کانال دیپلماتیک آمریکا با ایران برای احیای برجام باز شد؟

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در نشستی خبری به سوالاتی درباره مطرح شدن موضوع ایران در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اظهارات رسمی ایران درباره باز بودن کانال‌های دیپلماتیک در زمینه احیای برجام پاسخ داد.

«متیو میلر» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک نشست خبری که مشروح آن در وبگاه وزارت امور خارجه این کشور منتشر شده، در پاسخ به سوالی درباره اظهارات «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جلسه دیروز شورای حکام آژانس درباره ایران مبنی بر این که آیا آمریکا گمان نمی‌کند زمان اقدامی تنبیهی علیه ایران یا گزارش مستقیم آن به سازمان ملل فرارسیده است یا نه، گفت: ما با شرکایمان در تروئیکای اروپا(آلمان، انگلیس و فرانسه) همکاری نزدیکی در زمینه رویکردمان نسبت به برنامه هسته‌ای ایران، از جمله راجع به نشست شورای حکام داریم. اقدامی وجود ندارد که بخواهم از پیش چیزی درباره آن بگویم اما کاملا از مدیرکل آژانس حمایت می‌کنیم و بر این باوریم که ایران باید بدون تاخیر بیشتر، به تعهدات پادمانی خود عمل کند.

اظهارات میلر در پی این مطرح می شود که گروسی روز دوشنبه در بخشی از بیانیه آغازینش درباره برنامه هسته‌ای ایران گفت که "افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران ادامه دارد، اگرچه، سطح اورانیوم غنی‌شده بیش از ۶۰ درصد، کمی افت داشته است."

مدیرکل آژانس همچنین درباره مسائل پادمانی در همکاری‌های ایران با آژانس مدعی شد: هیچ پیشرفتی در حل‌وفصل مسائل پادمانی باقی‌مانده حاصل نشده است. ایران توضیحات فنی موثقی درباره وجود ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در ورامین و تورقوزآباد به آژانس ارائه نکرده و به آن درباره محل‌ (یا محل‌های) مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده (به مواد هسته‌ای) اطلاعی نداده است.

میلر در ادامه، در پاسخ به سوالی درباره اظهارات «ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه ایران درباره توافق هسته‌ای(برجام) و باز بودن کانال‌های دیپلماتیک برای رایزنی‌ها در جهت احیای این توافق که دولت پیشین آمریکا در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد و تلاش‌ها از سال ۲۰۲۱ برای احیای آن بی‌نتیجه مانده است، بیان کرد: زمانی که ارتباط برقرار کردن با ایران در راستای منافعمان باشد، این توانایی را داریم اما توصیف بیشتری راجع به این ارتباط نمی‌کنم.

واکنش میلر به این اظهارات کنعانی است که گفته بود «کانال‌های دیپلماتیک میان طرف‌های مذاکره کننده از جمله ایران و آمریکا با واسطه فعال است. چارچوب‌های دیپلماتیک در این زمینه وجود دارد و تغییراتی ایجاد نشده است. ما پایبند به میز مذاکره بوده و هستیم و در صورت حسن نیت طرف‌های مقابل امکان جمع‌بندی مذاکرات و بازگشت متعهدانه همه طرف‌ها به برجام همچنان وجود دارد.»

مذاکرات وین برای احیای توافق هسته‌ای پس از روی کار آمدن دولت بایدن در آمریکا، از مارس ۲۰۲۱ به طور غیرمستقیم میان ایران و آمریکا و با حضور دیگر شرکای توافق در وین آغاز شد.

اما با وجود پیشرفت‌هایی که حاصل شده بود، طرف‌های غربی با مطرح کردن مسائل فرابرجامی، از جمله امور داخلی ایران و ادعای نقض حقوق بشر، همچنین ادعای کمک‌های نظامی ایران به روسیه برای جنگ اوکراین، ادعایی که از سوی تهران و مسکو رد شده است، مذاکرات را به بن‌بست رساندند.

با این وجود، ایران بارها تاکید کرده است در صورتی که طرف‌های غربی حسن نیت و اراده سیاسی لازم را نشان دهند، آماده نهایی کردن «توافقی خوب» در وین برای لغو کلیه تحریم‌ها است که در راستای منافع ملی ایران باشد.