هجوم روس‌ها به دبی برای خرید املاک، تفریح و زندگی

 هنگ کنگ با قرار گرفتن بیش‌تر در مدار چین جذابیت کمتری پیدا می‌کند. هم چنین، آن منطقه از محدودیت‌های اعمال شده ناشی از شیوع کووید -۱۹ رنج می‌برد. در همین حال، لندن بخشی از درخشش خود را پس از برگزیت (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) از دست داده و دیگر از سرمایه‌گذاری روس‌ها استقبال نمی‌کند. دبی آخرین مرکز مالی است که تقریبا هر فردی می‌تواند با هر فرد دیگری در آنجا تجارت کند.

اکونومیست، نوشت :تابستان دبی خواب آلود است زمانی که مردم محلی و مهاجران ثروتمند به دنبال آب و هوای خنک‌تر از آنجا فرار می‌کنند. با این وجود، برای دلالان املاک و مستغلات امارات وضعیت فرق می‌کرد. مسابقه‌ای بر سر بازدید از املاک بود رقابتی بر سر آپارتمان‌های رو به دریا. امارات متحده عربی یک فدراسیون هفت عضوی است که دبی را نیز شامل می‌شود. پیش بینی می‌شود امسال چهار هزار میلیونر جدید به آن کشور اضافه شوند که بیش از تعداد میلیونر‌ها در هر کشور دیگری می‌باشد. این خبری خوشایند برای بازار املاک دبی است که ۸ درصد از تولید ناخالص داخلی را شامل می‌شود.

این روز‌ها روز‌های سرمست کننده‌ای برای صادرکنندگان انرژی خاورمیانه است. پیش بینی می‌شود که اقتصاد عربستان ۷.۶ درصد در میان سریع‌ترین نرخ‌های جهان رشد کند. کشور‌های کوچک‌تر خلیج فارس برای پرداخت بدهی و افزایش منابع مالی دولتی از درآمد‌های بادآورده برخوردار خواهند بود. حتی کشور‌های ناکارآمد مانند عراق نیز مازاد تولید خواهند داشت. با این وجود، امارات متحده عربی و به ویژه دبی از قیمت بالای انرژی سود نمی‌برد. تحریم‌های دیگر کشور‌ها و اختلالات ژئوپولیتیک که به افزایش قیمت‌ها کمک کرده به امارات سود می‌رساند. بازار سهام آن شهر در سال جاری با رشد ۹ درصدی همراه بوده است در حالی که این میزان رشد در ریاض ۲ درصد بوده است.

حتی پیش از حمله روسیه علیه اوکراین دبی در موقعیت قوی‌تری برای رشد به عنوان یک مرکز مالی با رقبای بزرگ و جاافتاده قرار داشت. هنگ کنگ با قرار گرفتن بیش‌تر در مدار چین جذابیت کم‌تری پیدا می‌کند. هم چنین، آن منطقه از محدودیت‌های ناشی از شیوع کووید -۱۹ رنج می‌برد. در همین حال، لندن بخشی از درخشش خود را پس از برگزیت (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) از دست داده و دیگر از سرمایه‌گذاری روس‌ها استقبال نمی‌کند. دبی آخرین مرکز مالی است که تقریبا هر فردی می‌تواند با هر فرد دیگری در آنجا تجارت کند.

این وضعیت به وضوح در بازار املاک دبی قابل مشاهده است. روس‌ها در نیمه نخست سال ۲۰۲۲ میلادی بیش از دو برابر کل سال گذشته خانه در دبی خریدند. Betterhomes یک شرکت املاک اعلام کرده که روس‌ها چهارمین گروه بزرگ خریداران املاک در دبی بودند. این در حالیست که در سال ۲۰۲۱ میلادی از این نظر در رتبه نهم قرار داشتند. محدودیت‌های بانکی مانعی ندارد: گفته می‌شود یکی از دلالان املاک برای تسهیل تراکنش‌های نقدی یک دستگاه خودپرداز در دفتر خود نصب کرده است. تعداد زیادی قایق روسی در تفرجگاه‌های اماراتی لنگر انداخته اند در حالی که هواپیما‌های شخصی الیگارش‌های روس در فرودگاهی در جنوب دبی که پیش‌تر کمتر مورد استفاده قرار گرفته بود پرسه می‌زنند.

