی که امید زندگی ۷۵ سال بود سن بازنشستگی را حدود ۶۵ سال در نظر گرفته بودند. حال اگر این ثابت بماند و امید زندگی زیاد شود صندوق‌های بازنشستگی از نظر مالی متضرر می‌شوند که بسیاری از کشورها به این دلیل تجدید نظر کرده و سن بازنشستگی را به مرور افزایش داده‌اند. بنابراین در کشور ما نیز اگر بخواهیم تجدیدنظری داشته باشیم، افزایش سن بازنشستگی لازم است.

این جامعه‌شناس در پاسخ به این سوال که آیا در حال حاضر افراد در معرض سن بازنشستگی آمادگی این اتفاق را دارند؟ اینطور توضیح داد: زمانی کارها یدی بود، اما اگر اکنون فرد کار فکری را در سن بالاتر و با تجربه بیشتر انجام دهد به نفع خود و به نفع جامعه است، زیرا کسانی که بازنشسته می‌شوند منزوی و از جامعه دور می‌شوند. حال زمانی که در صحنه‌های اجتماعی حضور داشته باشند کمتر منزوی شده و از نظر تخصص هم می‌توانند به جامعه خدمت کنند.

کاظمی‌پور این را هم گفت که البته از نظر اشتغال ممکن است گفته شود اشتغال‌زایی کم می‌شود. باید تعویق سن بازنشستگی را برای مشاغلی که به تخصص بیشتری نیاز دارند، در نظر بگیریم و بیشتر روی افراد متخصص تمرکز کنیم. اما برای افرادی که نیروی کار هستند و کارهای سخت انجام می‌دهند به دلیل اینکه بدنشان فرسوده می‌شود اگر زودتر هم باشد، بهتر است.

وی درخصوص برخی اظهارات مبنی بر اینکه «افزایش سن بازنشستگی در تقابل با قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت است»، بیان کرد: یک طرح به یکباره اجرا نمی‌شود و پلکانی اجرا می‌شود. به نظر برای افزایش سن بازنشستگی باید به سراغ مشاغل تخصصی و کارآفرین بروند.

مخالفت رئیس کانون بازنشستگان با افزایش سن بازنشستگی

علی دهقان‌کیا رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تهران در این باره اظهار کرد: افزایش دوساله سن و سنوات بازنشستگی در لایحه‌ای که دولت ارائه کرده آمده است، اما در جریان اینکه دولت با چه نیتی این کار را انجام داده، نیستیم.

وی افزود: اگر قرار است چنین کاری انجام شود باید در خود صندوق‌های بازنشستگی مورد بررسی کارشناسانه قرار گرفته و به صورت دقیق با بررسی جوانب مختلف تدوین و به مجلس ارائه شود تا به قانون تبدیل شود اما اینکه در قانون برنامه بودجه یک مرتبه بگویند «سابقه دو سال زیاد شد» چه معنایی دارد؟.

رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تهران با بیان اینکه برای نخستین بار در این ۴۰ سال بعد از انقلاب اسلامی چنین اتفاقی رخ داده که یک مرتبه بگویند دو سال بر سابقه و سن بازنشستگی افزوده می‌شود اظهار کرد: چنین اقدامی باید آیین‌نامه‌ای داشته باشد و قبل از آن پیشنهادات از سوی وزارت رفاه، سازمان‌های بیمه‌گر به ویژه تامین اجتماعی و شرکای اجتماعی دریافت شده باشد و در قالب لایحه تا طرح ارائه شود تا در دستورکار قرار بگیرد.

دهقان‌کیا افزود: معمولا همه جوانب چنین اموری در سازمان تامین اجتماعی بررسی می‌شود. طبق اطلاعات ما، در سازمان از این موضوع بی‌خبر هستند و ما هم اطلاعات بیشتری درباره این تصمیم و مشمولانش نداریم و با آن مخالف هستیم.

وی با اشاره به اینکه دولت باید راهکارهای اساسی برای پایداری صندوق‌های بیمه‌ای بیندیشد گفت: دولت باید ماهانه ۴۵۰۰ میلیارد تومان بابت تعهدات کارفرمایی‌اش در قبال ۲۶ مورد از قوانین تحمیلی به صندوق تامین اجتماعی و بیمه شدن اقشار خاص با هفت درصد حق بیمه، بپردازد.

رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تهران اضافه کرد: در واقع دولت باید ماهانه ۲۳ درصد سهم حق بیمه این اقشار را به سازمان تامین اجتماعی بپردازد. بنابراین دولت نه تنها دیون سنوات گذشته اش به سازمان تامین اجتماعی که از ۴۰۰ هزار میلیارد تومان تجاوز کرده را تسویه نکرده، بلکه ماهانه ۴۵۰۰ میلیارد تومان نیز به آن افزوده می‌شود و جزو تعهدات جاری‌اش است.

دهقان‌کیا تاکید کرد: دولت‌ها باید ابتدا تکلیفشان را با تامین اجتماعی روشن کنند تا تعادل منابع و مصارف سازمان برقرار شود لذا لازم است تکلیف بدهی روشن شود که تصمیم به پرداخت آن دارند یا خیر.

وی با اشاره به کسری‌های بودجه تامین اجتماعی به علت عدم تسویه دیون دولت بابت تعهدات کارفرمایی‌اش گفت: دولت‌های قبلی روی قوانین دست‌اندازی و قوانین جدیدی را تصویب کردند که منابعش دیده نشده است و بار آن بر دوش تامین اجتماعی افتاد. تامین اجتماعی گرفتار این موضوع است و دولت باید مشکلش را حل کند.  متاسفانه عملکرد دولت های قبلی در زمینه پرداخت دیون تامین اجتماعی موفق نبوده و دولت فعلی نباید همان راه را ادامه دهد.

رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تهران با اشاره به بی‌توجهی نسبت به پرداخت دیون دولت به تامین اجتماعی در لایحه بودجه ۱۴۰۱ ، بر ضرورت تعیین حداقل حقوق و دستمزد سال آینده بر اساس نرخ واقعی تورم تاکید کرد و گفت: روند تعیین حقوق و دستمزد بر اساس نرخ دستوری باعث شده شکاف میان دستمزد و هزینه خانوار افزایش یابد لذا حتما امسال تورم واقعی اعلامی از سوی بانک مرکزی مدنظر قرار گیرد و سبد هزینه خانوار را محاسبه و حقوق و دستمزد را بر اساس آن تعیین کنند.

بیشتر بخوانید: پیشنهاد افزایش سن بازنشستگی از لایحه بودجه حذف خواهد شد

جزییات افزایش سن بازنشستگی و مشمولان این طرح

افزایش دو ساله سن بازنشستگی یکی از مواردی است که در لایحه بودجه 1401 دیده شده است. 

مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه در این خصوص گفت: بیش از 95 درصد از بودجه صندوق‌های بازنشستگی، توسط دولت پرداخت می‌شود. به گفته او، بسیاری از بازنشستگان، با احتساب سوابق سربازی و دانشگاه، فقط 24 سال خدمت می‌کنند و با سن 50 سالگی بازنشست می‌شوند.

بر اساس قانون تعیین تکلیف تامین اجتماعی، بیمه‌شدگان با داشتن حداقل ۱۰ سال سابقه و دارا بودن ۶۰ سال سن برای آقایان و ۵۵ سال سن برای بانوان، در صورت ارائه درخواست می‌توانند بازنشسته شوند.

براساس اعلام سازمان تامین اجتماعی، شرایط مربوط به اقساط بازنشستگی تعیین شد.

بر این اساس بازنشستگی عبارت است ازعدم اشتغال بیمه شده به کار به سبب رسیدن به سن بازنشستگی.در این چارچوب بر اساس مقررات ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی، پنج شرط برای بازنشستگی وجود دارد.بر اساس مقررات ماده ۷۶ سابقه لازم ۲۰ سال سن آقایان ۶۰ سال و سن خانم‌ها ۵۵ سال.بر اساس تبصره ۱ ماده ۷۶ سابقه لازم ۳۰ سال سن آقایان ۵۰ سال و سن خانم‌ها ۴۵ سال.بر اساس تبصره ۳ ماده ۷۶ سابقه لازم ۳۵ سال بدون شرط سنی.بر اساس تبصره ۴ ماده ۷۶ سابقه لازم ۲۰ سال سن ۴۲ سال فقط برای خانم‌ها و به شرط شمول قانون کار.بر اساس ماده ۷۸ سابقه لازم ۲۰ سال سن آقایان ۶۵ سال و سن خانم‌ها ۶۰ سال، در صورت درخواست توسط کارفرما.  بر اساس قانون تعیین تکلیف تامین اجتماعی، بیمه‌شدگان با داشتن حداقل ۱۰ سال سابقه و دارا بودن ۶۰ سال سن برای آقایان و ۵۵ سال سن برای بانوان، در صورت ارائه درخواست می‌توانند بازنشسته شوند.

