توضیحات جدید آموزش و پرورش درباره پولی شدن مدارس دولتی

رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی وزارت آموزش و پرورش در خصوص سیاست دولت مبنی بر افزایش ۲۵ درصدی تعداد مدارس هیات امنایی در سنوات آتی و تکلیف وزارت آموزش و پرورش در این زمینه که منجر به شکل‌گیری انتقادات و شائبه‌هایی مبنی بر پولی شدن مدارس و عدول از اصل اساسی آموزش رایگان در روزهای گذشته شده بود، توضیحاتی ارائه کرد.

احمد محمودزاده، رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی وزارت آموزش و پرورش در این‌باره گفت: هیات امنا به این معناست که گروه‌های مختلفی از نمایندگان اولیا گرفته تا خیرین و نیروهای جهادی گرد هم آمده و برای اداره مدرسه فکر کنند.

او در پاسخ به اینکه «آیا این واقعیت را که همین حالا هم مدارس هیات امنایی، به خصوص مدارس شناخته شده و پرمتقاضی از والدین هنگام ثبت نام وجه دریافت می‌کنند و به عبارتی پولی هستند را می‌پذیرید؟ این مبلغی که عنوانش فوق برنامه است سقف و کف مصوبی ندارد؟» گفت: خیر! کاملا رد می‌کنم. اینکه پولی دریافت می‌کنند و اشتباه هم هست و می‌گویند برای فوق برنامه می گیرند در همه جا نیست و بیشترین میزانش در تهران است، در شهرستان ها شاید این مبلغ از ۲۰۰ تا ۷۰۰ هزار  تومان باشد.

رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی وزارت آموزش و پرورش افزود: یکی دو مدرسه در تهران را شنیده‌ام که پنج، شش میلیون تومان می‌گیرند که بیشترین میزان است و در استان‌های دیگر اینگونه نیست. هزینه فوق برنامه، مصوبه‌ای ندارد که ما تعیین کنیم سقف و کف آن چقدر باشد. هیئت امنای مدرسه تصمیم می‌گیرد و در شورای آموزش و پرورش شهرستان و یا استان ارائه و تاییدیه دریافت می‌کند. این روند مربوط به سال‌های گذشته است و باعث شده یک نگاه منفی به این مدارس ایجاد شود، در حالی که اصلا در قانون اینگونه نیست.

محمودزاده با تاکید بر اینکه قرار شده از مشارکت اولیا استفاده شود، عنوان کرد: متاسفانه مشارکت را فقط مالی می‌دانند، در حالی که نباید اینطور باشد. مدلی که اکنون پیگیر طراحی و اجرای آن هستیم و دولت هم حمایت می‌کند به ارتقای کیفیت آموزشی، پرورشی و عدالت تربیتی کمک می‌کند. مدارس دولتی ما طی سال‌های گذشته در روستاها، شهرهای کوچک و حاشیه کلانشهرها تضعیف شده‌اند. نگاه دولت این است که در راستای عدالت آموزشی و تربیتی کیفیت این مدارس را افزایش دهد.

او در واکنش به این سوال که «این کیفیت را با دریافت وجه از مردم بالا می برید؟» گفت: خیر! دقیقا صحبتی که هست و چرخشی که دولت در سند انتظار دارد بر مدارس بدون شهریه تاکید کرده؛ سند انتظار ۲۲ محور مربوط به آموزش و پرورش دارد و در ان نوشته شده است که در راستای مردمی سازی و به منظور افزایش نقش آفرینی معلمان، نمایندگان اولیا، نمایندگان مدیریت محلی، نمایندگان نهادهای انقلابی در اداره مدرسه، وزارت آموزش و پرورش نسبت به توسعه مدارس هیئت امنایی و رتبه بندی این نوع مدارس و اعلام عمومی به مردم اقدام کند.  به ایجاد مدارس مردمی هم اشاره شده است که از طریق واگذاری مدارس دولتی به گروه‌های مردمی، بدون اخذ هرگونه شهریه محقق می شود. هم مدارس مردمی و هم مدارس هیئت امنایی هردو قرار است بدون شهریه باشند.

رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت های مردمی وزارت آموزش و پرورش یک هدف مهم از هیئت امنایی کردن مدارس را افزایش اختیارات مدارس به عنوان کانون تربیتی محله دانست و گفت: ما نمی‌توانیم همه اختیارات اداره مدرسه را به مدیر مدرسه بدهیم اما اختیارات وزارتخانه را می‌شود به هیئت امنای مدرسه داد زیرا یک شخص نیست و از خیرین گرفته تا مدیر مدرسه و نماینده معلمان، والدین، واقفین و... در آن حضور دارند و برای مدرسه تصمیم‌گیری می‌کنند.

محمودزاده ادامه داد: هیات امنایی شدن کمک می کند مدرسه که به عنوان کانون تربیتی محله مطرح است از ظرفیت های موجود در محله استفاده کند. خود دولت هم دارد حمایت می‌کند و احتمال دارد حتی برای مدیریت این کار ردیف بودجه‌ای ایجاد کند.

او همچنین در پاسخ به این سوال که «ما مدارس هیات امنایی‌ای را داریم که هرکسی نمی‌تواند در آنها ثبت‌نام کند و دارای شرایط خاص هستند، آیا این اقدام افزایش شکاف میان مدارس دولتی و هیئت امنایی که درواقع دولتی اما مدرسه خاص هستند را در پی نخواهد داشت؟» گفت: هیئت امنایی‌ها، مدارس دولتی هستند البته می‌دانیم که هیئت امنایی‌های موجود مشکلاتی دارند که مثلا هرکسی را ثبت نام نمی کنند، شرط معدل می‌گذارند و مانند آن اما مدارس هیئت امنایی که از آن صحبت می‌کنیم اینگونه نخواهند بود و ضعیف و فقیر و غنی، همه و همه در آن ثبت نام می‌کنند.

رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: به عنوان مثال ولی داریم که پزشک است و می خواهد به مدرسه کمک کند یا خیّر و علاقه مند به مشارکت در مدرسه است. ما می خواهیم فضا را باز کنیم. این کمک داوطلبانه است، تازه برای همه هم نیست. اولیای بسیاری همین الان هم به مدرسه کمک می‌کنند. این طرح، طرحی خوب و در راستای عدالت آموزشی است و باید از آن در سال‌های آتی مراقبت کنیم که در مسیر خود بماند.

محمودزاده با بیان اینکه بر استفاده از ظرفیت‌های بیرون از مدرسه در سندتحول بنیادین تاکید شده است ،گفت: مدرسه به عنوان کانون تربیتی محله مطرح شده و ارکان محله باید هماهنگ شوند. نگاه دولت بیشتر همین است. مدرسه، خانه، مسجد و... به جهت تاثیرگذاری روی تربیت باید هماهنگ، هم‌افزا و همگرا باشند.

او درباره شاخصه‌های تغییر کاربری مدارس دولتی به هیات امنایی اظهار کرد: مدارس موجود تغییر کاربری نمی‌دهند. مدارس برحسب  تشخیص، هیات امنایی می‌شوند که البته هنوز طرح تدوین و جزئیات آن مشخص نشده است. مثلا مدارس وابسته با مناطق آزاد تجاری داریم که می‌خواهند وارد اداره مدرسه شوند، اما قانون این اجازه را به آنها نمی‌دهد یا خیّری می‌خواهد در هیئت امنا باشد و اجازه ندارد. خیّر می‌گوید مدرسه را ساخته‌ام و می‌خواهم در اداره و نگهداشت آن کمک کنم که هیئت امنا این ظرفیت را برای دستگاه‌ها و خیرین ایجاد می‌کند تا این اتفاق بیفتد.

رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی وزارت آموزش و پرورش در پایان گفت: اکنون در حال طراحی مدل و تدوین الگو هستیم و روی سه موضوع کار می کنیم؛ نخست تبیین مفاهیم، ساختار مدارس و رویکردی است که باید به آنها داشته باشیم، دوم امکان‌سنجی و ظرفیت‌سنجی در استان‌ها و دیگر بازنگری در قوانین و آیین‌نامه‌ها. تلاش می‌کنیم طرح به مهرماه سال آینده برسد.