فهرست میوه‌های ممنوعه در دوران بارداری

یک کارشناس ارشد مامایی توضیحاتی در باب مصرف خوراکی در دوران بارداری ارائه کرد و از بایدها و نبایدهای خوراکی در این دوران گفت.

شهلا نوروزی با بیان اینکه دوران بارداری یکی از دوره‌های حساس برای بانوان است، اظهار کرد: تغذیه مناسب و همچنین سلامتی در این دوران، نه‌تنها برای مادر، بلکه برای جنین در حال شکل‌گیری نیز اهمیت دارد. ممکن است تغذیه دوران بارداری ماه به ماه تغییر کند، اما همه خانم‌های باردار باید نسبت به تغذیه خود حساس باشند و نه‌تنها ممنوعات دوران بارداری را بدانند، بلکه با تغذیه دوران بارداری در هر ماه آشنا باشند تا فرزندی سالم به دنیا آورند.

وی افزود: در ابتدای این دوران، نیازی به مصرف غذاهای پرکالری نیست؛ اما هرچه زمان می‌گذرد میزان کالری مصرفی در تغذیه دوران بارداری سه ماهه اول اهمیت پیدا می‌کند. البته نیازی نیست خانم‌ها به اندازه دو نفر غذا بخورند، بلکه تنها کمی بیشتر از حد عادی ریز مغذی و مواد غذایی سالم به بدن خود برسانند، کافی‌ است. به همین دلیل باید تغذیه دوران بارداری سه ماهه اول شامل موادی همچون کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و همچنین پروتئین باشد و در کنار آن از غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی مواد معدنی همچون کلسیم، آهن، فولات و... هستند، استفاده کنند.

این کارشناس ارشد مامایی با بیان اینکه در حقیقت تغذیه دوران بارداری باید از ابتدا به درستی صورت گیرد که شامل میزان کافی غلات، میزان کافی محصولات لبنی، چربی‌های سالم، ویتامین‌ها، میوه و پروتئین است. همانطور که گفته شد، با گذشت زمان نیاز به مواد مغذی که جنین از مادر دریافت می‌کند، افزایش می‌یابد و یکی از موادمعدنی که از ماه پنجم اهمیت آن بیشتر شده و در اغلب موارد، مادر نیازمند دریافت مکمل می‌شود، آهن است. تغذیه دوران بارداری سه ماهه دوم اهمیت بسیاری دارد، اما این بدان معنی نیست که باید خودسرانه از مکمل‌های غذایی استفاده کنند، بلکه باید علائم مختلف را به پزشک گزارش دهند و همچنین طی انجام آزمایش‌ها، در صورت وجود فولات و آهن نیز دو ماده بسیار مهم برای خانم‌های باردار است، زیرا فولات برای جلوگیری از نقص لوله عصبی در نوزاد مهم است، آهن نیز برای تولید گلبول‌های قرمز اهمیت دارد.

نوروزی ادامه داد: معمولاً جنین نیاز آهن خود را به طور کامل از مادر رفع می‌کند، اما ممکن است خانم باردار دچار کمبود آهن شود. به همین دلیل در تغذیه دوران بارداری هفته به هفته باید میزان آهن مصرفی بررسی شود و همچنین آهن در تغذیه دوران بارداری سه ماهه دوم جدی گرفته شود. ید و روی، دو ماده معدنی مهم دیگر هستند که نه تنها در متابولیسم و تکامل اندام‌های جنین همچون مغز نقش دارند، بلکه در بهبود زخم و سلامت پوست و مو برای مادر و همچنین برای جنین اهمیت دارند. همچنین روی‌ می‌تواند روی سطح ویتامین A تاثیر بگذارد.

وی با تأکید براینکه در تغذیه دوران بارداری ماه به ماه باید به میزان فیبر دریافتی مادر توجه شود، تصریح کرد: چنانچه فیبر در غذای مادر کم باشد، خطراتی همچون یبوست، بواسیر افزایش پیدا می‌کند. همچنین مصرف فیبر کافی، به جلوگیری از بیماری‌های قلبی-عروقی و دیابت کمک می‌کند.

