اسرائیل به دنبال یحیی سینوار / چرا اسرائیل تشنه خون طراح حمله ۷ اکتبر حماس است؟

فایننشال تایمز نوشت: یحیی سنوار چندین دهه قبل از سازماندهی حملات ۷ اکتبر حماس به اسرائیل، در دادگاه نظامی اسرائیل، محکوم به حبس شده بود. سنوار در حین گذراندن ایام حبس، شروع به آموختن زبان عبری کرد.

بیش از چهار هفته از اجرای موفقیت‌آمیز عملیات طوفان الاقصی و متعاقبا آغاز کارزار نظامی گسترده ارتش اسرائیل علیه نوار غزه می‌گذرد. کارزار نظامی که در روز‌های اخیر با حملات گسترده زمینی از چندین محور به نوار غزه همراه شده و با پشتیبانی سنگین هوایی و توپخانه‌ای دنبال می‌شود.

در نتیجه حملات اسرائیل به نوار غزه تاکنون بیش از ۱۰ هزار غیرنظامی فلسطینی جان خود را از دست داده اند که بخش اعظم آن‌ها زنان و کودکان هستند. رژیم اسرائیل هدف اصلی و اولیه خود را نابودی جنبش حماس و دیگر جریان‌های مقاومت اسلامی در این منطقه عنوان کرده است. این رژیم تاکید کرده که به دنبال یافتن اسرای اسرائیلی که در جریان عملیات هفتم اکتبر به دست حماس افتاده اند نیز است.

با این حال، رژیم اسرائیل و دستگاه‌های نظامی و اطلاعاتی آن در بحبوحه جنگ غزه، در به در به دنبال یافتن و ترور یکی از چهره‌های کلیدی جنبش حماس در نوار غزه هستند. این فردی "یحیی سنوار" است که ریاست دفتر سیاسی جنبش حماس در نوار غزه را عهده دار است. کینه مقام‌های سیاسی و نظامی اسرائیلی از وی به قدری جدی است که وزیر جنگ اسرائیل "یوآف گالانت" در بحبوحه اوج گیریعملیات نظامی اسرائیل تاکید داشت که یحیی سنوار را باید یک مرده متحرک تصور کرد و اسرائیل در کُشتن وی کاملا مصمم است.

این موضع‌گیری نشان می‌دهد اسرائیلی‌ها قویا به نقش محوری سنوار در برنامه ریزی و اجرای عملیات طوفان‌الاقصی باور دارند. اساسا به همین دلیل هم بود که در همان نخستین روز‌های آغاز کارزار نظامی ارتش رژیم اشغالگر قدس علیه نوار غزه، خانه یحیی سنوار جز اهدافی بود که در حملات هوایی، به کل نابود شد و ترور وی به یکی از مولفه‌های کلیدی مد نظر ارتش و نهاد‌های اطلاعاتی اسرائیل تبدیل شد.

یحیی سنوار کیست؟

"یحیی ابراهیم سنوار"، رئیس دفتر سیاسی حماس در نوار غزه است که در سال ۲۰۱۷ جانشین اسماعیل هنیه شده است. او بنیانگذار سرویس امنیتی حماس موسوم به "مجد" است. دستگاه امنیتی که نقطه تمرکز آن بر پرونده‌های امنیت داخلی است.

یحیی سنوار در سال ۱۹۸۸ توسط نیرو‌های رژیم اسرائیل دستگیر و به چهار بار حبس ابد محکوم شد با این حال، در سال ۲۰۱۱ در جریان مبادله ۱۰۲۷ زندانی اسیر فلسطینی با "گیلعاد شالیط" نظامی اسرائیلیِ اسیر به دست حماس، آزاد شد. بسیاری از ناظران و تحلیلگران اسرائیلی بر این باورند که آزاد کردن یحیی سنوار، بزرگترین اشتباهی بوده که رژیم اسرائیل علیه منافع خود مرتکب شده است.

نکته جالب در مورد یحیی سنوار این است که گفته شده وی جامعه اسرائیل را به خوبی می‌شناسد. اساسا به همین دلیل هم گفته می‌شود که این شناختِ وی در نوع رویکرد جنبش حماس به ویژه در حوزه رسانه‌ای و تبلیغاتی علیه رژیم اسرائیل نمود یافته است.

سنوار از جمله افرادی بوده که به صورت ریشه‌ای معتقد است شکست دادن اسرائیل میسر نمی‌شود مگر اینکه مزدوران آن که بر پیکر ملت فلسطین خنجر می‌زنند، شناسایی و نابود شوند. او از همان ابتدای فعالیت‌های خود بر همین هدف متمرکز شد و در دوران شیح احمد یاسین، تشکیلات امنیتی حماس تحت مدیریت وی قرار داشت و اتفاقا شماری از نفوذی‌ها و جاسوسان رژیم اسرائیل نیز در این دوره شناسایی و نابود شدند.