شرکت‌ها چه محلی و چه چند ملیتی در حال تغییر فعالیت‌های خود هستند. بانک‌هایی مانند گلدمن ساکس و بانک آمریکا کارمندان خود را از مسکو به دبی انتقال داده‌اند. شرکت‌های کالایی در حال بررسی حرکتی از سوی سوئیس هستند که به تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه پیوسته است. در فجیره، در ساحل شرقی امارات متحده عربی شرکت‌های محلی در تجارت آربیتراژ انباشته شده‌اند. آن شرکت‌ها می‌توانند نفت روسیه را با تخفیف زیاد بخرند آن را تصفیه کنند و سپس محصولات نهایی را به قیمت بازار بفروشند. تمام این موارد با موضع بیطرفانه امارات در قبال جنگ اوکراین امکان پذیر شده است. اگرچه امارات متحد دیرینه غرب بوده، اما از پیوستن به تحریم‌های غرب علیه روسیه خودداری ورزیده است.

دبی تنها راه فرار موجود نیست. برخی از روس‌ها به ترکیه رفته‌اند. با این وجود، جذابیت آن کشور به دلیل سقوط ارز و تورم فزاینده محدود شده است. امارات چنین نگرانی‌ای ارائه نمی‌دهد. واحد پول آن کشور یعنی درهم به دلار وابسته است و از سال ۱۹۹۷ میلادی به تغییر وضعیتی دچار نشده است. بدهی عمومی ۳۲ درصد تولید ناخالص داخلی قابل مدیریت است. انتظار می‌رود تورم به کمتر از ۴ درصد برسد. سیستم بانکی امارات قابل اعتماد و دارای سرمایه خوبی است. نرخ مالیات بر درآمد به سختی صفر درصد است. آب و هوای سوزان ممکن است شوکه کننده باشد، اما دبی تمام امکاناتی را که مهاجران روسی انتظار دارند ارائه می‌دهد: برند‌های لوکس در زمینه طراحی (به خصوص لباس) در مراکز خرید، سرآشپز‌های مشهور در هتل‌ها، خانه‌های لوکس با کمک داخلی. رستوران‌های جدید در آن منطقه مالی یک سیب زمینی پخته پر شده با خاویار را تنها به قیمت ۲۶۱۰ درهم (۷۱۰ دلار) سرو می‌کنند.

این جاذبه‌ها از قبل باعث شده تا دبی بازرگانان را از دیگر نقاط جهان را به سمت خود جذب کند. دبی خود را به یک مرکز مالی تبدیل کرده که نه تنها به خاورمیانه بلکه به بازار‌های آسیایی و آفریقایی خدمات ارائه می‌دهد. برای مثال، بازرگانان هندی از مزایای زیادی در امارات برخوردار می‌شوند. آنان از معافیت‌های مالیاتی، مدارس و بیمارستان‌های بهتر در امارات لذت می‌برند. وکلا می‌توانند تنها ظرف مدت سه ساعت برای معاملات بین المللی پرواز کنند سفری بسیار کوتاه‌تر از لندن یا سنگاپور. صندوق‌های سرمایه گذاری دولتی منبع بزرگی از پول نقد برای شرکت‌های دارای سرمایه خصوصی و سرمایه گذاری خطرپذیر هستند. یک بازرگان هندی می‌گوید نیمی از دوستان اش که در جنوب بمبئی زندگی می‌کنند در دبی آپارتمان خریده اند.

در کار تجارت غیر قانونی نیز نوع بدتری از تجارت در دبی وجود دارد: از تبهکاران ایرلندی تا بازرگانان ایرانی که به دنبال مفری برای دور زدن تحریم‌ها هستند. موسساتی که به ثروتمندان خدمات ارائه می‌دهند مانند یک پنت هاوس در جزیره‌ای مصنوعی در خلیج فارس می‌توانند فضای بار با صحنه‌ای از جنگ ستارگان و با استیک‌های ۱۰۰ دلاری و بطری‌های ۱۶۰۰ دلاری شامپاین را برای آنان به ارمغان آورند.

شمشیر دو لبه

اقتصاد سیاسی آزاد دبی می‌تواند تنش زا باشد. در بخش عمده سال‌های دهه گذشته این ابوظبی پایتخت کم‌تر تجاری امارات بوده که لحن و رویکرد سیاست خارجی آن کشور را تعیین کرده است. بهار عربی در فاصله سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ میلادی و هرج و مرج ناشی از آن امارات را در وضعیتی جنگی قرار داد. امارات در سال ۲۰۱۵ میلادی به تهاجم سعودی به یمن پیوست و برای یک دیکتاتور مشتاق کسب قدرت در لیبی سلاح فرستاد. این کشور هم چنین به کارزار تحریم قطر در سال ۲۰۱۷ میلادی پیوست و دوحه را تحت فشار قرار داد. در نتیجه چنین رویکردی چهار کشور عربی روابط تجاری و مسافرتی خود را با ابوظبی قطع کردند.

