ایران بیابان می‌شود؟

مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: سالانه یک میلیارد هکتار به بیابان‌های کشور افزوده می‌شود که متاسفانه از میانگین جهانی بالاتر هستیم.

به گزارش عرشه آنلاین، وحید جعفریان، چهارشنبه ۲۴ خرداد، در نشست خبری با اصحاب رسانه استان مرکزی به مناسبت روز مقابله با بیابان‌زایی اظهار کرد: امروز بهترین فرصت برای آگاه سازی و حساس سازی آحاد جامعه نسبت به گسترش بیابان زایی، خشکسالی و مقابله با تخریب سرزمین و فراهم کردن زیرساخت‌های ضروری برای مدیریت توسعه پایدار است.

وی با اشاره به شعار امسال روز مقابله با بیابان‌زایی تصریح کرد: شعار سال یعنی «نقش و حقوق زنان در مدیریت پایدار سرزمین» به مهمترین و اثرگذارترین قشر جامعه، یعنی زنان اختصاص داده شده چرا که نیمی از نیروهای کار مدیریتی و کشاورزی، زنان هستند، زنانی که ترویج دهنده فرهنگ زندگی مسالمت آمیز با طبیعت هستند. بر این اساس مقرر شده در زمینه تبیین سیاست‌ها، آموزش‌ها و دیگر زمینه‌ها در حوزه کشاورزی، توجه بیشتری به این قشر شود.

جعفریان با تاکید بر اینکه این شعارها باعث ایجاد جریان فکری در جامعه می شود افزود: یادمان نرود که کشور ما یک کشور آسیب پذیر در حوزه تخریب سرزمین و بیابان زایی است و نیازمند ملاحظات متعددی است که اگر به درستی صورت نگیرد، نمی‌توانیم منابع طبیعی خود را حفظ کنیم. خوشبختانه در کشور ما نگاه همزیستی مسالمت آمیز با طبیعت در طول تاریخ وجود داشته و با نگاه اساتید و دانشمندان به این موضوع، ظرفیت های متنوعی را برای این مهم، بدست آورده‌ایم.

مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: روز بیابان سال گذشته با عنوان عبور از خشکسالی با مشارکت همگانی نامگذاری شده بود. امیدواریم بتوانیم در سایه حمایت‌های سیاست‌گذاران و برنامه ریزی‌ها و کمک‌های مردم، همچنان این رسالت جدی که موجب گسترش گام‌های توسعه در کشور می‌شود را ادامه دهیم.

وی با بیان اینکه برای مقابله با ریزگردها، برنامه‌ریزی و هزینه‌های زیادی انجام شده است اظهار کرد: در راستای برنامه ششم توسعه، سالانه در ۳۰۰ هزار هکتار از کانون‌های بحرانی حوزه طوفان‌های ماسه‌ای و گرد و غبار، فعالیت‌های خوبی را انجام داده‌ایم و همچنین در ۱۰۰ هزار هکتار از کانون‌های طوفانی، در راستای سند مشارکت مناطق بیابانی، فعالیت‌هایی انجام شده است.

جعفریان اضافه کرد: فصل جدیدی در بخش مشارکت با بخش خصوصی برای حفاظت، احیا و توسعه عرصه‌های طبیعی شروع شده است به طوری که در سال ۱۴۰۰ حدود ۸۵ هزار هکتار از عرصه‌های بیابانی احیا شد و احیای ۱۰۰ هزار هکتار نیز در سال جاری در دستور کار قرار دارد.

وی با اشاره به حضور فعال جوامع محلی استان مرکزی در مشارکت از حفظ منابع طبیعی اظهار کرد: از مردم محلی می‌توان در بهره برداری پایدار از کالاها و خدمات اکوسیستم‌ به بهترین شکل، استفاده کرد. همچنین الگوهای خوبی در حوزه گردشگری تعریف شده است تا مشارکت موثر بخش های غیردولتی را داشته باشیم.

