آگهی‌های عجیب برای دریافت تخمک‌های زنان

پیش از این برای سراغ گرفتن از آنها باید سری به محوطه کلینیک‌های درمان ناباروری می‌زدیم. جایی که هم دلالان دندان تیز کرده بودند  و هم زوج‌های ناامید در انتظار فرزند مدام به آن سر می‌زدند. اما حالا پروسه فروش تخمک و اجاره دادن ۹ ماهه رحم به صفحه‌های مجازی منتقل شده است. آگهی‌ها کوتاه هستند و یکراست و بدون حاشیه به اصل مطلب می‌رسد: «خانم‌های عزیز ،آیا می‌دانستید با اهداء تخمک‌هایی که از طریق سیکل قاعدگی دور ریخته می‌شوند، می‌توانید درآمد میلیونی داشته باشید؟». کارشناسان آسیب‌های اجتماعی می‌گویند بیش از ۹۰ درصد مشتریان این صفحه‌ها افراد بی‌بضاعت، زنان آسیب دیده،تنها و بدسرپرست هستند.

ماجرای مادران مخفی معطوف به یک کشور یا منطقه خاص نیست. با پیشرفت علم پزشکی در کشور در زمینه درمان ناباروری با روش‌های متعدد اما این رویه در دو دهه گذشته سرعت چشمگیری را به خود دیده است. به طوری که حالا پای دلالان و سودجویان  نامرئی به این موضوع باز شده و آگهی‌های ناباورانه مربوط به آن در فضای مجازی دست به دست می‌شود.

اهدای تخمک در این صفحات با پوششی از کار نوع دوستانه و نجات زندگی یک زوج معرفی می‌شود، در ادامه به عمل سرپایی بدون درد و عوارض آن اشاره می‌شود و دست آخر این مژده به خانم‌های جویای درآمد ماهیانه داده می‌شود که بدون خبردار کردن کسی می‌توانند از این روش درآمد ۱۰ میلیون تومان به بالا داشته باشند.

اما آیا این ماجرا به همین سادگی است که در این آگهی‌ها به آن پرداخته می‌شود؟ دکتر «نازنین محمد یاری »متخصص زنان و زایمان و ناباروری نسبت به عوارض اهدای تخمک و نگاه به آن به عنوان یک شغل و در آمد ثابت هشدار می‌دهد و از پیامدهای منفی  جسمی و روحی پس از انجام این عمل به ظاهر ساده می‌گوید.

اهدای مکرر تخمک عوارضی جبران ناپذیر دارد

استفاده از روش اهدای تخمک در علم پزشکی در شرایطی به زوجین پیشنهاد می‌شود که مادران از سلامت کامل رحم برخوردار هستند اما مواردی مانند سن بالا، ضعیف بودن تخمک‌ها و یا اختلالات بارز هورمونی امکان بارداری به صفر برساند. در چنین شرایطی پزشک می‌تواند استفاده از این روش را به زوجین پیشنهاد دهد. در این روش برخلاف روش رحم جایگزین، جنین در بدن مادر رشد می‌کند اما تخمکی که با اسپرم لقاح را تشکیل داده از زن دیگری به رحم او منتقل می‌شود.

