فاجعه در انتظار ایران با کارهای ترکیه و افغانستان

سدسازی‌های ترکیه علاوه بر تأثیر بر عراق، سوریه و شمال غرب ایران، با توجه به اینکه تلاقی روخانه دجله و فرات، در ایران به رود کارون می‌پیوندد، با کاهش دبی و غلبه آب شور بر آب شیرین در خلیج فارس، فجایع اقتصادی و محیط‌زیستی به بار می‌آورد.

منصور حقیقت‌پور استاندار اسبق اردبیل درباره تأثیر سدسازی‌ ترکیه بر محیط‌زیست کشورهای همسایه از جمله ایران گفت: ترکیه سال‌هاست اقداماتی را در زمینه مهندسی آب انجام می‌دهد که این مهندسی، اثرات تخریبی فراوانی را برای کشورهای پیرامونی در پایین دست خواهد داشت.

وی تصریح کرد: بخشی از پروژه‌های سدسازی ترکیه روی رودخانه‌های «مانوگات» در ترکیه و «فرات» در عراق در حال اجراست که در دراز مدت کشورهای سوریه، عراق و ایران را دچار معضلات شدید امنیتی، سیاسی، اقتصادی، زیست محیطی می‌کند. همچنین این پروژه دبی آب ارس را به هم می‌زند که در پایین دست کشورهای ایران، ارمنستان و آذربایجان از این رویداد متأثر می‌شوند.

استاندار اسبق اردبیل با بیان اینکه بیشترین لطمه این پروژه مهندسی آب در پایین دست، تهدید کشاورزی عراق و سوریه است، گفت: علاوه بر آن در دراز مدت تأثیرات منفی بر محیط زیست ایران نیز می‌گذارد و در تلاقی رودخانه دجله و فرات که در کشور ایران به رود کارون می پیوندد، زیست طبیعی خلیج فارس را به هم می‌ریزد.

حقیقت‌پور افزود: در صورتی که دبی آب در خلیج فارس کمتر از میزان فعلی باشد، آب شور بر آب شیرین غلبه کرده و تمام محیط زیست، نخلستان و مزارع ما را شور خواهد کرد که از حیث اقتصادی و زیست محیطی برای ما فاجعه است.

سدسازی‌های ترکیه در حوضه رود ارس "دشت مغان" را تا سال ۱۴۱۰ می‌خشکاند! وی با بیان اینکه در پایین دست کارون زیستگاه‌های پرندگان دریایی، آبزیان و نیزارها که اقتصاد مردم منطقه با آن گره خورده دچار معضل می‌شود، ‌خاطرنشان کرد: این اقدامات با هدف ضربه زدن به منابع آبی ایران انجام شده و ضروری است از طریق شورای عالی امنیت ملی اقدامات اساسی در این راستا صورت گیرد.

استاندار اسبق اردبیل ارس را منبع حیاتی شمال اردبیل و منطقه مغان اعلام کرد و ادامه داد: پروژه «داپ» این منطقه را نیز تهدید می‌کند و در صورتی که قوانین بین المللی در این راستا حاکم نشود، حق حیات رودخانه‌ها نیز به خطر افتاده و پرندگان، گیاهان و آبزیان موجود در محیط زیست از بین خواهند رفت. 

حقیقت پور بیان کرد: اقدامات افغانستان و ترکیه بر مهندسی آب برخلاف مقررات و ضوابط بین‌المللی است و قطعاً جمهوری اسلامی ایران نیز اقداماتی را از حیث حقوقی و در دفاع از حقابه‌ها و حق حیات رودخانه‌ها انجام خواهد داد. برای حفظ رودخانه‌های هیرمند، ارس و اروندرود باید تیم کارشناسی کمیسیون امنیت ملی مجلس، دولت و شورای عالی امنیت ملی تشکیل شده و با استفاده از ظرفیت بین‌المللی کارها را پیش ببرند. باید ارائه راهکارهای سیاسی، حقوقی و بین‌المللی در دستور کار قرار گیرد تا از این طریق بتوانیم علاوه بر احیای حقابه‌ها، اختلاف با افغانستان بر سر ۲ حوزه «هیرمند و سد دوستی» را نیز به حداقل برسانیم.