این کارشناس ارشد مامایی در توضیح ویار در دوران بارداری، گفت: به تمایل بیش از حد و حتی تنفر بیش از حد نسبت به مواد غذایی خاص گفته می‌شود. به‌صورت کلی، چنانچه فرد نسبت به ماده غذایی مهمی که برای بدن اهمیت دارد، دچار تنفر شد، باید در این ارتباط با پزشک صحبت کند تا بتواند نیاز خود را به مواد مغذی درون آن غذا، از طریق دیگری رفع کند. همچنین چنانچه نسبت به مواد غذایی غیرضروری و تنقلات تمایل بیش از حد پیدا کرد، بهتر است به میزان کم پاسخگوی این ویار باشد، اما نه در حدی که به بدن او آسیب برسد.

نوروزی اضافه کرد: پیکا در دوران بارداری ممکن است به وجود بیاید که به دلیل کمبود مواد مغذی خاص در بدن فرد باردار است و به حالتی گفته می‌شود که فرد نسبت به مواد غذایی عجیب تمایل پیدا می‌کند؛ به عنوان مثال تمایل به خوردن خاک رس یا نشاسته. فرد باردار باید آن‌ را حتما به پزشک خود گزارش دهد. همچنین کافئین در دوران بارداری مانع از رشد کامل و صحیح جنین می‌شود، پس بهتر است از نوشیدنی‌های کافئین‌دار دوری کنید و تا حد امکان مصرف چای را نیز محدود کنند. الکل نیز یکی از نوشیدنی‌های غیر مجاز است که خطر سقط جنین را به همراه دارد. همچنین در صورت عدم سقط جنین، ممکن است منجر به تغییر شکل صورت یا مشکل قلبی یا عقب ماندگی ذهنی شود.

وی توضیح داد: به دلیل امکان آلوده بودن گوشت به انگل‌های مختلف و همچنین آلودگی تخم‌مرغ به سالمونلا، بهتر است از غذاهایی که در آن‌ها گوشت نپخته، تخم‌مرغ خام یا ماهی خام استفاده شده است، همچون سوشی، کیک خانگی و سس سالاد خانگی، پرهیز کنید. ماهی‌های بزرگ دریایی، اغلب مقدار زیادی جیوه دارند. بهترین ماهی‌هایی که می‌توانید در این دوران مصرف کنید، ماهی سالمون، تیلاپیا و قزل‌آلا است. مصرف بیش از حد گوشت اندام، همچون مغز زبان قلوه و... به دلیل اینکه شامل میزان زیادی ویتامین A هستند که یکی از ممنوعات بارداری در سه ماهه اول است.

میوه‌های ممنوعه در بارداری

این کارشناس ارشد مامایی با تاکید براینکه بانوان در دوران بارداری از خوردن جوانه‌های خام همچون ماش، تربچه، شبدر و همچنین سبزی‌هایی که از شستشوی آها اطمینان ندارند، پرهیز کنند، خاطرنشان کرد: همچنین به طور کلی بهتر است از هر ماده غذایی غیرپاستوریزه، همچون شیر و پنیر آب میوه، در دوران بارداری پرهیز کنید و بهتر است در این دوران از غذاهای آماده و غذاهای فرآوری شده که می‌تواند به سلامت شما آسیب بزند و همچنین هیچ محتوای مغذی برای شما و جنین نداشته‌باشد، دوری کنید.

نوروزی، آناناس را در فهرست میوه‌هایی که در سه ماهه اول بارداری باید از آنها پرهیز شود، معرفی کرد و گفت: به این دلیل است که خوردن آناناس می‌تواند منجر به انقباضات شدید رحمی شود که به نوبه خود می‌تواند منجر به سقط جنین شود. آناناس حاوی بروملین است، آنزیمی که پروتئین را تجزیه می‌کند، می‌تواند دهانه رحم را نرم کند و منجر به زایمان زودرس شود. به همین دلیل است که باید از مصرف آناناس در دوران بارداری خودداری کنید.