 همچنین اگر سابقه آنان از ۱۰ سال کمتر باشد می‌توانند با پرداخت مابه‌التفاوت حق بیمه اعم از حق کارگر و کارفرما و تا رسیدن به سابقه ۱۰ سال، از مستمری بازنشستگی بهره‌مند شوند.

رئیس کمیته اقتصادی کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با اشاره به پیشنهاد دولت در لایحه ۱۴۰۱ برای افزایش سن بازنشستگی به ۲ سال و مبنا قرار گرفتن کسور بیمه‌ای ۳ سال آخر برای محاسبه مستمری بازنشستگی، گفت: «تنها پس از بررسی استدلال‌ها و آمارهای دولت و اثبات قابل اتکا بودن آن‌ها، با این پیشنهاد موافقت می‌کنیم.»

«جعفری قادری» رئیس کمیته اقتصادی کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، گفت: «باید توجه داشته باشیم که به علت افزایش «سن امید به زندگی» در ایران، پرداختی‌های صندوق‌های بازنشستگی افزایش یافته است. کشورهای پیشرفته، در این زمان‌ها، سن بازنشستگی را افزایش می‌دهند تا تعادل و توزانی را بین ورودی و خروجی صندوق‌ها ایجاد کنند.»

 وی افزود: «بنابراین اگر استدلال و آمار دولت محکم باشد، این پیشنهاد به صندوق‌های بازنشستگی کمک می‌کند اما اگر قابل اتکا نباشد، تصمیمی متفاوت از دولت می‌گیریم.» 

 عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در پاسخ به این پرسش که اگر افزایش سن بازنشستگی مورد پذیرش شاغلان واقع نشود و به آن انتقاد شود، مجلس بر چه اساس تصمیم می‌گیرد، گفت: «البته همه مخالف این تصمیم نیستند و امروز خیلی‌ها به ما مراجعه می‌کنند و درخواست افزایش سال‌های خدمت خود را مطرح می‌کنند. آن‌ها می‌خواهند که محدودیت‌های زمان اشتغال را برداریم.»

قادری تصریح کرد: «در نهایت تنها پس از اینکه تمام ملاحظات را در نظر گرفتیم، برای افزایش سن بازنشستگی و افزایش سنوات مبنای محاسبه حقوق بازنشستگی تصمیم‌گیری می‌کنیم.»

وی در پاسخ به این پرسش که «در شرایطی که بازار کار و کسب و کارها شرایط ناگوار اقتصادی را از سر می‌گذارنند، کارگران زیادی در ۲ سال آخر بیمه‌پردازی بیکار و به صندوق بیمه بیکاری معرفی می‌شود که در این شرایط ۸۰ درصد آخرین دستمزد را به عنوان مقرری بیکاری دریافت می‌کنند، در این شرایط مجلس و دولت چگونه می‌خواهند از کارگرانی که دستمزد مبنای کسر حق بیمه‌هایشان کاهش می‌یابد، حمایت کنند؟» گفت: «البته ایرادهای جدی در مورد نحوه وصول حق بیمه در صندوق‌های بازنشستگی وجود دارد.» 

 وی با بیان اینکه راهکار این است که دولت لایحه‌ی جداگانه‌ای را برای مدیریت ورودی و خروجی‌ صندوق‌های بازنشستگی به مجلس ارائه کند تا جلوی این سوءاستفاده‌ها و تبانی‌ها گرفته شود، گفت: «نباید زمینه را برای زرنگ بازی برخی افراد فراهم کنیم تا از شرایط موجود سوءاستفاده کنند؛ البته باید به گونه‌ای عمل کنیم که افرادی در طول دوران خدمت و نه در ۲ سال آخر به واسطه تبانی و مسائل این چنینی، حق بیمه بیشتری را بپردازند.» 

 این نماینده مجلس افزود: «یعنی افرادی که می‌خواهند مستمری و حقوق بازنشستگی بیشتری را دریافت کنند، باید بتوانند به میل خود حق بیمه بیشتری را هم بپردازند اما اینکه فقط ۲ سال آخر مبنای محاسبه مستمری قرار گیرد، به هیچ وجه قابل قبول نیست.»

شروط سن بازنشستگی

جعفری قادری رئیس کمیته اقتصادی کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس گفت: «باید توجه داشته باشیم که به علت افزایش «سن امید به زندگی» در ایران، پرداختی‌های صندوق‌های بازنشستگی افزایش یافته است. کشورهای پیشرفته، در این زمان‌ها، سن بازنشستگی را افزایش می‌دهند تا تعادل و توزانی را بین ورودی و خروجی صندوق‌ها ایجاد کنند.»