جعفریان با بیان اینکه متنوع کردن منابع اعتباری یکی از راه های کاهش ریسک هزینه در حوزه منابع طبیعی است تصریح کرد: به اشتراک گذاری اطلاعات و تبیین یک ساختار کارآمد، می تواند هماهنگی‌های بین بخشی را تسهیل کند. همچنین با فعال کردن کارگروه بیابان زایی، بخش عمده ای از فعالیت‌های بین دستگاهی می‌تواند تقویت شود.

مدیرکل دفتر امور بیابان کشور افزود: از طریق دیپلماسی می‌توان گرد و غبار وارد شده از کشورهای همسایه را مدیریت کرد و در رفع آن شتاب بخشید. بر اساس آنچه که مشهود است، تشدید خشکسالی‌ها و محدودیت منابع آب در منطقه، مدیریت گرد و غبار در منطقه را سخت‌تر می‌کند و این پدیده فرا مرزی می‌تواند آسیب‌هایی را در بسیاری از کشورها ایجاد کند که رفع آن نیازمند اقدام مشترک با استفاده از ظرفیت‌های دیپلماسی است.

وی با بیان اینکه ما باید شاخص‌های مرتبط با تخریب سرزمین را بدانیم تصریح کرد: سالانه یک میلیارد هکتار به بیابان‌های کشور افزوده می‌شود که متاسفانه از میانگین جهانی بالاتر هستیم. نحوه مدیریت آب، کشاورزی و نوع آمایش سرزمین، اثرات مستقیم بر روی روند بیابان زایی دارد و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور برنامه‌ها و اقدامات ویژه‌ای را برای جلوگیری از بیابان زایی در دست دارد.

جعفریان ادامه داد: در چند سال گذشته فعالیت های اجرایی ما در این امور، غالبا متمرکز بر اقدامات مقابلانه بوده و اقدامات پیشگیرانه‌ کمتر در دستور کار بوده است. باید بدانیم که هزینه‌های پیشگیری در تخریب سرزمین به مراتب کمتر از هزینه‌های مقابله است. در صورت تامین منابع مورد نیاز برای اقدامات پیشگیرانه، می‌توانیم عقب‌ماندگی های ناشی از تخریب سرزمین را جبران کنیم.

وی با بیان اینکه حفظ منابع طبیعی در امنیت غذایی کشور مهم تلقی می‌شود گفت: ۳۰ میلیون هکتار عرصه بیابانی تحت تاثیر فرسایش در کشور وجود دارد که ۱۴ میلیون هکتار از مجموع این عرصه‌ها را کانون‌های بحرانی فرسایش بادی تشکیل می‌دهند. در صورت عبور راه‌آهن، جاده و تاسیسات ساختمانی آنها را تحت تاثیر قرار داده و خساراتی را به این زیرساخت‌ها وارد می‌کند.

مسعود ایرانشاهی، شهردار داوود آباد نیز در این نشست اظهار کرد: طرح گردشگری داود آباد به مساحت ۲۵۴ هکتار در کویر میقان در دستور کار ما قرار دارد که برای این امر، توافق‌هایی حاصل شده است. این طرح با مشارکت بخش خصوصی در سه فاز و در مدت سه سال اجرایی خواهد شد.

ایرانشاهی افزود: راه دسترسی به این طرح از طریق جاده مستقیم داوود آباد به اراک است و آب، برق، گاز و فیبر نوری نیز برای این طرح در نظر گرفته شده است. همچنین امکانات تفریحی و سرگرمی همچون ماشین‌های آفرود، سقوط آزاد، منطقه نجوم نگاری و رستوران‌های کومه‌ای و سالن ورزشی چند منظوره برای این منطقه برنامه‌ریزی شده است.

وی با اشاره به اینکه ۱۰ محیط‌بان نیز برای این مجموعه در نظر گرفته شده است اظهار کرد: پنج هکتار از این مجموعه برای باغ و موزه گیاه شناسی که در آن گونه‌های بیابانی بومی و غیر بومی نگه‌داری خواهند شد در نظر گرفته شده است.

مدیرکل دفتر امور بیابان کشور به همراهی اصحاب رسانه و مسئولین منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی از چند منطقه کویر میقان و کارخانه املاح معدنی اراک بازدید کردند.