خبر گم شدن فرش‌های سعدآباد در روزهای اخیر بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها و فضای مجازی داشت. مرتضی خاکسار، کارشناس حوزه میراث و گردشگری می‌گوید: «تمام این ماجرا علامت سوال است. مگر می‌شود این مجموعه به این بزرگی مجهز به دوربین نباشد؟ به نظرم یک جوک تاریخی است. حتما برای رفت و آمد یک سیستمی در آن ساختمان وجود دارد.»

خبر گم شدن فرش‌های سعدآباد در روزهای اخیر بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها و فضای مجازی داشت. ماجرا چیست و چه کسانی مسئول حفظ و نگهداری از این مجموعه نفیس بودند؟

بیشتر بخوانید : فرش های سعدآباد کجاست 

گم شدن و سرقت اشیا و آثار باستانی و نفیس ملی و میراث فرهنگی تمامی ندارد. هر چند وقت یکبار، یکی از این پرونده‌ها رسانه‌ای می‌شود. تابستان سال گذشته نیز رسانه‌ها از گم شدن پرتره رنگ روغن مظفرالدین‌شاه، اثر کمال‌الملک در کاخ گلستان خبر دادند. پس از آن مشخص شد که این پرتره سال ۱۳۷۸ از کاخ گلستان خارج شده بود.

سال ۷۹ پرتره مظفرالدین‌شاه در حراج کریستیز لندن به مبلغ ۴۴.۶۵۰ پوند انگلستان به فروش رفت! نه تنها این پرتره، تابلوهایی هم بوده که در تصاویر کاخ دیده می‌شد، اما در لیست‌های امین اموال کاخ نبود. مشخص نشد این تابلوها چه زمانی و چگونه برداشته شدند.

ماجرای گم شدن فرش‌های سعدآباد

حالا صحبت از گم شدن فرش‌های نفیس سعدآباد است. روز یکشنبه خبرگزاری فارس در گزارشی از خروج غیرقانونی اموالی نظیر ۴۸ تخته فرش دستباف نفیس و گران‌قیمت از ساختمان حافظیه سعدآباد نوشت. به عبارتی ماجرا فقط فرش نیست.

آنطور که فارس نوشته، فرش‌های سعدآباد طی سال‌های ۹۲ تا ۹۵ از ساختمان خارج شده است. کارشناسان با بررسی ۱۰ تخته از فرش‌های خارج‌شده، ارزش نسبی آنها را معادل ۱۲۷ میلیارد تومان اعلام کرده‌اند.

پس از آن احسان صالحی، دبیر شورای اطلاع‌رسانی دولت در توییتی نوشت: «دولت مصمم به پیگیری برای عودت اموال ملی است.»

محمد ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی و گردشگری نیز در این مورد گفته پرونده مربوط به سال ۹۴-۹۵ است. دستور بررسی آن را داده‌ام. حراست بعد از صحبت با نهادهای مختلف، گزارش مقدمانی ارائه کرد اما هنوز قابل استناد نیست.

مرتضی خاکسار، کارشناس حوزه میراث و گردشگری درباره حفاظت از اموال ملی به تجارت‌نیوز می‌گوید: «در گردشگری شهری، بیشترین زمانی که یک گردشگر در شهر می‌گذراند در موزه‌ها و کاخ موزه‌هاست. بنابراین باید استانداردهای نگهداری آثار و اشیا را داشته باشیم. حالا می‌گویند از ساختمان حافظیه خارج شده، باز هم در اصل ماجرا فرقی ندارد، چون باز هم یک سیستم حفاظتی در آن ساختمان داریم.»

او ادامه می‌دهد: «مگر هر فردی می‌تواند به آنجا ورود کند و خارج شود؟ حتما برای رفت و آمد یک سیستمی در آن ساختمان وجود دارد.»

گم شدن فرش‌ها، یک جوک تاریخی است!

خاکسار می‌گوید: «ما در دوره چشم الکترونیک هستیم با ۱۰۰ سال پیش وضعیت فرق دارد. یک بقالی را هم را در خیابان می‌بینیم، چشم الکترونیک دارد. چطور می‌شود سیستم امنیتی ساختمان به آن مهمی، به گونه‌ای باشد که این تعداد فرش از آن خارج شود؟»

این کارشناس حوزه میراث و گردشگری توضیح می‌دهد: «این فرش‌ها ثروت ملی ماست. مگر می‌شود این مجموعه به این بزرگی مجهز به دوربین نباشد؟ به نظرم یک جوک تاریخی است. شاید در تاریخ زبانزد شویم که نتوانستم در کلانشهر تهران در این نقطه استراتژیک از ۴۸ تخته فرش نگهداری کنیم. صحبت از یک ناخن‌گیر یا دکمه لباس نیست. صحبت از فرش‌های نفیس و باارزش است.»

تمام ماجرا، علامت سوال است

خاکسار می‌گوید: «همه جای این ماجرا علامت سوال است. این فرش‌ها چطور خارج شده است و الان کجاست؟ فرش‌ها به چه قصدی از ساختمان خارج شد؟ بدون حساب و کتاب این فرش‌ها از ساختمان بیرون نرفته است. این علامت سوال‌ها در اذهان عمومی و نیاز به توضیحات دارد.

این کارشناس حوزه میراث و گردشگری می‌گوید: «این فرش‌ها ثروت ملی حساب می‌شود، حالا در این این سازمان و ساختمان یا آن کاخ. یک سر سوزن هم جابه‌جا شود باید برای آن توضیح داد.»

دستور دادستانی برای پیگیری خبر

خبرگزاری ایلنا نیز به نقل از یک منبع آگاه نوشته است: «اخیرا دادستان کل کشور دادستان‌ها را موظف کرده مستندات مطالب منتشر شده در فضای مجازی را پیگیری کنند.

یکی از مطالب مهمی که در روزهای اخیر در فضای مجازی منتشر شده، گزارش مبهمی درباره ادعای مفقود شدن تعدادی فرش نفیس از ساختمان حافظیه نهاد ریاست جمهوری در سعدآباد به نقل از شاهدان نامعلوم است.

در ادامه این گزارش آمده، این منبع آگاه درباره این خبر چند سوال و ابهام مطرح کرده است. انتقال هر سند و دارایی منقول و غیرمنقول در ادارات دولتی از دستورالعمل مشخصی تبعیت می‌کند. هر قدر مراکز دولتی حساس‌تر باشند، این دستورالعمل‌ها دقیق‌تر و حساس‌تر عمل می‌کند. چطور محموله‌ای از فرش توسط یک وانت بارگیری شده و بدون مجوز حراست نهاد ریاست جمهوری که زیرنظر وزارت اطلاعات عمل می‌کند و حفاظت فیزیکی ساختمان حافظیه که توسط سپاه پاسداران انجام می‌شود، خارج شده است؟

این منبع همچین مطرح کرده که انتشار خبری مخدوش و بدون ذکر هیچ منبع و ارائه سندی معتبر در یک رسانه رسمی چطور مستند باشد؟