«دکتر محمد یاری » با اشاره به پیشرفت‌های پزشکی کشور در این زمینه نسبت به تجاری شدن این روند هشدارهای جدی می‌دهد: «خوشبختانه ظرفیت‌های زیادی برای درمان ناباروری در کشور ایجاد شده است. پیشرفت‌ها در این زمینه به گونه‌ای است که کلینیک‌های درمان ناباروری از این روش‌ها برای کشور درآمد ارزی ایجاد می‌کنند، چرا که بسیاری از زوج‌های ناباور از خارج مرزها برای درمان در این مراکز پذیرش می‌شوند و پیشرفت‌ها در این زمینه چشمگیر شده‌اند. اهدای تخمک به علمی‌ترین شکل ممکن در این کلینیک‌ها انجام می‌شود و به طور حتم یکی از روش‌های مناسب برای زوجینی است که سال‌ها در آرزوی فرزند بوده‌اند اما اهدای تخمک نمی‌تواند به عنوان یک درآمد ثابت معرفی شود. این جفای آشکار در حق زنانی است که نسبت به عوارض این موضوع آگاهی ندارند و دلالان و سودجویانی این میان با نگاه ابزاری صرف می‌توانند سلامتی آنها را برای همیشه به خطر بیندازند. بنابراین نظر ما این است که اهدای تخمک در شرایطی انجام شود که اهدا کننده به طور کامل نسبت به پیامدهای احتمالی این موضوع آگاه باشد. اهدای مکرر تخمک و نگاه به این مقوله به عنوان یک شغل ثایت هرگز مورد تایید علم پزشکی نیست و همه همکاران من بدون تردید مخالف انجام این عمل به طور پی در پی هستند».

اهدای تخمک با چه روشی انجام می‌شود؟

ابتدا در این زمینه مشاوره های لازم صورت می‌گیرد تا در میان کار افراد نسبت به عملی که می‌خواهند انجام دهند آگاهی کامل داشته باشد. هیچ تردیدی در این زمینه نباید ادامه دار شود. دکتر محمدیاری می‌گوید که در انجام این عمل هم اهدا کننده و هم گیرنده تخمک باید تحت نظر پزشک داروهایی را به مدت ۸ تا ۱۱ روز استفاده کنند: «این داروها برای افزایش کیفیت تخمک‌ها و از طرفی دیگر برای آماده کردن رحم گیرنده تجویز می‌شوند. هورمون‌های تحریک کننده فولیکول باعث تغییرات محسوس جسمی و روحی در اهدا کننده می‌شود. این هورمون‌ها مسئول ایجاد تخمک‌هایی قوی و بالغ‌تر در بدن هستند. در طول این دوره با استفاده از آزمایش خون تغییرات مشاهده می‌شود و سپس فرد را برای اهدای تخمک آماده می‌کنند. در طول عمل، اهدا کننده به مدت ربع ساعت بیهوش می‌شود تا دردی حس نکند. توسط یک سوزن که با سونوگرافی هدایت می‌شود فولیکول از هر دو تخمدان گرفته می‌شود. پس از آن تخمک با اسپرم مورد نظر در محیط ازمایشگاه جنین شناسی لقاح را تشکیل داده و به رحم مادر منتقل می‌شود.

شایع‌ترین عوارض اهدای تخمک

روش اهدای تخمک یکی از مواردی است که در درمان ناباروری کاربرد دارد اما به طور حتم این روش نمی‌تواند به عنوان منبعی برای درآمد ثابت در نظر گرفته شود. دکتر محمد یاری می‌گوید که انجام این عمل برای یک یا دوبار شاید فرد را با عوارض جدی روبه رو نکند اما تکرار آن حتما سلامتی زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد: «تزریق مکرر هورمون به بدن می‌تواند زمینه ساز مشکلات عصبی، گوارشی، تهوع دائمی، احتباس مایعات در بدن شده و عوارضی مانند درد در ناحیه پستان‌ها و استرس پایدار همراه با کج خلقی را برای اهدا کننده به همراه داشته باشد. برهم خوردن تعادل هورمون‌ها از شایع‌ترین عوارض این عمل است. کیست‌های تخمدان به دلیل همین نوسانات هورمونی ایجاد می‌شوند و درمان آنها نیاز به زمان و هزینه زیادی دارد. تحریک تخمدان‌ها، گرگرفتگی، افزایش ریسک ابتلا به سرطان دهانه رحم و واژن از دیگر عوارض جبران نشدنی این عمل به ظاهر ساده هستند. تاکید ما این است که افرادی کاندید این عمل شوند که از سلامت کامل برخوردار باشند و به این موضوع به عنوان منبعی برای درآمد نگاه نکنند چرا که در این صورت و اهدای مکرر تخمک باید هزینه دریافتی از این عمل را خرج درمان بیماری‌های پی در پی خود کنند».