وی افزود: «بنابراین اگر استدلال و آمار دولت محکم باشد، این پیشنهاد به صندوق‌های بازنشستگی کمک می‌کند اما اگر قابل اتکا نباشد، تصمیمی متفاوت از دولت می‌گیریم.»

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در پاسخ به این پرسش که اگر افزایش سن بازنشستگی مورد پذیرش شاغلان واقع نشود و به آن انتقاد شود، مجلس بر چه اساس تصمیم می‌گیرد، گفت: «البته همه مخالف این تصمیم نیستند و امروز خیلی‌ها به ما مراجعه می‌کنند و درخواست افزایش سال‌های خدمت خود را مطرح می‌کنند. آنها می‌خواهند که محدودیت‌های زمان اشتغال را برداریم.»

قادری تصریح کرد: «در نهایت تنها پس از اینکه تمام ملاحظات را در نظر گرفتیم، برای افزایش سن بازنشستگی و افزایش سنوات مبنای محاسبه حقوق بازنشستگی تصمیم‌گیری می‌کنیم.»

وی در پاسخ به این پرسش که «در شرایطی که بازار کار و کسب و کارها شرایط ناگوار اقتصادی را از سر می‌گذارنند، کارگران زیادی در ۲ سال آخر بیمه‌پردازی بیکار و به صندوق بیمه بیکاری معرفی می‌شود که در این شرایط ۸۰ درصد آخرین دستمزد را به عنوان مقرری بیکاری دریافت می‌کنند، در این شرایط مجلس و دولت چگونه می‌خواهند از کارگرانی که دستمزد مبنای کسر حق بیمه‌هایشان کاهش می‌یابد، حمایت کنند؟» گفت: «البته ایرادهای جدی در مورد نحوه وصول حق بیمه در صندوق‌های بازنشستگی وجود دارد.»

رئیس کمیته اقتصادی کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات، افزود: «کارگرانی که به بیمه بیکاری معرفی می‌شوند، ضرر می‌کنند اما در مقابل اینها عده‌ای هم وجود دارند که برای ۲ سال آخر مسئولیت، خود را به به جریان‌های سیاسی وصل می‌کنند، تا شغلی را پیدا کنند که حقوق مبنای محاسبه ۲ سال آخر سنواتشان بالا برود. یا در تامین اجتماعی تبانی‌هایی با کارفرمایان انجام می‌شود تا اطلاعات غیرواقعی و غیرمرتبط با حقوق قبل از ۲ سال آخر را به سازمان تامین اجتماعی ارسال کنند.»

وی با بیان اینکه راهکار این است که دولت لایحه‌ی جداگانه‌ای را برای مدیریت ورودی و خروجی‌ صندوق‌های بازنشستگی به مجلس ارائه کند تا جلوی این سوءاستفاده‌ها و تبانی‌ها گرفته شود، گفت: «نباید زمینه را برای زرنگ بازی برخی افراد فراهم کنیم تا از شرایط موجود سوءاستفاده کنند؛ البته باید به گونه‌ای عمل کنیم که افرادی در طول دوران خدمت و نه در ۲ سال آخر به واسطه تبانی و مسائل این چنینی، حق بیمه بیشتری را بپردازند.»

این نماینده مجلس افزود: «یعنی افرادی که می‌خواهند مستمری و حقوق بازنشستگی بیشتری را دریافت کنند، باید بتوانند به میل خود حق بیمه بیشتری را هم بپردازند اما اینکه فقط ۲ سال آخر مبنای محاسبه مستمری قرار گیرد، به هیچ وجه قابل قبول نیست.»

افزایش سن بازنشستگی در بودجه 1401

در بودجه سال ۱۴۰۱، وزارت آموزش و پرورش مجاز است با سازوکارهای تشویقی و از طریق مدارس سراسر کشور کتب درسی مستعمل، دفترچه و مجلات مصرفی در پایان هر سال تحصیلی را جمع‌آوری و نسبت به فروش آنها اقدام کند. وزارت آموزش و پرورش مجاز است بازنشستگی معلمان دارای مدرک تحصیلی کارشناسی و بالاتر را تا سن ۶۵ سالگی و در صورت رضایت معلمان به تعویق بیندازد.

بر اساس بند «د» تبصره ۲۰ لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، به منظور پایدارسازی منابع صندوق‌های بازنشستگی، از ابتدای سال آینده سنوات خدمت مورد قبول برای بازنشستگی تمامی مستخدمین مرد و زن دارای حداقل مدرک کارشناسی معتبر در تمامی صندوق‌های بازنشستگی اعم از کشوری، لشکری و سازمان تامین اجتماعی، دو سال افزایش می‌یابد.