تشکیلات امنیتی تحت مدیریت سنوار به تدریج به قدری قدرت گرفت که در مقام یک تشکیلات ضدجاسوسی، اشراف قابل ملاحظه‌ای را بر تحرکات رژیم اسرائیل و جاسوسان آن پیدا کرد و حتی برخی افراد که در حماس فعالیت داشتند و به جاسوسی برای اسرائیل می‌پردارختند را نیز شناسایی و با آن‌ها برخورد کرده است. اساسا همین قدرت و نفوذ یحیی سنوار بود که سبب شده اسرائیلی‌ها خیل زود وی را بازداشت کنند. امری که موجب شد وی ۲۳ سال از عمر خود را در زندان‌های اسرائیل بگذراند. یحیی سنوار پیوند‌های بسیار نزدیکی با شاخه‌های نظامی و امنیتی جنبش حماس دارد.

تحلیلگران اسرائیلی به این مساله اشاره دارند که انتخاب وی در سال ۲۰۱۷ به عنوان رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس در نوار غزه حاکی از این است که حماس به جنس نگاه فردی نظیر سنوار که چهره‌ای خطرناک علیه اسرائیل است، اولویت قابل توجهی بخشیده است.

چرا اسرائیل، یحیی سنوار را خطرناک می‌بیند؟

پاسخ این سوال روشن است، زیرا از نگاه رژیم اسرائیل و دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی آن یحیی سنوار، در مقایسه با دیگر رهبران حماس، چهره‌ای افراطی‌تر است. "مرکز سیاست‌ها و استراتژی اسرائیل" وابسته به مرکز هرتزلیا در گزارشی به این نکته اشاره می‌کند که یحی سنوار توانسته قواعد تقابل مقاومت فلسطین با اسرائیل را تغییر دهد.

عملیات سیف القدس که حماس به حمایت از قدس و ساکنان بیت المقدس وارد آن شد، نمودی عینی از رویکرد خاص سنوار در تقابل با اسرائیل است. این مرکز به رژیم اسرائیل توصیه می‌کند که دیر یا زود خود را آماده یک حمله بزرگ از جانب مقاومت فلسطین کند. توصیه‌ای که در قالب عملیات طوفان الاقصی رنگ واقعیت به خود گرفت و اسرائیل تا حد زیادی مهندسی این مساله را به یحیی سنوار نسبت می‌دهد.

جنگ اطلاعاتی اسرائیل برای ترور یحیی سنوار

مقام‌های ارشد اسرائیلی به قدری در مورد ضرورت ترور یحیی سنوار سخنرانی و موضع گیری کرده اند که به نظر می‌رسد دیگر نمی‌توانند از این موضوع عقب نشینی کنند. این رویکرد در نوع خود موجب شده تا ترور یحیی سنوار، به یک مساله حیثیتی برای رژیم اسرائیل تبدیل شود.

یحیی سنوار و جنبش حماس نیز سعی دارند یک پیروزی اطلاعاتی و امنیتی دیگر را در قالب معادله تعریف شده از سوی اسرائیل، به این رژیم تحمیل کنند. سنوار اکنون در کنار دیگر رهبران بلندپایه شاخه‌های نظامی و سیاسی حماس در حال مدیریت جنگ علیه ارتش اسرائیل است، در عین حال، تمرکز امنیتی جدی بر حفاظت از وی نیز وجود دارد. زیرا ترور وی توسط اسرائیل می‌تواند پالس‌های منفی را به جریان مقاومت فلسطین و میدان‌های جنگ غزه مخابره کند.

یحیی سنوار و دستگاه‌های امنیتی جنبش حماس که وی یکی از بنیانگذاران اصلی آن‌ها بوده است، اکنون در معرض یک آزمون بسیار بزرگ قرار (حفاظت از جان رئیس دفتر سیاسی حماس در نوار غزه) گرفته اند. به نظر می‌رسد هم یحیی سنوار و هم جنبش حماس در کلیت خود، انتظار سناریوی جاری یعنی حمله فراگیر ارتش رژیم اشغالگر قدس به نوار غزه و تلاش جهت ترور فرماندهان و مقام‌های ارشد این جنبش را داشته اند و آماده سازی‌های لازم را در این رابطه برای خود ایجاد کرده اند.

همین امر تلاش‌های اسرائیل جهت ترور مرد مرموز حماس را با چالش‌های عدیده و جدی رو به رو می‌کند.

