تولد نوزادی که دو مادر و یک پدر دارد

همزمان با تلاش پیگیر دانشمندان برای مقابله با انتقال ژن‌های معیوب موجود در میتوکندریِ (Mitochondrion) مادر، یک نوزاد حاصل از آی‌وی‌اف (IVF) با دی‌ان‌ای (DNA) سه فرد در بریتانیا متولد شد.

این نوزاد از یک پدر و دو مادر ژنتیکی در مرکز باروری نیوکاسل بدنیا آمد؛ مرکزی که محققان آن مجوز آزمایش این روش بحث برانگیز را در سال ۲۰۱۷ دریافت کردند.

نخستین نوزادی که با استفاده از روش اهدای میتوکندری (MDT) به دنیا آمد، در سال ۲۰۱۶ و در مکزیک بود. مادر آن نوزاد دارای ژن سندرم لی (Leigh) بود، یک اختلال نورولوژیکی که موجب تخریب سیستم عصبی مرکزی فرد می‌شود. اغلب مبتلایان به این سندورم در دوران کودکی جان خود را از دست می‌دهند.

مادر این نوزاد مکزیکی پیش از استفاده از روش اهدای میتوکندری دو نوزاد دیگر را به دنیا آورده بود که یکی از آنها در ۶ سالگی و دیگری در ۸ ماهگی درگذشته شده بودند.  

دی‌ان‌ای میتوکندری توسط مادر منتقل می‌شود و ۰.۱ درصد از ژنتیک ارثی کودک را تشکیل می‌دهد. اگر پزشکان ناهنجاری‌هایی را در میتوکندری مادر بیولوژیکی تشخیص دهند، می‌توانند از روش اهدای میتوکندری (MDT) استفاده کنند.

در این روش، پزشکان دی‌ان‌ای را از هسته سلولی والدین می‌گیرند و به همین دلیل ژن‌های موروثیِ اصلیِ نوزاد مانند رنگ مو و چشم با والدینش مطابقت دارد. در مرحله بعدی، پزشکان، هسته سلولی را وارد تخمک بارور شده دارای میتوکندری سالم می‌کنند.

نوزاد حاصل از این روش اکثر دی‌ان‌ای خود را از مادر و پدر دارد، یعنی چیزی در حدود ۹۹.۸ درصد. اما مقدار کمی از مواد ژنتیکی فرد اهداکننده نیز که تخمین زده می‌شود در مجموع حدود ۳۷ ژن باشد، به نوزاد منتقل می‌شود.

انسان دارای ۲۰ هزار ژن است که در مرحله جنینی عمدتا در هسته سلولی متمرکز شده‌اند. با این حال، در اطراف هر هسته در یک تخمک بارور شده هزاران میتوکندری وجود دارد که ژن‌های خاص خود را دارند. در عین حال، در اطراف هر هسته سلولی در یک تخمک بارور شده هزاران میتوکندری وجود دارد که ژن‌های خاص خود را دارند.

در یک جنین سالم، نقش اصلی میتوکندری (اندامک‌های غشادار سلولی) تامین انرژی برای سلول‌هایی است که در نهایت اندام‌های ما را تشکیل می‌دهند. بنابراین، اگر اینها آسیب دیده باشند یا دچار جهش شوند، رشد مغز، قلب، کبد و سایر اندام‌های حیاتی کودک تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

منبع: همشهری