همچنین حداقل و حداکثر سن بازنشستگی تمامی مستخدمین مرد و زن به هر میزان سابقه خدمت در صندوق سازمان تامین اجتماعی، دو سال افزایش می‌یابد، اما احکام قطعی هیات‌های رسیدگی به تخلفات اداری برای بازنشستگی از این حکم مسثنی است.

افزایش سن بازنشستگی کارمندان

گویا یکی از پیشنهادات مطرح شده در لایحه بودجه ۱۴۰۱ افزایش سن بازنشستگی کارکنان دولت است. بر این اساس قرار است سن بازنشستگی برخی از کارمندان حداقل دو سال افزایش پیدا کند. اما چه کسانی مشمول قانون جدید می‌شوند و چه کسانی نه؟

بیشتر بخوانید: ببینید | جزییات جدید درباره شیوه افزایش حقوق کارمندان | دولت به دنبال کنترل تورم است

بر اساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته در تبصره ۲۰ لایحه بودجه سال آینده به منظور پایدارسازی منابع صندوق‌های بازنشستگی چند تغییر مورد تاکید قرار گرفته است.

لایحه بودجه ۱۴۰۱ امروز یکشنبه 21 آذر ماه به مجلس رفت. در یکی از بخش‌های بودجه سال ۱۴۰۱ به مساله افزایش سن بازنشستگی کارکنان دولت اشاره شده است.

در این بخش از بودجه آمده: «به منظور پایدارسازی منابع صندوق‌های بازنشستگی، از ابتدای سال ۱۴۰۱، سنوات خدمت مورد قبول برای بازنشستگی تمامی مستخدمین مرد و زن دارای حداقل مدرک کارشناسی معتبر در تمامی صندوق‌های بازنشستگی اعم از کشوری، لشکری، سازمان تامین اجتماعی دو سال افزایش می‌یابد.

البته در ادامه ذکر شده که حداقل و حداکثر سن بازنشستگی تمامی مستخدمین زن و مرد به هر میزان سابقه خدمت در صندوق تامین اجتماعی، دو سال افزایش پیدا می‌کند. احکام قطعی هیات‌های رسیدگی به تخلفات اداری برای بازنشستگی از این حکم مستثنی است.

بر این اساس می‌توان گفت افزایش سن بازنشستگی شامل کارکنانی می‌شود که حداقل مدرک آنها کارشناسی باشد و این افراد حق بیمه بازنشستگی خود را به صندوق بازنشستگی کشوری، لشکری و یا تامین اجتماعی واریز کنند.

محاسبه حقوق بازنشستگی در تمامی صندوق‌های بازنشستگی اعم از کشوری، لشگری، سازمان تامین اجتماعی بر اساس متوسط حقوق سه سال آخر زمان اشتغال خواهد بود.

آیین‌نامه اجرایی مورد نیاز این قانون که در مواردی که مدت خاصی پیش‌بینی نشده است حداکثر سه ماه پس از ابلاغ قانون بودجه به تصویب هیات وزیران رسیده و برای سال آینده اجرایی می‌شود.

دلیل افزایش سن بازنشستگی چیست؟

در بسیاری از کشورها سن بازنشستگی کارمندان بر اساس سن امید به زندگی تعریف می‌شود. اما در ایران سن بازنشستگی برای مردان ۶۰ سال و برای زنان ۵۵ سال است.

اما این در حالی است که سن امید به زندگی در ایران بین ۷۲ تا ۷۴ سال است. این یعنی افزاد خیلی زود از بازار کار خارج می‌شوند و خیلی زود وارد لیست مستمری‌بگیران صندوق‌های بازنشستگی می‌شوند.

این مساله سبب می‌شود که تعداد بیمه‌پردازان صندوق‌های بازنشستگی کاهش پیدا کند و تعداد مستمری‌بگیران آن افزایش پیدا کند. در چنین حالتی تعادل منابع و مصارف صندوق‌ها به هم می‌خورد و صندوق‌های بازنشستگی دچار بحران می‌شوند.

البته در ایران کار از بحران گذشته و جز صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی، بقیه صندوق‌ها ورشکسته هستند و به بودجه دولت وابسته‌اند. حالا به نظر می‌رسد در بودجه سال ۱۴۰۱، قرار است سن بازنشستگی افرادی که تحت پوشش صندوق بازنشستگی کشوری، لشکری و تامین اجتماعی هستند، دو سال افزایش می‌یابد.

هدف دولت از این کار، ایجاد تعادل در منابع و مصارف این صندوق‌هاست.