اسرائیل به دنبال مرد شماره یک حمله ۷ اکتبر حماس / یحیی سینوار چگونه چندین دهه تل آویو را فریب داد؟ 

فایننشال تایمز نوشت: یحیی سنوار چندین دهه قبل از سازماندهی حملات ۷ اکتبر حماس به اسرائیل، در دادگاه نظامی اسرائیل، محکوم به حبس شده بود. سنوار در حین گذراندن ایام حبس، شروع به آموختن زبان عبری کرد.«میچا کوبی» که از طرف سازمان اطلاعات و امنیت داخلی اسرائیل (شاباک)، وظیفه بازجویی از سنوار را بر عهده داشته، درباره او گفت: «سنوار تمام کتاب‌هایی را که درباره شخصیت‌های برجسته اسرائیل منتشر شده بود- از زیو ژابوتینسکی و [مناخیم]بگین تا [اسحاق]رابین- همه را خواند. او از پایین تا بالای ما را فهمید و یاد گرفت».

سنوار، پس از گذشت پانزده سال از دوران محکومیتش، در یک مصاحبه تلویزیونی اسرائیلی، کاملا به زبان عبری صحبت کرد. او از مردم اسرائیل خواست که به جای جنگ، از «هدنة» یا آتش بس با حماس حمایت کنند.

او در این مصاحبه گفت: «ما می‌دانیم که اسرائیل ۲۰۰ کلاهک هسته‌ای دارد و دارای پیشرفته‌ترین نیروی هوایی در منطقه است.»

با وجود همه این ها، سنوار ۶۱ ساله، اکنون تحت تعقیب‌ترین فرد برای اسرائیل است. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، از او به عنوان «مرده متحرک» یاد می‌کند. رهبر گروه شبه نظامی حماس در غزه، مسئول حمله غافلگیرانه ۷ اکتبر است.

حذف او یکی از اهداف اصلی عملیات اسرائیل برای ضربه به حماس است. مقامات فلسطینی می‌گویند که از زمان آغاز حملات اسرائیل، حدود ۱۰۰۲۲ نفر در غزه کشته شده اند و مناطق وسیعی از اراضی تحت کنترل حماس، طی حملات زمینی، هوایی و دریایی ویران شده است.

پیش از تهاجم حماس، اسرائیل نزدیک به ۴۰ سال تجربه برخورد با سنوار را داشت. با این حال، این دانش انباشته، در سال‌های اخیر تنها باعث ایجاد حس رضایت کاذب در سران امنیتی اسرائیل شده بود.

پیش از آغاز جنگ، اسراییل، سنوار را یک شخصیت خطرناک، ولی اهل مصالحه می‌دانست که به دنبال تحکیم حکومت حماس در غزه و کسب امتیازات اقتصادی است، نه پیگیری هدف اعلام شده حماس برای نابودی اسرائیل.

 این برداشت نادرست از شخصیت سنوار، مقدمه‌ای برای بزرگترین شکست اطلاعاتی اسرائیل بود. از نظر برخی، سنوار، این فریب و اغفالِ فوق العاده را مدیریت کرده است.

 مایکل میلشتاین، افسر سابق اطلاعات نظامی اسرائیل و کارشناس امور فلسطین گفت: «ما اصلاً او را نشناختیم. به هیچ وجه او را نشناختیم، صفر».سنوار از دیدگاه کسانی که چندین دهه با او زمان گذرانده اند، مردی کاریزماتیک، کم حرف، تندخو و با روحیه فرماندهی است.کوبی، بازجویی از سنوار در سال ۱۹۸۹، زمانی که او به قتل اعتراف کرد را به خاطر دارد. این اوج اولین انتفاضه یا قیام فلسطینی‌ها بود و کوبی افسر شین بت (شاباک) بود که اعضای حماس را تعقیب می‌کرد. حماس در آن زمان یک گروه کوچک شبه نظامی اسلامگرا بود که درغزه ظهور کرده بود.

سنوار که با نام ابو ابراهیم شناخته می‌شد، از روز‌های اولیه به ایجاد «کتائب القسام»، شاخه نظامی حماس، کمک کرده بود. اما بازداشت او در اواخر دهه ۱۹۸۰، به خاطر نقش ویژه اش در حماس بود: شکار فلسطینی‌هایی که مظنون به همکاری با اسرائیل بودند.

او در دوران حبس به رهبر تمام زندانیان حماس در زندان‌های اسرائیل تبدیل شد که یک پست تأثیرگذار در سلسله مراتب این گروه بود.