برخی از این موارد برای تجارت بد بود. قطری‌ها در دبی املاک زیادی می‌خریدند چه به عنوان سرمایه‌گذاری یا به عنوان خانه دوم در شهری آزادتر. محاصره قطر توسط ابوظبی قطری‌ها را از بازار املاک دبی حذف کرد. در اوایل سال جاری، حوثی‌های یمن چندین موشک و پهپاد به سمت ابوظبی پرتاب و اعزام کردند رویدادی نگران کننده در کشوری که به ثبات نیاز زیادی دارد.

با این وجود، از سال ۲۰۱۹ میلادی امارات به سمت مدل دبی بازگشته است. تابستان همان سال نیرو‌های خود را از یمن خارج کرد و نقش خود را در لیبی کاهش داد. محاصره قطر نیز در سال گذشته پایان یافت. این رویکردی عملگرایانه بود: نه جنگ و نه محاصره منافع مورد انتظار را به همراه نداشت. بنابراین، ابوظبی از سیاست خارجی سخت گیرانه‌تر خارج شده و دیپلماسی اقتصادی را در پیش گرفته است.

تجارت نفت ضد تحریم در فجیره را در نظر بگیرید. پیش از آن که آنان واردات نفت خام از روسیه را آغاز کنند شرکت‌های فجیره به ایران کمک کردند تا نفت خود را بفروشد. انگیزه تجاری ساده بود: آربیتراژ پول آسان است. از دیدگاه دولت امارات تجارت هدف سیاسی نیز داشت. امارات متحده عربی از حمله تحت حمایت ایران در سال ۲۰۱۹ میلادی به تاسیسات نفتی عربستان که برای مدت کوتاهی نیمی از تولید نفت آن کشور را متوقف کرد آزرده خاطر شده بود. ایفای نقش به عنوان یک واسطه امارات را برای ایران مفید می‌سازد و شاید خطر حملات مشابه را کاهش دهد.

گروه ویژه اقدام مالی اصلی‌ترین نهاد مبارزه با پولشویی در جهان در ماه مارس گذشته امارات متحده عربی را در "فهرست خاکستری" کشور‌های مشکل‌دار قرار داد. این فهرست هیچ پیامد رسمی ندارد و بانکداران می‌گویند که شهرت امارات متحده عربی را تغییر نداده است: هر کسی که در آنجا تجارت می‌کند از قبل از خطرات آن آگاه است. با این وجود، مقام‌های اماراتی از گنجانده شدن نام امارات در آن فهرست ناراحت بودند و امیدوار هستند تا پایان سال ۲۰۲۳ میلادی از آن فهرست خارج شوند.

موسسات مالی امارات در حال بررسی جدیدترین مشتریان خود هستند. دولت آن کشور به این موسسات گفته که با روس‌هایی که تحت تحریم‌های غرب هستند وارد معامله نشوند. یکی از تحلیلگران مالی مستقر در دبی می‌گوید: "بانک‌ها می‌خواهند پایبندی خود را در آینده اثبات کنند. با این وجود، هنوز انتخاب‌هایی وجود دارد که باید انجام شود. یک شهروند روس با یک میلیون دلار دارایی احتمالا ارزش دردسر برای معامله را ندارد، اما یک شهروند روس با ۱۰ میلیون دلار چطور؟ شاید ارزش اش را داشته باشد".

نگرانی جدی‌تر مواجهه با مجازات‌های ناشی از نقض تحریم‌های آمریکا است که برای کشوری با بخش مالی بزرگ و ارز وابسته به دلار وحشتناک خواهد بود. با این وجود، به نظر نمی‌رسد که آمریکا بخواهد از نزدیک امارات را زیر ذره بین قرار دهد. هر چند ماه یک بار گروهی از وزارت خزانه داری امریکا برای سرزنش اماراتی‌ها به امارات سفر می‌کنند.

در ماه ژوئن، "والی آدیمو" معاون وزیر خزانه داری امریکا به بانکداران اماراتی گفت که مراقب مشتریان روس باشند. با این وجود، فارغ از چند تحریم نمادین برای شرکت‌های کوچک که عمدتا به دلیل معاملات با ایران بوده، امریکا کاری بیش از گفتگو و هشدار لفظی در قبال امارات انجام نداده است. امارات متحده عربی بسیاری از آمریکایی‌ها را متقاعد کرده که شریکی ضروری در منطقه است. برقراری روابط دیپلماتیک امارات با اسرائیل در سال ۲۰۲۰ یک شاهکار بود. این امر دبی را در موقعیتی رشک برانگیز قرار می‌دهد. کناره نشینی دبی را به سرمایه نوظهور جهان تبدیل می‌کند.