وی با اشاره به هوس خوردن تمر هندی در دوران بارداری، یادآور شد: در این دوران ممکن است فوراً به تمر هندی فکر کنید، اما خوردن تمر هندی در دوران بارداری بیشتر از اینکه مفید باشد، ضرر دارد. تمر هندی از قدیم به عنوان پادزهر برای تهوع صبحگاهی و حالت تهوع استفاده می‌شده است. با این حال، اعتدال کلید خوردن تمر هندی است. تمر هندی بسیار غنی از ویتامین C است و این یکی از دلایل اصلی قرار گرفتن آن در لیست میوه‌هایی است که باید در دوران بارداری از آن اجتناب کنید. از آنجایی که تمر هندی حاوی مقادیر زیادی ویتامین C است، اگر بیش از حد مصرف شود، می‌تواند تولید پروژسترون را در بدن شما سرکوب کند و سطوح پایین پروژسترون می‌تواند منجر به سقط جنین، زایمان زودرس و حتی منجر به آسیب سلولی در جنین شود. بنابراین مطمئن شوید که تمر هندی را به خصوص در سه ماهه اول زیاد مصرف نکنید.

نوروزی، موز را دیگر میوه نامناسب در برخی موارد خاص در دوران بارداری اعلام کرد و افزود: ممکن است از دیدن موز در این لیست میوه‌هایی که در دوران بارداری از آنها اجتناب کنید شگفت زده شوید. اگرچه خوردن موز در دوران بارداری بی خطر تلقی می‌شود، اما در موارد خاص باید از مصرف آن خودداری کرد. زنانی که از آلرژی رنج می‌برند و زنانی که دیابت یا دیابت بارداری دارند، توصیه می‌شود از خوردن موز خودداری کنند. موز حاوی کیتیناز است، یک ماده لاتکس مانند که یک آلرژن شناخته شده است. همچنین گرمای بدن را افزایش می‌دهد. بنابراین زنانی که به کیتیناز حساسیت دارند نباید موز مصرف کنند. موز همچنین قند خوبی در خود دارد، بنابراین افراد دیابتی باید به هر قیمتی از خوردن موز خودداری کنند.

این کارشناس ارشد مامایی اضافه کرد: هندوانه به طور کلی برای بدن انسان مفید است، زیرا بدن را قادر می‌سازد تا تمام سموم را از بدن دفع کند و در عین حال هیدراتاسیون را تنظیم کند. اما خوردن هندوانه در دوران بارداری ممکن است کودک را در معرض سموم مختلفی قرار دهد که هندوانه از آن خارج می‌کند. این میوه معمولاً برای سلامت زنان باردار مفید است، اما می‌تواند عوارض نامطلوب خاصی داشته باشد. اگر بیش از حد مصرف شود، محتوای قند موجود در آن ممکن است سطح گلوکز خون شما را افزایش دهد. گاهی اوقات، خواص ادرارآور هندوانه حتی می‌تواند مواد مغذی ضروری را همراه با سموم از بدن شما دفع کند. علاوه بر این، این ماده غذایی سرد آور است، به همین دلیل توصیه می‌شود در دوران بارداری از مصرف آن پرهیز شود.

وی در توضیح مصرف خرما در دوران بارداری، خاطرنشان کرد: خرما سرشار از ویتامین‌ها و مواد مغذی ضروری است، اما اغلب به زنان باردار توصیه می‌شود که از مصرف خرما خودداری کنند. یکی از دلایل اصلی قرار گرفتن خرما در لیست میوه‌های ممنوعه در دوران بارداری این است که باعث گرم شدن بدن می‌شود و حتی ممکن است منجر به انقباضات رحمی شود. بنابراین در حالی که خوردن یک یا دو عدد خرما در روز مشکلی ندارد، هر چیزی بیشتر می‌تواند منجر به عوارض شود./ ایسنا