کم‌ کاری در انجام وظیفه به قیمت جان دانش آموزان

انتخاب نوشت: پس از انتقادهای گسترده‌ای که به تعطیل کردن مدارس به بهانه‌های مختلفی از جمله برف و سرما، شیوه ویروس کرونا، اعتراضات و آلودگی هوا شد، حال مقامات دولت اظهار کرده اند که با کمک سازمان محیط زیست پیشنهاد جدیدی تعیین کرده اند «تا استانداردها را کمی تغییر دهیم و لازم نباشد در این شرایط مدارس‌مان را تعطیل کنیم.»

کم‌‌کاری در انجام وظیفه به قیمت جان دانش‌آموزان

حسین آخانی کارشناس محیط زیست و استاد دانشگاه تهران در گفت و گو با «انتخاب» در واکنش به این راهکار دولت بیان کرد: «می‌توانند هر حرفی را بزنند ولی مسئله این است که باید توسط وزارت بهداشت و متخصصان مربوطه بررسی و استانداردهای جهانی هم لحاظ شود. اینکه شاخص‌ها را دستکاری کنیم و بگوییم تا الان اگر شاخص روی ۱۵۰ بود بچه‌ها مدرسه نمی‌رفتند حال آن را به ۳۵۰ تغییر دهیم تا مدراس را تعطیل نکنیم، نشان از این است که وزارت کشور سلامت مردم برایش مهم نیست و هرکاری می‌تواند انجام دهد.»

این گیاه‌شناس درخصوص وظیفه وزیر کشور برای مقابله با آلودگی هوا، گفت: «طبق قانون هوای پاک وظیفه وزیر کشور این است که حمل و نقل عمومی را توسعه دهد نه اینکه استاندارد سلامت را تغییر دهد. متاسفانه وزارت کشور و شهرداری که زیر نظر این وزارتخانه است، به جای اینکه فکرشان به سمت توسعه حمل و نقل عمومی باشد، هر روز به فکر توسعه اتوبان‌ها پل‌ها، زیرگذرها و هموار کردن مسیر کسانی هستند که از وسیله نقلیه شخصی استفاده می‌کنند. مقصر این بحران خودشان هستند حال می‌خواهند کم کاری خودشان را در این زمینه به قیمت جان بچه‌های مردم خرج کنند.»

شگفت‌آور است که رئیس سازمان محیط زیست معتقد به عدم تاثیر تعطیلی‌ها در آلودگی هواست

محمد درویش، کنشگر محیط زیست هم در ارزیابی خود از اظهار نظر اخیر وزیر کشور، به «انتخاب» گفت: «مشکل ما ذرات آلاینده‌ای است که منجر به افزایش بیماری‌های ریوی و سرطان در مردم می‌شود و به همین خاطر استانداردهایی وضع شده است. وزیر محترم کشور در پاسخ به همتای خود در هیئت دولت که شکایت کرده "در چین با شاخص ۳۰۰ هم مدارس را تعطیل نمی‌کنند اما کشور ما با شاخص آلودگی ۱۵۰ مدارس را تعطیل می‌کند"، گفته است که ما هم شاخص‌ها را تغییر می‌دهیم تا این مشکل حل شود. ولی واقعیت ماجرا این است که اگر چین تا شاخص ۳۰۰ مدارس و اداراتش را تعطیل نمی‌کند به دلیل این است که ماهیت منابع آلاینده‌اش با ایران متفاوت است.»

وی ادامه داد: «در چین اغلب مردم و دانش‌آموزان با دوچرخه تردد و از وسایل حمل و نقل پاک استفاده می‌کنند. در بررسی که مرکز کنترل هوای شهر تهران انجان داده است، ۸۲/۱ درصد از گازهای سمی که در تهران تولید می‌شود، ریشه در منابع متحرک آلاینده دارد. همچنین ۶۰/۸ گرد و غبار هم از منابع متحرک آلاینده دارد تولید می‌شود. بنابراین هر نوع فعالیتی مثل تعطیلی مدارس، دانشگاه‌ها و ادارات، می‌تواند باعث تردد کمتر منابع متحرک آلاینده در شهر شود و به کاهش بار آلایندگی کمک کند.»

وی افزود: «در چین که بیش از ۹۰ درصد مردم از دوچرخه و موتور سیکلت برقی استفاده می‌کنند، تعطیلی‌ها تاثیری ندارد چون با دوچرخه تردد می‌کنند. شگفت‌آور است که این نکته ساده را وزیر کشور که متوجه نمی شود که هیچ، رئیس سازمان محیط زیست ما هم نمی‌فهمد. یعنی آقای سلاجقه به جای اینکه خودش در سازمان پردیسان پیش قدم شود و تسهیلاتی فراهم کند که کارمندان و مدیران از دوچرخه استفاده کنند، پیاده یک مسیری را بروند و بعد از مترو میدان صنعت استفاده کنند، ایشان هم می‌گویند تعطیلی‌ها تاثیری ندارد و باید کیفیت خودروها و سوخت را بهتر کنیم. در صورتی که اگر سوخت هم برقی کنند با این وضعیت ترافیک تهران و تعداد خودروها که هفت برابر معابر عمومی است، بازهم ترافیک، اصطکاک بین لاستیک و آسفالت و ذرات کوچک‌تر از دو نیم و ده میکرون را در فضای تهران خواهیم داشت. اما سوالم این است که آقایان چرا از مشاورانی که در این حوزه کاربلد هستند استفاده نمی‌کنند؟ حالا که استفاده نمی‌کنند چرا سکوت نمی‌کنند؟»

با عدم ارائه آمار واقعی تلفات آلودگی به سمت عادی‌سازی پیش می‌رویم

درویش همچنین درباره خطر عادی‌سازی آلودگی هوا، خاطرنشان کرد: «علت عادی‌سازی این است که آمارهای واقعی را اعلام نمی‌کنند. آمار واقعی تلفات آلودگی هوا خیلی بیشتر از ۳۰ هزار نفری است که هر سال اعلام می‌شد. البته امسال برای اولین بار این رقم را به ۴۵ هزار نفر در سال افزایش دادند. از سوی دیگر ۱۰ ۱۲ درصد هم مرده‌زایی داریم. یعنی نوزادانی که به دنیا می‌آیند و به دلیل آلودگی هوا کشته می‌شوند. وقتی در بریتانیا که تقریبا به اندازه ایران جمعیت دارد و سالانه ۶۰ هزار نفر بر اثر آلودگی هوا کشته می‌شوند، آن هم در شرایطی که در آن کشور تعداد خودروهای برقی بیشتری دارد، بیشتر مردم از دوچرخه استفاده می‌کنند و استاندارد یورو ۶ دارد، طبیعی است در ایران رقم تلفات بر اثر آلودگی خیلی بیشتر از  ۴۵ هزار نفر در سال است.»

این فعال محیط زیست افزود: «وقتی واقعیت‌ها را در میان نگذاریم فشاری هم ایجاد نمی‌شود و به سمت عادی‌سازی می‌رویم. ولی واقعیت این است که بحران خیلی جدی‌تر است و هر سال هم دارد بدتر می‌شود. اما متاسفانه نه تنها کاری انجام نمی‌دهند بلکه همان اندک کارهایی که دوره قبل برای ایجاد مسیرهای ایمن دوچرخه‌سواری و پیاده‌راه انجام شده بود را هم متوقف کردند و می‌گویند کارهای فانتزی و بی‌فایده‌ای است.»