یکی از ارزیابی‌های اطلاعاتی اسراییل از سنوار در زمان حبسش، شخصیت او را اینگونه توصیف کرده است: «مقتدر، بانفوذ، مورد قبول دوستانش و با توانایی‌های غیرعادی در استقامت و فریبکاری، به اندک راضی است... راز‌های خود را حتی در داخل زندان از سایر زندانیان مخفی می‌کند... توانایی روی موج جمعیت سوار شدن را دارد».

سنوار که در محله‌ای فقیر نشین در خان یونس در جنوب غزه بزرگ شده بود، برای اولین بار در اوایل دهه ۱۹۸۰ به توصیه شیخ احمد یاسین، بنیانگذار حماس، وارد صحنه سیاسی غزه شد.

همسایه سنوار در خان یونس، محمد ضیف بود که اکنون رئیس شاخه نظامی حماس است. سنوار علاوه بر کمک به ایجاد شاخه نظامی این گروه، مسئول دستگاه امنیت داخلی حماس، موسوم به «مجد» شد که وظیفه از بین بردن مظنونان همکاری با دشمن را بر عهده داشت.

سنوار برای فلسطینیان، به ویژه در غزه، به شخصیتی تقریبا افسانه‌ای تبدیل شده است. یکی از فعالان برجسته فلسطینی در بیت المقدس شرقی گفت: «بسیاری از فلسطینی‌ها احساس غرور می‌کنند و سنوار در خیابان‌های فلسطین بسیار محبوب است.»

سنوار در سال ۲۰۱۱ پس از گذراندن ۲۲ سال در زندان‌های اسرائیل، آزاد شد. او در جریان مبادله بیش از ۱۰۰۰ فلسطینی با یک سرباز اسرائیلی به نام گیلعاد شلیط که در زندان‌های حماس بود، آزاد شد.

سنوار در سال ۲۰۱۷، به عنوان رهبر این گروه برای کل غزه انتخاب و جایگزین اسماعیل هنیه شد. تحت رهبری او، حماس با استفاده از اقدامات نظامی مانند فرستادن بالن‌های آتش زا به سمت اسرائیل و به‌ویژه شلیک راکت، سعی کرد اسرائیل را به مذاکرات غیرمستقیم بیشتر از طریق میانجی‌هایی نظیر مصر، قطر و سازمان ملل، سوق دهد.

ثبت اختراع پزشک یزدی در رویش مجدد و قطع ریزش مو در خبر شامگاهی

تبلیغ

ثبت اختراع پزشک یزدی در رویش مجدد و قطع ریزش مو در خبر شامگاهی

مشاهده

yn-ad

اسرائیل در سال‌های اخیر امتیازاتی را به غزه اعطا کرد که همین چند سال پیش غیرقابل تصور بود؛ امتیازاتی مثل اجازه به قطر برای کمک مالی بیشتر به غزه.

انگیزه‌های سینوار برای چرخش انفجاری اش در ۷ اکتبر، چیزی شبیه به یک معما باقی مانده است.

در طول سال گذشته، یک مقام فلسطینی با روابط نزدیک با غزه، چندین بار به این منطقه سفر کرد تا با حماس بر سر یک پیمان ملی گسترده‌تر مذاکره کند. او اغلب با سنوار ملاقات می‌کرد و اصرار داشت که «احترام متقابل» وجود دارد.

اما در آخرین دیدار این مقام از غزه در اوایل سال جاری، سنوار «به طور کامل ناپدید شد». او گفت: «سیگنال‌هایی وجود داشت که باید متوجهش می‌شدیم؛ استتار مسیر نظامی از طریق مسیر دیپلماتیک.»

با این حال، ارزیابی رسمی اسرائیل این بود که حماس با رهبری سنوار، هم از جنگیدن منصرف شده و هم به توافقی گسترده‌تر با اسرائیل علاقه‌مند است.

بر اساس ارزیابی سازمان‌های اطلاعاتی اسرائیل، حمله حماس حداقل به یک سال برنامه ریزی نیاز داشته است. مقامات و تحلیلگران اسرائیلی اکنون می‌گویند که ظاهر پراگماتیک سنوار، فریبکاری محض برای خرید زمان بوده است.

میلشتاین، افسر اطلاعات نظامی اسرائیل، گفت: «ما باید با این واقعیت روبرو شویم: انگیزه او نابودی اسرائیل است.»

یکی از اهداف اصلی اسرائیل، سنوار است. اما تل آویو تحقیر شده است و سرنوشت منطقه نامشخص است. ممکن است این به تنهایی برای سنوار یک پیروزی باشد. کوبی گفت: «او تسلیم نمی‌شود. او در غزه خواهد مرد»