علت کبد چرب در افراد لاغر چیست؟

متخصص بیماری های داخلی در کردستان در پاسخ به این پرسش که آیا افراد لاغر هم به کبد چرب غیرالکلی مبتلا می‌شوند، گفت: رابطه چاقی با کبد چرب غیرالکلی در افراد مختلف، متفاوت است. برخی بیماران بدون بافت چربی اضافی و با وجود لاغری، به کبد چرب مبتلا می شوند.

دکتر رضا بهرامی، درباره روند شکل گیری بیماری کبد چرب غیرالکلی اظهار کرد: وجود چربی کم در کبد طبیعی است، اما اگر این میزان از چربی بیش از ۵ درصد وزن کل کبد شود، فرد به بیماری کبد چرب غیرالکلی دچار شده‌ است؛ یعنی حالتی که کبد در تحمل و هضم چربی‌ها دچار مشکل شده و در نتیجه، چربی در کبد رسوب می کند.

وی افزود: در حالی که از شروع رسوب چربی در کبد و بیماری کبد چرب تا بروز نارسایی کبد، ممکن است بین ۲۰ تا ۳۰ سال طول بکشد، اما قبل از آن، تنگی عروق قلب و مغز باعث سکته های قلبی و مغزی زودرس در مرگ بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی می شود.

این متخصص بیماری های گوارش و کبد در کردستان، «سندروم متابولیک»، «چاقی شکمی»، «دیابت نوع ۲» و «چربی خون بالا» را مهمترین علل ابتلا به کبد چرب غیرالکلی برشمرد که با شدت یافتن میزان بروز هر یک از این عوامل خطر، مرگهای ناشی از بیماری کبدی پیشرفته (سیروز کبدی) نیز افزایش می یابد تا آن جا که ۸۰  درصد بیماران مبتلا به  کبد چرب غیرالکلی و هپاتیت مزمن ناشی از آن ، چاق ، حدود ۷۰ درصد مبتلا به دیابت نوع ۲ و ۵۰ درصد هم مبتلا به چربی خون بالا هستند.

وی تاکید کرد: در بین این عوامل خطر، نقش چاقی و شاخص توده بدنی بالا در ابتلا به کبد چرب غیرالکلی بسیار مهم است. افراد چاق، ظرفیت ذخیره چربی در بافت چربی بدن و کبد را اشباع می کنند و به این ترتیب، رسوب چربی در کبد و دیواره عروق را به تدریج افزایش می دهند.

بهرامی، در پاسخ به این پرسش که آیا افراد لاغر هم به کبد چرب غیرالکلی مبتلا می شوند، گفت: رابطه چاقی با کبد چرب غیرالکلی در افراد مختلف، متفاوت است. برخی بیماران بدون بافت چربی اضافی و با وجود لاغری، به کبد چرب مبتلا می شوند. کمتر از ۲۰ درصد افراد مبتلا به کبد چرب، لاغر هستند. در این افراد، امکان ذخیره بافت چربی به هر دلیل از جمله ژنتیکی یا مصرف برخی داروها، محدود است و لذا دارای چاقی شکمی (بدترین نوع چاقی) هستند.

وی درباره علائم هشداردهنده کبد چرب غیر الکلی نیز اظهار کرد: کبد چرب غیرالکلی، هیچ علامت مشهودی ندارد؛ اما در اغلب بیماران نشانه های  خستگی، احساس ضعف،  تهوع،  گیجی و عدم تمرکز، احساس درد در قسمت راست و بالای شکم، بزرگ شدن کبد و در صورت ابتلا به سیروز کبدی، علائمی چون زردی پوست و چشم ها، نارسایی کبدی، خونریزی داخلی  و ورم شکم و پا مشاهده می شود.

به گفته وی اما، یکی از علائم هشدار ابتلا به کبد چرب غیرالکلی اندازه دور شکم است. اندازه مناسب دور شکم در زنان کمتر از  ۸۸ سانت  و در مردان  ۱۰۲  سانت است، لذا هر کس که شکم بزرگی دارد، باید بداند به احتمال قوی، یا مبتلا به کبد چرب غیرالکلی است یا در آینده مبتلا خواهد شد.

این متخصص، آزمایش قند خون، اندازه گیری آنزیم های کبد (AST/ALT)، سونوگرافی شکم را از راه های تشخیص بیماری کبد چرب غیرالکلی برشمرد و گفت: «افراد سالم» ،«افراد دارای سابقه ژنتیکی و خانوادگی» و «کسانی که دارای شکم بزرگ هستند » ، باید سالی یک بار و «افراد دارای آنزیم های کبدی، قند خون و چربی خون بالا »  هر ۶  ماه یک بار تحت پایش و کنترل قرار گیرند.

وی در زمینه درمان دارویی کبد چرب غیرالکلی نیز گفت: کبد چرب غیرالکلی، در حال حاضر درمان دارویی (بدان معنا که با مصرف یک یا چند دارو، بهبودی حاصل شود) ندارد؛ بهترین درمان ، همان کنترل وزن یا کاهش وزن با سرعت متناسب ( ۲ تا ۴ کیلوگرم در ماه) برای افراد دارای اضافه وزن است. اگر افراد مبتلا به کبد چرب بتوانند ۱۰ درصد وزنشان را کاهش دهند، در واقع کبد چرب خود را معالجه کرده اند.

وی خاطرنشان کرد: بیماران مبتلا به کبد چرب بالای ۴۰ سال می توانند برای پیشگیری از سکته های قلبی و مغزی با نظر پرشک متخصص، تحت درمان با قرص های کاهش دهنده چربی خون (استاتین ها) قرار گیرند و همچنین روزانه یک عدد آسپرین (۸۰ میلی گرم) هم مصرف کنند.

بهرامی یادآور شد: کسانی که با رعایت رژیم و ورزش باز هم لاغر نمی شوند باید راهکار جراحی برای درمان چاقی را انتخاب کنند که بهترین نوع آن جراحی اسلیو یا کوچک کردن معده است.