تصویر خطرناک از تهران /ذرات کوچکتر از ۱۰ میکرون در هوا /خشک شدن تمام مناطق اطراف تهران

محمد درویش، فعال محیط‌زیست گفت: تجربیات من حکایت از این دارد که ذرات کوچکتر از ۱۰ میکرون در هوای تهران در حال افزایش است. تمام مناطق اطراف تهران به شدت در حال خشک شدن است. تهران مثل یک جاروبرقی منابع آبی که سهم این سرزمین بوده است را می‌بلعد. این مسئله سبب شده که رطوبت سطح خاک در مناطق جنوبی تهران کاهش یابد. ما تمام تالاب‌های تهران را از دست داده‌ایم و این پهنه‌ها که زمانی به یکدیگر متصل بودند و در ثبات اکولوژیک منطقه نقش تعیین‌کننده داشتند کاملا خشک شده‌اند.  رودخانه کرج و قم رود و جاجرود و قره سو یک در زمانی به سمت تالاب‌ها حرکت می‌کردند، اما کاملا خشک شده‌اند.

کافیست قدمی کوتاه در خیابان‌های تهران بزنید تا آلودگی‌هوا را به معنای واقعی کلمه در ریه‌های خود حس کنید. این وضعیت در نتیجه ی چندین سال بی توجهی و یا کم اهمیت جلوه دادن طرح‌های محیط زیستی در مدیریت شهری است. هم اکنون نیز مدیریت شهری فعلی تهران با نگاهی کاملا سنتی نسبت به چالش‌های هوایی تهران ضمن پشت کردن به طرح‌های قبلی که تجربه جهانی را پشت سر داشت، بیشتر در حال نگاه کردن به وضعیت موجود است.

محمد درویش، فعال محیط‌زیست، درباره علت افزایش آلودگی تهران در تابستان به «انتخاب» گفت: و با توجه به اینکه ما چند سال است که در تابستان شاهد آلودگی و گرما هستیم، انتظار چنین وضعیتی را داشتیم. در حقیقت این سوال را باید مراکز پژوهشی معتبر دانشگاهی پاسخ دهند. مراکز دانشگاهی در تهران که بیشترین جمعیت متخصص را دارد وقتی گزارشی نمی‌دهند چه انتظاری از شهرهای دیگر می‌رود. تجربیات من حکایت از این دارد که ذرات کوچکتر از ۱۰ میکرون در هوای تهران در حال افزایش است. تمام مناطق اطراف تهران به شدت در حال خشک شدن است. تهران مثل یک جاروبرقی منابع آبی که سهم این سرزمین بوده است را می‌بلعد. این مسئله سبب شده که رطوبت سطح خاک در مناطق جنوبی تهران کاهش یابد. ما تمام تالاب‌های تهران را از دست داده‌ایم و این پهنه‌ها که زمانی به یکدیگر متصل بودند و در ثبات اکولوژیک منطقه نقش تعیین‌کننده داشتند کاملا خشک شده‌اند.  رودخانه کرج و قم رود و جاجرود و قره سو یک در زمانی به سمت تالاب‌ها حرکت می‌کردند اما کاملا خشک شده‌اند.

او افزود: در زمان گرما، خشک شدن اطراف تهران تشدید می‌شود و کانون‌های فرسایش بادی شکل می‌گیرد. گزارش کمیته خشکسالی بیان می‌کند که میانگین دما هرساله افزایش می‌یابد و باران نیز کم شده است. ما متاثر از تغییر اقلیم هم هستیم و پدیده خشک شدن سطح خاک و از بین رفتن پوشش گیاهی را تشدید می‌کند. یک زمان فاضلاب‌ها مجال رفتن به یک سری مناطق پیدا می‌کرد اما الان آن‌ها را هم می‌فروشند. اراضی کشاورزی که می‌توانست سطح خاک را مرطوب نگه دارد از گردانه خارج شده است. برداشت شن و ماسه از دشت شهریار نیز به شدت افزایش پیدا کرده و فعالیت‌های آبی مختلف در پاکدشت ورامین و جنوب کرج متاسفانه در معرض خشکی‌اند و نمی‌توانند خاک را مثل سابق حفاظت کنند. این عوامل باعث شده بار آلایندگی تهران افزایش یابد.

این فعال محیط‌زیست، سپس در رابطه با نقش بنزین بی‌کیفیت در آلودگی تهران اشاره کرد: کیفیت سوخت خودرو‌ها به عنوان مهم‎ترین عامل تولید آلودگی در تهران باید در نظر گرفته شود. کیفیت سوخت به شدت افت پیدا کرده و موسسه استاندارد اعلام کرد نتوانستیم برای سوخت‌های وارداتی استاندارد‌های خاصی را تعریف کنیم. این‌ها سبب شده که آلاینده‌های گازی و سمی در تهران افزایش محسوس پیدا کند. آخرین مطالعات شرکت کنترل کیفیت هوا نشان می‌دهد که ۸۲ درصد علت انتشار گاز آلاینده مربوط به خودرو هاست. بنابراین احتمال اینکه افت کیفیت سوخت و کاربراتور خودرو ها در آلودگی تاثیر داشته باشد زیاد است.

وی در ادامه بیان کرد: افزایش افسارگسیخته موتورسیکلت‌ها که شدید ترین نوع آلایندگی صوتی و هوا را ایجاد می‌کنند در وضعیت هشدارآمیز امروز موثر است. تمام تلاش‌های گذشته برای تغییر مبلمان شهری از خوردو محوری عملکرد فانتزی معرفی شده و به تمام آن‌ها پشت کرده است. مدیریت شهری جدید تهران به تمام تجربه های جهانی بی توجه است. تمام تلاش ها برای استفاده مردم از شبکه عمومی حمل و نقل متوقف شده و آمار ها نشان داده است که تعداد روزهای سالم و پاک در طول ۵ سال اخیر با یک شیب نگران کننده در حال کاهش است. از آن زمان که قانون هوای پاک تصویب شد و ۱۶ دستگاه باید گزارش می‌دادند، طبق گزارش فراکسیون محیط زیست تمام ۱۶ دستگاه به تعهدات خود عمل نکرده‌اند. بدترین عملکرد را در این بین سازمان حفاظت از محیط زیست داشته است. وقتی سازمان متولی اجرای قانون تا این حد بی تفاوت است چه انتظاری از ما می‌رود.